Skip to content

Skip to table of contents

Gaukara Namona Totona Idia Goeva Taudia

Gaukara Namona Totona Idia Goeva Taudia

Gaukara Namona Totona Idia Goeva Taudia

“Tauanina bona lauma hamiroa karadia ibounai do ita hadokoa, bona iseda mauri ita hagoevaia be namo. Vadaeni Dirava ena vairanai do ita noho namonamo, mai goeva bona mai gari danu.”​​—2 KORINTO 7:1.

1. Iehova ia ura ia idia tomadiho henia taudia be edena bamona?

“DAIKA ese Lohiabada ena ororo, dekenai do ia daekau lao? Daika ese iena gabu helagana lalonai do ia gini?” Idaunegai Israela ena King Davida ese Iehova ia abia dae tomadiho ia kikilaia totona, unai lalona veria henanadai rua ia henia. Bena haere ia henia, ia gwau: “Kara goevagoeva, bona laloa goevagoeva taudia sibona ese. Dirava koikoi idia tomadiho henia lasi, bona idia gwauhamata koikoi lasi taudia ese.” (Salamo 24:​3, 4) Iehova, helaga ia haheitalaia Diravana unai, ese ita ia abia dae totona, ita goeva bona helaga be gau badana. Guna, Iehova ese Israela besena ia hamaoroa: “Do umui helaga, badina lau be helaga.”​—Levitiko 11:​44, 45; 19:2.

2. Paulo bona Iamesi ese kara goeva ena anina badana tomadiho momokani dekenai be edena bamona idia hahedinaraia goevagoeva?

2 Lagani handred momo murinai, aposetolo Paulo ese Korinto hanuana dikana lalonai idia noho Keristani taudia dekenai, revareva ia siaia, ia gwau: “Lauegu turana lalokau e, inai gwauhamata hereva ibounai be ita totona Dirava ese ia gwauraia. Unai dainai tauanina bona lauma hamiroa karadia ibounai do ita hadokoa, bona iseda mauri ita hagoevaia be namo. Vadaeni Dirava ena vairanai do ita noho namonamo, mai goeva bona mai gari danu.” (2 Korinto 7:1) Ma ita itaia lou, Dirava ita tura henia bona iena hahenamo ita abia totona, ta ia goeva bona tauanina bona lauma dalanai ia miro lasi be gau badana. Danu, hahediba tauna Iamesi ese Dirava ia abia dae tomadiho ia kikilaia neganai, ia gwau: “Keristani tauna ena kara goevagoeva bona momokani, Tamana Dirava ena vairanai be inai: Bema tamana bona sinana lasi maragidia bona vabu be mai edia hisihisi, ia ese do ia naridia. Bona tanobada ena kara mirodia dekena amo do ia raka siri.”​—Iamesi 1:27.

3. Dirava be iseda tomadiho ia abia dae totona, dahaka ita laloa bada be namo?

3 Tomadiho momokani dekenai, ta ia goeva, helaga, bona miro lasi be gau badadia dainai, Dirava ena lalo-namo ia ura ia abia tauna be unai gaudia do ia laloa bada. Hari goeva karadia dekenai taunimanima be mai edia lalohadai bona taravatu idauidau dainai, namona be Iehova ese ia gwauraia goeva bona ia abia dae karadia ita lalo-pararalaia bona ita badinaia. Namona be Dirava ena ura ia idia tomadiho henia taudia dekenai bona dahaka ia karaia idia ia durua do idia goeva noho bona idia do ia abia dae diba totona ita tahua.​—Salamo 119:9; Daniela 12:10.

Tomadiho Momokani Totona Idia Goeva

4. Baibel lalonai goeva ena anina mani oi gwauraia.

4 Taunimanima momo idia laloa goeva ena anina be gau ta ia miro lasi o hamiroa gauna be lasi. To Baibel lalonai, Heberu bona Greek herevadia haida be goeva idia herevalaia neganai, idia be tauanina dalanai sibona lasi, to nega momo ta ena kara o ena tomadiho idia herevalaia. Unai dainai, Baibel ensaiklopidia ta ia gwau: “ ‘Goeva’ bona ‘goeva lasi’ idia gwauraia neganai, tauanina ia miro o ia miro lasi idia herevalaia lasi, to nega momo idia be tomadiho herevadia idia gwauraia. Unai anina dainai, inai hakaua herevana, ita ‘goeva’ be namo, be iseda mauri ena kahana ibounai ia haidaua diba.”

5. Mose ena Taravatu be edena dala ai Israela taudia edia goeva karadia edia mauri lalonai ia biagua?

5 Momokani, Mose ena Taravatu ese Israela tauna ena mauri ena kahana ibounai ia herevalaia, ia hahedinaraia dahaka be miro, bona dahaka idia abia dae diba, bona dahaka idia abia dae diba lasi. Hegeregere, Levitiko karoa 11 ia lao 15 ai, goeva bona goeva lasi gaudia bona karadia dekenai hadibaia herevadia ita davaria. Animal haida idia goeva lasi, bona Israela taudia ese idia do idia ania lasi. Beibi ia abia hahine be taravatu ia gwauraia negana lalonai do ia goeva lasi. Gorere haida, hegeregere lepera gorerena, bona hahine ena eiava tau ena kopina amo hura ia bubua diho dainai, unai taudia idia gwauraia miro. Ta ia miro neganai, Taravatu ese dahaka ia karaia be namo ia herevalaia goevagoeva. Hegeregere, Numera 5:2 ai, ia gwau: “Israela taudia do oi hamaoroa, lepera gorere taudia ibounai, bona hura ia bubua noho gorere taudia, bona mase taudia edia tauanina idia dogoatao taudia dainai idia miro taudia ibounai be kamepa ena murimurinai do idia siaia lao.”

6. Dahaka dainai Dirava ese goeva taravatudia ia henia?

6 Ita daradara lasi, unai bona Iehova ia henia taravatu ma haida ese medikol bona tauanina ena heau dalana ena diba idia hahedinaraia, bona taunimanima ma haida edia diba idia hanaia. Israela taudia idia badinaia neganai, namo idia davaria. To, unai taravatu be gorere koua eiava medikol taravatudia sibodia lasi. Idia be tomadiho momokanina ena kahana ta. Unai taravatu ese taunimanima edia mauri lalonai idia vara gaudia ta ta​​—aniani ania karana, beibi ia vara negana, mahuta hebou karana, bona unai bamona gaudia ma haida​​—idia hahedinaraia edia Dirava, Iehova, be mai maoro ida edia mauri lalonai dahaka be namo bona dahaka be kerere ia abia hidi diba, badina be Iehova dekenai edia mauri idia gwauhamatalaia vadaeni.​—Deuteronomi 7:6; Salamo 135:4.

7. Taravatu badinaia karana amo, Israela besena ese edena hahenamo do idia abia?

7 Taravatu gwauhamatana ese idia badinai idia noho besedia edia kara mirodia amo Israela taudia ia gimaia. Bema Israela taudia ese Taravatu idia badinaia, bona Iehova ena matana ai do idia goeva totona idia noho hahegani idia badinaia danu, do idia hegeregere Dirava hesiai henia bona iena hahenamo idia abia totona. Iehova ese unai ia herevalaia, bona unai bese ia hamaoroa: “Harihari bema lauegu hereva do umui kamonai henia, bona lauegu taravatu do umui badinaia neganai, umui be lauegu bese korikori do umui lao. Tanobada besedia ibounai be lauegu, to bese ibounai edia huanai umui be lauegu abia hidi besena. Lauegu helaga taudia do lau halaoa umui, bese helagana do umui lao. Lau sibona dekenai do umui helaga.”​—Esodo 19:​5, 6; Deuteronomi 26:19.

8. Dahaka dainai Keristani taudia be Taravatu ia gwauraia goeva karadia idia laloa be namo?

8 Iehova be Taravatu lalonai unai hadibaia herevadia momo ia henia Israela taudia do idia goeva, helaga, bona Dirava ia abia dae karadia idia dibaia totona. Unai dainai, hari Keristani taudia idia tahua bema idia be unai bamona eiava lasi be maoro, ani? Ena be Keristani taudia be Taravatu henunai lasi, to Paulo ena hereva idia laloa noho, ia gwau: “Taravatu be dohore idia vara gau namodia edia laulau.” Ma ia gwau: “Anina korikori gauna be Keriso.” (Heberu 10:1; Kolose 2:17) Iehova Dirava ia gwau “lauegu kara lau haidaua lasi,” bona guna ia laloa tomadiho momokanina ena mai anina gauna be, ta ia goeva bona miro lasi. Unai dainai hari, namona be ita danu ita laloa tauanina bona lauma dalanai ita goeva bona iseda kara idia goeva be mai anina bada, bema ita ura Dirava ena lalo-namo bona hahenamo ita abia.​—Malaki 3:6; Roma 15:4; 1 Korinto 10:​11, 31.

Tauanina Dalanai Goeva Karana be Ita Ia Hanamoa

9, 10. (a) Dahaka dainai Keristani tauna dekenai tauanina dalanai ia goeva be mai anina? (b) Nega momo taunimanima ese Iehova ena Witnes taudia edia hebouhebou badadia idia kikilaia neganai dahaka idia gwau?

9 Tauanina dalanai goeva karana ena anina tomadiho momokanina lalonai be ia do bada noho, a? Tauanina ia goeva karana sibona amo ta be Dirava ia tomadiho henia momokani tauna ai ia lao diba lasi, to Dirava ia tomadiho henia momokani tauna be iena noho hegeregerena, tauanina dalanai ia goeva be maoro. Hari inai negai, taunimanima momo be edia tauanina, edia dabua, eiava edia ruma bona murimuri gabuna ena goeva idia laloa maragi, unai dainai bema ta ena toana bona gabu edia toana be goeva, nega momo dekena taudia ese unai idia itaia haraga diba. Paulo ese Korinto Keristani taudia dekenai ia hahedinaraia unai ese anina namona ia havaraia diba, ia gwau: “Ai ura lasi taunimanima idia gwau aiemai gaukara ia dika. Unai dainai ai ese taunimanima hadikaia kara ta ai karaia lasi, lasi momokani! To aiemai kara ibounai dekena amo ai hedinaraia ai be Dirava ena hesiai taudia.”​—2 Korinto 6:​3, 4.

10 Hanaihanai, gavamani taudia ese Iehova ena Witnes taudia idia hanamoa badina idia goeva, gau ibounai be dala namona ai idia karaia, hemataurai idia hahedinaraia, bona edia hebouhebou badadia dekenai unai idia karaia badabada danu. Hegeregere, Savona, Italy dekenai, niuspepa ta, La Stampa, ese hebouhebou badana ta ia kikilaia, ia gwau: “Hebouhebou gabuna dekenai oi loaloa neganai, maoromaoro oi itaia gabu ia goeva bona idia gaukaralaia taudia ese gau ibounai idia karaia namonamo.” São Paulo, Brazil dekenai, Witnes taudia edia hebouhebou badana ta ia ore murinai, steidiam naria tauna ta ese hagoevaia taudia ia gunalaia tauna ia hamaoroa: “Inai nega amo, ai ura umui ese inai steidiam umui hagoevaia Iehova ena Witnes taudia ese idia hagoevaia bamona.” Unai steidiam dekenai ia gaukara naria tauna ma ta ia gwau: “Iehova ena Witnes taudia idia ura steidiam idia rentaia neganai, do idia gaukaralaia dinadia sibona ai laloa. Gau ma ta ai lalo-hekwarahilaia lasi.”

11, 12. (a) Iseda tauanina bona dabua edia goeva ita laloa neganai, edena hakaua herevana Baibel lalonai ita laloatao be namo? (b) Iseda mauri lalonai ita karaia gaudia dekenai edena henanadai ita henia diba?

11 Bema iseda tomadiho gabudia idia goeva bona gau ibounai idia heau namonamo, unai ese ita tomadiho henia Diravana idia hanamoa, bona iseda mauri lalonai unai bamona kara ita hahedinaraia be gau badana danu. To, iseda ruma lalonai ita noho neganai, reana ita laloa unai be anina lasi bona iseda ura hegeregerena ita karaia diba. Bona iseda dabua bona tauanina ena toana ita kikilaia neganai, reana ita laloa ita hahedokilaia haraga eiava hairai toana idia hahedinaraia gaudia be mai ura kwalimu ida ita abia hidi diba! To, nega momo unai ura kwalimu be mai ena hetoana. Mani inai oi laloatao, Paulo be Keristani taudia haida ia sisiba henia, idia abia hidi aniani haida ia kikilaia, ia gwau: “To umui naria namonamo, inai umui karaia diba gauna ese abidadama manoka taudia do ia hakererea garina. Kara dika lalonai do idia moru garina, emui kara do umui naria.” Bena hakaua herevana namona ta ia herevalaia: “Gau ibounai be taravatu lasi ita dekenai, to namo lasi ita laloa gau ibounai be namo ita dekenai. Gau ibounai be taravatu lasi ita dekenai, to namo lasi ita laloa gau ibounai ese ita do idia hagoadaia.” (1 Korinto 8:9; 10:23) Goeva karana ita kikilaia neganai, ita dekenai Paulo ena sisiba ena anina be dahaka?

12 Taunimanima idia laloa Dirava ena haroro tauna ena mauri dalana ia goeva bona gau ibounai be dala namona ai do ia karaia, bona unai be maoro. Unai dainai namona be ita hekwarahi iseda ruma bona ruma murimuri gabudia ese iseda gaukara, ita gwau ita be Dirava ena Hereva harorolaia taudia, ia hadikaia lasi. Taunimanima ese iseda ruma ena toana idia itaia neganai, ia ese ita bona iseda tomadiho ia hanamoa, eiava? Ia hahedinaraia ita ura momokani ma haida dekenai ita harorolaia gabuna, kara maoromaoro tanobadana matamatana, ia goeva bona gau ibounai idia heau namonamo gabuna, dekenai ita noho, a? (2 Petero 3:13) Danu, iseda toana​​—ita laga-ani eiava haroro gaukara ita karaia neganai​​—ese ita harorolaia sivaraina ena namo ia habadaia eiava ia hamaragia diba. Hegeregere, Mexico ena niuspepa ta ena ripota tauna ena hereva mani oi laloa: “Momokani, Iehova ena Witnes taudia huanai momo be matamata taudia, bona edia huina ena sitailo namona, edia toana goevana, bona dabua namodia oi itaia haraga.” Unai bamona matamata taudia be ita huanai idia noho ese ita ia hamoalea bada!

13. Dahaka ita karaia diba dina ta ta ai iseda mauri ena kahana ibounai lalonai do ita goeva bona gau ibounai do idia heau namonamo diba totona?

13 To momokani, iseda tauanina bona dabua, iseda kohu, bona iseda ruma be hanaihanai idia goeva bona gau ibounai be ena gabu korikorina ai ita atoa be auka. Unai ita karaia totona dava bada masini badadia o durua gaudia momo be anina lasi, to palani namona bona hanaihanai ita gaukara goada noho be namo. Namona be nega ita atoa iseda tauanina, iseda dabua, iseda ruma, iseda motuka, bona unai bamona gaudia hagoevaia totona. Iseda haroro gaukara, hebou lao henia karana, bona siboda eda stadi karana​​—bona dina ta ta ai ita karaia maduna idauidau​​—ita karaia goadagoada dainai ita bisi, to ita goeva bona Dirava bona taunimanima edia matadia ai ita hegeregere be gau badana danu. Ita diba hakaua herevana ta be “idia vara gaudia ibounai be mai edia nega korikori” bona unai be mai anina unai kara dekenai danu.​—Hadibaia Tauna 3:1.

Ia Miro Lasi Kudouna

14. Tauanina dalanai ita goeva be mai anina, to dahaka dainai ita gwau diba iseda kara ia goeva bona lauma dalanai ita goeva be mai anina bada?

14 Tauanina dalanai ita goeva be mai anina, to iseda kara ia goeva bona lauma dalanai ita goeva be mai anina bada. Unai ita diba bema Iehova ese Israela besena ia rakatania ena badina ita laloatao, tauanina dalanai idia miro lasi, to edia kara ia goeva lasi bona lauma dalanai idia dika dainai idia ia dadaraia. Iehova be peroveta tauna Isaia amo idia ia hamaoroa idia be ‘kara dika besena bona edia kerere ese idia ia hametaua’ dainai, edia boubou, edia hua matamata aria bona sabati, edia guriguri danu, be Iehova dekenai maduna metauna sibona ai idia lao. Unai dainai, dahaka idia karaia diba iena lalo-namo abia lou totona? Iehova ia gwau: “Umui sibona do umui huria, do umui goeva totona. Inai umui karaia noho kara dika be do umui hadokoa. Io, inai emui kerere do umui hadokoa.”​—Isaia 1:​4, 11-16.

15, 16. Iesu ia gwau dahaka ese tau ta ia hamiroa, bona edena dala ai Iesu ena hereva amo namo ita davaria?

15 Iseda kara ia goeva bona lauma dalanai ita goeva ita laloa bada totona, namona be Iesu ena hereva Farisea bona taravatu hadibaia taudia dekenai ita laloa, idia gwau iena hahediba taudia idia goeva lasi badina aniani idia do ania lasi neganai edia imadia idia huria lasi. Iesu ese edia lalohadai kererena ia hamaoromaoroa, ia gwau: “Uduna dekenai idia vareai gaudia be tau ta idia hamiroa lasi, to iena uduna dekena amo idia mai murimuri gaudia ese do idia hamiroa.” Bena Iesu ese ena anina ia hahedinaraia, ia gwau: “To iena uduna dekena amo idia mai gaudia be iena lalona dekena amo idia mai, unai gaudia ese taunimanima idia hamiroa. Badina be tau ena lalona dekena amo idia mai gaudia be inai: Laloa dikadia, taunimanima alaia, heudahanai, matabodaga, henaoa, samania koikoi, hereva dikadia. Inai be taunimanima idia hadikaia gaudia. To edia imana idia huria lasi, ma idia aniani, unai be taunimanima idia hamiroa lasi.”​—Mataio 15:​11, 18-20.

16 Iesu ena hereva amo dahaka ita dibaia? Iesu ia hahedinaraia kara dika, matabodaga karadia, bona kara mirodia idia do karaia lasi neganai, edia kudouna lalonai kara dika, matabodaga, bona miro lalohadaidia idia noho vadaeni. Hahediba tauna Iamesi ia gwau, “dibagani ena badina korikori be, tau ta sibona ena ura dainai, kara dika ta ese ia veria noho, bona ia koia noho.” (Iamesi 1:​14, 15) Unai dainai, bema ita ura lasi Iesu ia herevalaia kara dikadia ita karaia, namona be iseda kudouna amo unai bamona lalohadai ita kokia bona ita dadaraia noho. Unai ena anina be ita naria namonamo dahaka ita duahia, ita itaia, bona dahaka ita kamonaia. Hari, moale karadia oreadia bona hoihoi gaudia hahedinaraia oreadia idia gwau tauanina ena ura dikadia idia habadaia karadia momo herea idia hahedinaraia bona anelaia be mai edia ura kwalimu bona mai maoro ida idia karaia diba be namo. Namona be iseda lalona ita hadaia unai bamona lalohadai be iseda kudouna dekenai do idia tubu matamaia lasi. Dirava ese iseda kara ia moalelaia bona ia abia dae totona, gau badana be hanaihanai iseda kudouna ia goeva noho bona gau ta ese do ia hamiroa lasi.​—Aonega Herevadia 4:23.

Gaukara Namodia Totona Idia Goeva

17. Dahaka dainai Iehova be iena taunimanima ia durua edia noho ia goeva totona?

17 Momokani, Iehova ena heduru amo, ia vairanai ita goeva diba, bona unai be hahenamo ta bona ita ia gimaia karana. (2 Korinto 6:​14-18) To, Iehova ese ena taunimanima ia durua edia noho ia goeva totona ena badina ita laloa bada danu be namo. Paulo ese Tito ia hamaoroa, Keriso Iesu ese ena “mauri ia henia ita dainai, kara dika ibounai dekena amo ita do ia hamauria totona. Badina be ia ura orea tamona ita do ia halaoa, ia sibona ena orea, do ita goevagoeva, bona iena kara namodia do ita karaia totona.” (Tito 2:14) Ita ia hagoevaia vadaeni dainai, edena kara namodia ita karaia goadagoada be namo?

18. Edena dala ai ita hahedinaraia kara namodia ita goadalaia?

18 Gau ginigunana bona gau badana be, taunimanima vairanai Dirava ena Basileia ena sivarai namona harorolaia gaukarana ita goadalaia. (Mataio 24:14) Bema unai ita karaia, taunimanima dekenai ita gwauraia helarona be miro ta be lasi tanobadana dekenai do idia mauri noho ela bona hanaihanai. (2 Petero 3:13) Iseda kara namodia haida be dina ta ta ai, Dirava ena lauma ena huahua ita hahedinaraia, unai amo iseda guba Tamana ena ladana ita hahairaia. (Galatia 5:​22, 23; 1 Petero 2:12) Bona hereva momokani dekenai idia noho lasi taudia, edia gabu ai idia vara kava dika badadia eiava dika ma ta ese idia hadikaia taudia unai, ita laloaboio lasi. Paulo ena sisiba ita laloa noho, ia gwau: “Dala ita davaria neganai, taunimanima ibounai dekenai kara namodia do ita karaia. To Keriso ena abidadama henia taudia do ita durua bada herea be namo.” (Galatia 6:10) Unai bamona gaukara, ia miro lasi kudouna bona ura goevana dainai ita karaia gaukara, be Dirava idia hamoalea.​—1 Timoteo 1:5.

19. Bema ita goeva momokani noho​​—tauanina bona lauma dalanai, bona iseda kara ia goeva​​—edena hahenamo do ita davaria?

19 Ita be Ataiai Momokani Diravana ena hesiai taudia dainai Paulo ena hereva ita kamonai henia: “Dirava ena bogahisihisi bada herea dainai umui lau noia, emui tauanina umui henia Dirava dekenai. Boubou gauna bamona do umui henia, mai mauri bona mai helaga danu, Dirava umui dekenai do ia moale totona. Inai bamona tomadiho momokani Dirava dekenai umui henia be namo.” (Roma 12:1) Iehova ese ita ia hagoevaia bona unai ita laloa bada noho, bona ita hekwarahi noho tauanina bona lauma dalanai bona iseda kara idia goeva momokani totona be namo. Unai ita karaia neganai, sibona do ita matauraia bona moale do ita davaria, to danu, iseda helaro be “gau gunadia”​​—hari inai tanobada ena miro oromana dikana—ena dokona bona Dirava ese ‘gau ibounai ia karaia matamata’ negana do ita itaia.​—Apokalupo 21:​4, 5.

Oi Laloatao, A?

• Dahaka dainai Israela taudia ese goeva idia kikilaia taravatudia momo idia abia?

• Edena dala ai tauanina dalanai ita goeva neganai, ita harorolaia sivaraina ia hahairaia?

• Dahaka dainai lauma dalanai ita goeva bona iseda kara ia goeva be mai anina bada gaudia bona tauanina ena goeva ena anina idia hanaia?

• Edena dala ai ita hahedinaraia diba ita be “kara namodia” goadalaia taudia?

[Study Questions]

[Pictures on page 29]

Tauanina dalanai ita goeva neganai, ita harorolaia sivaraina ia hahairaia

[Picture on page 30]

Iesu ia gwau lalohadai dikadia be kara dika dekenai ita idia hakaua lao

[Pictures on page 31]

Iehova ena Witnes taudia idia goeva dainai, kara namodia idia karaia goadagoada