Skip to content

Skip to table of contents

Emu Mauri Ia Idau Ia Lao Lalonai, Dirava Ena Lauma Dekenai Oi Tabekau

Emu Mauri Ia Idau Ia Lao Lalonai, Dirava Ena Lauma Dekenai Oi Tabekau

Emu Mauri Ia Idau Ia Lao Lalonai, Dirava Ena Lauma Dekenai Oi Tabekau

“Do oi gaukara goada, . . . Dirava ese oi dainai do ia moale bada totona.”​​—⁠2 TIMOTEO 2:​15.

1. Edena gaudia ese lauma dalanai hekwakwanai idia havaraia?

 ITA noholaia tanobadana be hanaihanai ia idau noho. Ita itaia saiens dalanai bona dala ma haida ai gau matamatadia idia karaia, to kara maoromaoro badinaia karana ia maragi ia lao danu. Hereva gunana ai ita itaia bamona, tanobada ai ia noho Dirava dadaraia laumana ita dadaraia be gau badana. To, tanobada be ia idau ia lao lalonai, dala idauidau ai ita idau ita lao danu. Ita maragi amo ela bona taunimanima badadia ai ita lao. Kohu, goada bona lalokau taudia ita abia eiava ita haboioa diba. Unai bamona gaudia momo ita biagua diba lasi bona lauma dalanai hekwakwanai badadia idia havaraia diba.

2. Davida ena mauri be edena bamona ia idau ia lao?

2 Taunimanima momo edia mauri ia idau lasi, Davida, Iese ena natuna, ena mauri ia idau ia lao bamona. Karaharaga Davida be taunimanima idia diba lasi mamoe naria merona amo ena bese taudia ese idia laloa bada tauna ta ai ia lao. Gabeai ia mama king ese animal ta bamona ia tahua neganai, Davida ia heau mauri bona hehuni dekenai ia noho. Unai murinai, Davida be king bona tuari amo kwalimu tauna ai ia lao. Kara dika badana ese ia havaraia hisihisi ia haheaukalaia. Iena ruma bese lalonai dika bada bona parara ia vara. Iena kohu ia bada ia lao, ia buruka bona buruka negana ena dika ia mamia. To, ena be Davida ena mauri lalonai gau momo idia idau, ena mauri ibounai lalonai Iehova bona Iena lauma ia abidadama henia. Ia gaukara goada, ‘Dirava be ia dainai ia moale bada totona’ bona Dirava ese ia hanamoa. (2 Timoteo 2:​15) Ena be iseda mauri be Davida ena mauri amo ia idau, iena mauri lalonai ia karaia gaudia amo diba ita abia diba. Iena haheitalai ese ita do ia durua, iseda mauri ia idau ia lao noho lalonai Dirava ena lauma ena heduru ita abia diba daladia ita lalo-pararalaia totona.

Davida Ena Manau Karana—⁠Haheitalai Namona

3, 4. Edena dala ai Davida be taunimanima idia diba lasi mamoe naria merona amo, ena bese taudia ese idia diba momo tauna ta ai do ia lao?

3 Davida ia mero neganai, ena ruma bese lalonai ladana bada ia abia lasi. Peroveta tauna Samuela be Betelehema dekenai ia mai neganai, Davida ena tamana ese ena natuna memero 8 amo 7 ia hahedinaraia. Davida, mero ginigabena unai, be mamoe naria totona idia rakatania. To, Iehova ese Davida ia abia hidi Israela ena king ai ia lao totona. Davida be uma amo idia boiria. Bena, Baibel ia gwau: “Samuela ese olive dehoro ia abia, Davida ena kwarana dekenai ia bubua, iena kakana ibounai edia vairanai. Vadaeni unai dina dekena amo Lohiabada ena Lauma be Davida danu ia noho.” (1 Samuela 16:​12, 13) Davida ena mauri ibounai lalonai unai lauma dekenai ia tabekau.

4 Gabeai unai mamoe naria merona be ena bese taudia ese idia diba momo tauna ta ai do ia lao. King hesiai henia bona ia dekenai miusiki gadaralaia totona ia idia boiria. Ia ese tuari tauna Goliata, Israela ena manada tuari taudia danu ese idia gari henia tauna badana, ia hamasea. Tuari taudia edia biaguna ai idia halaoa neganai, Davida ese Pilistia taudia ia halusia. Taunimanima ese ia idia lalokau henia. Ia hanamoa anedia idia karaia. Guna, King Saulo ia durua tauna ta ese mero matamata Davida be “gita gadaralaia diba momo” tauna sibona ia gwauraia lasi, to danu, ia gwau ia “be goada tauna, bona tuari diba tauna. Iena hereva be namo, bona iena toana danu be namo.”​​—⁠1 Samuela 16:18; 17:​23, 24, 45-​51; 18:​5-7.

5. Edena gaudia dainai Davida ia hekokoroku diba, bona edena bamona ita diba ia hekokoroku lasi?

5 Ladana bada, hairai, tau matamata, hereva namonamo, miusiki gadaralaia ia diba, tuari daladia ia diba, Dirava ese ia hanamoa​​—⁠toana be Davida ese unai gau namodia ibounai ia abia. Unai gaudia ta ta dainai ia hekokoroku diba, to ia hekokoroku lasi. King Saulo ia ura ena natuna kekeni be Davida ese ia adavaia totona ia henia neganai, Davida ena haere mani oi itaia. Mai hemataurai momokani ida Davida ia gwau: “Lau be daika, bona lauegu varavara taudia be daika, bona unai dainai lau be king ena ravana do lau lao?” (1 Samuela 18:18) Diba bada tauna ta ese unai siri ia herevalaia, ia gwau: “Davida ena hereva ena anina be ia sibona ena kara dainai, ena ladana bada dainai, eiava ena tubudia dainai, ia laloa diba lasi king ena ravana ai ia lao be maoro.”

6. Dahaka dainai manau karana ita hahedinaraia be gau badana?

6 Davida ia hekokoroku lasi ena badina be ia abia dae dala idauidau ibounai dekenai Iehova ese goevadae lasi taudia ia hereaia. Davida ia hoa badina Dirava ese taunimanima ia laloa. (Salamo 144:⁠3) Davida ia diba danu, bema ladana bada ia abia, ena badina be Iehova ese manau karana ia hahedinaraia bona mai manau ida Davida ia durua, gimaia bona naria. (Salamo 18:35) Unai ese ita dekenai gau namona ta ia hadibaia! Iseda diba, ita karaia gaudia bona ita abia hahenamodia dainai ita hekokoroku lasi. Aposetolo Paulo ia gwau: “Oi davaria gaudia ibounai be Dirava ese oi dekenai ia henia vadaeni, ani? . . . Unai dainai, badina dahaka oi hekokoroku, inai gau sibona oiemu goada dekena amo oi abia bamona?” (1 Korinto 4:⁠7) Dirava ena lauma helaga ita abia bona ita ia lalo-namo henia totona, manau karana ita hahedinaraia be gau badana.​​—⁠Iamesi 4:⁠6.

‘Dika Ena Davana Oi Henia Lasi’

7. Edena dala ia kehoa, Davida ese King Saulo ia hamasea totona?

7 Davida be ena ladana bada dainai ia hekokoroku lasi, to unai ese King Saulo, Dirava ena lauma ese ia rakatania tauna dekenai mama dikana ia havaraia. Ena be Davida ia kerere lasi, to ia heau mauri bona taunimanima idia noho lasi gabuna dekenai ia noho. Nega ta, King Saulo ese Davida ia tahua noho lalonai, ia be kohua ta lalonai ia vareai, to ia diba lasi Davida bona ena bamodia be unuseniai idia hunia. Davida ena bamodia ese ia idia hagoadaia Saulo do ia hamasea totona, badina toana be Dirava ese unai dala ia kehoa. Ita laloa diba dibura lalonai Davida dekenai hereva maragina amo idia gwau: “Hari inai dina, Lohiabada ese oi ia hamaoroa, ani, oi ia hadikaia noho tauna be oiemu siahu ena henunai ia atoa vadaeni. Oi ese ia dekenai do oi karaia, oiemu ura hegeregere.”​​—⁠1 Samuela 24:​2-6.

8. Dahaka dainai Davida ese davana ia henia lasi?

8 Davida ia ura lasi Saulo ia hadikaia. Ia ese abidadama bona haheauka ia hahedinaraia bona gau ibounai be Iehova ena imana dekenai ia rakatania. King be kohua ia rakatania murinai, Davida be ia dekenai ia boiboi, ia gwau: “Lohiabada ese ita ruaosi do ia kota henia, do ia gwau daika ia kerere. Lohiabada ese oi do ia hadikaia, lau oi hadikaia kerere dainai, to lau ese oi do lau hadikaia lasi.” (1 Samuela 24:12) Ena be Davida ia diba Saulo ia kerere, to davana ia henia lasi; bona Saulo ia gwauraia dika lasi bona ia dekenai ia hereva dika lasi. Nega ma haida ai, Davida ese davana henia karana ia karaia lasi. To, Iehova dekenai ia tabekau, unai do Ia hamaoromaoroa totona.​—⁠1 Samuela 25:​32-34; 26:​10, 11.

9. Dagedage ita davaria neganai, dahaka dainai davana ita henia lasi be namo?

9 Reana Davida bamona nega aukadia do oi davaria. Reana sikuli turadia, gaukara turadia, ruma bese taudia, eiava emu hahediba herevadia idia abia dae lasi taudia ma haida ese oi idia inai henia eiava dagedage henia. Davana oi henia lasi. Iehova oi naria noho bona ena lauma helaga ena heduru totona oi noinoi. Reana unai abidadama lasi taudia ese oiemu kara namona dainai edia kara do idia haidaua bona abidadama taudia ai do idia lao. (1 Petero 3:⁠1) Herevana dahaka ia vara, to namona be oi diba Iehova ese oi dekenai idia vara gaudia ia itaia bona iena nega korikori ai kara ta do ia karaia. Aposetolo Paulo ia gwau: “Lauegu lalokau taudia e, dika ena davana do umui henia lasi, davana henia be, Dirava sibona. Badina be Buka Helaga ia gwau: Lohiabada ia gwau, ‘Dika ena davana be lau sibona ese do lau karaia.’ ”​​—⁠Roma 12:⁠19.

“Hadibaia Hereva” Ita Kamonai Henia

10. Edena bamona Davida ia kara dika, bona edena dala ai unai ia hunia toho?

10 Lagani momo idia lao. Davida be taunimanima ese idia lalokau henia king badana ta ai ia lao. Iena mauri lalonai ia hahedinaraia kamonai karana bona Iehova hanamoa totona ia torea ane namodia dainai, reana ita laloa unai tau be kara dika do ia karaia lasi. To, ia kara dika. Dina ta ai, king ese ena ruma guhina dekena amo hahine hairaina ta ia itaia ia digu noho. Unai hahine totona haida ia nanadaia. Davida ia davaria unai hahine be Bataseba bona iena adavana, Uria, be tuari lalonai ia noho neganai, hahine ia boiria bona ia ida ia heudahanai. Gabeai, ia kamonai hahine ia rogorogo. Bema unai gauna ia hedinarai hemarai bada do ia havaraia! Mose ena Taravatu henunai, heudahanai ena davana be mase. Toana be king ia laloa unai kara dika ia hunia diba. Unai dainai ami ena biaguna dekenai hereva ia siaia, ia ura Uria be Ierusalema dekenai do ia giroa. Davida ia laloa Uria be hanuaboi lalonai Bataseba ida do ia noho, to unai ia vara lasi. Hari Davida ia daradoko, tuari dekenai Uria ia siaia lou bona ami ena biaguna, Ioaba, dekenai revareva ia siaia. Unai revareva amo oda ia henia, tuari lalonai Uria do idia hamasea diba gabuna dekenai do ia atoa. Ioaba ese oda ia badinaia, bena Uria ia mase. Bataseba ena taitai negana ia ore murinai, Davida ese ia adavaia.​​—⁠2 Samuela 11:​1-​27.

11. Natana ese Davida dekenai ia gwauraia sivaraina be dahaka, bona Davida be dahaka ia karaia?

11 Toana be Davida ena palani ia guguru, to namona be ia diba Iehova ese unai ibounai ia itaia. (Heberu 4:​13) Hua haida idia ore bona natuna ia vara. Bena, Dirava ena hakaua dainai, peroveta tauna Natana be Davida dekenai ia lao. Peroveta tauna ese king dekenai sivarai ta ia gwauraia, ia lalonai kohu momo tauna mai ena mamoe momo ese ogogami tauna ta ena mamoe lalokauna tamona ia abia bona ia hamasea. Unai sivarai ese Davida ena kudouna ia hamarerea bona ia ura hahemaoro maoromaoro ia karaia, to ia diba lasi ena anina be ia hehuni. Karaharaga Davida ese unai kohu momo tauna dekenai hahemaoro herevana ia gwauraia. Ia badu dikadika bona Natana dekenai ia gwau: “Unai bamona ia karaia tauna harihari do ia mase be namo.”​​—⁠2 Samuela 12:​1-6.

12. Iehova ena hahemaoro herevana Davida dekenai be dahaka?

12 Peroveta tauna ia gwau: “Unai kohu momo tauna be oi!” Davida be ia sibona dekenai hahemaoro herevana ia gwauraia. Ita laloa diba, karaharaga Davida ena badu ia ore bona ia hemarai bona ia lalohisihisi bada. Ia hereva diba lasi bona Natana ese Iehova ena hahemaoro herevana ia gwauraia neganai, ia kamonai sibona. Hagoadaia herevana ta ese Davida ia durua diba lasi. Davida be ena kara dika amo Iehova ena hereva ia dadaraia. Inai tauna ena tuari kaia amo Uria ia hamasea, ani? Tuari kaia be Davida ena ruma bese amo do ia siri lasi. Hunia dalanai Uria ena adavana ia abia, ani? Unai dika be ia dekenai do ia vara danu, hunia dalanai lasi to taunimanima edia vairanai.​​—⁠2 Samuela 12:​7-​12.

13. Davida ese Iehova ena matahakani dainai dahaka ia karaia?

13 Davida ena kara namona ta be, unai neganai ena kara dika ia gorea lasi. Peroveta tauna Natana dekenai ia badu lasi. Kerere be ma ta dekenai ia atoa lasi bona ena kara ia gwauraia maoro toho lasi. Davida ena kara dika idia hahedinaraia neganai, ia ese sisiba ia abia dae, ia gwau: “Lohiabada dekenai lau kara dika vadaeni.” (2 Samuela 12:13) Salamo 51 ese ena lalohisihisi bada bona ena helalo-kerehai toana ia hahedinaraia. Iehova dekenai ia noinoi, ia gwau: “Oiemu vairana dekena amo lau do oi lulua lao lasi, bona oiemu Lauma Helaga, be lau dekena amo do oi kokia lasi.” Ia diba momokani, Iehova ena hebogahisi hegeregerena ai “ia lalohisihisi momokani, bona ia manau momokani” tauna be ena kara dika dainai do ia hadikaia lasi. (Salamo 51:​11, 17) Davida be Dirava ena lauma dekenai ia tabekau noho. Ena be Iehova ese Davida ena kara dika dainai idia vara gaudia ia koua lasi, to iena kara dika ia gwauatao.

14. Iehova ena matahakani dainai dahaka ita karaia be namo?

14 Ita ibounai be goevadae lasi taudia, bona ita ibounai ita kara dika. (Roma 3:​23) Reana nega haida kara dika badana ita karaia, Davida bamona. Lalokau tamana ese ena natudia ia matahakani henia hegeregerena, Iehova ese ia idia hesiai henia toho taudia ia matahakani henia. To, ena be matahakani ese namo ia havaraia, ita abia dae be auka. Momokani, nega momo ia ese “hisihisi” ia havaraia. (Heberu 12:​6, 11) To, bema “hadibaia hereva” ita kamonai henia, Iehova ese ita do ia abia dae lou diba. (Aonega Herevadia 8:​33) Iehova ena lauma ena hahenamo ita moalelaia totona, namona be matahakani ita abia dae bona ita gaukara goada, Dirava ena lalo-namo ita abia totona.

Kohu Do Oi Abidadama Henia Lasi

15. (a) Edena dala idauidau ai haida ese edia kohu idia gaukaralaia? (b) Davida ia ura ena kohu be edena dala ai ia gaukaralaia?

15 Ita gwau diba lasi Davida ena ruma bese edia noho dalana be namo, eiava ena ruma bese be kohu momo taudia. To, iena king negana lalonai, Davida ese kohu momo ia haboua. Oi diba, momo ese edia kohu idia haboua, idia habadaia toho mai mataganigani ida, eiava sibona edia ura hagugurua totona idia gaukaralaia. Ma haida be sibodia abia isi totona edia moni idia gaukaralaia. (Mataio 6:⁠2) Davida ese dala idauna ai ena kohu ia gaukaralaia. Ia ura bada Iehova ia hanamoa. Davida ese Natana dekenai ia hahedinaraia ia ura Iehova dekenai dubu badana ia haginia, unai nega ai Ierusalema dekenai “Palai Ruma lalonai ia noho” Taravatu Maua ia atoa totona. Iehova be Davida ena palani ia moalelaia to Natana amo ia hamaoroa dubu badana haginia gaukarana be Davida ena natuna mero Solomona ese do ia karaia.​​—⁠2 Samuela 7:​1, 2, 12, 13.

16. Davida ese dahaka gaudia ia hegaegaelaia dubu badana haginia gaukarana totona?

16 Davida ese unai haginia gaukara badana dekenai do idia gaukaralaia kohu ia gogoa. Davida be Solomona dekenai ia gwau: “Lohiabada ena Dubu Helaga haginia totona kohu momo lau abia hegaegae vadaeni, golo ena metau 3400 toni, siliva ena metau 34,000 toni, bona auri laboralabora bona auri, ena metau duahia diba lasi, ia momo herea dainai. Au bona nadi momo lau abia hegaegae vadaeni, to oi ese haida ma do oi haboua.” Ia sibona ena kohu amo ia henia golo ena metau be 100 toni bona siliva ena metau be 240 toni. * (1 Sivarai 22:14; 29:​3, 4) Davida ena hariharibada karana be taunimanima ese idia itaia totona ia karaia lasi, to ia hahedinaraia Iehova Dirava ia abidadama henia bona ia badinaia. Ena kohu ia habadaia Tauna ia diba dainai, Iehova dekenai ia gwau: “Gau ibounai be oi dekena amo idia mai noho, bona oi sibona oiemu gau, be ma ai henia lou vadaeni oi dekenai.” (1 Sivarai 29:14) Davida ena kudouna be hariharibada karana amo ia honu dainai, tomadiho goevana durua totona ia karaia diba gaudia ibounai ia karaia.

17. Edena dala ai 1 Timoteo 6:​17-​19 ena sisiba be mai anina kohu momo bona ogogami taudia dekenai?

17 Unai hegeregerena, namona be iseda kohu be gau namodia karaia totona ita gaukaralaia. Kohu bada ita haboua be namo lasi, to Dirava ena lalo-namo ita abia be namo​​—⁠unai be aonega bona moale korikori dalana. Paulo ia gwau: “Inai tanobada mauri ena kohu momo taudia do oi hamaoroa, do idia hekokoroku lasi. Bona idia do oi hamaoroa danu inai tanobada ena kohu do idia abidadama henia lasi, to Dirava sibona do idia abidadama henia. Badina inai tanobada ena kohu do ia dika haraga, to Dirava ese ita hamoalea totona, gau momo ita dekenai ia henia davana lasi. Inai kohu momo taudia do oi oda henidia danu kara namodia do idia karaia, edia kohu do idia haria karaia, haida durua totona, bona harihari gaudia do idia henia, mai moale danu. Inai dala dekenai, idia ese edia kohu korikori do idia haboua hegaegae, edia mauri gabeai do ia durua totona.” (1 Timoteo 6:​17-​19) Herevana iseda moni dalana be edena bamona, namona be Dirava ena lauma dekenai ita tabekau bona ‘Dirava dekenai gau momo ita henia’ mauri dalana ita tahua. (Luka 12:21) Iseda lalokau guba Tamana ese ita ia lalo-namo henia be gau ta ese ia hereaia lasi.

Dirava be Ita Dainai Do Ia Moale Bada

18. Edena dala ai Davida ese Keristani taudia dekenai haheitalai namona ia hahedinaraia?

18 Davida ena mauri ibounai lalonai ia gaukara goada, Iehova be ia dainai do ia moale bada totona. Ane ta lalonai ia gwau: “Dirava e, lau dekenai do oi bogahisihisi, lau dekenai do oi bogahisihisi henia, badina be mauri abia totona, oi dekenai egu lauma ia hunia noho gwauraia.” (Salamo 57:⁠1) Iehova ia abidadama henia karana ese anina namona ia havaraia. Davida ia buruka bona ena mauri ia moalelaia. (1 Sivarai 23:⁠1) Ena be Davida ese kara dika badadia ia karaia, to abidadama badana idia hahedinaraia Dirava ena witnes taudia momo huanai ia idia gwauraia.​​—⁠Heberu 11:⁠32.

19. Dirava be ita dainai ia moale bada totona dahaka ita karaia be namo?

19 Oiemu mauri ia idau ia lao lalonai, namona be oi laloatao, Iehova ese Davida ia durua, ia hagoadaia bona ia hamaoromaoroa hegeregerena, oi dekenai unai bamona do Ia karaia diba. Davida bamona, aposetolo Paulo ena mauri be nega momo ia idau ia lao. To, ia danu be Dirava ena lauma dekenai ia tabekau dainai, ia abidadama noho. Ia gwau: “Lau dekenai siahu ia henia Diravana dainai, lau be mai egu goada gau iboudiai karaia totona.” (Filipi 4:​12, 13, NW ) Bema Iehova dekenai ita tabekau, ita do ia durua ita kwalimu totona. Ia ura do ita kwalimu. Bema ia ita kamonai henia bona ia kahirakahira ita lao, ita dekenai goada do ia henia iena ura ita karaia totona. Bona bema Dirava ena lauma dekenai ita tabekau noho, ‘Dirava be ita dainai do ia moale bada’ hari ela bona hanaihanai.​​—⁠2 Timoteo 2:​15.

[Footnote]

^ par. 16 Hari inai negai monina hegeregerena Davida ena kontribusen ena bada be K4,800,000,000 bamona.

Edena Bamona Do Oi Haere?

• Dahaka ita karaia be namo ita hekokoroku lasi totona?

• Dahaka dainai dika ena davana ita henia lasi be namo?

• Matahakani be edena bamona ita laloa be namo?

• Dahaka dainai Dirava ita abidadama henia be namo, to kohu ita abidadama henia lasi?

[Study Questions]

[Picture on page 20, 21]

Davida be Dirava ena lauma dekenai ia tabekau bona Dirava ena lalo-namo ia tahua. Oi danu be unai bamona oi karaia, a?

[Picture on page 22]

“Gau ibounai be oi dekena amo idia mai noho, bona oi sibona oiemu gau, be ma ai henia lou vadaeni oi dekenai”