Skip to content

Skip to table of contents

Ia Idau Ia Lao Tanobadana Ena Lauma Oi Dadaraia

Ia Idau Ia Lao Tanobadana Ena Lauma Oi Dadaraia

Ia Idau Ia Lao Tanobadana Ena Lauma Oi Dadaraia

“Ita be inai tanobada ena lauma ita abia lasi. To Dirava dekena amo ia mai Lauma ita abia.”​​—⁠1 KORINTO 2:​12.

1. Edena dala haida ai Satani ese Heva ia koia?

 “GAIGAI ese lau dekenai ia koikoi.” (Genese 3:​13) Unai hereva amo, hahine ginigunana, Heva, be Iehova Dirava ia gwau-edeede henia ena badina ia gwauraia hedinarai. Iena hereva be momokani, to unai ese ena kara dika ia gwauraia maoro lasi. Gabeai aposetolo Paulo be Dirava ena lauma siahuna amo inai ia torea: “[Heva] sibona ia koia.” (1 Timoteo 2:​14) Satani ese Heva ia koia dainai ia abia dae kamonai lasi karana​​—⁠Dirava ese ia taravatua au huahua ania karana​​—⁠amo namo do ia abia, Dirava bamona do ia noho. Danu, Satani ese ia koia dainai, Heva be unai koikoi tauna ia laloa kerere. Ia diba lasi Satani Diabolo ese gaigai ia gaukaralaia ena hereva ia gwauraia totona.​​—⁠Genese 3:​1-6.

2. (a) Hari inai negai, edena dala ai Satani ese taunimanima ia koia? (b) “Tanobada ena lauma” be dahaka bona edena henanadai do ita herevalaia?

2 Adamu bona Heva edia nega amo ema bona hari, Satani ese taunimanima ia koia noho. Momokani, ia be “tanobada taudia ibounai ia koia noho.” (Apokalupo 12:⁠9) Ena kara ia haidaua lasi. Ena be hari gaigai korikorina ia gaukaralaia lasi, to ia sibona ia hunia noho. Moale karadia idia havaraia bisinesi, nius halasia oreadia bona gau ma haida amo, Satani ese taunimanima ia koia bena idia abia dae idia dekenai Dirava ena lalokau hakaua karadia be anina lasi bona namo ta ia havaraia lasi. Diabolo ena koikoi karadia dainai, gabu ibounai dekenai taunimanima ese Baibel ena taravatu bona hakaua herevadia idia gwau-edeede henia. Baibel ese unai ia gwauraia “tanobada ena lauma.” (1 Korinto 2:​12) Unai lauma ese Dirava idia diba lasi taudia idia abia dae gaudia, edia lalohadai bona edia kara ia veria goada. Edena dala ai unai lauma ia hedinarai bona edena dala ai ita ese ena hadikaia karana ita dadaraia diba? Mani ita itaia.

Kara Maoromaoro Badinaia Karana Ia Maragi Ia Lao

3. Hari inai negai, dahaka dainai “inai tanobada ena lauma” ia hedinarai goevagoeva?

3 Hari inai negai, “inai tanobada ena lauma” ia hedinarai goevagoeva. (2 Timoteo 3:​1-5) Reana oi itaia vadaeni kara maoromaoro badinaia karana be ia maragi ia lao. Baibel ese unai ena badina ia hahedinaraia. Lagani 1914 ai, Dirava ena Basileia ia haginia murinai, tuari be guba dekenai ia vara. Satani bona ena demoni anerudia idia halusia bona tanobada dekenai idia negea diho. Satani ia badu dikadika dainai, tanobada ibounai dekenai ena koikoi karana ia habadaia. (Apokalupo 12:​1-9, 12, 17) Dala idauidau ai, ia ura ‘Dirava ia abia hidi taudia do ia hakaua kerere, bema mai dalana.’ (Mataio 24:24) Ita be Dirava ena taunimanima dainai, ita ia tohoa bada. Ia ura iseda goada lauma dalanai ia hadikaia, unai amo Iehova ena lalo-namo bona mauri hanaihanai helarona do ita haboioa.

4. Iehova ena hesiai taudia ese Baibel be edena bamona idia laloa, bona tanobada taudia ese edena bamona idia laloa?

4 Satani ese Baibel, iseda lalokau Havaraia Tauna ena kara ita dekenai ia hadibaia bukana, ia hakoikoia toho. Iehova ena hesiai taudia ese Baibel idia ura henia bona idia laloa bada. Ita diba ia be Dirava ena lauma ese ia havaraia Herevana, to taunimanima edia hereva lasi. (1 Tesalonika 2:​13; 2 Timoteo 3:​16) To, Satani ena tanobada ia ura iseda lalohadai ita haidaua. Hegeregere, Baibel ia hakoikoia toho bukana ta ena hamatamaia herevana ia gwau: “Baibel lalonai ‘helaga’ gauna ta ia noho lasi bona ia be ‘Dirava ena hereva lasi.’ Dirava ena lauma ese ia horoa seint taudia ese idia torea lasi, to dagi idia ura abia pris taudia ese idia torea.” Unai bamona hereva idia abia dae taudia idia laloa idia hegeregere edia ura dalanai Dirava do idia tomadiho henia​​—⁠eiava do idia tomadiho henia lasi lalohadaina ese idia ia hakaua kerere.​​—⁠Aonega Herevadia 14:⁠12.

5. (a) Toretore tauna ta ena lalohadai Baibel idia abia dae tomadiho taudia dekenai be dahaka? (b) Tanobada taudia edia lalohadai haida bona Baibel ena lalohadai be edena bamona idia idau? (Rau 15 ai ia noho maua herevalaia danu.)

5 Idia hedinarai daladia bona hunia daladia ai Baibel idia hakoikoia toho bona idia gwau Baibel idia abia dae tomadiho taudia edia koikoi karadia dainai, momo ese tomadiho idia ura henia lasi, herevana unai tomadiho ese Baibel ia abia dae. Nius halasia oreadia bona tanobada ena diba bada taudia ese tomadiho idia hadikaia toho. Toretore tauna ta ia gwau: “Taunimanima momo ese Iuda tomadihona bona Keristani tomadihona idia laloa bada lasi. Bema idia lalo-namo henia idia gwau idia be idaunega tomadiho; bema idia lalo-dika henia idia gwau idia be taunimanima edia aonega bona saiens karadia idia koua idaunegai lalohadaidia. Vanegai laganidia lalonai edia hemataurai lasi karana be kirikirilaia karana bona inai henia karana ai ia lao.” Nega momo unai inai heheni karana be Dirava ia noho lalohadaina idia abia dae lasi taudia bona “edia laloa be ia kavakava vadaeni” taudia amo ia mai.​​—⁠Roma 1:​20-​22.

6. Tanobada ena lalohadai Dirava ese ia gwauraia dika mahuta hebou karadia dekenai be dahaka?

6 Unai dainai, ita hoa lasi taunimanima be Dirava ena kara namo taravatudia amo idia hure oho noho. Hegeregere, Baibel ia gwau tatau ese tatau idia sihari henia be “hemarai” karana. (Roma 1:​26, 27) Danu, ia gwau lebulebu taudia bona heudahanai taudia be Dirava ena Basileia do idia davaria lasi. (1 Korinto 6:⁠9) To, tano momo ai unai bamona mahuta hebou karadia idia abia dae sibona lasi, to buka, magasin, ane, muvi bona TV ai idia hahedinaraia. Idia gwau unai bamona karadia idia gwauraia dika taudia be idia laloa namonamo lasi, idia inai henia kava bona hari inai nega ena lalohadai namona idia diba lasi. To Dirava ena lalokau idia hahedinaraia taravatudia be inai tanobada ese ia abia dae lasi, idia laloa unai ese edia ura kwalimu bona moale ia koua.​​—⁠Aonega Herevadia 17:15; Iuda 4.

7. Ita sibona dekenai dahaka henanadai haida ita henia be namo?

7 Dirava dadaraia karana ia bada ia lao noho tanobadana ai ita noho dainai, aonega karana be sibona eda lalohadai bona ita abia dae gaudia do ita laloa. Nega haida, mai guriguri bona momokani ida sibona ita tahua be namo, bema ita be Iehova ena lalohadai bona ena taravatu amo ita hure oho noho. Hegeregere, sibona ita nanadaia diba: ‘Lagani haida gunanai lau dadaraia gaudia be hari lau moalelaia, a? Dirava ia gwauraia dika karadia be hari lau abia dae, a? Lauma gaudia be guna lau laloa bada hegeregerena, hari lau laloa, a? Egu mauri dalana ese ia hahedinaraia egu mauri lalonai Basileia lau tahua guna, a?’ (Mataio 6:​33) Unai bamona henanadai lalohadailaia karana ese ita do ia durua, tanobada ena lauma ita dadaraia totona.

“Do Ita Boio” Lasi

8. Ta be edena bamona Iehova amo ia hure oho diba?

8 Aposetolo Paulo be ena Keristani tadikaka ia tore henidia, ia gwau: “Hereva momokani, ita kamonai vadaeni gauna, do ita dogoatao bona badinaia be namo. Namo lasi ita manokalaia, do ita boio garina.” (Heberu 2:⁠1) Ia hure kava sisima be ia lao henia gabuna ia davaria lasi. Bema kapten ese lai bona davara ena hure dalana ia laloa lasi, ena sisima be atoa gabuna namona do ia davaria lasi to kone mai nadi momo dekenai do ia kamokau. Unai hegeregerena, bema Dirava ena Hereva ai ia noho hereva momokanina ita laloa bada lasi, Iehova amo ita hure oho bona lauma dalanai dika do ita davaria diba. Unai bamona ia vara diba, herevana hereva momokani ita dadaraia momokani lasi. Oibe, momo be mai edia ura ida Iehova idia dadaraia haraga lasi. To nega momo, Dirava ena Hereva laloa karana amo edia lalona idia veria gaudia idia karaia matamaia. Hunia dalanai, idia hure oho bona idia kara dika. Ia mahuta noho kapten bamona, unai bamona taudia idia noga lasi ela bona dika idia davaria.

9. Edena dala idauidau ai Iehova ese Solomona ia hanamoa?

9 Mani Solomona ena mauri oi laloa. Iehova ese ia dekenai Israela ena king dagina ia henia. Dirava ese Solomona dekenai maoro ia henia dubu badana ia haginia bona ia hakaua Baibel ena kahana haida ia torea totona. Iehova be nega rua Solomona ida ia hereva bona ia dekenai kohu, ladana bada bona ena lohia negana ai maino ia henia. Unai ibounai ia hereaia gauna be, Iehova ese Solomona dekenai aonega bada ia henia. Baibel ia gwau: “Dirava ese aonega bona diba bada herea Solomona dekenai ia henia, bona laloa dobu ena diba momo danu ia henia, kone ena miri idia momo bamona. Unai dainai Solomona ena aonega ese dina daekau kahana taudia ibounai edia aonega bona Aigupito ena aonega ibounai ia hereaia.” (1 King Taudia 4:​21, 29, 30; 11:⁠9) Momokani ta ia laloa diba, Solomona be Dirava ia kamonai henia tauna. To, Solomona ese tomadiho momokanina ia negea. Unai be edena bamona ia vara?

10. Solomona ese edena hakaua herevana ia kamonai henia lasi, bona dahaka ia vara?

10 Solomona be Dirava ena Taravatu ia diba bona ia lalo-pararalaia goevagoeva. Ia be Israela ena king taudia totona ia gwauraia taravatudia ia laloa bada. Unai taravatu ta ia gwau: “King danu ese adavana momo do ia abia lasi, idia ese Lohiabada dekena amo iena lalona do idia veria garina.” (Deuteronomi 17:​14, 17) Ena be unai hakaua herevana be ia hedinarai goevagoeva, to Solomona ese adavana 700 bona hahine 300 ma haida danu ia abia. Unai hahine momo ese idau diravadia idia tomadiho henia. Ita diba lasi dahaka dainai Solomona ese hahine momo ia adavaia bona ita diba lasi edena bamona ia laloa unai be maoro. To ita diba ia ese Dirava ena hakaua hereva goevadaena ia badinaia lasi. Unai dainai Iehova ese ia sisiba henia hegeregerena ia vara. Baibel ia gwau: “Inai hahine ese Solomona ena lalona idia hakererea, . . . dirava idaudia dekenai.” (1 King Taudia 11:​3, 4) Metairametaira Dirava amo ia abia aonega ia ore. Ia hure oho. Gabeai, Solomona ia ura ena dirava koikoi idia tomadiho henia hahinedia ia hamoalea, to ia ura lasi Dirava ia kamonai henia bona ia hamoalea. Unai be dika momokani, badina Solomona be guna ia gwau: “Egu natuna e, do oi aonega, vadaeni do lau moale, bona unai dainai, bema tau ta ese lau ia gwauraia kerere neganai, lau ese iena hereva do lau halusia diba”!​​—⁠Aonega Herevadia 27:⁠11.

Tanobada Ena Lauma be mai Ena Siahu

11. Edena dala ai iseda lalona dekenai ita atoa gaudia ese iseda lalohadai idia haidaua?

11 Solomona ena haheitalai ese ita ia hadibaia, bema ita laloa hereva momokani ita diba dainai tanobada ese iseda laloa dalana do ia haidaua lasi, dika ita davaria diba. Aniani korikorina ese iseda tauanina ia haidaua hegeregerena, lalona ena aniani ese iseda laloa dalana ia haidaua diba. Iseda lalona dekenai ita atoa gaudia ese iseda lalohadai bona kara idia haidaua. Bisinesi momo be unai idia diba dainai lagani ta ta ai, hoihoi gaudia hahedinaraia karana dekenai dola bilioni momo idia negea. Anina ia havaraia hoihoi gaudia hahedinaraia karadia ese lalona veria herevadia bona laulaudia amo hoia taudia edia ura bona lalohadai idia veria. Hoihoi gaudia hahedinaraia taudia idia diba danu, bema taunimanima ese nega tamona eiava rua sibona unai laulau idia itaia, do idia hoia haraga lasi. To, nega daudau lalonai idia itaia loulou dainai, unai gauna do idia ura henia matamaia. Hoihoi gaudia hahedinaraia karana be mai ena siahu​​—⁠bema lasi, ta ese ia dekenai ena moni do ia atoa lasi. Unai kara ese taunimanima edia lalona bona lalohadai ia haidaua.

12. (a) Edena dala ai Satani ese taunimanima edia lalona ia veria? (b) Dahaka ese ia hahedinaraia Keristani taudia edia lalona ia veria diba?

12 Hoihoi gaudia hahedinaraia tauna hegeregerena, Satani ia hahedinaraia toho ena lalohadai be namo herea, ia diba nega ia heau noho lalonai taunimanima ese ena lalohadai do idia abia dae diba. Moale karadia bona dala ma haida amo, Satani ese taunimanima ia koia, bena idia abia dae namo be dika bona dika be namo. (Isaia 5:​20) Keristani taudia momokanidia danu be Satani ena koikoi karadia dainai idia moru. Baibel ese ita ia sisiba henia, ia gwau: “Lauma Helaga ese ia gwauraia hedinarai vadaeni, nega gabeai tau haida ese Iesu badinaia kara do idia rakatania, lauma koikoidia do idia kamonai henia, bona lauma dikadia edia hadibaia hereva do idia abia dae. Inai hadibaia hereva be koikoi taudia ese do idia gwauraia. Edia laloa maoromaoro dalana idia hamasea vadaeni, auri siahu herea ese edia lalona ia gabua dikadika bamona.”​​—⁠1 Timoteo 4:​1, 2; Ieremia 6:​15.

13. Turana dikadia be dahaka bona iseda turadia ese dahaka idia havaraia diba?

13 Tanobada ena lauma ese ita ibounai ia veria diba. Satani ena tanobada ena lalo-ani karadia bona ita itaia diba lasi siahu be goada herea. Baibel be mai aonega ida ita ia hadibaia: “Umui laloa kerere lasi. Bema kara dika taudia danu umui turana karaia neganai, idia ese emui kara namona do idia hadikaia.” (1 Korinto 15:33) Turana dikadia be tanobada ena lauma ia hahedinaraia gauna ta eiava tauna ta​​—⁠kongregesen lalonai danu. Bema ita laloa turana dikadia ese ita idia hahisia diba lasi, do ita abia dae turana namodia ese ita idia durua diba lasi danu, ani? Unai be kerere momokani! Baibel ese unai ia hahedinaraia goevagoeva, ia gwau: “Aonega tauna danu ia raka hebou noho tauna, be do ia aonega, to kavakava taudia danu oi turana karaia neganai, dika do oi davaria.”​​—⁠Aonega Herevadia 13:⁠20.

14. Edena dala idauidau ai tanobada ena lauma ita dadaraia diba?

14 Tanobada ena lauma ita dadaraia totona, namona be aonega taudia ita bamoa​​—⁠Iehova idia hesiai henia taudia unai. Iseda abidadama idia hagoadaia gaudia amo iseda lalona ita hahonua be namo. Aposetolo Paulo ia torea: “Inai bamona karadia sibona do umui laloa: Kara namodia, taunimanima edia ladana idia hanamoa karadia, momokani karadia, bogahisihisi henia karadia, kara maoromaoro, kara goevagoeva, lalokau karadia, bona taunimanima namodia matauraia karadia.” (Filipi 4:⁠8) Ita be ura kwalimu taudia dainai, ita laloa gaudia ita abia hidi diba. Namona be ita laloa gaudia ese hanaihanai Iehova kahirakahira ita idia veria lao.

Dirava Ena Lauma Ena Siahu be Bada Herea

15. Edena dala ai idaunegai Korinto Keristani taudia be taunimanima ma haida amo idia idau?

15 Keristani taudia momokanidia be Dirava ena lauma helaga ese ia hakaudia dainai, idia be tanobada ena lauma ese ia hakaua kerere taudia amo idia idau. Paulo be Korinto kongregesen dekenai ia gwau: “Ita be inai tanobada ena lauma ita abia lasi. To Dirava dekena amo ia mai Lauma ita abia vadaeni, Dirava ese ita dekenai ia henia harihari gaudia do ita diba namonamo totona.” (1 Korinto 2:​12) Idaunegai Korinto hanua be tanobada ena lauma ia hahedinaraia badabada. Ena taunimanima momo edia kara be ia dika momokani dainai, idia gwauraia “Korinto karana karaia” anina be “lebulebu karana karaia.” Satani ese taunimanima edia lalona ia hadiburaia. Unai dainai, Dirava momokanina idia diba sisina sibona eiava idia diba lasi momokani. (2 Korinto 4:⁠4) To, Iehova ese ena lauma helaga amo Korinto taudia haida edia lalona ia kehoa bona hereva momokani idia dibaia. Ena lauma ese idia ia hasiahua bena edia mauri lalonai gau badadia idia haidaua, unai amo iena lalo-namo bona hanamoa idia abia diba. (1 Korinto 6:​9-​11) Ena be tanobada ena lauma be mai ena siahu, to Iehova ena lauma ena siahu be bada herea momokani.

16. Edena dala ai Dirava ena lauma ita abia bona dogoatao diba?

16 Hari danu be unai bamona. Guba bona tanobada ai Iehova ena lauma helaga ena siahu be bada herea momokani bona mai abidadama ida lauma helaga totona idia noinoi taudia dekenai mai ena ura ida ia henia. (Luka 11:13) To, Dirava ena lauma ita abia totona tanobada ena lauma ita dadaraia sibona be hegeregere lasi. Gau badana be hanaihanai Dirava ena Hereva ita stadilaia bona eda mauri lalonai ita badinaia, unai amo iseda lauma​​—⁠iseda lalohadai goadana unai⁠​—⁠be ena lalohadai hegeregerena do ia lao. Bema unai bamona ita karaia, Iehova ese ita do ia hagoadaia bena Satani ese lauma dalanai ita ia hadikaia totona ia gaukaralaia gaudia do ita dadaraia.

17. Edena dala ai Lota dekenai ia vara gauna ese ita ia hagoadaia diba?

17 Ena be Keristani taudia be tanobada ena lasi, to tanobada dekenai idia noho. (Ioane 17:​11, 16) Ita ta lasi ese tanobada ena lauma ita dadaraia diba, badina ita be Dirava bona ena dala idia ura henia lasi taudia ida ita gaukara eiava ita noho. Lota be Sodoma taudia edia huanai ia noho bona edia kara dika dainai “iena lalona be ia metau” bona ia lalohisihisi bada. Iseda hemami be unai bamona, a? (2 Petero 2: ​7, 8) Bema oibe, goada ita abia diba. Iehova ese Lota ia naria bona ia hamauria bona ita dekenai unai bamona ia karaia diba danu. Iseda lalokau Tamana ese iseda noho dalana ia itaia bona ia diba, ia ese lauma dalanai ita goada noho totona heduru bona goada ia henia diba. (Salamo 33:​18, 19) Bema ia dekenai ita tabekau, ita abidadama henia bona ita guriguri henia, ita do ia durua tanobada ena lauma ita dadaraia totona, herevana iseda noho dalana be ia auka.​​—⁠Isaia 41:⁠10.

18. Dahaka dainai iseda hetura karana Iehova ida ita laloa bada be namo?

18 Dirava amo ia daudau bona Satani ese ia koia tanobadana lalonai ita, Iehova ena taunimanima, ese hereva momokani ita diba be hahenamo ta. Unai dainai, tanobada dekenai ia noho lasi moale bona maino ita abia. (Isaia 57:​20, 21; Galatia 5:​22) Iseda helaro be Paradaiso lalonai mauri hanaihanai do ita abia bona unuseniai ia ore gwauraia tanobadana ena lauma do ia noho lasi. Unai dainai, namona be iseda hetura karana Dirava ida ita laloa bada bona ita naria namonamo lauma dalanai ita hure oho garina. Namona be Iehova kahirakahira ita lao noho, bena ita do ia durua tanobada ena lauma ita dadaraia totona.​​—⁠Iamesi 4:​7, 8.

Anina Oi Gwauraia Diba, A?

• Edena dala idauidau ai Satani ese taunimanima ia koidia bona ia hakaua kerere?

• Dahaka ita karaia diba Iehova amo ita hure oho lasi totona?

• Dahaka ese ia hahedinaraia tanobada ena lauma be mai ena siahu?

• Dirava amo ia mai laumana be edena bamona ita abia bona dogoatao diba?

[Study Questions]

[Chart on page 15]

TANOBADA ENA AONEGA BONA DIRAVA ENA AONEGA

Hereva momokani be tamona lasi​​—⁠taunimanima be sibodia idia abia hidi dahaka be hereva momokani.

“[Dirava ena] hereva be hereva momokani.”​​—⁠Ioane 17:⁠17.

Namo bona dika oi diba totona, sibona emu hemami oi abidadama henia.

“Kudouna be mai koikoi bada, bona mai dika rohoroho danu.”​​—⁠Ieremia 17:⁠9.

Sibona emu ura oi badinaia.

“Taunimanima edia mauri dalana, be idia sibona ese idia naria lasi.”​​—⁠Ieremia 10:⁠23.

Taga ese moale ia havaraia.

“Moni ura henia kara ese dika idauidau ibounai ia havaraia noho.”​​—⁠1 Timoteo 6:​10.

[Picture on page 14]

Solomona be tomadiho momokanina amo ia hure oho bona dirava koikoidia ia tomadiho henia

[Picture on page 16]

Hoihoi gaudia hahedinaraia tauna bamona, Satani ese tanobada ena lauma ia hahedinaraia. Unai oi dadaraia, a?