Skip to content

Skip to table of contents

“Umui Ia Hoia, Mai Davana”

“Umui Ia Hoia, Mai Davana”

“Umui Ia Hoia, Mai Davana”

“Dirava ese umui ia hoia, mai davana. Unai dainai, umui emui tauanina do umui gaukaralaia, Dirava ena hairaina totona.”​—1 KORINTO 6:​20.

1, 2. (a) Mose ena Taravatu hegeregerena, Israela igui hesiai taudia be edena bamona idia kara henidia? (b) Iena biaguna ia lalokau henia igui hesiai tauna be dahaka abia hidi ia karaia diba?

DIKSENARI ta (Holman Illustrated Bible Dictionary) ia gwau: “Idaunega tanobadana ai igui hesiai karana be bada herea bona taunimanima momo ese idia abia dae. Igui hesiai taudia dainai Aigupito, Greece bona Roma besedia be kohu bada tanodia ai idia lao. Aposetolo edia negai, Italy dekenai taunimanima toi toi amo ta ta be igui hesiai tauna bona gabu ma haida dekenai ima ima amo ta ta be igui hesiai tauna.”

2 Ena be idaunega Israela besena lalonai igui hesiai karana idia badinaia, to Mose ena Taravatu be Israela hesiai taudia ia gimaia. Hegeregere, Taravatu ia gwau Israela tauna be lagani 6 sibona lalonai igui hesiai tauna bamona ia noho diba. Lagani 7 lalonai, “do ia rakatania.” To, igui hesiai taudia be mai maoromaoro bona hebogahisi dalanai idia kara henidia, hegeregere Mose ena Taravatu ta be inai: Bema “hesiai tauna do ia gwau: ‘Lau be egu biaguna, bona egu adavana, bona egu natuna dekenai lau ura henia, lau ura lasi lau rakatania kava.’ Unai neganai unai tau be, iena biaguna ese do ia mailaia Dirava ena vairana dekenai. Iduara dekenai o iduara ena auna dekenai, biaguna ese unai hesiai tauna ena taiana dekenai nila amo matuna do ia karaia. Vadaeni unai tau ese iena biaguna dekenai do ia gaukara noho, ia lao bona ia mase.”​—Esodo 21:​2-6; Levitiko 25:​42, 43; Deuteronomi 15:​12-18.

3. (a) Keristani taudia ginigunadia be edena bamona hesiai dalana idia abia dae? (b) Dahaka ese ita ia veria Dirava ita hesiai henia totona?

3 Ta be sibona ena ura dainai hesiai tauna ai ia lao dalana ese Keristani taudia momokanidia edia hesiai karana ia laulaulaia. Hegeregere, Baibel torea taudia Paulo, Iamesi, Petero bona Iuda be sibodia idia gwauraia Dirava bona Keriso edia hesiai taudia. (Tito 1:1; Iamesi 1:1; 2 Petero 1:1; Iuda 1) Paulo ese Tesalonika Keristani taudia ia hadibadia lou idia be ‘edia kaivakuku ibounai idia rakatania, bona Dirava dekenai idia tomadiho henia; mauri bona momokani Diravana ena hesiai gaukara taudia ai idia lao vadaeni.’ (1 Tesalonika 1:9) Dahaka ese unai Keristani taudia edia lalona ia veria mai edia ura ida Dirava ena hesiai taudia ai idia lao totona? Dahaka ese Israela igui hesiai tauna ena lalona ia veria dainai ia ura lasi idia ruhaia? Unai hesiai tauna be iena biaguna ia lalokau henia. Unai hegeregerena, Keristani taudia be Dirava idia lalokau henia dainai Ia idia hesiai henia. Ia mauri noho Dirava momokanina ita dibaia bona lalokau henia karana ese iseda lalona ia veria “mai [iseda] lalona ibounai, bona mai [iseda] lauma ibounai” ida Ia ita hesiai henia totona. (Deuteronomi 10:​12, 13) To, Dirava bona Keriso edia hesiai taudia ai ita lao ena anina be dahaka? Ena anina be dahaka iseda mauri dinadia ta ta lalonai?

“Gau Ibounai Do Umui Karaia Dirava Hanamoa Totona”

4. Edena dala ai ita be Dirava bona Keriso edia hesiai taudia?

4 Buka ta ia gwau hesiai tauna be “tau ta eiava taunimanima haida edia kohu bamona bona ia ese idia do ia kamonai henia sibona.” Ita be Iehova ita gwauhamata henia bona ita bapatiso neganai, ita be iena kohu ai ita lao. Aposetolo Paulo ia gwau: “Dirava ese umui ia hoia, mai davana.” (1 Korinto 6:​19, 20) Oibe, unai davana be Iesu Keriso ena mauri davalaia boubouna. Herevana, ita be horoa Keristani taudia eiava tanobada ai do ita noho, unai boubou gauna latanai Dirava ese ita ia abia dae iena hesiai taudia. (Efeso 1:7; 2:13; Apokalupo 5:9) Unai dainai, iseda bapatiso negana amo, “ita be [Iehova] ena.” (Roma 14:8) Ita be Iesu Keriso ena dava bada rarana amo ia hoia dainai, ita be Iesu ena hesiai taudia danu bona iena taravatu ita badinaia be maoro.​—1 Petero 1:​18, 19.

5. Ita be Iehova ena hesiai taudia dainai, dahaka do ita karaia, bona edena dala ai ita hagugurua diba?

5 Hesiai taudia be edia biagudia idia kamonai henia be namo. Ita ese iseda Biaguna ita lalokau henia dainai, mai iseda ura ida ena hesiai gaukara ita karaia. Ioane Ginigunana 5:3 ia gwau: “Dirava ita lalokau henia ena anina be inai: Dirava ena taravatu do ita badinaia. Iena taravatu be metau lasi.” Unai dainai, iseda kamonai karana ese ia hahedinaraia ita be Dirava ita lalokau henia bona ena siahu henunai ita noho. Gau ibounai ita karaia neganai unai kara idia hedinarai. Paulo ia gwau: “Umui aniani o umui inuinu, o dahaka dahaka umui karaia neganai, inai gau ibounai do umui karaia Dirava hanamoa totona.” (1 Korinto 10:31) Iseda mauri dinadia ta ta lalonai, dala maragidia ai danu, ita ura ita hahedinaraia ita be ‘Iehova ena gaukara do ita karaia.’​—Roma 12:11.

6. Ita be Dirava ena hesiai taudia dainai, edena dala ai unai ese iseda mauri lalonai abia hidi karana ia biagua? Haheitalai gwauraia.

6 Hegeregere, abia hidi ita karaia gwauraia neganai, namona be iseda guba Biaguna, Iehova, ena ura ita laloatao. (Malaki 1:6) Bema ita ura ita karaia abia hidi be ia auka, unai ese iseda kamonai karana Dirava dekenai ia tohoa diba. Iena sisiba do ita badinaia eiava iseda “koikoi bada” kudouna ena ura do ita badinaia? (Ieremia 17:9) Keristani haneulato ta, Melisa, be vanegai sibona ia bapatiso murinai, mero matamata ta ese ia ura henia. Toana be ia be mero namona bona Iehova ena Witnes taudia ida Baibel ia stadilaia noho. To, elda ta ese Melisa ia sisiba henia, aonega dalana be Iehova ena taravatu, “Keristani tauna sibona do ia adavaia” ia badinaia. (1 Korinto 7:39; 2 Korinto 6:14) Melisa ia gwau: “Unai sisiba lau badinaia totona be auka. To, Dirava lau gwauhamata henia vadaeni iena ura do lau karaia dainai, egu lalona lau hadaia iena hereva lau badinaia be maoro.” Ia vara gauna ia laloa lou neganai, ia gwau: “Unai sisiba lau kamonai dainai lau moale bada. Unai mero be ena Baibel stadi karana ia rakatania. Bema unai hetura karana lau hadokoa lasi, reana hari egu adavana be murimuri tauna.”

7, 8. (a) Dahaka dainai taunimanima ita hesiai henidia lasi be namo? (b) Taunimanima gari henia karana hanaia dalana ena haheitalai ta oi gwauraia.

7 Ita be Dirava ena hesiai taudia dainai, namo lasi taunimanima ita hesiai henidia. (1 Korinto 7:23) Momokani, ita ura lasi haida ese ita idia inai henia, to namona be ita laloatao Keristani taudia edia kara be tanobada ena amo ia idau. Paulo ia gwau: “Lau ura be taunimanima ibounai ese lau idia ura henia, a?” Ena haere be: “Bema inai bamona lau tahua, lau be Keriso ena hesiai tauna lasi.” (Galatia 1:10) Namo lasi ita be taunimanima edia laloani herevadia ita kamonai bona edia ura ita karaia. Vadaeni, bema unai bamona hahetoho ita davaria neganai, dahaka ita karaia diba?

8 Mani, Elena, Spain dekenai ia noho Keristani kekeni ta ena haheitalai ita laloa. Iena klas taudia haida be rara idia henia. Idia diba Elena be Iehova ena Witnes kekeni ta, bona ia be rara ia henia lasi bona rara ia abia lasi. Dala ia kehoa neganai, Elena ia moale ena klas dekenai ena abidadama gaudia ia herevalaia totona. Elena ia gwau: “Momokani, unai lau karaia totona lau gari bada. To lau hegaegae namonamo bona anina namona ia havaraia. Egu klas taudia momo ese lau idia matauraia bona egu tisa ia gwau lau karaia gaukara ia laloa bada. To gau badana be, lau moale badina lau ese Iehova ena ladana lau hanamoa bona Baibel amo lau dibaia gaudia lau gwauraia hedinarai namonamo diba.” (Genese 9:​3, 4; Kara 15:​28, 29) Oibe, ita be Dirava bona Keriso ena hesiai taudia dainai ita be idau. To, taunimanima ese ita do idia matauraia bema ita hegaegae bona mai hemataurai ida iseda abidadama ita gwauraia hedinarai.​—1 Petero 3:15.

9. Aposetolo Ioane dekenai ia hedinarai aneruna amo dahaka ita dibaia?

9 Ita laloatao ita be Dirava ena hesiai taudia ese ita do ia durua ita manau totona. Nega ta ai, aposetolo Ioane be guba Ierusalema ena hairai ena matahanai ia itaia dainai, Dirava ena gwaukau aneruna ena aena dekenai ia goru diho ia tomadiho henia totona. Aneru ese ia hamaoroa: “Unai bamona do oi karaia lasi. Lau be hesiai tauna, oi bamona, bona lau be oiemu varavara peroveta taudia edia gaukara hebou tauna danu. Bona lau be, inai buka ena hereva idia kamonai henia taudia ibounai edia gaukara hebou tauna danu. Dirava sibona do oi tomadiho henia.” (Apokalupo 22:​8, 9) Unai aneru be haheitalai namona Dirava ena hesiai taudia ibounai dekenai! Keristani taudia haida be kongrigeisen lalonai maduna idauna idia huaia. To, Iesu ia gwau: “Bema ta ia ura be do ia lohia gwauraia, ia be umui emui hesiai gaukara do ia karaia. Bona bema ta ia ura be guna tauna, ia be umui emui hesiai tauna do umui halaoa.” (Mataio 20:​26, 27) Ita be Iesu murinai ita raka dainai, ita ibounai be iena hesiai taudia.

“Aiemai Gaukara Sibona Ai Karaia Vadaeni”

10. Baibel lalonai abidadama taudia edia haheitalai amo oi hahedinaraia Dirava ena ura karaia be nega haida ia auka.

10 Goevadae lasi taudia ese Dirava ena ura idia karaia be nega haida ia auka. Iehova ese peroveta tauna Mose ia nanadaia do ia lao Israela besena be Aigupito amo do ia ruhaia totona neganai, Mose ia ura lasi. (Esodo 3:​10, 11; 4:​1, 10) Iona be Iehova ese ia siaia Nineva taudia dekenai hahemaoro herevana do ia gwauraia neganai, “Iona ia toreisi, idau gabu ladana Tarasisi dekenai do ia lao gwauraia, ia ura be Lohiabada dekena amo do ia heau.” (Iona 1:​2, 3) Baruku, peroveta tauna Ieremia ena seketere, be ia hesiku dainai ia maumau. (Ieremia 45:​2, 3) Dahaka ita karaia bema iseda ura be Iehova ena ura amo ia idau? Iesu ena haheitalai ta ese inai henanadai ia haerelaia.

11, 12. (a) Luka 17:​7-10 lalonai Iesu ena haheitalai mani oi gwauraia. (b) Unai haheitalai amo dahaka ita dibaia?

11 Iesu ese hesiai tauna ta be dina ibounai lalonai iena biaguna ena mamoe ia naria ena sivarai ia gwauraia. Hora 12 lalonai ia gaukara goadagoada bena ruma dekenai ia giroa lou neganai, iena biaguna ese ia boiria lasi do ia helai bona ia aniani totona. Lasi, to biaguna ia gwau: “Egu aniani oi nadua, emu rami do oi kwatua, egu hesiai gaukara do oi karaia, ia lao bona do lau aniani ore bona do lau inuinu ore, unai murinai oi be do oi aniani bona do oi inuinu.” Hesiai tauna be ia sibona ena ura gaudia do ia karaia lasi ela bona iena biaguna ena hesiai gaukara ibounai ia haorea. Iesu ena hereva dokonai ia gwau: “Ai be hesiai taudia namodia lasi, badina be ai ese aiemai gaukara sibona ai karaia vadaeni.”​—Luka 17:​7-10.

12 Iesu ese inai haheitalai ia gwauraia neganai, ia gwau lasi Iehova be iena hesiai gaukara lalonai ita karaia gaukarana ia moalelaia lasi. Lasi, Baibel ia hahedinaraia goevagoeva: “Dirava ena kara be gagevagageva lasi, ia be maoromaoro momokani. Unai dainai ia ese emui kara namodia do ia laloaboio lasi.” (Heberu 6:10) To, Iesu ena parabole ena anina be hesiai tauna be ia sibona do ia hamoalea lasi bona sibona ena namo do ia laloa momo lasi. Dirava ita gwauhamata henia bona iena hesiai tauna ai ita lao neganai, ita abia dae iena ura do ita atoa guna. Dirava ena ura do ita atoa guna be namo, iseda ura be gabeai.

13, 14. (a) Edena nega idauidau ai ita sibona iseda ura ita dadaraia be namo? (b) Dahaka dainai Dirava ena ura ita badinaia be namo?

13 Dirava ena Hereva bona “hesiai tauna mai ena kamonai, bona mai ena kara maoromaoro” ese ia halasia Baibel bukadia ita stadilaia hanaihanai totona reana do ita hekwarahi bada. (Mataio 24:45) Unai ia vara bema duahiduahi be auka ita dekenai, eiava buka ta be “Dirava ena laloa dobu gaudia” ia herevalaia. (1 Korinto 2:10) Namona be nega ita atoa sibona iseda stadi ita karaia totona. Ita sibona ita doria, do ita stadilaia bukana ita abia, ita helai diho bona ita stadilaia namonamo. Bema unai bamona ita karaia lasi, tau badadia ese idia ania “aniani korikori” do ita manadalaia diba lasi.​—Heberu 5:14.

14 Vadaeni, gaukara murinai mai hesiku bada danu ruma dekenai ita giroa lou negadia be edena bamona? Namona be ita sibona do ita doria Keristani heboudia dekenai ita lao totona. Eiava ita diba lasi taudia ita haroro henidia be auka ita dekenai. Paulo ia diba nega haida reana ita ura lasi sivarai namona ita harorolaia, to ita karaia sibona. (1 Korinto 9:17) Unai gaudia ita karaia badina Iehova​—ita lalokau henia tauna, iseda guba Biaguna​—ia gwau unai do ita karaia. Bona ita hekwarahi sibona iseda stadi ita karaia, hebou dekenai ita lao, bona ita haroro neganai, iseda lalona ia goada bona ita moale, ani?​—Salamo 1:​1, 2; 122:1; 145:​10-13.

“Murina Kahana Dekenai” Matana Negea Lasi

15. Iesu be edena dala ai Dirava kamonai henia karana ia hahedinaraia?

15 Iesu Keriso be dala hereadaena ai iena guba Tamana ia kamonai henia. Iesu ese iena hahediba taudia ia hamaoroa: “Guba dekena amo lau diho mai vadaeni, lauegu ura karaia totona lasi, to lau ia siaia Diravana ena ura karaia totona.” (Ioane 6:38) Getesemane umana lalonai ia lalohekwarahi bada neganai, inai bamona ia guriguri: “Egu Tamana e, bema mai dala, inai kapusi lau dekena amo do oi kokia. To lauegu ura lasi, oiemu ura sibona.”​—Mataio 26:39.

16, 17. (a) Ita rakatania vadaeni gaudia be edena bamona ita laloa be namo? (b) Mani oi hahedinaraia edena dala ai Paulo ese ia negea tanobada gaudia be “momoru” bamona.

16 Iesu Keriso ia ura ita be Dirava ena hesiai taudia ai do ita lao gwauhamatana ita badinaia. Ia gwau: “Tau ta ese tano makohia gauna iena imana dekenai bema ia dogoatao vadaeni, to iena matana do ia negea murina kahana dekenai, ia be Dirava ena Basileia do ia abia diba lasi.” (Luka 9:62) Dirava ena hesiai gaukara ita karaia neganai, ita rakatania vadaeni gaudia ita laloa momo be aonega karana lasi. To, namona be iseda abia hidi Dirava ena hesiai taudia ai ita lao totona ita laloa bada. Filipi taudia dekenai Paulo ia gwau: “Gau ibounai lau laloa be anina lasi gaudia, inai mai anina bada gauna do lau abia totona, gauna be inai: Keriso Iesu, lauegu Lohiabada do lau diba momokani. Ia dainai gau ibounai lau negea vadaeni. Lau laloa idia be momoru, Keriso do lau abia momokani totona.”​—Filipi 3:8.

17 Paulo be Dirava ena hesiai tauna ai ia lao ena hahenamo ia laloa bada dainai, gau haida ia rakatania bona ia gwau idia be momoru bamona be mani ita laloa. Ia ese tanobada ena kohu sibona ia rakatania lasi, to Iuda tomadiho ena hakaua tauna ai ia lao diba dalana ia haboioa danu. Bema, Paulo be Iuda tomadiho ia badinaia noho, reana ia ese Simeona, iena hadibaia tauna, Gamaliela ena natuna hegeregerena ia lao diba. (Kara 22:3; Galatia 1:14) Simeona be Farisea taudia edia hakaua tauna ai ia lao bona ena be ia laloa ia maoro lasi, to lagani 66-70 C.E. ai Iuda taudia ese Roma taudia idia dagedage henidia karana ia gunalaia. Simeona be unai heai lalonai Iuda dagedage taudia eiava Roma tuari taudia ese idia alaia mase.

18. Lauma gaudia tahua karana ese hahenamo ia mailaia haheitalaina ta gwauraia.

18 Iehova ena Witnes taudia momo ese Paulo ena haheitalai idia tohotohoa. Jean ia gwau: “Sikuli lau rakatania bona lagani haida murinai London ena loea badana ta totona seketere gaukara lau abia. Egu gaukara lau moalelaia bona moni bada lau abia, to egu kudouna lalonai lau diba egu hesiai gaukara Iehova dekenai lau habadaia be namo. Egu gaukara amo lau risain bona painia gaukara lau hamatamaia. Lau moale badina lagani 20 idia ore vadaeni unai abia hidi lau karaia. Lauegu ful-taim hesiai gaukara ese egu mauri ia hanamoa bada, seketere gaukara ta ese unai namo ia havaraia diba lasi. Iehova ena Hereva ese taunimanima edia mauri ia haidaua karana lau itaia neganai, unai ese lau ia hamoalea bada. Unai gaukara lau durua be moale gauna. Iehova ese ita dekenai ia henia gaudia be ita ese ia dekenai ita henia gaudia ia hereaia.”

19. Iseda lalona ita hadaia dahaka ita karaia totona, bona dahaka dainai?

19 Lagani idia hanaia lalonai iseda mauri idia idau danu. To, iseda gwauhamata Dirava dekenai ia idau lasi. Ita be do Iehova ena hesiai taudia bona maoro ia henia, edena dala ai iseda nega, goada, bona kohu do ita gaukaralaia ita abia hidi totona. Unai amo, dahaka abia hidi ita karaia ese iseda lalokau Dirava totona ia hahedinaraia. Unai ese iseda ura ita dadaraia karana ena bada ia hahedinaraia. (Mataio 6:33) Herevana iseda mauri dalana be edena bamona, namona be iseda lalona ita hadaia Iehova dekenai iseda gau namodia do ita henia. Paulo ia gwau: “Bema tau ta ia ura dikadika harihari gauna do ia henia, Dirava ese inai kara do ia ura henia. Dirava ia diba unai tau ena kohu be hida, bona ia laloa karaia, unai tau ena harihari gauna be iena kohu hegeregerena.”​—2 Korinto 8:12.

“Gau Namona Umui Davaria”

20, 21. (a) Dirava ena hesiai taudia be edena bamona kara idia hahedinaraia? (b) Iehova ese ia dekenai gau namodia idia henia taudia be edena bamona ia hanamodia?

20 Dirava ena hesiai taudia edia mauri be dika lasi. Ia be lalohisihisi ia havaraia igui hesiai metauna amo ita ia ruhaia. Paulo ia gwau: “Harihari kara dika dekena amo Dirava ese umui ia ruhaia vadaeni, bona ia ese iena hesiai taudia umui ia halaoa vadaeni. Vadaeni hari be gau namona umui davaria, unai be kara helaga, bona iena dokona be mauri hanaihanai.” (Roma 6:22) Dirava ita hesiai henia dainai kara helagadia, kara maoromaoro unai, ita karaia bona hahenamo ita davaria. Bona vaira negana ai mauri hanaihanai do ita abia.

21 Iehova be iena hesiai taudia dekenai hariharibada karana ia hahedinaraia. Iena hesiai gaukara lalonai gaukara namona ita karaia neganai, ia ese “guba ena uindo” ia kehoa, “bona gau namodia momo herea [ita] dekenai do [ia] bubua diho” ela bona gau ta dekenai do ita dabu lasi. (Malaki 3:10) Oibe, Iehova do ita hesiai henia ela bona hanaihanai be moale gauna!

Oi Laloatao, A?

• Dahaka dainai Dirava ena hesiai taudia ai ita lao?

• Edena dala ai ita hahedinaraia ita be Dirava ena siahu henunai ita noho?

• Dahaka dainai ita noho hegaegae be namo Iehova ena ura ita atoa guna totona?

• Dahaka dainai “murina kahana dekenai” iseda matana ita negea lasi be namo?

[Study Questions]

[Picture on page 14, 15]

Israela dekenai ta be sibona ena ura dainai hesiai tauna bamona ia noho karana ese Keristani hesiai karana ia laulaulaia

[Picture on page 15]

Ita bapatiso neganai ita be Dirava ena hesiai taudia ai ita lao

[Pictures on page 15]

Keristani taudia be Dirava ena ura idia atoa guna

[Picture on page 16]

Mose ia ura lasi ena gaukara ia abia dae