Skip to content

Skip to table of contents

Paulo Bamona, Keristani Tauna Goadana ai Ita Lao

Paulo Bamona, Keristani Tauna Goadana ai Ita Lao

Paulo Bamona, Keristani Tauna Goadana ai Ita Lao

“Tuari namona lau tuarilaia vadaeni, lauegu heau helulu be ia ore vadaeni, bona lauegu abidadama lau karaia haorea vadaeni.”​​—⁠2 TIM. 4:​7.

1, 2. Taso tauna Saulo be ena mauri lalonai dahaka gaudia ia haidaua, bona dahaka gaukara badana ia abia dae?

TASO tauna Saulo be aonega bada bona ia ura karaia gaudia ia karaia haraga. To, ia be ‘ena tauanina ena ura dikadia, bona iena lalona ena ura kava sibona ia karaia.’ (Efe. 2:⁠3) Gabeai, ia ese ena mauri gunana be inai bamona ia herevalaia: “Lau ese Keriso lau hereva dika henia, lau dagedage henia, bona iena ladana lau hadikaia.”​​—⁠1 Tim. 1:​13.

2 Saulo be ena mauri ia haidaua. Guna ia karaia karadia ia dadaraia, bona ia gaukara goada ‘iena namo ia tahua lasi, to ibounai edia namo ia tahua noho.’ (1 Kor. 10:33) Ia manau bona guna ia dagedage henia taudia ia lalokau henia. (1 Tesalonika 2:​7, 8 duahia.) Ia gwau: “Dirava ese iena hesiai gaukara tauna lau ia halaoa . . . Dirava ena taudia ibounai edia huanai lau sibona be maragi herea momokani, to inai dagi idauna lau dekenai ia henia vadaeni. Dagi be inai: Sivarai Namona Iuda lasi taudia dekenai do lau harorolaia. Inai be Keriso ena gau namodia ena sivarai, taunimanima sibona edia aonega dekena amo idia davaria diba lasi gauna.”​​—⁠Efe. 3:​7, 8.

3. Edena dala ai Paulo ena revareva bona haroro sivaraidia ita stadilaia karana ese ita ia durua diba?

3 Saulo, iena ladana ta danu be Paulo, be Keristani tauna goadana ai ia lao. (Kara 13:⁠9) Unai dainai, bema ita ese Paulo ena revareva o haroro gaukara sivaraidia ita stadilaia bona ena abidadama ita tohotohoa, ita be Keristani tauna goadana ai ita lao diba. (1 Korinto 11:1; Heberu 13:7 duahia.) Namona be ita itaia edena dala ai Paulo ena sivarai be ita ia hagoadaia hanaihanai Dirava ena Hereva ita stadilaia, taunimanima ita lalokau henia, bona ita sibona eda namo ita laloa lasi totona.

Paulo be Hanaihanai Dirava Ena Hereva Ia Stadilaia

4, 5. Edena dala ai Paulo be Baibel ia stadilaia karana amo namo ia abia?

4 Paulo be Buka Helaga ena hereva momo ia diba, badina guna ia be Farisea tauna ta neganai, Gamaliela ese edia sene edia taravatu korikori be ia dekenai ia hadibaia. (Kara 22:​1-3; Fili. 3:​4-6) Paulo be bapatiso ia abia murinai maoromaoro ‘Arabia dekenai ia lao’​​—⁠reana unai be Suria ena taunimanima noho lasi gabuna ta o Arabia ena regerege lasi gabuna ta. Reana unuseniai Paulo be ia stadilaia gaudia ia laloa dobu namonamo diba. (Gal. 1:​17) Paulo be siri haida ia laloa dobu, badina unai siri ese idia hamomokania Iesu be Mesia. Danu, Paulo ia ura do ia karaia gaukarana totona ia hegaegae. (Kara 9:​15, 16, 20, 22 duahia.) Paulo be nega ia atoa Dirava ena hereva ia laloa dobu totona.

5 Paulo be Buka Helaga ia stadilaia amo diba bona laloparara ia abia, bona unai ese ia durua hereva momokani ia hadibaia namonamo totona. Hegeregere, Pisidia ena hanua ta ladana Antioka ai, Paulo be Heberu Revarevadia ena hereva faiv amo ia hamomokania Iesu be Mesia. Danu, Paulo be nega momo Heberu Revarevadia ena hereva haida ia gwauraia hedinarai. Ia ese Baibel ena hereva ia hadibaia namonamo dainai, “Iuda taudia momo bona idau bese taudia, Iuda edia guriguri kara idia badinaia taudia, be Paulo bona Banaba edia murinai idia raka,” badina idia ura gau ma haida idia dibaia. (Kara 13:​14-​44) Lagani haida murinai, Roma ai idia noho Iuda taudia haida be Paulo ia noho rumana dekenai idia lao neganai, “Paulo ese Dirava ena Basileia ia hadibaia bona ia harorolaia. Mose ena taravatu bona peroveta taudia edia buka dekena amo ia ese Iesu ia gwauraia hedinarai, idia edia lalona idia giroa totona.”​​—⁠Kara 28:​17, 22, 23.

6. Dagedage lalonai, dahaka ese Paulo ia durua ia gini goada totona?

6 Dagedage idia vara neganai, Paulo be Buka Helaga ia stadilaia noho, bona Dirava ena lauma helaga amo idia vara herevadia amo goada ia abia. (Heb. 4:​12) Roma ena dibura rumana ai ia noho bona taunimanima ese idia do hamasea lasi neganai, Paulo be Timoteo ia noia, ia gwau: “Lauegu buka danu do oi mailaidia. Buka haida danu unuseni be boromakau kopina dekena amo idia karaia, idia danu mani oi mailaia.” (2 Tim. 4:​13) Unai be reana Heberu Revarevadia edia kahana haida, bona Paulo be unai buka ia stadilaia. Paulo ia ura hanaihanai Baibel ia stadilaia bona diba ia abia, unai amo ia gini goada noho diba.

7. Hanaihanai Baibel ita stadilaia ena namo haida oi gwauraia.

7 Bema hanaihanai Baibel ita stadilaia bona laloa dobu namonamo, ita be Keristani tauna goadana ai do ita lao. (Heb. 5:​12-​14) Salamo torea tauna be Dirava ena Hereva ena namo ia herevalaia neganai, ia gwau: “Oiemu uduna hereva ena taravatu be namo herea lau dekenai. Golo bona siliva momo herea, be oiemu taravatu ese ia hereaia momokani. Oiemu taravatu be lau dekenai ia noho nega ibounai, bona ia ese aonega lau dekenai ia henia noho. Inai aonega ese, lau dekenai idia tuari taudia edia aonega ia hereaia. Lau ese kara dikadia dekena amo lau raka siri noho, badina be lau ura Dirava ena hereva do lau kamonai henia.” (Sal. 119:​72, 98, 101) Oi be hanaihanai Baibel oi stadilaia, a? Dina ta ta ai Baibel oi duahia bona oi duahia gaudia oi laloa dobu, unai amo oi hegaegae vaira negana ai kongrigeisen lalonai hesiai gaukara ma haida oi karaia namonamo totona, a?

Saulo be Taunimanima Lalokau Henia Karana Ia Dibaia

8. Saulo ese Iuda tomadiho murimurina dekenai idia noho taudia be edena bamona ia laloa?

8 Saulo be Keristani tauna ta ai ia do lao lasi neganai, ia be iena tomadiho ia laloa bada bona Iuda tomadiho murimurina ai idia noho taudia ia laloa maragi. (Kara 26:​4, 5) Ia ese Iuda taudia haida dekenai gwaumaoro ia henia nadi amo Stefano idia hodoa mase totona. Reana Saulo ia laloa Stefano idia panisia bona hamasea be maoro, bona unai ala-ala karana ia itaia karana ese Saulo ia hagoadaia Keristani taudia ma haida ia dagedage henia totona. (Kara 6:​8-​14; 7:⁠54–​8:⁠1) Baibel ia gwau: “Saulo ese ekalesia taudia ia hadikaia momokani, ruma ibounai lalonai ia raka vareai, tatau bona hahine ia veria, dibura rumadia lalonai ia koua.” (Kara 8:⁠3) Saulo ‘be idau bese edia hanua dekenai ia lao, idia do ia dagedage henia totona.’​​—⁠Kara 26:⁠11.

9. Dahaka dainai Saulo ena kara ia haidaua bona taunimanima ia laloa bada?

9 Saulo ia ura Damaseko dekenai Keriso ena hahediba taudia ia hahisia, to dala ai ia raka lao noho lalonai Lohiabada Iesu be ia hedinarai. Dirava ena Natuna ena diari bada dainai, Saulo ia matakepulu bona haida be ia idia hakaua be namo. Iehova be Anania amo Saulo ena matana ia hanamoa neganai, Saulo be ena kara ia haidaua​​—⁠ia be taunimanima ia laloa bada. (Kara 9:​1-​30) Ia be Keriso ena hahediba tauna ta ai ia lao neganai, Iesu bamona, ia gaukara goada taunimanima ia kara namo henia totona. Hegeregere, ia be dagedage karadia ia rakatania bona ‘taunimanima danu mai maino danu ia noho.’​​—⁠Roma 12:​17-​21 duahia.

10, 11. Edena dala ai Paulo ese ia hahedinaraia ia be taunimanima ia lalokau henia?

10 Paulo ia laloa ma haida ida maino ia karaia be ia hegeregere lasi, to ia ura kara ma ta ia karaia. Ia ura hahedinaraia ia be idia ia lalokau henia, bona Keristani haroro gaukara ese dala ia kehoa unai bamona ia karaia totona. Iena misinari loaloa ginigunana lalonai, ia ese sivarai namona be Asia Minor dekenai ia harorolaia. Herevana dagedage ia vara, to Paulo bona ena turadia idia ura manau taudia idia durua Keristani taudia ai idia lao totona. Unai dainai, Lusitera bona Ikonio dekenai idia vadivadi lou, herevana unuseniai dagedage taudia idia ura Paulo idia alaia mase.​​—⁠Kara 13:​1-3; 14:​1-7, 19-​23.

11 Gabeai, Paulo bona ena turadia be Makedonia ena siti Filipi dekenai kudou-maoro taudia idia tahua. Iuda tomadiho ia abia dae hahine ladana Lidia be sivarai namona ia kamonai bona Keristani hahinena ai ia lao. Kota biagudia ese au dekenai Paulo bona Sila idia dadabaia bona dibura ruma dekenai idia atodia. To, Paulo be dibura gimaia tauna ia haroro henia dainai, dibura gimaia tauna bona ena famili be bapatiso idia abia bona Iehova ena hesiai taudia ai idia lao.​​—⁠Kara 16:​11-​34.

12. Dahaka dainai dagedage tauna Saulo be aposetolo tauna namona ai ia lao?

12 Dahaka dainai Saulo be guna ia dagedage henia taudia edia hereva ia kamonai? Dahaka dainai ia be aposetolo tauna namona ai ia lao bona ia manau? Dahaka dainai Paulo ia ura ma haida ia durua Dirava bona Keriso edia hereva momokani idia dibaia totona, herevana ena mauri ia haboioa diba? Paulo ia haere: “Dirava ese iena hariharibada dekena amo lau ia abia hidi . . . Dirava ese iena Natuna lau dekenai ia hedinaraia.” (Gal. 1:​15, 16) Paulo be Timoteo dekenai ia gwau: “Dirava ese lau ia bogahisihisi henia ena badina be inai: Keriso ia ura iena haheauka, be lau dekena amo do ia hedinaraia namonamo, taunimanima ibounai edia vairana dekenai. Vadaeni egu kara dika bada Keriso ese ia gwauatao, be idia itaia neganai, idia danu ia do idia abidadama henia, bona iena mauri hanaihanai do idia davaria.” (1 Tim. 1:​16) Iehova be Paulo ena kara dika ia gwauatao sibona lasi to hariharibada bona hebogahisi ia hahedinaraia. Unai dainai, Paulo ia ura sivarai namona ia harorolaia amo ia hahedinaraia, ia be ma haida ia lalokau henia danu.

13. Dahaka dainai ita ura hahedinaraia ma haida ita lalokau henia, bona edena dala ai?

13 Iehova be eda kara dika bona kerere maragidia ia laloa lasi. (Sal. 103:​8-​14) Salamo torea tauna ia henanadai: “Bema oi ese aiemai kara dika ibounai oi duahia neganai, daika ese oiemu kota lalonai ia kwalimu diba?” (Sal. 130:⁠3) Dirava be ita ia hebogahisi henia dainai, ita be Iena hesiai gaukara ita karaia bona mauri hanaihanai ita naria noho. Dirava be ita ibounai dekenai hariharibada karana ia hahedinaraia. Unai dainai Paulo bamona, namona be ma haida ita lalokau henia bada dainai, haroro gaukara ita karaia bona hereva momokani ita hadibaia sibona lasi, to iseda tadikaka taihu ita hagoadaia.​​—⁠Kara 14:​21-​23 duahia.

14. Edena dala ai iseda haroro gaukara ita habadaia diba?

14 Paulo ia ura sivarai namona ia harorolaia namonamo, bona Iesu ena haheitalai ese ia durua unai ia karaia totona. Dirava ena Natuna ese taunimanima ia lalokau henia dalana ta be, ia ese haroro gaukara ia karaia. Iesu ia gwau: “Uiti ena anina abia negana ia ginidae vadaeni, to utua taudia be momo lasi. Uma ena biaguna dekenai umui noinoi, ia ese utua taudia ma haida do ia siaia, iena uiti do idia utua.” (Mat. 9:​35-​38) Reana Paulo ia noinoi Dirava ese haroro taudia ma haida ia siaia totona, to ia danu be unai gaukara ia goadalaia. Oi be edena bamona? Emu haroro dalana oi hanamoa diba, a? Oi laloa painia gaukara oi karaia be namo, a? Namona be ita hahedinaraia ita be ma haida ita lalokau henia dainai, ‘mauri sivaraina be idia dekenai do ita hedinaraia.’​​—⁠Fili. 2:​16.

Paulo be Sibona Ena Namo Ia Laloa Lasi

15. Paulo ia laloa ia be ena Keristani tadikaka ma haida ia hanaia, a?

15 Keristani tauna Paulo be kara namona ma ta ia karaia, bona ita ese ita tohotohoa diba. Herevana Keristani kongrigeisen lalonai Paulo be hahenamo momo ia abia, to ia diba unai hahenamo be ena gaukara ena davana lasi, eiava ia gwau lasi ena diba be bada dainai unai hahenamo ia abia. Lasi, Paulo ia diba Dirava ena hariharibada karana dainai, unai hahenamo ia abia. Ia diba Keristani taudia ma haida be sivarai namona idia harorolaia namonamo danu. Herevana Dirava ena taunimanima huanai Paulo be dahaka gaukara ia karaia, to nega ibounai ia manau.​​—⁠1 Korinto 15:​9-​11 duahia.

16. Kopina utua karana ena hepapahuahu lalonai, edena dala ai Paulo be manau karana ia hahedinaraia?

16 Suria ena siti Antioka ai, Paulo ese hekwakwanai ta ia hamaoromaoroa dalana ita itaia. Keristani kongrigeisen taudia be kopina utua karana idia hepapahuahulaia. (Kara 14:⁠26–​15:⁠2) Paulo ena maduna be kopina idia utua lasi Idau Bese taudia edia gabu ai haroro gaukara do ia karaia dainai, reana ia laloa ia be hegeregere Iuda lasi taudia edia hekwakwanai ia hamaoromaoroa totona. (Galatia 2:​8, 9 duahia.) To, unai hekwakwanai ia hamaoromaoroa lasi neganai, ia be mai ena manau ida Ierusalema dekenai ia lao bona Hakaua Oreana dekenai unai hekwakwanai idia herevalaia. Hakaua Oreana be unai hekwakwanai idia kamonai namonamo murinai, abia hidi ta idia karaia, bena Paulo idia abia hidi edia hereva ia gwauraia totona​​—⁠Paulo be idia edia hereva bamona ia karaia. (Kara 15:​22-​31) Momokani, Paulo be ena tadikaka ia “matauraia.”​​—⁠Roma 12:10b.

17, 18. (a) Paulo ese kongrigeisen lalonai idia noho tadikaka bona taihu be edena bamona ia kara henidia? (b) Efeso elda taudia ese Paulo dekenai idia karaia karana amo dahaka ita dibaia?

17 Manau tauna Paulo be kongrigeisen lalonai idia noho tadikaka bona taihu ia lalokau henidia. Roma taudia totona ia torea revarevana ena dokona kahanai, Paulo ese taunimanima 20 mai kahana edia ladana ia torea bona idia dekenai hanamoa hereva ia siaia. Idia momo edia ladana be Baibel ena kahana ma ta ai idia hedinarai lasi, bona idia haida be maduna badadia idia huaia. To idia be Iehova ena kamonai hesiai taudia, bona Paulo ese ia lalokau henidia.​​—⁠Roma 16:​1-​16.

18 Paulo ena manau bona hebamo karana ese kongrigeisen taudia ia hagoadaia. Efeso elda taudia be Paulo ida idia hedavari neganai, idia ese “Paulo idia rosia bona idia kisi henia. Edia lalona be hisihisi bada iena hereva dainai, badina be ia gwau, ‘Lauegu vairana be do umui itaia lou lasi.’ ” Bema Paulo be hekokoroku tauna, reana Efeso elda taudia be Paulo dekenai unai bamona do idia karaia lasi.​​—⁠Kara 20:​37, 38.

19. Edena dala ai iseda tadikaka taihu dekenai “manau” karana ita hahedinaraia diba?

19 Bema ta ia ura Keristani tauna goadana ai ia lao, vadaeni Paulo bamona ia manau be namo. Paulo ese Keristani taudia ia hagoadaia: “Umui sibona emui ladana do umui habadaia gwauraia lasi, bona do umui hekokoroku lasi. To umui ibounai ta ta dekenai do umui manau. Umui ta ta nega ibounai inai bamona do umui laloa, ‘Haida be idia namo herea, to lau be namo lasi.’ ” (Fili. 2:⁠3) Edena dala ai unai sisiba ita badinaia diba? Dala ta be inai: Namona be eda kongrigeisen elda taudia ida ita gaukara hebou, edia hakaua herevadia o sisiba ita badinaia, bona edia hahemaoro karadia ita maumauraia lasi. (Heberu 13:17 duahia.) Dala ma ta be inai: Iseda kongrigeisen tadikaka taihu ibounai ita laloa bada be namo. Iehova ena kongrigeisen taudia momo be hanua idauidau, kastom idauidau, bese idauidau, bona iduhu idauidau amo idia mai taudia. To Paulo bamona, namona be idia ibounai ita matauraia bona lalokau henia. (Kara 17:26; Roma 12:10a) Baibel ena hagoadaia herevana be inai: “Umui ta ta do umui abia dae, Keriso ese umui ia abia dae hegeregerena, taunimanima ese Dirava do idia hanamoa totona.”​​—⁠Roma 15:⁠7.

Mauri Ena Heau Helulu Lalonai “mai Haheauka Danu Do Ita Heau Goada”

20, 21. Dahaka ese ita do ia durua mauri ena heau helulu lalonai ita kwalimu totona?

20 Keristani maurina be heau helulu ta ida ita hahegeregerea diba. Paulo ia gwau: “Lauegu heau helulu be ia ore vadaeni, bona lauegu abidadama lau karaia haorea vadaeni. Harihari lauegu kwalimu ahuna, kara maoromaoro ena davana namona, be lau dekenai ia noho hegaegae. Unai Dina Badana neganai, Lohiabada, kota biaguna maoromaorona, ese unai davana namona lau dekenai do ia henia. Bona lau sibona dekenai do ia henia lasi, to mai lalokau danu iena mai dinana idia naria noho taudia ibounai dekenai danu, be ia ese unai davana namona do ia henidia.”​​—⁠2 Tim. 4:​7, 8.

21 Paulo ita tohotohoa neganai, ita be mauri hanaihanai ena heau helulu lalonai do ita kwalimu. (Heb. 12:⁠1) Unai dainai, hanaihanai Baibel ita stadilaia, taunimanima ita lalokau henia bada bona ita manau neganai, ita be Keristani tauna goadana ai do ita lao.

Edena Bamona Do Oi Haere?

• Paulo be hanaihanai Baibel stadilaia karana amo dahaka namo ia abia?

• Dahaka dainai Keristani momokanidia ese taunimanima idia lalokau henia bada be namo?

• Edena kara ese oi do ia durua ma haida oi matauraia totona?

• Edena dala ai Paulo ena haheitalai ese oi ia durua diba emu kongrigeisen elda taudia ida oi gaukara hebou totona?

[Study Questions]

[Picture on page 23]

Baibel amo goada oi abia, Paulo ia karaia bamona

[Picture on page 24]

Sivarai namona oi harorolaia neganai, oi be ma haida oi lalokau henia unai

[Picture on page 25]

Oi diba dahaka dainai Paulo ese ena tadikaka ia lalokau henia, a