Skip to content

Skip to table of contents

Ita Gaukara Goada Maino Karaia Totona

Ita Gaukara Goada Maino Karaia Totona

“Namona be maino idia havaraia gaudia . . . ita tahua noho.”​—⁠ROMA 14:⁠19.

1, 2. Dahaka dainai Iehova ena Witnes taudia be maino ai idia noho?

 HARI taunimanima momo be maino ai idia noho lasi. Tano tamona taudia bona gado tamona idia herevalaia taudia be idia lalotamona lasi. Edia tomadiho, politikol oreadia, moni, bona diba be idauidau dainai idia parara. Tanobada hegegemadai, ena be Iehova ena Witnes taudia seven milioni “be bese ibounai, iduhu ibounai, kopina bona gado idauidau amo,” to idia be maino ai idia noho.​—⁠Apo. 7:⁠9.

2 Badina idauidau dainai, ita be maino ai ita noho. Badina ginigunana be ita be “Dirava ida maino ai ita noho.” Ita dainai Dirava ena Natuna ese ena mauri ia bouboulaia, bona ena boubou gauna ita abidadama henia dainai, ita be maino ai ita noho. (Roma 5:1; Efe. 1:⁠7) Danu, Iehova ese ita dekenai lauma helaga ia henia bona ena huahua ta be maino. (Gal. 5:22) Bona, ita be “tanobada ena lasi” dainai, maino bona lalotamona ai ita noho. (Ioa. 15:19) Unai anina be politikol karadia bona tuari lalonai ita vareai lasi. Baibel ena hereva hegeregerena, Iehova ena taunimanima edia ‘tuari kaia be hama dekenai idia makohia, bona . . . tano geia auri idia karaia.’​—⁠Isa. 2:⁠4.

3. Kongrigeisen ai maino ia noho dainai, dahaka hahenamo ita davaria, bona inai stadi ai dahaka do ita herevalaia?

3 Ena be iseda hanua, kastom, bona lalohadai be idauidau, to kongrigeisen lalonai ita “lalokau heheni.” (Ioa. 15:17) Maino ai ita noho dainai, ita ura lasi iseda tadikaka ita hadikaia. Baibel ia gwau: “Taunimanima ibounai dekenai kara namo ita karaia, to gau badana be iseda abidadama tamona tadikaka bona taihu dekenai, kara namo ita hahedinaraia.” (Gal. 6:10) Oibe, ita, Iehova, bona tadikaka taihu huanai ia noho maino be dava bada gauna, bona ita gimaia be gau badana. Inai stadi lalonai, kongrigeisen ai hekwakwanai idia vara neganai, maino ita karaia dalana do ita herevalaia.

“Ita Kerere” Neganai

4. Ta ena lalona ita hahisia neganai, edena dala ai maino ita karaia diba?

4 Hahediba tauna Iamesi, ia gwau: “Ita ibounai be nega momo ita kerere. Bema ta be ena hereva dekenai ia kerere lasi, ia be goevadae tauna.” (Iam. 3:⁠2) Nega haida, Keristani taudia rua be idia lalotamona lasi eiava edia huanai hekwakwanai ta ia vara. To, namona be hekwakwanai idia hamaoromaoroa, bona maino ai idia noho. Hegeregere, ita ese ta ena lalona ita hahisia neganai, Iesu ena sisiba ita badinaia be namo.​—⁠Mataio 5:​23, 24 duahia.

5. Ta ese iseda lalona ia hahisia neganai, edena dala ai maino ita karaia diba?

5 Bema ta ese iseda lalona ia hahisia, dahaka do ita karaia? Ita laloa ia ese ita ia sori henia guna be namo, a? Korinto Ginigunana 13:5 ia gwau: “[Lalokau] be ta ena kerere ia laloatao noho lasi.” Unai dainai, bema ta ese iseda lalona ia hahisia, namona be ena dika ita gwauatao bona ita laloaboio. Unai amo ita hahedinaraia ita be maino ita laloa bada. (Kolose 3:13 duahia.) Dina ta ta ai idia vara hekwakwanai maragidia be unai dala ai ita hamaoromaoroa diba. Unai ese ita ia durua tadikaka taihu ida lalotamona ai ita noho totona. Unai kara namona ita karaia dainai do ita moale, badina Baibel ia gwau kara dika gwauatao karana be kara namona momokani.​—⁠Aon. 19:⁠11.

6. Ta ese iseda lalona ia hahisia bona ita laloaboio diba lasi neganai, dahaka do ita karaia?

6 Bema ta ese iseda lalona ia hahisia bona ita laloaboio diba lasi, dahaka do ita karaia? Namo lasi ma haida dekenai ita herevalaia, badina udu mauri karana ese kongrigeisen ena maino ia hadikaia diba. To, Mataio 18:15 ia gwau: “Bema emu tadikaka be kara dika ta ia karaia, oi lao bona umui ruaosi sibona huanai iena kerere oi hahedinaraia. Bema oi ia kamonai henia, ia be dala maorona dekenai oi hakaua lou vadaeni.” Ena be Mataio 18:​15-17 ese hekwakwanai badadia hamaoromaoroa dalana ia herevalaia, to hekwakwanai ma haida dekenai siri 15 ena hakaua herevana ita badinaia diba. Unai hekwakwanai be oi bona tadikaka sibona huanai mai manau danu umui herevalaia bona maino umui karaia lou be namo. a

7. Dahaka dainai hekwakwanai ita hamaoromaoroa haraga be namo?

7 Aposetolo Paulo ia gwau: “Umui badu neganai, umui kara dika lasi. Bona dina ia do diho lasi neganai, emui badu ia ore be namo. Danu, namo lasi Diabolo ena dala umui kehoa.” (Efe. 4:​26, 27) Bona Iesu ia gwau: “Oi ia samania tauna ida emui hekwakwanai umui hamaoromaoroa haraga.” (Mat. 5:25) Unai dainai, ma haida ida maino ai ita noho totona, namona be hekwakwanai ita hamaoromaorodia haraga. Bema unai ita karaia lasi hekwakwanai be do idia bada idia lao, toto dikana ta bamona. Namo lasi ita hekokoroku, ita mama, o moni ita ura henia bada dainai, hekwakwanai ita hamaoromaoroa haraga lasi.​—⁠Iam. 4:​1-6.

Momo Huanai Hekwakwanai Ia Vara Neganai

8, 9. (a) Roma kongrigeisen lalonai dahaka hepapahuahu ia vara? (b) Paulo ese idia dekenai dahaka sisiba ia henia?

8 Nega haida kongrigeisen lalonai taunimanima momo huanai hekwakwanai ta ia vara diba. Roma ai Iuda bona Idau Bese Keristani taudia idia hepapahuahu badina lalomamina manoka taudia idia laloa Keristani taudia haida ese aniani haida idia ania be kerere. Lalomamina goada taudia be Mose ena Taravatu ese ia taravatua aniani haida idia ania. Bona idia laloa idia ese lalomamina manoka taudia idia hereaia. Vadaeni, Paulo be idia dekenai dahaka sisiba ia henia?​—⁠Roma 14:​1-6.

9 Momokani, edia lalomamina hegeregerena dahaka do idia ania o dadaraia be ta ta sibona edia abia hidi. Lalomamina goada taudia idia laloparara Mose ena Taravatu idia badinaia be anina lasi. To, lalomamina manoka taudia idia laloa Mose ena Taravatu idia badinaia noho be maoro, bona ia taravatua aniani do idia ania lasi. Paulo ese unai orea rua ia sisiba henia. Lalomamina goada taudia ia hamaorodia namo lasi idia laloa idia ese lalomamina manoka taudia idia hereaia. (Roma 14:​2, 10) Unai ese lalomamina manoka taudia edia hetura karana Iehova ida ia hadikaia diba. Paulo ma ia gwau: “Aniani sibona dainai Dirava ena gaukara umui hadikaia lasi.” Danu ia gwau: “Bema vamu oi ania eiava wain oi inua eiava kara ma ta amo emu tadikaka oi hahekwakwanaia, namo lasi unai gaudia oi karaia.” (Roma 14:​14, 15, 20, 21) Paulo ese lalomamina manoka taudia ia hamaorodia namo lasi idia ese ma haida idia hahemaoro henidia. (Roma 14:13) Ia gwau: “Umui huanai idia noho taudia ta ta lau hamaoroa, namo lasi sibona do ia laloa bada.” (Roma 12:⁠3) Unai orea rua ia sisiba henia murinai, ia gwau: “Namona be maino idia havaraia gaudia bona ma haida idia hagoadaia gaudia ita tahua noho.”​—⁠Roma 14:⁠19.

10. Bema tadikaka momo huanai hekwakwanai ta ia vara, dahaka idia karaia diba?

10 Ita diba Roma kongrigeisen taudia ese Paulo ena sisiba idia abia dae bona edia kara idia haidaua. Hari inai negai, iseda tadikaka taihu ida lalokau dalanai hepapahuahu ita hamaoromaoroa diba bema Baibel ena sisiba ita badinaia. Bema tadikaka momo huanai hekwakwanai ta ia vara, Roma Keristani taudia bamona, namona be edia kara idia haidaua, “ta ta huanai maino do ia noho” totona.​—⁠Mar. 9:⁠50.

Elda Taudia Edia Heduru

11. Bema tadikaka ta be elda dekenai ia lao, elda tauna be dahaka do ia karaia?

11 Bema tadikaka ta be mai ena hekwakwanai ruma bese o kongrigeisen lalonai, bona elda dekenai ia lao, elda tauna be dahaka do ia karaia? Aonega Herevadia 21:13 ia gwau: “Oi ese ogogami taudia edia taitai, be oi kamonai henia lasi neganai, oi sibona do oi tai neganai, tau ta do ia kamonai henia lasi.” Aonega herevana ma ta ia gwau: “Kota lalonai ia hereva guna tauna ena hereva mamina be momokani, to gabeai ma tau ta ese ena hereva ia tahua neganai, ena hereva ena mamina be idau.” (Aon. 18:​17, New English Translation) Elda tauna ese tadikaka ena hekwakwanai ibounai do ia kamonai namonamo, to namo lasi iena kahana dekenai do ia lao. Unai murinai, do ia nanadaia bema iena lalona ia hahisia tauna ia hereva henia vadaeni eiava lasi. Danu, elda tauna ese Baibel amo tadikaka taihu dekenai maino karaia dalana do ia hahedinaraia.

12. Edena sivarai toi ese idia hahedinaraia, hekwakwanai ta ena sivarai kahana sibona ita kamonai be aonega karana lasi?

12 Hekwakwanai ta ia vara neganai, sivarai kahana sibona ita kamonai murinai, kara ta ita karaia haraga be aonega karana lasi. Baibel ena sivarai toi ese unai ia hahedinaraia. Ginigunana be Potifara ena sivarai. Ena adavana ese ia koia bona ia gwau Iosepa ese ia reipia. Potifara ese ena adavana ena hereva ia abia dae haraga, ia badu dikadika dainai, Iosepa be dibura ruma dekenai ia atoa. (Gen. 39:​19, 20) Iharuana be King Davida ena sivarai. Mepiboseta ena hesiai tauna Siba ese Davida ia hamaoroa, Mepiboseta be Davida ena inai taudia ia durua. Davida ese Siba ena hereva ia abia dae haraga bona ia gwau: “Oi kamonai, Mepiboseta ena gau ibounai harihari be oiemu.” (2 Sam. 16:4; 19:​25-27) Ihatoina be King Aratasaseta ena sivarai. Iuda besena ena inai taudia ese king idia hamaoroa, Iuda taudia idia ura ia idia gwau-edeede henia dainai, Ierusalema ena magu idia haginia lou. King ese unai koikoi herevana ia abia dae haraga bona Iuda taudia edia gaukara ia koua bona Dirava ena dubu haginia gaukarana idia hadokoa. (Esr. 4:​11-13, 23, 24) Oibe, namona be elda taudia ese Paulo ena sisiba Timoteo dekenai idia badinaia, bona hekwakwanai ibounai idia tahua namonamo guna bena hahemaoro idia karaia.​—⁠1 Timoteo 5:21 duahia.

13, 14. (a) Taunimanima rua idia hepapahuahu neganai, dahaka ita laloatao be namo? (b) Dahaka ese elda taudia ia durua diba hahemaoro maorona idia karaia totona?

13 Baibel ia gwau: “Tau ta ia laloa ia be gau ta ia diba vadaeni, to ia be unai gauna ia do diba lasi.” (1 Kor. 8:⁠2) Taunimanima rua idia hepapahuahu neganai, reana ita laloa ia vara gauna ita diba. To, namona be ita laloatao idia ruaosi huanai idia vara gaudia ibounai be ita diba lasi. Unai dainai, namona be elda taudia idia naria namonamo, udu mauri o koikoi herevadia ese edia hahemaoro dalana ia hadikaia garina. Danu, namo lasi tadikaka ta mai ena moni o kohu momo dainai, ena hereva idia abia dae sibona. Iesu be Dirava ese ia abia hidi kota karaia tauna, bona ena kota dalana “be do ia maoromaoro momokani, taunimanima edia toana dekenai lasi, bona ia kamonai hereva sibona lasi. To ogogami taudia be mai maoromaoro danu, do ia kota henidia.” (Isa. 11:​3, 4) Oibe, lauma helaga ese Iesu ia hakaua hegeregerena, Keristani elda taudia danu be lauma helaga ese ia hakaudia.

14 Elda taudia be hekwakwanai ta idia hamaoromaoro gwauraia neganai, namona be Iehova ena lauma totona idia guriguri. Baibel bona igui hesiai tauna ese ia halasia buka bona magasin idia gaukaralaia neganai, idia hahedinaraia Dirava ena lauma ese ia hakaudia.​—⁠Mat. 24:⁠45.

Dirava ida Maino ai Ita Noho

15. Bema tadikaka ta ia diba ena turana be kara dika ia karaia, dahaka ia karaia be namo?

15 Baibel ese ita ia hagania maino ai do ita noho be mai anina bada. To ma ia gwau: “Atai amo ia mai aonegana ia abia tauna ena kara ginigunana be inai: Ia kara goeva. Danu ia be maino tauna.” (Iam. 3:17) Unai siri ia hahedinaraia kara ginigunana be kara goeva bona iharuana be maino. Unai ena anina be, iseda mauri lalonai Dirava ena kara maoromaoro taravatudia ita badinaia be gau ginigunana. Hegeregere, bema tadikaka ta ia diba iena turana ta be kara dika ia karaia, namona be ia hamaoroa ena kara dika be elda taudia dekenai do ia gwauraia hedinarai. (1 Kor. 6:​9, 10; Iam. 5:​14-16) To, bema ena turana be elda taudia dekenai ia lao lasi, vadaeni unai tadikaka ese elda taudia ia hadibaia be maoro. Bema unai ia karaia lasi, badina ia laloa edia hetura karana do ia hadikaia, vadaeni ia danu be ia kara dika unai.​—⁠Lev. 5:1; Aonega Herevadia 29:24 duahia.

16. Iehu ena kara amo dahaka ita dibaia?

16 Iehu ena kara ese ia hahedinaraia, kara goeva badinaia karana be mai anina bada, to kara dika tauna ida maino ita karaia be maoro lasi. Dirava ese Iehu ia siaia King Ahaba ena ruma bese ia hamasea totona. Ahaba bona Iesebele edia natuna Iorama be King dikana. King Iorama be iena kariota amo ia lao Iehu ia hedavari henia neganai, ia gwau: “Maino dekenai oi mai noho, a?” Iehu ia haere: “Maino be edena bamona ia vara diba, badina be oiemu sinana ena lebulebu karadia bona iena meamea karadia be iseda huanai do idia karaia momo noho?” (2 Kin. 9:22) Bena Iehu be ena peva amo Iorama ia pidia. Iehu ia karaia bamona, namona be elda taudia ese ia helalo-kerehai lasi tauna do idia hahemaoro henia. Namo lasi ia helalo-kerehai lasi tauna be kongrigeisen lalonai do ia noho, badina idia ura lasi edia hetura karana ia ida idia hadikaia. Elda taudia ese kara dika tauna do idia atoa siri, unai amo kongrigeisen be Dirava ida maino ai ia noho.​—⁠1 Kor. 5:​1, 2, 11-13.

17. Kongrigeisen lalonai maino ia noho totona, Keristani taudia ibounai ese dahaka idia karaia be namo?

17 Nega momo tadikaka huanai idia vara hekwakwanai be gau maragidia sibona. Unai dainai, namona be mai lalokau ida iseda tadikaka edia dika ita gwauatao bona laloaboio. Baibel ia gwau: “Dika ia gwauatao tauna ese lalokau ia havaraia noho, to unai dika ia gwauraia loaloa tauna ese, turana dala ia hadikaia noho.” (Aon. 17:⁠9) Baibel ena sisiba ita badinaia neganai, kongrigeisen ai maino do ia noho bona Iehova do ita tura henia noho.​—⁠Mat. 6:​14, 15.

Dirava ese Maino Idia Karaia Taudia Ia Hanamoa

18, 19. Maino karaia daladia ita dibaia dainai, dahaka hahenamo do ita davaria?

18 Maino ita karaia neganai, Dirava ese ita ia hanamoa. Iseda hetura karana Iehova ida be ia goada bona kongrigeisen lalonai lalotamona ia noho. Kongrigeisen lalonai maino ia noho dainai, unai ese ita ia durua mai maino ida ma haida dekenai “maino ena sivarai namona” ita harorolaia totona. (Efe. 6:15) Namona be ita noho hegaegae ‘taunimanima ibounai ita hebogahisi henia’ totona, bona ita idia ‘kara dika henia neganai ita haheauka.’​—⁠2 Tim. 2:⁠24.

19 Hari inai negai, maino ai ita noho karana ese ita do ia durua nega vaira ena mauri ita moalelaia totona. Baibel ia gwau Iehova ese kara maoromaoro taudia bona kara maoromaoro lasi taudia do ia hatoredia isi lou. (Kara 24:15) Idaunega amo ema bona hari idia mase taudia be Iehova ese do ia hatoredia isi lou. Edia kara bona lalohadai be idauidau. (Luka 11:​50, 51) Idia dekenai maino karaia daladia do ita hadibaia be hahenamo badana. Hari ita dibaia gaudia be unai nega ai do ita gaukaralaia!

[Footnote]

a Hekwakwanai badadia hegeregere, henaohenao bona ma ta ena ladana hadikaia karana hamaoromaoroa dalana be Baibel ese ia gwauraia. Gima Kohorona, October 15, 1999, rau 17-22 itaia.

Dahaka Oi Dibaia?

• Tadikaka ta ena lalona ita hahisia neganai, edena dala ai maino ita karaia diba?

• Tadikaka ta ese iseda lalona ia hahisia neganai, edena dala ai maino ita karaia diba?

• Tadikaka rua huanai hepapahuahu ta ia vara neganai, dahaka ita laloatao be namo?

• Tadikaka ta ena kara dika ita diba neganai, dahaka ita karaia be maoro?

[Study Questions]

[Pictures on page 29]

Ma haida edia dika idia gwauatao haraga taudia be Iehova ese ia lalokau henidia