Skip to content

Skip to table of contents

Iehu Gari Lasi Tauna

Iehu Gari Lasi Tauna

IEHU be tomadiho momokani ia goadalaia tauna. Iehova ese ia henia gaukarana be mai gari lasi bona goada ida ia karaia haraga ela bona ia hagugurua. Iehu ena kara namodia ita tohotohoa diba, to ena kara haida ita dadaraia be namo. Mani unai ita herevalaia.

Israela besena be Iehova idia rakatania neganai, Iehova ese Iehu dekenai gaukara badana ta ia henia. Kwini dikana vabu Iesebele​—Ahaba ena adavana bona King Iorama ena sinana​—be ena kara dika amo Israela taudia ia hakaudia kerere. Ia ura taunimanima ibounai ese Iehova do idia rakatania bona Bala idia tomadiho henia. Dirava ena peroveta taudia ia alaia bona “lebulebu karadia bona iena meamea karadia” amo taunimanima ia hakaudia kerere. (2 Kin. 9:22; 1 Kin. 18:​4, 13) Iehova ese Iehu ia oda henia Ahaba ena ruma bese taudia ibounai, Iorama bona Iesebele danu, do ia alaia.

Reana Iehu be Israela tuari oreana ia gunalaia tauna badana. Baibel ese Iehu ia herevalaia neganai, ia be tuari biagudia ida ia hebou. Unai nega ai, Israela taudia be Ramoto Gileada ai Suria taudia ida idia tuari. Peroveta tauna Elisaia ese mero ta ia siaia, Iehu do ia horoa bona do ia hamaoroa aposteit tauna Ahaba ena bese lalonai tatau ibounai do ia hamasedia.​—2 Kin. 8:28; 9:​1-10.

Iehu ena bamodia ese idia nanadaia ia vadivadi tauna be daika neganai, Iehu ia haere lasi. To idia henanadai loulou dainai, ia hamaorodia bona Iorama hadikaia dalana idia tahua. (2 Kin. 9:​11-14) Toana be idia ese Iorama ena lohia dalana bona Iesebele ena kara dika idia inai henia. To, Iehu be Iehova ena hahemaoro herevana ia hagugurua totona dala namona ia lalohadailaia.

King Iorama be tuari lalonai idia haberoa bona Ieserele dekenai ia giroa lou ena bero ia namo lou totona. Iehu ena palani ia kwalimu totona, ia ura lasi Iorama ese ena palani ia diba. Ia gwau: “Tau ta ese Ramoto dekena amo Ieserele dekenai do ia heau henia lasi, Iorama ena taudia hadibaia totona.” (2 Kin. 9:​14, 15) Reana ia laloa bema idia kamonai, Iorama ena tuari taudia ese do idia tuari henidia, bona ia ura lasi unai do ia vara.

IA SIPIDI MOMOKANI!

Iehu be Iorama ia hahoaia totona, ena kariota dekenai ia guia bona ia heau ela bona Ieserele dekenai ia ginidae. Ramoto Gileada bona Ieserele edia padana be kilomita 72 bamona. Ieserele kahirakahira ia heau haraga lao lalonai, magu ena ataiai ia gini gima tauna ese “Iehu ena orea taudia ia itaia.” (2 Kin. 9:17) Iehu be mai ena tuari orea badana ida ia lao, badina ia ura ena palani ia hagugurua.

Gima tauna ia diba Iehu be kariota ta ia taria dainai, ia boiboi: “Kava tauna bamona iena kariota ia haheaua haragaharaga noho.” (2 Kin. 9:20) Vaia, Iehu be kariota ia haheaua neganai ia sipidi momokani, to Ahaba ena ruma bese alaia totona, ia be kava tauna bamona ia heau.

Iehu be king ena hesiai taudia amo hereva ta ia gwauraia lasi dainai, King Iorama bona Ahasaia, Iuda ena king, be edia kariota amo idia lao Iehu idia hedavari henia totona. Iorama ia henanadai: “Maino dekenai oi mai noho, a?” Iehu be mai badu ida ia haere: “Maino be edena bamona ia vara diba, badina be oiemu sinana ena lebulebu karadia bona iena meamea karadia be iseda huanai do idia karaia momo noho?” Unai hereva dainai Iorama ia gari bona ia ura heau, to Iehu be haraga herea ena peva ia veria bona Iorama ena kudouna ia pidia, bona kariota lalonai ia moru bena ia mase. Ena be Ahasaia ia heau boio, to Iehu ese gabeai ia davaria bona ia alaia mase.​—2 Kin. 9:​22-24, 27.

Ahaba ena ruma bese lalonai do idia hamasea tauna ma ta be Kwini Iesebele. Iehu ia gwau ia be “hahine dikana.” Iehu be Ieserele hanuana ia vareai neganai, ia itaia Iesebele be windo amo ia roha diho. Maoromaoro Iehu be Iesebele ena hesiai taudia ia oda henidia bona windo amo idia negea diho, bena edia hosi amo idia moia patapata. Unai murinai, Iehu be Ahaba ena ruma bese taudia ma haida ia hamasedia.​—2 Kin. 9:​30-34; 10:​1-14.

Reana unai ala-ala karana oi lalona neganai do oi gari, to namona be oi laloatao unai negai, Iehova ese iena hesiai taudia ia gaukaralaia iena hahemaoro gaukara idia karaia totona. Baibel ia gwau: “Dirava ese Ahasaia ena moru dalana ia karaia hegaegae. Badina Ahasaia be unai gabu dekenai ia ginidae, vadaeni ia bona Iorama danu idia raka lao, Iehu Nimisi danu do idia hedavari totona. Unai Iehu be Lohiabada ese ia abia hidi vadaeni, Ahaba ena bese do ia alaia ore totona.” (2 Siv. 22:7) Iorama ena tauanina be Ieserele dekenai idia negea neganai, Iehu ia laloparara Iehova ena hahemaoro herevana Ahaba dekenai be ia guguru. Iehova ia gwau: “Varani lau ese Naboto bona iena natuna tau edia rarana lau itaia, bona Ahaba dekena amo edia mase ena davana do lau abia.” Iesebele ese Dirava ena hesiai taudia momo ia hamasea dainai, Iehova ese Iehu ia oda henia Iesebele do ia hamasea danu.​—2 Kin. 9:​7, 25, 26; 1 Kin. 21:​17-19.

Hari inai negai, Iehova ena hesiai taudia be edia inai taudia idia hamasea lasi. Badina Dirava ia gwau: “Dika ena davana be egu.” (Heb. 10:30) To, kongrigeisen ia goeva noho totona, elda taudia ese Iehu ena kara idia tohotohoa bona mai gari lasi ida kerere taudia idia atoa siri be namo. (1 Kor. 5:​9-13) Bona kongrigeisen taudia ibounai ese idia atoa siri taudia idia bamoa lasi be namo.​—2 Ioa. 9-11.

BALA TOMADIHO IA INAI HENIA

Iehu be Iehonadaba ia hamaoroa herevana amo ena kara ena badina ia hahedinaraia. Ia gwau: “Oi mai, ita lao, bona do oi itaia dahaka siahu karadia Lohiabada dainai lau karaia noho.” Iehonadaba ese unai hereva ia abia dae, Iehu ena kariota ai ia guia bona Samaria dekenai idia lao. Idia ginidae neganai, Iehu ese Bala tomadiho taudia ia koia ia hamasedia totona.​—2 Kin. 10:​15-17, 19.

Iehu ese idia ia hamaoroa ia ura Bala totona ‘boubou badana ta’ ia karaia. (2 Kin. 10:​18, 19) Diba bada tauna ta ia gwau: “Iehu be unai hereva ia gwauraia neganai, ia be mai aonega ida ia hereva.” Anina be ia ura unai aposteit taudia ibounai do ia hamasedia. Iehu ia ura lasi Bala tomadiho taudia ese unai hebou do idia reaia dainai, idia ibounai be Bala ena dubu dekenai ia haboudia bona dabua helagadia ia henidia. “Iehu ese iena boubou gauna ia henia vadaeni murinai,” tuari taudia 80 ia hamaorodia Bala idia tomadiho henia taudia ibounai do idia aladia. Bena Bala ena dubu idia hadikaia bona mei rumana ai idia halaoa.​—2 Kin. 10:​20-27.

Momokani, ena be Iehu ese taunimanima momo ia hamasea, to Baibel ia gwau ia be gari lasi tauna bona Israela taudia be Iesebele bona Ahaba edia lohia dikana amo ia ruhaia. Israela gunalaia tauna ta be unai ia karaia totona, ia gari lasi bona mai lalona ibounai ida ia karaia be namo. Baibel diksenari ta ia gwau: “Unai be gaukara metauna, bona idia karaia taudia be do idia lahedo lasi, to mai goada ibounai ida edia gaukara ibounai do idia hagugurua. Bema Iehu be Bala idia tomadiho henia taudia ibounai ia alaia lasi, Israela amo Bala tomadiho do ia kokia diba lasi.”

Hari inai negai, Keristani taudia ese Iehu ena kara haida idia tohotohoa be namo. Hegeregere, bema ta ese ita ia doria kara kererena ta ita karaia totona, dahaka do ita karaia? Namona be ita gari lasi bona mai lalona ibounai ida unai kara ita dadaraia. Dirava ita badinaia noho totona, tomadiho koikoi do ita dadaraia momokani.

IEHOVA ENA TARAVATU BADINAIA

Ita dekenai Iehu ena sivarai dokona be sisiba ta. Ia be Betele bona Dano dekenai golo amo idia karaia boromakau natuna rua ia tomadiho henia. (2 Ki. 10:29) Dahaka dainai tomadiho momokani ia goadalaia tauna be unai bamona ia karaia?

Iehu ia laloa Israela besena ia gimaia totona, tomadiho dalanai Iuda besena amo ia parara be namo. Unai dainai, Israela ena king gunadia bamona, ia ese boromakau natuna tomadiho henia karana ia koua lasi. Herevana, Iehova ese Iehu be king ai ia halaoa, to iena kara amo ia hahedinaraia Iehova ia abidadama henia lasi.

Iehova ese Iehu ia hanamoa badina ia ese ‘Dirava vairanai kara maoromaoro ia karaia.’ To, gabeai “Iehu ese Lohiabada, Israela ena Dirava ena Taravatu, be mai ena kudouna ibounai danu ia badinaia lasi.” (2 Ki. 10:​30, 31) Iehu ese guna ia karaia gaudia ita laloa neganai, reana iena kara dekenai do ita hoa bona hebogahisi danu. To, ita dekenai unai be sisiba ta. Namo lasi ita laloa iseda hetura karana Iehova ida be gadara gauna. To, Dirava ita badinaia goada noho totona, dina ta ta ai Baibel ita stadilaia, ita laloa dobu, bona iseda guba Tamana ita guriguri henia. Danu, ita hekwarahi Iehova ena taravatu be mai iseda kudouna ibounai ida ita badinaia noho totona.​—1 Kor. 10:12.

[Box on page 4]

Toretore ma Haida

Baibel ena hereva idia hakoikoia taudia idia gwau Baibel ese ia gwauraia taudia be gori sibona. Vadaeni, toretore ma haida ese Iehu ena sivarai idia hamomokania, a?

Asuria taudia edia toretore toi lalonai Israela ena King Iehu idia herevalaia. Idia ta ese ia hahedinaraia Iehu o iena gwaukau tauna ta be Asuria ena King Salamanesa Namba 3 vairanai ia igo diho bona harihari gaudia ia henia. Unai laulau henunai be inai idia torea: ‘Iehu, Omeri ena natuna ena harihari gauna; Iehu amo lau abia gaudia be siliva, golo, golo disi, golo kavabu, golo kapusi, golo baketi, tini, king ena itotohi bona au amo idia karaia gaudia ma haida.’ Iehu be “Omeri ena natuna” korikorina lasi, to unai bamona idia hereva badina idia diba Omeri be lada bada tauna, bona ia ese Israela ena siti badana, Samaria ia haginia. Unai dainai idia ese Israela ena king gunadia be unai bamona idia gwauraia.

Asuria ena king ena hereva be toretore ma haida ese idia hamomokania lasi. To, nega toi Iehu ena ladana ia gwauraia​—hegeregere ia hedinarai nadi dekenai, Salamanesa laulau dekenai, bona Asuria edia lohia taudia edia toretore lalonai. Unai toretore toi ese idia hamomokania Baibel ese ia herevalaia tauna, Iehu be idaunegai ia noho tau ta.