Skip to content

Skip to table of contents

Iseda Lalohadai Ia Hadikaia Diba Karana ta Mama

Iseda Lalohadai Ia Hadikaia Diba Karana ta Mama

Napoleon Bonaparte, Julius Caesar, bona Alexander the Great, be mama karana idia hahedinaraia. Ena be idia be ladana bada taudia, to edia kudouna lalonai unai kara be poisini ta bamona. Bema ta be unai kara ia hahedinaraia, ena laloa maoromaoro karana ia hadikaia diba.

Britain ena filosofa tauna Bertrand Russell ia gwau: “Napoleon be Caesar ia mama henia, Caesar be Alexander the Great ia mama henia, bona Alexander be Hercules ia mama henia. To Hercules be gori sibona.” Herevana ta be taga tauna, ena diba be bada o gau namodia momo ia karaia, to ma haida dekenai ia mama diba.

Baibel diksenari ta ia gwau inai hereva mama ena anina be ta be ma haida edia moni, hahenamo o gau haida dainai ia inai henidia sibona lasi, to ia badu henidia bona ia ura unai gaudia be idia amo ia abia.

Mama ia vara dalana bona ia havaraia hekwakwanai ita diba be namo. Bona unai kara ese ita ia biagua lasi totona, ita koua diba daladia ita diba danu be namo.

MAMA IA HABADAIA KARANA

Kara dika taudia ibounai dekenai “mama lalohadaina” ia noho. To, kara haida ese unai lalohadai idia habadaia diba. (Iam. 4:5) Aposetolo Paulo ese unai kara ta ia herevalaia, ia gwau: “Namo lasi ita hekokoroku, ta ita hauraia ita kara helulu totona bona ita mama.” (Gal. 5:26) Bema ita ura ma haida ita hereaia, unai ese mama lalohadaina ia habadaia diba. Taihu Kristina bona tadikaka Joe be unai idia diba. a

Kristina be regula painia taihu ta bona ia gwau: “Nega momo ma haida lau itaia neganai, lau mama badina idia abia hahenamo namodia lau abia lasi.” Dina ta, Kristina be sekit tauna bona ena adavana ida idia aniani hebou. Kristina, ena adavana Erik, sekit tauna bona ena adavana edia mauri lagani be hegeregere, bona guna idia ibounai be regula painia gaukara idia karaia. Unai dainai Kristina ia gwau: “Egu adavana be elda tauna danu! To, dahaka dainai umui be sekit gaukara umui karaia, bona ai be lasi?” Ia ura ma haida ia hereaia dainai, ia mama bona ena adavana ida ia karaia gaukara namodia ia laloaboio bona ia moale lasi.

Joe ia ura kongrigeisen ai hesiai tauna ena maduna ia abia. To, haida idia abia hidi neganai, unai taudia ia mama henidia. Danu, elda orea ena kodineita ia badu henia. Ia gwau: “Lau mama dainai unai elda tauna lau inai henia bona lau laloa reana ia ura lasi kongrigeisen ai maduna haida lau abia.” Ma ia gwau: “Mama lalohadaina ese oi ia biagua neganai, do oi laloa namonamo lasi bona sibona emu namo do oi tahua.”

BAIBEL AMO ITA DIBAIA GAUDIA

Baibel lalonai haheitalai momo idia noho. (1 Kor. 10:11) Mama ia matamaia dalana be unai sivarai ese idia hahedinaraia. Danu, idia hahedinaraia bema ta be mama karana ia koua lasi, poisini bamona ena lalohadai ia hadikaia diba.

Hegeregere, Adamu bona Heva edia vara guna natuna, Kaino be ia badu badina Iehova ese Abela ena boubou gauna ia abia dae, to iena ia dadaraia. Kaino be kara maoromaoro ia badinaia diba, to ena tadina ia mama henia dikadika dainai ia alaia mase. (Gen. 4:4-8) Unai dainai Baibel ia gwau Kaino be “Dika Tauna,” Satani amo ia mai!​—⁠1 Ioa. 3:12.

Iosepa be ena tamana ese ia lalokau henia bada dainai ena kakana ten ese idia mama henia. Idia dekenai ena nihi ia gwauraia neganai, unai ese edia mama lalohadaina ia habadaia, bona idia ura hamasea. Unai dainai hesiai tauna bamona idia hoihoilaia bona edia tamana idia koia idia gwau, Iosepa be ia mase vadaeni. (Gen. 37:4-11, 23-28, 31-33) Lagani momo murinai, edia kerere idia lalopararalaia bona idia gwau: “Momokani, ita kerere vadaeni iseda tadina dainai. Badina be iena lalohisihisi bada ita itaia, to iena noinoi ita abia dae lasi.”​—⁠Gen. 42:21; 50:15-19.

Kora, Datana, bona Abirama be Mose bona Arona ese idia abia maduna, be edia maduna ida idia hahegeregerea dainai idia mama. Idia gwau Mose be ia ura edia “lohia” ai ia lao, bona ma haida ia hereaia. (Num. 16:13) To, unai be koikoi. (Num. 11:14, 15) Iehova sibona ese Mose ia abia hidi bona idia be Mose ena hahenamo dainai idia mama. Unai dainai Iehova ese ia hamasedia.​—⁠Sal. 106:16, 17.

King Solomona ia itaia mama karana dainai taunimanima idia ura ma haida idia hahisia. Hegeregere, hahine ta ena beibi ia mase neganai, ia koikoi bona ia gwau unai beibi be hahine ma ta ena. Solomona dekenai idia lao neganai, ia koikoi hahinena ia ura ia mauri beibina idia hamasea. To, Solomona be gau ibounai ia tahua namonamo murinai, beibi be ena sinana korikori ia henia.​—⁠1 Kin. 3:16-27.

Momokani, mama karana ese dika idauidau ia havaraia diba. Ita herevalaia sivaraidia ese idia hahedinaraia mama dainai, inai heheni, ma ta samania koikoi, bona ala-ala karana idia vara. Unai sivarai ta ta lalonai idia mama henia tauna be kerere ta ia karaia lasi. Mama karana ese iseda mauri ia biagua lasi totona, dahaka ita karaia be namo?

MAMA KOUA DALADIA

Tadikaka taihu lalokau henidia. Aposetolo Petero ese Keristani tadikaka ia hamaorodia: “Umui ese hereva momokani badinaia karana amo umui sibona umui hagoevaia vadaeni. Unai dainai mai momokani ida tadikaka lalokau henia karana umui hahedinaraia, bona mai emui kudouna ibounai ida ta ta umui lalokau henia.” (1 Pet. 1:22) To, lalokau be dahaka? Aposetolo Paulo ia gwau: “Lalokau be ia boga-auka, bona ia hebogahisi. Lalokau be ia mama lasi, ia heagi lasi, bona ia hekokoroku lasi. Lalokau be dala kererena ai ia kara lasi, ia be sibona ena namo ia tahua lasi.” (1 Kor. 13:4, 5) Mama karana ese ita do ia biagua lasi, bema mai kudouna ibounai ida ma haida ita lalokau henia. (1 Pet. 2:1) Ionatana be Davida ia mama henia lasi, to ia lalokau henia, ia sibona ia lalokau henia hegeregerena.​—⁠1 Sam. 18:1.

Dirava idia hesiai henia taudia bamoa. Salamo 73 torea tauna ese kara dika taudia ia mama henidia badina ia itaia idia be mauri namona idia noholaia bona hekwakwanai ta idia davaria lasi. To, “Dirava ena Dubu Helaga” ia lao neganai, ena lalohadai ia haidaua. (Sal. 73:3-5, 17) Dirava tomadiho henia taudia ia bamoa karana ese ia durua ia abia hahenamo ia laloa totona. (Sal. 73:28) Hanaihanai hebou dekenai ita lao bona iseda tadikaka taihu ita bamoa karana ese ita do ia durua danu.

Kara namodia oi karaia. Iehova ia itaia Kaino be Abela ia mama henia neganai, ia hamaoroa: “Kara namo oi karaia.” (Gen. 4:7) Keristani taudia ese “kara namo” idia karaia anina be dahaka? Iesu ia gwau, ‘namona be Iehova ita lalokau henia mai eda kudouna ibounai, mai eda mauri ibounai, mai eda darana ibounai ida, bona eda dekena tauna ita lalokau henia, ita sibona ita lalokau henia hegeregerena.’ (Mat. 22:37-39) Iehova ita hesiai henia bona ma haida ita durua neganai, do ita moale bona ma haida do ita mama henia lasi. Basileia harorolaia bona hahediba gaukarana ita karaia neganai, Dirava bona iseda dekena taudia dekenai kara namo ita karaia unai, bona “Lohiabada ena hanamoa” do ita abia.​—⁠Aon. 10:22.

“Idia moale taudia ida umui moale.” (Roma 12:15) Iesu ena hahediba taudia be haroro gaukara ai anina namona idia havaraia neganai, Iesu ia moale bona ia gwau idia karaia gaukaradia ese ia karaia gaukaradia do idia hereaia. (Luka 10:17, 21; Ioa. 14:12) Iehova ena hesiai taudia be mai lalotamona ida idia gaukara. Ta dekenai gau namona ta ia vara neganai, ita ibounai ita moale. (1 Kor. 12:25, 26) Unai dainai, haida ese maduna idia abia neganai, ita mama henidia lasi, to idia ida ita moale be namo.

MAMA KARANA DADARAIA!

Namona be ita hekwarahi mama karana ita dadaraia totona. Kristina ia gwau: “Nega momo lau be ma haida lau mama henidia. Ena be lau ura lasi, to unai hemami ia noho.” Kristina ia hekwarahi ena mama karana ia koua totona. Joe danu be unai bamona. Ia gwau: “Iehova ese lau ia durua elda oreana ena kodineita ena kara namodia lau laloa totona.” Ma ia gwau: “Unai lau karaia diba badina egu hetura karana Dirava ida be ia goada.”

Mama be “tauanina ena kara dikadia” ta, bona Keristani taudia ibounai ese unai kara idia dadaraia be gau badana. (Gal. 5:19-21) Bema mama karana ese ita ia biagua lasi, iseda mauri do ita moalelaia bona iseda guba Tamana, Iehova do ita hamoalea.

[Footnote]

a Ladana ai haidaua.

[Blurb on page 17]

“Idia moale taudia ida umui moale”