Skip to content

Skip to table of contents

Mose Ena Abidadama Karana Tohotohoa

Mose Ena Abidadama Karana Tohotohoa

“Mose ia abidadama dainai, ia bada neganai ia ura lasi ia idia gwauraia Farao ena natuna kekeni ena natuna.”—HEB. 11:24.

1, 2. (a) Mose ena mauri lagani be 40 neganai, dahaka abia hidi ia karaia? (Laulau ginigunana itaia.) (b) Dahaka dainai Mose ese ena lalona ia hadaia Dirava ena taunimanima ida ia hisihisi totona?

 MOSE ia diba nega vaira ai Aigupito ai mauri namona do ia moalelaia. Ia ese taga taudia edia ruma badadia mai hairaidia ia itaia. Ia be Farao ena ruma bese lalonai ia bada. Unai dainai, “Aigupito taudia edia aonega ibounai be Mose dekenai idia hadibaia.” Hegeregere gado, toretore, histori, astronomi, matematik bona saiens gaudia ma haida idia hadibaia. (Kara 7:22) Oibe, Mose ese moni, dagi bona hahenamo ia abia be auka lasi, to Aigupito taudia be unai gaudia idia abia lasi.

2 To, Mose ena mauri lagani be 40 neganai, abia hidi ta ia karaia bona reana Farao bona ena famili idia daradara. Aigupito ena taga maurina ia dadaraia, bona lalona ia hadaia igui hesiai taudia ida do ia noho! Dahaka dainai? Badina Mose ese Dirava ia abidadama henia. (Heberu 11:24-26 duahia.) Mose be abidadama tauna dainai, ia ese Iehova ia itaia bamona. Ia be “ita itaia diba lasi Tauna,” Iehova ia abidadama henia bona ia abia dae Dirava ena gwauhamata do idia guguru.—Heb. 11:27.

3. Inai stadi lalonai edena henanadai do ita herevalaidia?

3 Ita danu namona be matana ai ita itaia gaudia sibona do ita laloa bada lasi. Namona be “ita be abidadama taudia.” (Heb. 10:38, 39) Eda abidadama ia goada totona, namona be Heberu 11:24-26 ai Mose ena sivarai do ita stadilaia. Unai ita karaia neganai, namona be inai henanadai ita lalodia: Edena dala ai abidadama karana ese Mose ia durua tauanina ena ura gaudia ia dadaraia totona? Dagedage ia davaria neganai, edena dala ai abidadama karana ese ia durua ena hesiai gaukara ena hahenamo ia laloa bada totona? Bona edena dala ai Mose be “do ia abia davana namona sibona ia laloa”?

TAUANINA ENA URA GAUDIA IA DADARAIA

4. Mose ese “kara dika ena moale” be edena bamona ia laloa?

4 Mose ia diba “kara dika ena moale” be nega sisina do ia noho gauna. To haida edia lalohadai be idau. Dahaka dainai? Badina idia itaia, Iehova ena taunimanima be igui hesiai taudia bamona idia hisihisi noho, to Aigupito be tanobada ena basileia badana ta ai ia lao, ena be idia ese babalau bona kaivakuku tomadiho henia karadia idia karaia. To, Mose ia diba Dirava ese unai do ia haidaua. Ena be sibona edia ura idia atoa guna taudia be idia moale, to Mose ia abia dae idia be kahirakahira do idia ore. Unai dainai, ia ese “kara dika ena moale, nega sisina do ia noho gauna” ia dadaraia.

5. Dahaka ese ita do ia durua “kara dika ena moale, nega sisina do ia noho gauna” ita dadaraia totona?

5 Edena dala ai “kara dika ena moale, nega sisina do ia noho gauna” oi dadaraia diba? Laloatao: Kara dika ena moale be nega sisina do ia noho gauna. Namona be oi abia dae momokani, “tanobada bona ena ura be do ia ore.” (1 Ioa. 2:15-17) Vaira negana ai helalo-kerehai lasi taudia dekenai do ia vara gaudia oi laloa dobu. Idia be ‘dedidedi gabudia dekenai . . . bona do idia dika momokani.’ (Sal. 73:18, 19) Bema hedibagani oi davaria, namona be sibona oi nanadaia, ‘Vaira negana ai lau ura edena bamona mauri do lau moalelaia?’

6. (a) Dahaka dainai Mose “ia ura lasi ia idia gwauraia Farao ena natuna kekeni ena natuna”? (b) Dahaka dainai oi laloa Mose ese abia hidi maorona ia karaia?

6 Mose be ena abidadama ese ia durua do ia karaia gaukarana ia abia hidi totona. Baibel ia gwau: “Mose ia abidadama dainai, ia bada neganai ia ura lasi ia idia gwauraia Farao ena natuna kekeni ena natuna.” (Heb. 11:24) Mose ia laloa lasi ia be Farao ena ruma dekenai do ia gaukara, bena ena dagi bona taga do ia gaukaralaia Israela taudia ia durua totona. To, ia ese ena lalona ia hadaia ena kudouna, lalona, bona goada ibounai ida Iehova ia lalokau henia totona. (Deu. 6:5) Iena abia hidi dainai, gabeai ia lalohisihisi lasi. Badina Aigupito taudia edia kohu namodia momo be Israela taudia ese idia dadia! (Eso. 12:35, 36) Dirava ese Farao ia hahemaraia bona hamasea. (Sal. 136:15) To, Mose be ia roho mauri bona Dirava ese ia gaukaralaia Israela besena ia hamauria totona. Oibe, Mose ia kwalimu.

7. (a) Mataio 6:19-21 ena hereva hegeregerena, dahaka dainai do idia noho hanaihanai gaudia ita haboua be namo? (b) Mani ekspiriens ta amo nega sisina do idia noho gaudia bona noho hanaihanai gaudia edia idau oi hahedinaraia.

7 Bema oi be Iehova oi hesiai henia matamata tauna ta, edena dala ai emu abidadama ese oi do ia durua do oi karaia gaukarana oi abia hidi totona? Namona be vaira negana totona palani oi karaia. To, Dirava ena gwauhamata oi abidadama henidia dainai, oi be nega sisina do idia noho gaudia eiava do idia noho hanaihanai gaudia do oi haboua? (Mataio 6:19-21 duahia.) Balerina mavaru ia diba momo kekeni ta, Sophie be unai bamona abia hidi ia karaia danu. United States ai, kampani idauidau idia ura ia dekenai skolasip bona gaukara namodia idia henia. Ia gwau: “Lau heagi badina taunimanima ese lau idia ura henia. Lau laloa lau ese mavaru taudia ma haida lau hereaia. To, lau moale lasi.” Bena Sophie ese DVD ladana, Young People Ask—What Will I Do With My Life? ia itaia. Ia gwau: “Lau laloparara tanobada taudia ese lau dekenai taga bona ladana bada idia henia, to unai ese lau ia veria Iehova tomadiho henia karana lau rakatania totona. Iehova dekenai unai lau gurigurilaia. Bena lau ese balerina mavaru lau rakatania.” Ia ese ena abia hidi be edena bamona ia laloa? Ia gwau: “Egu mauri gunana lau reaia lasi. Hari, lau moale bada herea. Egu adavana ida lau painia. Ai be ladana bada lasi taudia bona emai kohu be momo lasi. To ai moale badina Iehova ai tura henia, emai Baibel stiuden be momo, bona emai tahua gaudia ai hagugurua noho. Lau rakatania gaudia lau lalohisihisilaia lasi.”

8. Edena Baibel sisiba ese matamata tauna ta ia durua diba gaukara maorona ia abia hidi totona?

8 Iehova ia diba dahaka be namo oi totona. Mose ia gwau: “Israela taudia e, kamonai namonamo! Lohiabada, iseda Dirava ena oda hereva umui dekenai, do umui kamonai henia. Gauna be inai: Lohiabada emui Dirava do umui gari henia, bona iena dala ibounai do umui raka. Lohiabada emui Dirava do umui lalokau henia, bona iena hesiai gaukara do umui karaia, mai emui lalona ibounai, bona mai emui lauma ibounai. Ma Lohiabada ena oda bona ena Taravatu ibounai, lau ese umui hanamoa totona hari dina lau gwauraia gaudia, do umui badinaia.” (Deu. 10:12, 13) Oi do matamata lalonai, namona be oi abia hidi gaukara ese oi do ia durua Iehova oi lalokau henia bona ‘mai emu lalona ibounai, bona mai emu lauma ibounai’ ida ia oi hesiai henia totona. Namona be oi abia dae momokani unai abia hidi ese emu mauri do ia “hanamoa.”

ENA HESIAI GAUKARA ENA HAHENAMO IA LALOA BADA

9. Dahaka dainai Mose ese ena hesiai gaukara ia karaia be auka?

9 Mose ia “laloa Horoa Tauna dainai ia abia hemarai be dava bada gauna bamona, bona unai ese Aigupito ena dava bada gaudia ia hereaia.” (Heb. 11:26) Unai siri ese Mose be “Horoa Tauna” bamona ia gwauraia. Anina be Iehova ese ia abia hidi Israela taudia be Aigupito amo do ia hakaudia totona. Mose ia diba unai ia karaia be auka, badina do ia “hemarai,” anina be dagedage do ia davaria. Guna, Israela tauna ta ese Mose ia hauraia ia gwau: “Daika ese aiemai lohia, bona aiemai kota karaia tauna dekenai ia halaoa oi?” (Eso. 2:13, 14) Gabeai, Mose be Iehova ia nanadaia: ‘Edena bamona Farao be lau do ia kamonai henia?’ (Eso. 6:12) Mose be dagedage ia haheaukalaia totona, ena lalohekwarahi be Iehova dekenai ia gurigurilaia. Edena dala ai Iehova ese Mose ia durua ena gaukara ia hagugurua totona?

10. Edena dala ai Iehova ese Mose ia durua ena hesiai gaukara ia hagugurua totona?

10 Iehova ese dala foa amo Mose ia durua: (1) Mose dekenai ia gwauhamata: ‘Momokani, oi do lau durua.’ (Eso. 3:12) (2) Mose dekenai ena ladana ena anina ia gwauraia, unai amo ena lalona ia hagoadaia, ia gwau: “Dahaka Ai Lau Sibona Do Lau Halaoa Be Do Lau Halaoa.” a (Eso. 3:14, NW) (3) Mose dekenai siahu ia henia hoa karadia ia karaia totona, unai ese ia hamomokania Mose be Dirava ese ia siaia tauna. (Eso. 4:2-5) (4) Mose ese ena gaukara ia karaia namonamo totona, Iehova ese ia dekenai durua tauna, Arona ia henia. (Eso. 4:14-16) Mose be ena mauri dokonai, ia diba momokani Dirava ese ena hesiai taudia ia durua ia henidia gaukarana idia hagugurua totona. Unai dainai, Mose be mai abidadama goadana ida Iosua ia hamaoroa, ia gwau: “Lohiabada be oiemu vairana dekenai do ia lao, bona ia ese oi do ia bamoa. Ia ese oi do ia negea lasi, bona oi do ia rakatania lasi. Oiemu kudouna do ia manoka lasi, do oi gari lasi.”—Deu. 31:8.

11. Dahaka dainai Mose ese ena hesiai gaukara ia laloa bada?

11 Iehova ena heduru dainai Mose be ena gaukara aukana ia laloa bada, bona ia laloa unai ese “Aigupito ena dava bada gaudia ia hereaia.” Oibe, Dirava hesiai henia gaukarana be Farao hesiai henia gaukarana ida ita hahegeregerea diba lasi. Mose ia laloa, Iehova ena “Horoa Tauna” ai do ia lao ena namo ese Aigupito ena lohia tauna ai do ia lao ena namo ia hereaia. Mose be lalohadai maorona ia abia dainai Iehova ese ia hanamoa. Ia be Iehova ena turana namona dainai, Iehova ese “siahu” ia henia Israela taudia be Gwauhamata Tanona dekenai ia hakaudia lao totona.—Deu. 34:10-12.

12. Iehova ese ita dekenai dahaka hahenamo ia henia?

12 Iehova ese ita dekenai gaukara ta ia henia danu. Iena Natuna amo ita dekenai “hesiai gaukarana ia henia” sivarai namona ita harorolaia totona, aposetolo Paulo bona ma haida dekenai ia karaia bamona. (1 Timoteo 1:12-14 duahia.) Ita ibounai be unai hahenamo ita abia. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Haida be ful-taim hesiai gaukara idia karaia. Idia bapatiso vadaeni lo tadikaka be kongrigeisen ai hesiai taudia bona elda taudia ai idia lao. To, reana oiemu Witnes lasi varavara bona ma haida ese emu hahenamo do idia gwauraia dika, o sibona emu ura oi dadaraia dainai oi do idia kirikirilaia. (Mat. 10:34-37) Bema edia hereva dainai oi lalomanoka, reana do oi laloa Iehova hesiai henia gaukarana be anina lasi, bona oi hegeregere lasi emu hesiai gaukara oi hagugurua totona. Bema oi dekenai unai ia vara, edena dala ai abidadama karana ese oi do ia durua oi haheauka totona?

13. Edena dala ai Iehova ese ita ia durua eda hesiai gaukara ita hagugurua totona?

13 Namona be mai abidadama ida Iehova oi noia oi ia durua totona. Emu lalohekwarahi gaudia be ia dekenai oi gwauraia hedinarai. Laloatao: Iehova ese oi dekenai unai hesiai gaukara ia henia, bona oi do ia durua oi hagugurua totona. Edena dala ai? Ia ese Mose be dala foa amo ia durua hegeregerena, oi do ia durua danu. (1) Iehova ia gwauhamata: “Lau ese umui do lau hagoadaia, bona umui do lau durua. Lau ese umui do lau naria, bona umui do lau hamauria.” (Isa. 41:10) (2) Oi ia hadibaia iena gwauhamata oi abidadama henidia diba. Ia gwau: “Lau hereva vadaeni, bona lauegu hereva gauna be do ia vara.” (Isa. 46:11) (3) Oi dekenai “taunimanima edia siahu ia hereaia gauna” ia henia emu hesiai gaukara oi hagugurua totona. (2 Kor. 4:7) (4) Emu hesiai gaukara oi haheaukalaia totona, iseda lalokau Tamana ese tanobada hegegemadai tadikaka oreana ia henia, unai amo “umui durua heheni bona hagoadaia heheni” diba. (1 Tes. 5:11) Emu hesiai gaukara oi hagugurua totona Iehova ese oi ia durua neganai, emu abidadama do ia goada, bona do oi abia dae oiemu hahenamo ese tanobada ena dava bada kohudia idia hereaia.

“DO IA ABIA DAVANA NAMONA SIBONA IA LALOA”

14. Dahaka dainai Mose ia abia dae momokani vaira negai hahenamo do ia abia?

14 Mose be “do ia abia davana namona sibona ia laloa.” (Heb. 11:26) Oibe, ena be Mose be vaira negai do idia vara gaudia momo ia diba lasi, to ia dibaia gaudia ia abia dae bona unai ese ia durua abia hidi maorona ia karaia totona. Iena tubuna Aberahamo bamona, Mose ia abia dae momokani Iehova ese mase taudia ia hatorea isi lou diba. (Luka 20:37, 38; Heb. 11:17-19) Mose be vaira negana ena hahenamo ia laloa bada dainai, ia gwau lasi lagani 40 idau tano tauna bamona Midiana ai ia noho, bona lagani 40 tano gagaena ai ia raka loaloa be anina lasi. Danu, ena be Mose ia diba lasi Iehova ese ena gwauhamata ibounai be edena dala ai do ia hagugurudia, to ena abidadama dainai gabeai do ia abia hahenamo ia itaia bamona.

15, 16. (a) Dahaka dainai vaira neganai do ita abia hahenamo ita “laloa” noho be namo? (b) Basileia henunai oi ura bada edena hahenamo do oi moalelaia?

15 Oi danu be ‘do oi abia davana namona sibona oi laloa’ noho, a? Mose bamona, ita danu be ita diba lasi Iehova ese ena gwauhamata haida be edena dala ai do ia hagugurudia. Hegeregere, “Dirava ese ia abia hidi negana be [ita] diba lasi.” (Mar. 13:32, 33) To, ita be Paradaiso ai do idia vara gaudia momo ita diba, Mose be unai gaudia ia diba lasi. Danu, ena be do idia vara gaudia ibounai ita diba lasi, to Dirava ese ena gwauhamata haida amo Basileia henunai do ita noholaia maurina be ita dekenai ia hahedinaraia. Unai dainai mai moale ida unai nega ita “laloa” noho diba. Unai nega ita “laloa” noho karana ese ita do ia durua Basileia ita tahua guna totona. Edena dala ai? Mani oi laloa: Bema oi be ruma ta ena lalona oi itaia namonamo lasi, do oi hoia, a? Lasi! Unai hegeregerena, ita ura lasi ita diba lasi gaudia ita tahua goadagoada. To, eda abidadama ese ita do ia durua Basileia henunai do ita moalelaia mauri namona ita “laloa” noho totona.

Mai moale ida Mose bamona hesiai taudia do ita hereva henidia! (Paragraf 16 itaia)

16 Dirava ena Basileia be emu lalona ai oi piksaia noho totona, namona be Paradaiso ai do oi noholaia maurina oi “laloa” noho. Hegeregere, Baibel ese ia herevalaia taudia haida edia sivarai oi stadilaia neganai, idia toreisi lou neganai idia dekenai dahaka henanadai do oi henia oi laloa be namo. Reana idia danu be nega dokona ai oi noholaia maurina do idia henanadailaia. Danu mani oi laloa: Mai moale ida emu sene taudia do oi hedavari henia, bona idia dekenai Dirava ese idia totona ia karaia gaudia do oi hadibaia. Mai moale ida uda animal idauidau do oi stadilaia badina idia ese oi do idia dagedage henia lasi. Bona goevadae tauna ai oi lao noho lalonai, Iehova do oi dibaia namonamo.

17. Edena dala ai vaira negana ai do ita abia hahenamo laloa noho karana ese ita ia durua diba?

17 Vaira negana ai do ita abia hahenamo laloa noho karana ese ita ia durua do ita haheauka, ita moale bona abia hidi maorodia ita karaia totona, badina ita diba nega vairai mauri hanaihanai do ita abia. Paulo be horoa Keristani taudia ia tore henia, ia gwau: “Bema ita itaia lasi gauna ita naria noho, mai ura bada bona haheauka ida unai gauna totona do ita naria noho.” (Roma 8:25) Mauri hanaihanai helarona idia abia Keristani taudia ibounai dekenai unai hereva be mai anina bada. Ena be eda hahenamo ita do abia lasi, to iseda abidadama be ia goada dainai mai haheauka ida eda “davana namona” ita naria noho. Mose bamona, ita laloa lasi lagani momo lalonai Iehova ita hesiai henia be anina lasi. To, ita abia dae momokani “ita itaia gaudia be idia noho daudau lasi, to ita itaia lasi gaudia be idia noho hanaihanai.”—2 Korinto 4:16-18 duahia.

18, 19. (a) Dahaka dainai ita hekwarahi eda abidadama ia goada noho totona? (b) Stadi gabena ai dahaka do ita herevalaia?

18 Abidadama karana ese oi do ia durua, unai amo oi laloparara “oi abia dae gaudia be momokani, ena be unai gaudia oi itaia lasi.” (Heb. 11:1) Tauanina gaudia ia laloa bada tauna be abidadama tauna lasi. Unai dainai, ia laloa Iehova hesiai henia ena hahenamo be “kavakava” gauna. (1 Kor. 2:14) To, ita be ita ura mauri hanaihanai do ita moalelaia bona toreisi lou taudia do ita itaia; tanobada taudia be ‘unai gaudia idia itaia lasi.’ Paulo ena negai tatau haida idia gwau Paulo be “hereva kava tauna,” unai hegeregerena hari, momo idia laloa ita harorolaia sivarai namona be anina lasi.—Kara 17:18.

19 Ita be abidadama lasi taudia huanai ita noho dainai, namona be ita hekwarahi eda abidadama ia goada noho totona. “Emu abidadama do oi rakatania lasi” totona, Iehova oi guriguri henia goadagoada be gau badana. (Luka 22:32) Mose bamona, namona be hanaihanai kara dika ese ia havaraia diba hekwakwanai, Iehova hesiai henia karana ena hahenamo bona mauri hanaihanai ena helaro oi laloa noho. To, Mose amo unai gaudia sibona ita dibaia, a? Lasi. Stadi gabena ai do ita itaia, edena dala ai abidadama karana ese Mose ia durua ia “itaia diba lasi Tauna ia itaia” totona.—Heb. 11:27.

a Baibel ia diba bada tauna ta be Esodo 3:14 ia herevalaia neganai, ia gwau gau ta ese Iehova do ia koua lasi ena ura ia hagugurua totona. Ma ia gwau: “Inai ladana [Iehova] be Israela taudia edia roho mauri gabuna.” Unai ladana ese idia dekenai helaro bona goada ia henia.