Skip to content

Skip to table of contents

Manoka Taudia Dekenai Iehova ena Lalohadai Oi Abia, A?

Manoka Taudia Dekenai Iehova ena Lalohadai Oi Abia, A?

“Toana be tauanina ena kahana haida be idia goada lasi, to idia be mai anina bada.”—1 KOR. 12:22.

1, 2. Dahaka dainai Paulo ese manoka taudia edia hemami ia lalopararalaia?

 ITA ibounai be nega haida ita manoka. Reana udu kurukuru o gorere ta dainai ita manoka bena ita hegeregere lasi gaukara ma haida ita karaia totona. To mani oi laloa, oi be wiki ta o rua sibona lasi, to hua haida lalonai emu tauanina ia manoka. Unai ia vara neganai, do oi moale bema haida ese emu hemami idia lalopararalaia bona oi idia durua, ani?

2 Aposetolo Paulo be kongrigeisen lalonai bona murimurinai idia vara gaudia dainai ia lalomanoka. Nega haida ia laloa ia be hegeregere lasi ena gaukara ia karaia totona. (2 Kor. 1:8; 7:5) Abidadama Keristani tauna Paulo be ena mauri bona ia davaria hekwakwanai idauidau ia laloa neganai, ia gwau: “Daika ia manoka bona lau manoka lasi?” (2 Kor. 11:29) Paulo ese Keristani kongrigeisen taudia ta ta be tauanina ena kahana ta ta ida ia hahegeregerea neganai, ia gwau: “Toana be tauanina ena kahana haida be idia goada lasi, to idia be mai anina bada.” (1 Kor. 12:22) Iena hereva ena anina be dahaka? Dahaka dainai manoka taudia dekenai Iehova ena lalohadai ita abia be namo? Bona edena dala ai unai ese ita dekenai namo do ia havaraia?

IEHOVA ESE MANOKA TAUDIA IA LALOA DALANA

3. Dahaka dainai reana nega haida do ita ura lasi kongrigeisen lalonai manoka taudia ita durua?

3 Inai kara helulu tanobadana ai, taunimanima be matamata bona goada taudia sibona idia hanamoa bada. Momo be sibona edia ura gaudia idia tahua guna dainai, manoka taudia edia hemami idia laloa lasi. Ena be unai bamona kara ita abia dae lasi, to reana nega haida kongrigeisen lalonai hanaihanai heduru idia ura manoka taudia do ita laloa bada lasi. To, Dirava ena lalohadai ita abia be namo.

4, 5. (a) Edena dala ai 1 Korinto 12:21-23 ena haheitalai ese ita ia durua, Iehova ena lalohadai manoka taudia dekenai ita lalopararalaia totona? (b) Manoka taudia ita durua neganai dahaka namo do ita davaria?

4 Paulo ese Korinto kongrigeisen dekenai ia torea revareva ginigunana lalonai ia noho haheitalai ta amo Iehova ena lalohadai manoka taudia dekenai do ita dibaia. Karoa 12 ai Paulo ese ita ia hadibaia, ena be tauanina ena kahana haida be idia goada lasi o hairai lasi, to idia ta ta be mai edia gaukara. (1 Korinto 12:12, 18, 21-23 duahia.) To, evolusen idia abia dae taudia haida be unai idia dadaraia. Danu, guna doketa haida edia tahua gaukara amo idia davaria tauanina ena kahana haida be anina lasi, to hari idia laloparara unai gaudia be gaukara badana idia karaia. a Hegeregere, guna haida idia laloa iseda aena ena kwakikwaki maragina be anina lasi. To hari idia laloparara, iseda aena ena kwakikwaki maragina ese iseda tauanina ia durua, unai amo ita gini neganai ita moru lasi.

5 Paulo ena haheitalai ese ia hahedinaraia Keristani kongrigeisen taudia ibounai be mai anina bada. Satani ia ura taunimanima idia laloa idia be anina lasi; to Iehova dekenai iena hesiai taudia ibounai, manoka taudia danu, be “mai anina bada.” (Iobu 4:18, 19) Oibe, ita moale badina kongrigeisen lalonai ita be “mai anina bada” bona ita be Dirava ena tanobada hegegemadai oreana lalonai ita noho. Hegeregere, reana nega ta buruka tauna ta oi durua totona ia ese oiemu imana ia dogoatao. Reana oi be emu raka dalana oi haidaua bona metairametaira oi raka. Oi diba ia oi durua be kara namona bona unai oi karaia dainai oi moale, ani? Oibe, haida ita durua neganai, ita moale, haheauka karana ita manadalaia, lalokau ita hahedinaraia bona lo taudia ai do ita lao. (Efe. 4:15, 16) Iseda lalokau Tamana ia diba bema kongrigeisen taudia be ta ta idia laloa bada, bona edia manoka gaudia idia laloa lasi, kongrigeisen lalonai lalokau do ia noho.

6. Paulo ese inai hereva “manoka” bona “goada” be edena dala ai ia herevalaidia?

6 Paulo be Korinto kongrigeisen ia tore henia neganai, inai hereva “manoka” ia gaukaralaia. Unai hereva ia gaukaralaia badina murimuri taudia ese Keristani taudia ginigunadia be unai bamona idia lalodia. Nega haida Paulo danu ia gwau ia be “manoka” tauna. (1 Kor. 1:26, 27; 2:3) Paulo be “goada” taudia ia herevalaia neganai, ia gwau lasi unai Keristani taudia ese ma haida idia hereaia. (Roma 15:1) To, Paulo ena hereva anina be “goada” o lo Keristani taudia ese hereva momokani lalonai idia do goada lasi taudia dekenai idia haheauka be namo.

ISEDA LALOHADAI ITA HAIDAUA BE NAMO, A?

7. Dahaka ese ma haida ita durua dalana ia koua diba?

7 Bema “ogogami taudia” ita durua, ita be Iehova ita tohotohoa sibona lasi, to iena lalonamo do ita abia danu. (Sal. 41:1; Efe. 5:1) To, bema manoka taudia dekenai lalohadai kererena ita abia, unai ese ita do ia koua bena idia ita durua lasi. Eiava haida be hekwakwanai idia davaria, to reana ita diba lasi idia dekenai dahaka do ita hereva dainai, ita hemarai bona idia ita durua lasi. Ena adavana ese ia rakatania taihu ta ladana, Cynthia b ia gwau: “Bema tadikaka be oi idia hereva henia lasi o tura namona ta bamona oi idia kara henia lasi, emu lalona ia hisihisi diba. To, hekwakwanai oi davaria neganai, do oi ura emu turadia ese oi idia durua.” King Davida danu be ena turadia ese idia durua lasi neganai ia lalohisihisi.—Sal. 31:12.

8. Dahaka ese ita do ia durua tadikaka edia noho dalana ita lalopararalaia totona?

8 Dahaka ese ita do ia durua hekwakwanai idia davaria tadikaka edia noho dalana ita lalopararalaia totona? Namona be ita laloatao idia momo be idia gorere, lalometau, eiava edia ruma taudia be Witnes taudia lasi dainai idia lalohisihisi. Reana nega ta ita dekenai unai bamona do ia vara danu. Aigupito ai Israela taudia be ogogami bona manoka taudia bamona idia noho. Unai dainai Gwauhamata Tanona ai idia do vareai lasi neganai, Iehova ese ia haganidia edia ogogami tadikaka dekenai ‘edia lalona do idia ha-aukaia lasi.’ Iehova ia ura Israela taudia ese edia ogogami bona manoka tadikaka do idia durua.—Deu. 15:7, 11; Lev. 25:35-38.

9. Hekwakwanai idia davaria taudia ita durua neganai, dahaka be gau badana? Haheitalai gwauraia.

9 Namo lasi iseda manoka tadikaka ita hahemaoro henidia haraga, o ita gwau edia kerere dainai hekwakwanai idia davaria. To namona be Baibel amo ita durudia. (Iobu 33:6, 7; Mat. 7:1) Hegeregere, bema motabaik taria tauna be aksiden ia davaria bona idia abia lao hospital, doketa be ia do idia nanadaia bema ia ese unai aksiden ia havaraia, a? Lasi, to idia be karaharaga heduru do idia henia. Unai hegeregerena, bema tadikaka o taihu ta be hekwakwanai ta ia davaria, namona be karaharaga Baibel amo heduru bona hagoadaia herevadia ita henia.—1 Tesalonika 5:14 duahia.

10. Edena dala ai toana be idia manoka taudia be ‘abidadama dekenai idia taga’?

10 Bema iseda tadikaka edia hekwakwanai ita laloa namonamo, reana do ita laloparara idia be manoka lasi. Taihu haida be lagani momo lalonai hereva momokani dainai edia adavana ese idia dagedage henia karana mani oi laloa. Reana idia haida edia toana be idia manoka, to idia ese abidadama bona lalogoada idia hahedinaraia, ani? Oi itaia adavana lasi sina ta be ena natudia ida hebou idia mai hanaihanai neganai, edia abidadama karana ese oi ia hagoadaia, ani? Bona oi itaia matamata tauna ta be sikuli ai hahetoho ia davaria, to hereva momokani ia badinaia noho neganai, unai ese oi ia hagoadaia bada, ani? Unai tadikaka taihu ita laloa neganai, mai manau ida ita abia dae ena be edia toana be idia manoka, to idia be ‘abidadama dekenai idia taga.’—Iam. 2:5.

IEHOVA ENA LALOHADAI OI ABIA

11, 12. (a) Dahaka ese ita do ia durua kerere taudia dekenai eda lalohadai ita haidaua totona? (b) Iehova ese Arona ia kara henia dalana amo dahaka ita dibaia?

11 Iehova ese guna ena hesiai taudia edia kerere ia hamaoromaoroa dalana ita lalopararalaia neganai, unai ese ita ia durua eda lalohadai ita haidaua bona ia ita tohotohoa. (Salamo 130:3 duahia.) Hegeregere, mani oi laloa oi be Mose ena negai oi noho bona oi itaia Arona ese golo kaivakukuna ia karaia dainai ekskius herevadia ia gwauraia. Oi ese Arona be edena bamona do oi laloa? (Eso. 32:21-24) Eiava Mose be idau bese hahinena ta ia adavaia dainai, Miriama ese Arona ena lalona ia veria bena Mose ia maumauraia neganai, Arona be edena bamona do oi laloa? (Num. 12:1, 2) Meriba ai Iehova ese hoa dalanai Israela taudia dekenai ranu ia henia, to Arona bona Mose ese Iehova idia hanamoa lasi. Bema oi be unai negai oi noho, dahaka do oi karaia?—Num. 20:10-13.

12 Unai negadiai, Iehova be maoromaoro Arona ia panisia diba. To Iehova ia laloparara Arona be tau dikana lasi bona unai kara dika ibounai be iena kerere lasi. Toana be Arona be ia vara hekwakwanai bona hutuma ese idia doria dainai, dala kererena ia abia hidi. To, gabeai Arona ia gwau ia be ia kerere bona Iehova ena hahemaoro karana ia abia dae. (Eso. 32:26; Num. 12:11; 20:23-27) Iehova ese Arona ena abidadama bona helalo-kerehai karana ia laloa bada. Lagani momo murinai, taunimanima ese Arona bona ena bese taudia idia gwauraia Iehova gari henia taudia.—Sal. 115:10-12; 135:19, 20.

13. Edena dala ai kerere taudia dekenai iseda lalohadai ita haidaua diba?

13 Iehova ena lalohadai ita abia totona, namona be manoka taudia ita laloa dalana ita sekea namonamo. (1 Sam. 16:7) Hegeregere, matamata tauna ta be moale karadia kereredia ia abia hidi o ia gwau-edeede neganai, dahaka ita karaia? Namo lasi ia ita gwau henia, to namona be ita laloa edena dala ai ia do ita durua lo tauna ai ia lao totona. Manoka tauna ita durua be namo, bona unai ita karaia neganai eda laloparara bona lalokau karana do ita habadaia.

14, 15. (a) Elia ia gari neganai, Iehova be edena bamona ia laloa? (b) Elia ena sivarai amo dahaka ita dibaia?

14 Iehova ese idia lalometau taudia be edena bamona ia laloa? Ia ese unai bamona ia mamia hesiai tauna ta ia durua dalana mani ita herevalaia. Unai hesiai tauna be peroveta tauna Elia. Ena be mai gari lasi ida Bala ena peroveta taudia 450 ia heai henia, to ia kamonai Kwini Iesebele be ia ura ia do ia alaia neganai, Elia ia heau boio. Elia be kilomita 150 ia raka ela bona Bere Sieba, bena tano gagaena dekenai ia lao. Ia be dina siahu ai ia raka bona ia hesiku bada dainai, au ta henunai ia helai bona ia guriguri, ia gwau: “Mani lauegu mauri do oi hadokoa, lau mase namo!”—1 Kin. 18:19; 19:1-4.

Iehova ia laloparara Elia ena goada be mai ena hetoana, unai dainai aneru ta ia siaia ia hagoadaia totona (Paragraf 14, 15 itaia)

15 Iehova be guba amo ia itaia ena abidadama peroveta tauna ia lalometau neganai, ena hemami be edena bamona? Ia ese Elia ia dadaraia badina nega sisina lalonai ia lalometau bona ia gari, a? Lasi! Iehova ia laloparara Elia ena goada be mai ena hetoana, unai dainai aneru ta ia siaia ia do ia durua. Unai aneru ese nega rua Elia ia hagoadaia do ia aniani totona. Unai amo tauanina do ia goada bona ena laolao do ia hagugurua. (1 King Taudia 19:5-8 duahia.) Oibe, Iehova be hakaua herevadia ia do gwauraia lasi neganai, Elia ena hereva ia kamonai bona aniani ia henia ena tauanina ia goada totona.

16, 17. Edena dala ai Iehova ese Elia ia naria karana ita tohotohoa diba?

16 Edena dala ai ita ia laloa bada Diravana ita tohotohoa diba? Namo lasi tadikaka ta dekenai sisiba ita henia haraga. (Aon. 18:13) Bema ita itaia ta be hekwakwanai ia davaria dainai ia laloa ia be “namo lasi,” namona be nega ita atoa ena hereva ita kamonai bona ita hahedinaraia ia ita laloa bada. (1 Kor. 12:23) Unai amo do ita diba dahaka heduru maorona ita henia diba.

17 Hegeregere, matamanai ita herevalaia taihu ladana Cynthia mani ita laloa. Ia bona ena natuna kekenidia rua be iena adavana ese ia rakatanidia murinai, idia mamia ta ese idia ia laloa bada lasi. Kongrigeisen taudia haida be dahaka idia karaia? Cynthia ia gwau: “Ai ese tadikaka ai rini henidia bona ia vara gauna ai hamaorodia neganai, miniti 45 murinai emai ruma dekenai idia ginidae bona idia tai. Dina rua o toi lalonai ai ida idia noho. Ai aniani namonamo lasi bona ai tai momo dainai, dina haida lalonai tadikaka ese ai idia abia lao edia ruma dekenai ai noho totona.” Unai sivarai dainai Iamesi ena hereva ita laloa, ia gwau: “Bema Keristani tadikaka eiava taihu ta be dabua lasi, bona unai dina ena aniani dekenai ia dabu, to bema umui ta be ia dekenai ia gwau: ‘Maino ai oi lao, oi sibona oi hasiahua, bona oi aniani namonamo,’ to tauanina durua gaudia umui henia lasi, unai ena namo be dahaka? Unai hegeregerena, bema abidadama be mai ena kara lasi, ia be mase gauna.” (Iam. 2:15-17) Tadikaka bona taihu be nega korikori ai Cynthia bona ena natudia idia durua. Unai dainai, hua siks murinai Cynthia bona ena natudia be idia goada lou bona heduru painia idia karaia.—2 Kor. 12:10.

MOMO ESE NAMO IDIA ABIA

18, 19. (a) Edena dala ai manoka taudia ita durua diba? (b) Manoka taudia ita durua neganai, daika ese namo ia davaria?

18 Reana oi mamia vadaeni, gorere badana ta oi abia neganai, nega daudau murinai emu tauanina do ia goada lou. Unai hegeregerena, bema Keristani tauna ta be hekwakwanai o hahetoho badana ta ia davaria, nega daudau murinai iena abidadama do ia goada lou. Momokani, gau badana be sibona ena Baibel stadi, guriguri bona hebou lao karana amo ena abidadama do ia hagoadaia. To, ita be ia dekenai haheauka karana do ita hahedinaraia ela bona ia goada lou, a? Danu, ia dekenai lalokau do ita hahedinaraia noho, a? Namona be ita hekwarahi ia dekenai lalokau do ita hahedinaraia, unai amo do ia mamia ita ese ia ita laloa bada.—2 Kor. 8:8.

19 Namona be ita laloatao iseda tadikaka ita durua neganai, henia karana ena moale do ita mamia. Danu, hebogahisi bona haheauka karana hahedinaraia dalana do ita dibaia. To, unai sibona lasi. Kongrigeisen lalonai lalokau do ia noho danu. Mai anina bada gauna be ita ese Iehova ita tohotohoa, badina ia ese taunimanima ibounai ia laloa bada. Oibe, badina namodia dainai, ita ibounai ita ura ‘manoka taudia do ita durua.’—Kara 20:35.

a Charles Darwin ena buka ta ladana, The Descent of Man lalonai ia gwau, iseda tauanina ena kahana haida be “anina lasi.” Evolusen ia abia dae tauna ma ta ia gwau, tauanina ena kahana momo hegeregere, apendiks bona thymus gland be anina lasi.

b Ladana ai haidaua.