Skip to content

Skip to table of contents

MAURI SIVARAINA

Iehova ese Egu Mauri Ia Hanamoa Bada

Iehova ese Egu Mauri Ia Hanamoa Bada

LAGANI 1927 ai, lau be Canada ena taoni maragina ladana, Wakaw, Saskatchewan, dekenai lau vara. Egu famili lalonai memero be foa bona kekeni toi. Unai dainai lau matamata negana ai taunimanima ida noho dalana lau manadalaia.

Lagani 1930 be lalometau bada negana dainai, moni abia dalana dekenai ai hekwarahi bada. Herevana ai be taga taudia lasi, to aniani dekenai ai dabu lasi. Fam ai kokoroku bona boromakau ai naridia, unai dainai gatoi bona milika, sisi, bona bata idia noho. Bona emai fam lalonai, ai ta ta be mai emai gaukara.

Daiutu be apolo ena bonana namona ese ia hahonua. Keru negana ai, nega momo tamana be taoni dekenai ia lao uma aniani hoihoilaia totona. Ruma dekenai ia giroa mai neganai, apolo ena maua ta do ia mailaia. Unai negadia lau laloatao. Hanaihanai ai be apolo ai ania!

FAMILI BE HEREVA MOMOKANI IDIA DIBAIA

Egu mauri lagani be siks neganai, tama sina be hereva momokani idia dibaia. Edia natuna roboana, John ia vara bena daudau lasi ia mase. Egu tama sina idia lalohisihisi dainai, pris taudia idia nanadaia, “John be edeseni ia noho?” Pris taudia idia gwau, emu beibi be ia bapatiso lasi, unai dainai ia be guba ai ia noho lasi. Pris tauna be tama sina ia hamaorodia bema ia dekenai moni idia henia, idia totona do ia guriguri, unai amo John be guba dekenai ia lao diba. Tama sina be idia lalohisihisi bada herea dainai, unai pris tauna idia hereva henia lou lasi. To idia do daradara, John dekenai dahaka ia vara.

Nega ta sinana be Iehova ena Witnes taudia ese idia halasia buklet ta ladana Where Are the Dead? ia davaria. Mai ura bada ida ia duahia. Tamana be ruma dekenai ia ginidae neganai, sinana be mai moale ida ia gwau: “Lau diba John be edeseni! Hari ia mahuta noho, to nega ta do ia noga.” Unai adorahi ai egu tamana be unai buklet ibounai ia duahia ore. Tama sina be Baibel amo idia diba mase taudia be idia mahuta noho bona vaira negana ai do idia toreisi, unai ese idia ia hagoadaia.—Had. 9:5, 10; Kara 24:15.

Idia dibaia gauna ese emai mauri ia hanamoa, badina ai ia hagoadaia bona ai moale. Iehova ena Witnes taudia ida Baibel idia stadilaia, bona gabu ladana Wakaw dekenai ia noho kongrigeisen maragina dekenai idia lao matamaia, unuseniai momo be Ukraine taudia. Gabeai tama sina be haroro gaukara idia karaia.

Bena British Columbia dekenai ai lao, bona unuseniai kongrigeisen ta ena tadikaka taihu ese mai moale ida ai idia welkam henia. Lau laloatao emai ruma bese be Sunday hebou totona Gima Kohorona stadi ai hegaegaelaia. Ai ibounai be Iehova bona Baibel ena hereva lalokau henia karana ai habadaia. Lau itaia emai mauri be ia namo bona Iehova ese ai ia hanamoa.

To, ai be natudia dainai taunimanima dekenai emai abidadama ai herevalaia be mai ena hekwarahi. Lau ia durua gauna ta be, nega momo lau bona egu tadina kekeni ladana Eva be hesiai hebou totona hua ena haroro herevadia ai hegaegaelaia bona haheitalai ai karaia. Ai dekenai unai be dala namona, ena be ai hemarai, to taunimanima dekenai Baibel herevalaia karana ai dibaia. Haroro gaukara totona treinini ai abia dainai lau moale bada!

Lau maragi neganai, lau moalelaia gauna ta be ful-hesiai gaukara idia karaia taudia be ai ida idia noho. Hegeregere, sekit naria tadikaka Jack Nathan be emai kongrigeisen ia vadivadi neganai, emai ruma dekenai ia noho. * Tadikaka ese ia gwauraia sivarai namodia bona hanamoa herevadia ese ai ia durua, mai abidadama ida Iehova ai hesiai henia totona.

Lau laloatao: “Lau tubu daekau neganai, lau ura Tadikaka Nathan lau tohotohoa.” Bona iena haheitalai ese lau ia durua hesiai gaukara lau karaia totona. Egu mauri lagani be 15 neganai, egu lalona lau hadaia Iehova lau hesiai henia totona. Lagani 1942 ai, lau bona Eva ai bapatiso.

ABIDADAMA TOHOA NEGANA

Tanobada Tuarina Iharuana ai, bese abia isi karana ia bada, unai nega ai tisa hahine ladana Scott ese egu tadina kekeni rua bona tadina mero ta be sikuli amo ia kokia. Dahaka dainai? Badina fleg idia saluti henia lasi. Bena ia ese egu tisa ia rini henia bona ia hamaoroa sikuli amo lau do ia kokia danu. To, tisa ia gwau: “Iseda tano dekenai taunimanima be mai edia maoro abia hidi idia karaia bona idia hereva totona, bona ita be mai eda maoro bese abia isi karadia lalonai ita vareai lasi totona.” Herevana unai hahine ese egu tisa ia doria, to egu tisa ia gwau: “Abia hidi be lau ese do lau karaia.”

Tisa hahine Scott ia gwau: “Lasi, unai be emu abia hidi lasi. Bema sikuli amo Melita oi kokia lasi, oi do lau samania.” Egu tisa ese egu tama sina ia hamaoroa, iena gaukara ia hadikaia lasi totona, sikuli amo lau do ia kokia, ena be egu tisa ia diba unai bamona ia karaia be maoro lasi. To ai abia sikuli gaudia be ruma dekenai ai karaia. Gabeai, emai gabu ai rakatania bona gabu ma ta dekenai ai lao, ena daudau be 32 kilomita, unuseniai sikuli ta dekenai ai idia abia dae.

Tuari negana ai iseda buka bona magasin idia taravatua, unai dainai ruma-ta-ruma-ta haroro gaukara ai Baibel sibona ai gaukaralaia. Baibel ena siri idauidau ai manadalaia bona ai gaukaralaia Basileia ena sivarai namona ai harorolaia totona. Unai ese ai ia durua Baibel ai dibaia namonamo bona ai mamia Iehova ese ai ia durua.

FUL-TAIM HESIAI GAUKARA AI KARAIA MATAMAIA

Huina lau karaia namonamo diba dainai, prais haida lau abia

Lau bona Eva be sikuli ai haorea neganai, maoromaoro painia gaukara ai matamaia. Guna lau be dipatmen stoa ta dekenai lau gaukara. Bena hua siks lalonai lau be huina utua o karaia kosi lau abia, bona nega haida ruma ai unai lau karaia. Gabeai huina karaia stoa ta dekenai lau gaukara matamaia, wiki ta lalonai dina rua lau gaukara. Danu hua ta lalonai nega rua haida dekenai unai gaukara lau hadibaia. Unai amo egu ful-hesiai gaukara lau durua.

Lagani 1955 ai, New York City, U.S.A., bona Nuremberg, Germany edia “Triumphant Kingdom” hebouhebou dekenai lau ura lao. To, New York dekenai lau do lao lasi neganai, hedikwota amo ia mai Tadikaka Nathan Knorr lau hedavari. Ia bona ena adavana be Vancouver, Canada ena hebouhebou dekenai idia lao. Unuseniai lau idia hamaoroa Taihu Knorr ena huina lau karaia totona. Tadikaka Knorr be iena adavana ena huina ia itaia bona ia ura henia, unai dainai ia ura lau ia hedavari. Ai herevahereva lalonai, ia lau hamaoroa lau be New York dekenai do lau lao guna, bena Germany dekenai do lau lao. Bena lau ia hamaoroa Brooklyn Betele dekenai dina 9 do lau gaukara.

Unai laolao ese egu mauri ia haidaua. New York ai, tadikaka matamata ladana Theodore (Ted) Jaracz lau hedavari henia. Bona ai kiki lalonai lau hoa, badina lau dekenai ia henanadai, “Oi be painia, a?” Bena lau gwau, “Lasi.” To egu turana ladana LaVonne be emai hereva ia kamonai bena ia gwau, “Oibe, ia be painia.” Ted ia daradara bona LaVonne ia hamaoroa, “Ok, daika ena hereva be maoro?” Unai dainai lau gwau guna lau painia, to hebouhebou murinai lau giroa neganai, do lau painia lou.

IEHOVA IA TURA HENIA TAUNA LAU ADAVAIA

Tadikaka Ted be lagani 1925 ai ia vara, Kentucky, U.S. dekenai. Bona ena mauri lagani be 15 neganai ia bapatiso. Lagani rua murinai regula painia gaukara ia matamaia, ena be iena ruma bese ta be hereva momokani lalonai idia vareai lasi. Unai nega amo ia be lagani 67 lalonai ful-taim hesiai gaukara ia karaia.

July 1946 ai, Ted ena mauri lagani be 20 neganai, Gilead Sikuli ena klas namba seven dekenai ia lao. Unai murinai Cleveland, Ohio dekenai sekit gaukara ia karaia. Lagani foa bamona murinai, Australia ena brens ofesi ia naria.

Ted be Nuremberg, Germany hebouhebou dekenai ia lao bona ai hedavari lou. Unai negai ia lau ura henia matamaia. Lau moale badina iena mauri lalonai Iehova hesiai henia gaukara ia laloa bada. Iena nega bona goada ia gaukaralaia Iehova ia hesiai henia totona, bona unai gaukara ia laloa bada. Ia be hebogahisi bona herevahereva namonamo tadikaka. Lau itaia ia be haida edia namo ia laloa bada. Unai hebouhebou murinai, Ted be Australia dekenai ia giroa lou, bona lau giroa Vancouver dekenai. To revareva amo ta ta ai tore henia.

Ted be lagani faiv bamona Australia dekenai ia noho murinai, United States dekenai ia giroa lou, bena Vancouver dekenai painia gaukara ia karaia. Egu famili be ia idia ura henia. Egu kakana, Michael, be lau ia gimaia, bona nega momo tadikaka matamata ta be lau ia hereva henia neganai, do ia laloa momo. To, Michael be Ted dekenai unai bamona ia karaia lasi. To lau ia hamaoroa: “Melita, ia be tau namona. Oi kara namo henia be namo, bona ia oi rakatania lasi.”

Lagani 1956, ai headava murinai, lagani momo lalonai ful-taim hesiai gaukara ai karaia

Lau danu be Ted lau ura henia. December 10, 1956 ai ai headava. Vancouver dekenai ai painia guna, bena California dekenai ai lao, gabeai sekit gaukara totona ai idia siaia Missouri bona Arkansas dekenai. Lagani 18 bamona lalonai, United States ena gabu idauidau ai vadivadi dainai, wiki ta ta lalonai ai be ruma idauidau dekenai ai noho. Emai hesiai gaukara lalonai ekspiriens namodia ai davaria, danu tadikaka taihu edia hebamo karana ai moalelaia. Unai bamona ai karaia dainai, emai sekit gaukara ai moalelaia.

Ted lau matauraia, badina Iehova tura henia karana ia laloa bada. Iunives ia havaraia Tauna ena hesiai gaukara helagana ia laloa bada. Ai ura bada Baibel ai duahia bona ai stadilaia hebou. Hanuaboi negadiai, ai do mahuta lasi neganai, emai bedi badinai ai tui diho bona ai ruaosi totona do ia guriguri. Unai murinai ai ta ta be sibona emai guriguri ai gwauraia. To, nega haida Ted be mai anina bada gauna ta ia lalohadailaia neganai, ena bedi amo do ia toreisi, do ia tui diho, bona ena lalona ai nega daudau lalonai do ia guriguri. Ia be gau maragidia bona badadia totona Iehova dekenai ia guriguri, unai dainai ia lau laloa bada.

Ai headava bona lagani haida murinai, Ted be lau ia hamaoroa ia be Memorial negadiai wain do ia inua bona paraoa do ia ania matamaia. Lau ia hamaoroa: “Lau be unai lau gurigurilaia, badina lau ura diba, do lau karaia karana be Iehova ena ura.” Lau diba ia be Dirava ese ena lauma amo ia horoa bona guba ai hesiai gaukara do ia karaia. Keriso ena tadikaka ta lau durua be hahenamo badana ta lau dekenai.—Mat. 25:35-40.

HESIAI GAUKARA HELAGANA TA

Lagani 1974 ai, Ted idia boiria Iehova ena Witnes Taudia edia Hakaua Oreana ena memba ta ai ia lao totona. Unai neganai, Brooklyn Betele dekenai ai lao bona unuseni ai gaukara. Ted be Hakaua Oreana ena gaukara ia karaia bona lau be daiutu hagoevaia bona huina karaia gabuna dekenai lau gaukara.

Ted ia karaia gaukara ta be brens ta ta do ia vadivadi henia. Europe tanodia ai idia karaia haroro gaukara ia laloa bada. Ai ura Sweden dekenai ai holidei totona, to Ted ia gwau: “Melita, Poland dekenai haroro gaukara idia koua, bona lau ura unuseniai tadikaka lau durua.” Unai dainai visa ai abia bona Poland dekenai ai lao. Ted be unai tano ai iseda gaukara idia naria tadikaka ida ia hedavari, bena gabu daudau dekenai idia raka lao, unai amo idia kiki neganai haida do idia kamonai lasi. Idia be dina foa lalonai hebou, to lau itaia Ted be tadikaka taihu ia durua dainai ia moale.

November 1977 ai, Poland ai vadivadi henia lou. Unai nega ai Hakaua Orea ena memba taudia, F. W. Franz, Daniel Sydlik, bona Ted be Poland idia vadivadi henia. Ena be iseda gaukara idia koua, to Hakaua Oreana ena memba toi be sekit naria tadikakadia, painia taudia, bona siti ta ta ai idia noho Witnes taudia, lagani daudau hesiai gaukara idia karaia taudia, idia hereva henia diba.

Ted bona haida be Moscow ena Ministry of Justice ena ruma vairanai, gavamani ena gwaumaoro idia abia murinai

Lagani 1978 ai, Milton Henschel bona Ted be Poland idia vadivadi henia neganai, idia be gavamani taudia haida, eda gaukara idia koua taudia unai, ida idia hebou. Lagani 1982 ai, Poland ena gavamani ese tadikaka dekenai gwaumaoro ia henia dina tamona hebouhebou idia karaia totona. Lagani ta murinai, hall idia rentaia bona unuseniai hebouhebou badana idia karaia. Ena be lagani 1985 ai eda haroro gaukara idia do koua noho, to gavamani ese gwaumaoro ia henia steidiam badadia foa dekenai hebouhebou ai karaia totona. To, May 1989 ai, hebouhebou badana karaia totona palani idia karaia noho lalonai, Poland gavamani ese Iehova ena Witnes taudia dekenai gwaumaoro idia henia, edia tomadiho gaukara idia karaia totona. Ted be unai dekenai ia moale bada.

Poland ena distrik hebouhebou dekenai

GORERE IA HAHEAUKALAIA

Lagani 2007 ai, South Africa ena brens hahelagaia totona ai lao. England dekenai Ted ena rara pressure ia bada dainai, doketa ese ia hamaoroa peleini dekenai do ia guia lasi. Ted ia namo murinai, United States dekenai ai giroa lou. To, wiki haida murinai, stroke gorere ia abia bona ena tauanina ena idiba kahana ia gaukara namonamo lasi.

Ted ia namo haraga lasi dainai, ia hegeregere lasi ofesi ai ia gaukara totona. To, ai moale badina ia herevahereva diba. Ena be iena tauanina be ia goada momokani lasi, bona dina ta ta ai ena gaukara ia karaia totona ia hekwarahi, to wiki ta ta ai Hakaua oreana ese ia karaia hebou be telefon amo ia kamonai, unai be emai daiutu badana ta ai.

Ted be Betele dekenai ena tauanina ia eksasais diba, unai ia karaia dainai ia moale. Metairametaira ia raka matamaia. Bena ena tiokratik gaukara haida ia karaia bona ia moale.

Lagani toi murinai, stroke iharuana ia abia bona Wednesday, June 9, 2010 ai ia mase. Ena be lau diba nega ta Ted be ena tanobada maurina do ia haorea, to ia lau reaia bada dainai lau lalohisihisi. To, hanaihanai Iehova lau tanikiu henia, badina Ted lau durua. Lagani 53 lalonai ful-taim hesiai gaukara ai karaia. Iehova lau tanikiu henia, badina Ted ese lau ia durua egu guba Tamana kahirakahira lau lao totona. Lau diba ena asainmen matamata dekenai ia moale bada.

MAURI LALONAI IDIA VARA HAHETOHO

Egu gaukara lau moalelaia bona Betele ena huina karaia gabuna dekenai treinini lau henia

Lagani daudau egu adavana ida lau gaukara bona lau moale, to hari lau hekwarahi noho lau davaria hekwakwanai haida lau hanaia totona. Lau bona Ted be Betele bona Kingdom Hall dekenai idia mai taudia hedavari henia karana ai moalelaia. Hari, egu lalokau tauna Ted be ia noho lasi, bona egu goada ia ore vadaeni, bona tadikaka taihu lau bamoa momo lasi. To, Betele bona kongrigeisen ai idia noho tadikaka ida lau hebou neganai, lau moale. Ena be Betele gaukara momo lau karaia diba lasi, to unai dala amo Dirava lau hesiai henia be moale gauna. Bona lau be haroro gaukara lau ura henia bada noho. Ena be lau hesiku bona nega daudau do lau gini lasi, to dala haroro bona Baibel stadi lau karaia dainai lau moale.

Ena be tanobada ai idia vara dika idauidau lau itaia, to lau moale badina lau be egu adavana namona ida Iehova ena hesiai gaukara ai karaia! Oibe, Iehova ese egu mauri ia hanamoa bada.—Aon. 10:22.

^ par. 13 Tadikaka Jack Nathan ena mauri sivaraina be The Watchtower, September 1, 1990, rau 10-14 ai ia noho.