POLUOTOK Yucatán je mjesto na kojem se možete diviti jednom od najljepših čuda prirode u Meksiku, ali i u čitavom svijetu — takozvanim cenoteima. Što su to cenotei?

Sam izraz potječe od riječi dz’onot, koja na jeziku Maya znači “rupa u kojoj se skuplja voda” i odnosi se na prirodna kraška jezera, odnosno bunare. Poluotok Yucatán građen je od propusnih vapnenačkih stijena koje je već davno izdubila voda koja je kroz propusno tlo otjecala u zemlju. Kasnije, na mjestima na kojima su se tokom vremena formirale podzemne šupljine, gornji sloj vapnenca urušio se i tako su nastala duboka prirodna jezera zelene ili plave boje, koja su često okružena bujnom vegetacijom. U nekim takvim jezerima voda je gotovo u razini same površine zemlje, dok se u drugima nalazi na velikoj dubini. Speleolozi (znanstvenici koji istražuju spilje) i ronioci već su pokušali istražiti neka od njih, no zbog velike dubine rijetko kada uspiju doći do samog dna.

Oko tih kraških jezera koja su Mayama bila važan izvor vode i u kojima je, prema njihovim vjerovanjima obitavao Chac, bog kiše, niknuli su brojni gradovi i obredna središta tog naroda. Nekoliko jezera otkriveno je i nedaleko od ostataka čuvene Chichén Itze. Među njima je i poznati žrtveni zdenac, takozvani Sveti zdenac. U njemu su arheolozi pronašli ljudske kosture (naročito dječje) i mnoge dragocjene predmete od žada, zlata i bakra, što samo potvrđuje legendu koja govori da su u ta jezera nekada bacane ljudske žrtve i drugi prinosi kojima su Maye zazivali boga kiše.

Jedno od jezera koje posjetioci najčešće obilaze je Cenote Azul (Plavo kraško jezero) intenzivne purpurnoplave boje, koje se nalazi u blizini grada Chetumala u državi Quintana Roo i okruženo je bujnom vegetacijom. Njegove su litice posve okomite, široko je između 200 i 300 metara, a procjenjuje se da je duboko oko 90 metara. Mrežom podzemnih kanala povezano je s lagunom Bacalar, čije vode krasi iznimna raznolikost boja. Kupanje u tom kristalno čistom kraškom jezeru uistinu je nezaboravan doživljaj.

Osim u Meksiku, sličnih jezera ima i u Australiji, na Kubi, u Turskoj i u nekim dijelovima Evrope. No na poluotoku Yucatánu ima ih na stotine, dok su drugdje prava rijetkost. Posjetite i vi jedno takvo jezero i sami doživite ljepotu tog čuda prirode.