HILEF FER TI FAMILYE | HAYRAT
Wii khanst tuu ti aarwayt “in te aarwayt” lose?
Mit soo fiil teknoloxii hayt se taach, khene tayn xëf, tayne aarwayts koleke un tayne khuner tich tswinge se xafe 24 xtune te taach, 7 taache in te woch. Tes weeche, is es xweyer ti aarwayt aus naner hale fon anere tinge fom leepe, wii ti hayrat, un es is aach xweyer im eyerste plats xtele was wichticher is.
Was must tuu wise?
Ti eletroonixe aparate, wii selulaare un komputatoore, khene mache tas tuu tsu fiil tsayt xafe tuust, un soo, khene se tayn tsayt xteele woos tuu fer tayne man orer tayn fraa kepe solst. Wëns tuu net in tayn aarwayt pist un tuu kriist een e-mail, likatsyoon orer pexeet, fiilaycht xpiirst tuu tich ketswung fer tas klaych antworte.
“Hayt, siits aus tas es unmeechlich is noo tayn aarwayt hëm khome un sich fray xpiire fer mit tayn familye plaype. Pletsich, kriist tuu e-mails un likatsyoone fon te aarwayt, tan fangst tuu aan sich ketanke too temit mache un tuu tuust neekst ferkese tas tuu een familye host.” — Jeanette
Tas tuu khanst ekiliipryum tswixich ti aarwayt un tayn perseenlich leepe hon, must tuu te eyerst xrit kepe. Wëns tuu net pleenst was tuu mache khanst, tuut ti aarwayt imer ti tsayt hoole woos tuu fer tayn hayrat kepe solst.
“Te eyerst persoon woos tuu neewe lost, is tayne man. Tuu tenkst: ‘Ah, tee tuut ferxteen. Tee tuut mich fertsaye. Nochter, fertraype mer een tsayt mitsamer.’” — Holly
Itee fer ekiliipryum tswixich ti aarwayt un ti hayrat hon
Xtel tayn hayrat im eyerste plats. Ti Piipel saat: “Tas nimant ausnaner macht was Hërkot fereenicht hot.” (Matheus 19:6, Naye Testamënt in Hunsrik) Wëns tuu net lose teest tas yemant aych tswaay ‘ausnaner macht’, warom teest tuu lose tas ti aarwayt tas mache teet?
“Etliche khuner tenke tas, wayl se tich petsaale tuun, khene se tich in kwalkee xtun aan ruufe. Fer mich, ti hayrat is tas haupste. Tan, tuun ich xon fer tëne saan tas aus mayn aarwayt, khan ich net mit tëne fertseele, awer klaych wëns meechlich is, tuun ich tëne antworte.” — Mark
Froo tich: ‘Tuun ich fer mayne man orer mayn fraa tsayche tas unser hayrat wichticher wii mayn aarwayt is? Was teet mayne man orer mayn fraa iwer mayn antwort saan?’
Saa “nee” fer ti aarwayt wëns neetich is. Ti Piipel saat: “Ti kluucheet is mit te teemuutiche.” (Xpriiche 11:2) Een teemuutich persoon erkhënt sayn krënse. Wëns tuu soo hantele tuust, tuust tuu wise in was fer situatsyoone weyer es peser “nee” fer een aarwayt saan orer tuust tuu ti aarwayt fer yemant aneres lose.
“Ich tuun waser in paue. Tan, wën ti layt mich fer een emerxëns aan ruufe, sin se xon stresiirt. Awer wën ich ti aarwayt net mache khan in te tsayt woo se wole, tuun ich yemant aneres rekomentiire fer ti aarwayt mache.” — Christopher
Froo tich: ‘Teet ich “nee” fer een aarwayt saan wën tas mayn hayrat xaate mache khent? Was teet mayne man orer mayn fraa iwer mayn antwort saan?’
Hool tsayt fer mitsamer sin. Ti Piipel saat: “Fer ales kepts een richtich tsayt.” (Eklesyastes 3:1) Wëns tuu fiil aarwayt un weenich tsayt host, is es noch wichticher een spetsiifix tsayt prokramiire fer mit tayne man orer tayn fraa plaype.
“Wën mer tsu fiil aarwayt hon, tuun mer een uertsayt ap mache fer etwas mitsamer mache, tas niks uns xteert. Es khan etwas keweenliches sin: een oomst ese, orer aan te praya laafe.” — Deborah
Froo tich: ‘Tuun ich tsayt fer ploos uns tswaay hoole, tas niks uns xteere khan? Was teet mayne man orer mayn fraa iwer mayn antwort saan?’
Mach ti eletroonixe aparate aus. Ti Piipel saat: “Tas teyer aych sicher sayt iwer was fer tinge wichticher sin.” (Filiper 1:10) Khanst tuu torich een tsayt tayne aparate aus mache, tas tuu tich net mit te tinge fon te aarwayt ap lenkst?
“Ich hon een pextimt tsayt fer noo lose se xafe un ich tuun mich aan xtrenge fer tas hin kriin. Wën tiise tsayt khomt, tuun ich klaych ti notifikatsyoone fon mayn selulaar aus mache.” — Jeremy
Froo tich: ‘Noo ti aarwayt, xpiire ich mich ketswung imer fërtich sin fer mayn xëf orer een khuner atentiire? Was teet mayne man orer mayn fraa iwer mayn antwort saan?’
Say net xtreng. Ti Piipel saat: “Al ti mënxe sole tsum wise kriin tas teyer net xtreng sayt.” (Filiper 4:5) Layt woo net xtreng sin, hon ekiliipryum iwer was se fon te anere waarte. Als mool, mist teyer fiilaycht mee tsayt aus kepe fer se xafe, xtats fer mitsamer plaype. Es khan sin tas, weeche ti aarwayt, weyer es neetich ekstra xtune mache. Tes weeche, say aanmeesich un waart net tsu fiil fon tayne man orer tayn fraa.
“Mayne man hot een kleen kexeft un es is normaal tas, noo ti aarwayt, etliche emerxënse pasiire khene woo eyer resolwiire mus. Als mool, tuut tas mich ayere. Awer meyer tuun imer fiil tsayt mitsamer fertraype, tan mache ich mich net tsu fiil traus.” — Beverly
Froo tich: ‘Sin ich net tsu xtreng un ferxteen ich wën mayne man orer mayn fraa mee xtune xafe mus? Was teet mayne man orer mayn fraa iwer mayn antwort saan?’
Iwer was khent teyer fertseele?
Eyerst, yeete eene khan aleen ti frooche antworte. Nochter, khent teyer fertseele iwer was teyer keantwort hot.
Is xon een mool pasiirt tas tayne man orer tayn fraa sich pexweert hot, wayls tuu tayn aarwayt hëm keprung host? Pist tuu im ferxtant mit tiise aanxtelung?
In was fer spetsiifixe phunkte khenst tuu tich ferpesere fer mee ekiliipryum tswixich tayn aarwayt un tayn perseenlich leepe hon?
Mënst tuu tas tayne man orer tayn fraa khan net ti aarwayt “in te aarwayt” lose? In was fer situatsyoone is tas xon pasiirt?
Was fer ënerunge hëst tuu kërn tas tayne man orer tayn fraa mache solt fer mee ekiliipryum tswixich sayn aarwayt un sayn perseenlich leepe hon?