Ti Piipel lërnt in tas wën mer ti wuut, orer ti peesheet, net kontroliire tuun, tas khan xaate mache fer weem tiise xpiirunge halt un fer tii woo um rom sin. (Xpriiche 29:22) Als mool, khan yemant uersache hon fer wuutich kepe. Noch soo, ti Piipel saat tas weer imer ‘wuutich kept’, wërt net keret. (Kalater 5:19-21) Ti Piipel hot printsipye woo khene ti layt helfe ti wuut kontroliire.

•  Meecht es imer ferkheert sin wuut hon?

•  Wën is es ferkheert wuut xpiire?

•  Wii khanst tuu ti wuut kontroliire?

•  Etliche wersikele iwer wuut

 Nee. In etliche situatsyoone, khene mer uersache hon fer wuutich kepe. Tsum payxpiil, te troy Neemias is ‘aarich wuutich’ keplip wii eyer kewis kriit tas etliche woo Yeehoowa aach aan kepeet hon, uner ketrikt wëre. (Neemias 5:6)

 Als mool, tuut Kot wuutich kepe. Tsum payxpiil, ‘Yeehoowa sayn wuut’ is keeche sayn folek khom wii se net kemacht hon was se ferxproch hon, tas tii teete ploos Kot aan peete. Tii hon aan kefang falxe keeter aan peete. (Richter 2:13, 14) Noch soo, ti peesheet is net etwas woo xnel foer khomt in Yeehoowa Kot sayn personaliteet. Eyer tuut net pees oone uersache kepe un tuut imer sayn wuut kontroliire. (Eeksotus 34:6; Isayas 48:9)

 Es is ferkheert wuut hon wën es khee uersach kep fer sich soo xpiire orer wën tiise xpiirung net kontroliirt wërt. Tas tuut neekst imer pasiire wën imperfekte mënxe wuutich kepe. Tsum payxpiil:

•   Kayn ‘is wuutich keplip’ wii Kot tëm sayn opfer net kuut aan kesiin hot. Kayn hot kelos tas tiise wuut wakse teet un hot sayn pruuter um keprung. (Xeenesis 4:3-8)

•   Te profeet Yoonas “is aarich wuutich keplip” wii Kot mitlayt tsu ti niniwiiter ketsaycht hot. Kot hot Yoonas aan kereet un kesaat tas es ‘net richtich waar tas Yoonas soo wuutich plaype teet’. Kot hot aach kesaat tas Yoonas mist mitlayt xpiire tsu tiise sinter woo sich peroyt hon. (Yoonas 3:10–4:1, 4, 11) a

 Tiise payxpiile tsayche tas, weeche ti imperfektsyoon, “ti wuut fom mënx pringt net Kot sayn kerechtichkheet”. (Tyako 1:20)

•   Wees ti kefoere fon te wuut net kontroliire. Etliche tenke tas ti wuut raus khome lose tsaycht tas se xtark sin. Awer, in woerheet, weer net sayn wuut kontroliire khan, hot een ërnst xwacheet. “Wii een xtat oone mauere, woo iwerfal is, soo is te man woo sich net kontroliire khan.” (Xpriiche 25:28; 29:11) Uf aner sayt, wën mer uns aan xtrenge fer ti apiliteet ëntwikele, fer ti wuut kontroliire, tsayche mer tas mer wërklich xtark sin un tas meyer ferxtëntnis hon. (Xpriiche 14:29) Ti Piipel saat: “Weer net klaych pees wërt, is peser wii te xtarke man.” (Xpriiche 16:32)

•   Tuu ti wuut kontroliire eepst tuu etwas machst woo in woerheet tuu net mache wilst. Psalm 37:8 saat: “Los ti peesheet un los ti wuut im xtich. Tuu tich net ëriche un fang net aan tas xlechtes se mache.” Wën mer wuut xpiire, khëne mer raus suuche tas im xtich lose eep ti wuut uns macht etwas “xlechtes se mache”. Wii Ëfeser 4:26 saat: “Kept wuutich, awer tuut net sinte.”

•   Wën es meechlich is, kee faart wën ti wuut in tich aan fangt se wakse. Ti Piipel saat: “Een xtrayt aan fange, is wii een waser mauer uf mache; kee faart eep een tsënkeray aan fange.” (Xpriiche 17:14) Es is woer tas es peser is een propleem klaych resolwiire. Awer khan sin tas tuu un ti aner persoon mise een pisye tsayt hon fer tan iwer tiise situatsyoon in ruu fertseele.

•   Wees ales woo tepay is. Xpriiche 19:11 saat: “Tas ferxtëntnis fom mënx macht tas eyer net laycht wuutich wërt.” Eepst tuu etwas ëntxlist, es is kuut ales wise woo tepay is. Wën mer mit acht heere ales woo tepay is, khan sin tas meyer net wuutich oone uersache kepe. (Tyako 1:19)

•   Peet tas tuu inerlich friit host. Tas kepeet khan tich helfe se hon “Kot sayn friit, woo keet iwer ales woo ti mënxe ferxteen khene”. (Filiper 4:7) Tas kepeet is een fon fiile aate woo meyer khene Kot sayn hayliche kayst kriin. Tiise kayst khan uns helfe kwaliteete ëntwikele wii friit, ketult un selepst kontrol. (Lukas 11:13; Kalater 5:22, 23)

•   Tuu tayn fraaynte kuut raus suuche. Meyer hon ti tentëns fer wii unser fraaynte sin. (Xpriiche 13:20; 1te Korinter 15:33) Es is weeche kuute uersache tas ti Piipel uns aan saat: “Kee net mit tëm woo tsënkich is, un kee net um mit tëm woo klaych wuutich wërt.” Warom? “Tas tuu nii tëm sayn wech lërnst un xtelst een fal fer tich selepst.” — Xpriiche 22:24, 25.