Was Is te Hayliche Kayst?
Was saat ti Piipel?
Te hayliche kayst is Kot sayn macht in aktsyoon. (Mikeyas 3:8; Lukas 1:35) Ti Piipel saat tas Kot sayn ‘hayliche kayst xikt’. Wii macht eyer tas? Tee tuut sayn kraft lënke tëm noo woos neetich is fer sayn wile mache. (Psalm 104:30; 139:7)
In te Piipel, tas wort “kayst” is een iwersetsung fon hepreeyx rú-ahh un kreekix pneú-ma. Ti meyerst tsayt hot tas se tuun mit Kot sayn macht in aktsyoon orer te hayliche kayst. (Xeenesis 1:2) Awer in te Piipel khëne tiise wërter was aneres petayte, wii:
Luft. (Hapakuk 2:19; Apokalipsis 13:15)
Wint. (Xeenesis 8:1; Yoohan 3:8)
Tas ochtem fom leepe in was leepentich is. (Xeenesis 6:17)
Te muut fon een mënx. (Nuumere 14:24)
Mënxe mit een kaystliche khërper, wii Kot un ëngele. (1 Kheeniche 22:21; Yoohan 4:24)
Ti kanse petaytunge hon ti selwich itee: Etwas woo meyer net siin khëne woo tsum foer xayn khomt in etwas woo meyer mërke un siin khëne. In te selwich aat, Kot sayn kayst is wii te “wint woo meyer net siin un krayfe khëne awer hot macht.” (Dicionário Expositivo de Palavras do Novo Testamento, fon William Vine.)
Ti Piipel xprecht aach fom hayliche kayst wii Kot sayn “hënt” orer “finge”. (Psalm 8:3; 19:1; Lukas 11:20; kuk aach Matheus 12:28) Soo wii een let mayster sayn hënt un finge penutst fer sayn aarwayt mache, soo tuut Kot sayn hayliche kayst penutse fer tinge mache wii:
Te Uniwërsum. (Psalm 33:6; Isaiias 66:1, 2)
Ti Piipel. (2 Pheeter 1:20, 21)
Ti wunere un ti preetich aarwayt woo ti flaysiche tiiner friier kemacht hon. (Lukas 4:18; Aphostele sayn kexicht 1:8; 1 Korinter 12:4-11)
Ti kuute kwaliteete woo ti layt, woo Kot foliche, tsayche. (Kalater 5:22, 23)
Te hayliche kayst is net een persoon
Wën ti Piipel iwer kayst xprecht wii “hënt”, “finge” orer “ochtem” fon Kot, tsaycht ti Piipel tas te hayliche kayst net een persoon is. (Eeksotus 15:8, 10) Ti hënt fon Let Mayster funtsyoniire net aleen, oone tëm sayn khërper un ketanke. In te selwich aat, tuut te hayliche kayst niks aleen mache; is Kot woo te lënkt. (Lukas 11:13) Ti Piipel ferklaycht Kot sayn hayliche kayst mit tas waser, un als mool is te ferpun mit klaape un khëntnis. Ti ferklaychunge tsayche tas ti natuer fon hayliche kayst khee persoon is. (Isaiias 44:3; Aphostele sayn Kexicht 6:5; 2 Korinter 6:6)
Ti Piipel xprecht te naame fon Yeehoowa Kot un sayn soon Yeesus Kristus. Awer in kheen plats saat se tas te hayliche kayst een naame hot. (Isaiias 42:8; Lukas 1:31) Wii te troy krist Steewan een wuner in himel kesiin hot, hot tee ploos tswaay persoone kesiin, net tray. Ti Piipel saat: “Awer tee, fol mit hayliche kayst, hot xtaa tsum himel kekukt un hot Kot sayn hërlichkheet kesiin, un Yeesus hot aan Kot sayn rechts sayt kextan,” (Aphostele sayn kexicht 7:55) Te hayliche kayst waar Kot sayn macht in aktsyoon, un waar torich tiise macht woo Steewan ti wisyoon kriit hot.
Ferkheerte itee iwer te hayliche kayst
Was saan ti layt: Ti layt saan tas te hayliche kayst een persoon is un macht teel fon een triniteet, wii te tekst fon 1 Yoohan 5:7, 8 in te iwersetsung fon ti Piipel Almeida tsaycht.
Was saat ti Piipel: Wën aach etliche iwersetsunge fon te Piipel, wii te Almeida, in 1 Yoohan 5:7, 8 ti wërter tepay tuut “im himel: Te Fater, tas Wort un te Hayliche Kayst; ti tray sin een. Un tiise tray tuun uf te ëyert tsu xtime”, ti unersuuchunger hon aus kekluucht tas te Aphostel Yoohan net tiise xtik kexrip hot, tas macht khee teel fon te Piipel. Te leerer fon te uniwersiteet Bruce Metzger hot kexrip: “Is khee tswayfel tas ti wërter net woerlich sin, un hon net tas recht fer im naye testamënt sin.” (Comentário Textual sobre o Novo Testamento Grego)
Was saan ti layt: Ti layt saan tas ti Piipel xprecht iwer te hayliche kayst, un tas pewayst tas eyer een persoon is.
Was saat ti Piipel: Ti xrifte tuun als mool thitele fer te hayliche kayst kepe. Tsum payxpiil, wii te Aphostel Yoohan, Yeesus sayn wërter penuts hot, hot eyer fer te hayliche kayst thitele kep wii ‘hilfer’, ‘woo tsayer kept’, ‘lënker’, ‘teet xpreche’, ‘teet heere’, ‘teet aus xpreche’, ‘teet ferhërliche’, un ‘teet kriin’. (Yoohan 16:7-15) Awer tas pewayst net tas tee een persoon is. Ti Piipel tuut aach thitele fer ti kluucheet, te toot, un ti sint kepe. (Xpriiche 1:20; Romaaner 5:17, 21)
Tsum payxpiil, ti Piipel xprecht tas tas kluucheet “aarwayt” un “khiner” hot, un ti sint tuut ‘ruufe’, ‘umpringe’ un ‘is rachich’. (Matheus 11:19; Lukas 7:35; Romaaner 7:8, 11)
Was saan ti layt: Tas ti taaf torich ti hayliche kayst pewayst tas tee een persoon is.
Was saat ti Piipel: Ti Piipel penuts als tas aus xprooch ‘in naame fon’, fer iwer macht un autoriteet xpreche. (Teuteronoomyum 18:5, 19-22; Estër 8:10) Tas is aach soo in tas aus xprooch, “in naame fom kesets”, tas wil net saan tas tas kesets een persoon is. Wën yemant ketaaft wërt “in naame fon hayliche kayst”, tuut tee erkhëne tas ti macht un te opjetiiw fom hayliche kayst, is Kot sayn wile mache. (Matheus 28:19)
Was saan ti layt: Yeesus sayn aphostele un eyerste kriste hon keklaapt tas te hayliche kayst een persoon waar.
Was saat ti Piipel: Ti Piipel un tas mënxe kexicht tuun net saan tas te hayliche kayst een persoon is. Ti Encyclopædia Britannica saat: “Tas pewaysung tas te hayliche kayst een eensich kotlich persoon weyer, is tsum foer xayn khom in Concílio fon Constantinopla in 381 N.K.” Tas is 250 yoere xpeeter pasiirt, noo te toot fon letste aphostel.