HOTS YEMANT KEPLEENT?
Ti khats sayn tsung
Ti haus khatse tuun sich kërn sauwer putse. Unkefeer ti fëtel tsayt woo se wach sin penutse se fer tas mache. Tii khene sich soo kuut sauwer mache weeche iire wunerlich tsung.
Tenk mool: Ti khats sayn tsung is iwertsoo mit 290 papile. Tiise papile sin wii kleene taane woo noo hiner ketreet sin, un tii sin neekst soo hat wii een finger naachel. Yeete papile hot een hool xpits woo xpuk uf heep wën tii ti tsung ins maul tuut. Wën ti khats sich lekt, keen ti papile tiif torich ti hoore un lose te xpuk uf ti khats sayn haut.
Ti khats sayn tsung khan uf ti hoer un haut unkefeer 48 mililiter waser im taach truf lose. Te khatse xpuk hot enzime woo kontaminatsyoone kaput mache. Un noch, soo wii te xpuk fertunst, pringt tas neekst 25% fon ti ferkhilung woo te khatse khërper prauch. Tas is wichtich wayl een khats weenich xwitse triise hot.
Wën een fon tiise papile een knip fint, riert se sich fer tiifer in ti hoer rin keen, tas kept tëne kraft kenuuch fer te knip aus naner mache. Wën ti khats sich phutst, khene ti xpitse fon ti papile aach ti haut xtimuliire. Syentiste hon een hoer pëxt ëntwikelt woo sich klaycht mit ti khatse tsung. Mit tiise pëxt prauch ma weeniche kraft fer ti hoer khëme wii mit een keweenlich pëxt un tii is aach laychte fer sauwer mache. Un tii khan aach ti knipe fermache in te hoer. Ti syentiste klaape tas ti khatse tsung khan tëne helfe ëntwikele pesere aate fer sauwer mache tinge woo tsotlich un hoorich sin. Tas khan aach ferpesere ti aat fer metikameente un lotsyoone uf hoorich haut xmiire.
Was mënst tuu? Is ti khats sayn tsung resultaat fon ewolutsyoon orer hots yemant kepleent?