Ich hon aan kenom was Kot saat iwich tas pluut
Ich hon aan kenom was Kot saat iwich tas pluut
Eene tokter fertseelt iwich sayn leepe
ICH WAAR im autitoryum fon een krankehaus, un hon ti resultaate ketsaycht fon een autopsya fer een krup toktere. Te ferxtorpener hat kreeps kehat. Ich saat: “Meyer khene siin tas te kranker kextorep is weeche hemolisis [ti fernichtung fon te roote tsele fom pluut] un tas ti niire hon noo kelos se xafe weeche tas fiile pluut woo eyer in trasfusyoone kriit hot.”
Eene leerer hot sich uf kextelt un waar pees, un hot hart kesaat: “Wilst tuu saan tas meyer tëm te ferkheert sort pluut kep hon?” Ich hon keantwort: “Nee, tas waar net tas was ich wolt saan.” Ich hon kans kleen teel fom toote sayne niire ketsaycht in slides, un hon kesaat: “Meyer khene hiir sin tas ti roote tsele fom pluut in tëm sayn niire ferkang sin (lisis), un tan khene mer ferxteen tas tas waar woo kemacht hot tas ti niire noo kelos hon se xafe.” a Im autitoryum waare se al nerwees un ich aach. Ich waar tokter ploos fer een khorts tsayt un tee waar eene leerer, awer ich hon toch kemënt tas ich thërft net tsurik keen in was ich kesaat hon.
Wii tas pasiirt is, waar ich noch net Yeehoowa sayn Tsayer. Ich sin kepoer in 1943, in te xtat Sendai, im nort Yaapan. Wayl mayne fater waar een patoloxiist un een pskyatra, wolt ich aach metitsiin xtutiire. Wii ich im tsweete yoer im fakultaat fon metitsiin waar, in 1970, hon ich kehayrat mit een yung fraa woo Masuko heest.
Ich hon mich interesiirt in patoloxii
Masuko hot kexaft fer helfe soriche fer uns tas ich khont foran xtutiire. Metitsiin waar etwas wunerliches fer mich. Ich hon mich kewunert wii xeen un kuut te mënxliche khërper is. Ale tëm, hon ich nii ketacht iwich eps een kriatoer kept orer net. Ich tacht tas ti metitsiin unersuuchung khente tswëk fer mayn leepe kepe. Noo tëm woo ich een tokter kewoer sin, hon ich ëntxlist foran xtutiire. Un ich hon raus kesuucht patoloxii — wii un warom een krankheet aan fangt, wii se sich aan xtelt un was fer xaate ti macht fer te mënxliche khërper.
Wii ich aan kefang hon autopsyas mache in kranker woo kextorep sin fon kreps, hon ich aan kefang tsu tswayfele ep pluut transfusyoone wërklich helfe teete. Kranker woo kreps hon fer een lang tsayt khene anemii kriin weeche ti ferpluutung woo als pasiirt. Un wayl ti kimyoterapii macht tas ti anemii noch xlimer wërt, is es normaal tas tokter ferlange pluut transfusyoone. Awer ich hon aan kefang tsu mërke tas ti transfusyoone teete mache tas te kreps wayter keengt. Hayt, wees mer xon tas ti pluut transfusyoon macht tas tëm kranker sayn imuniteet niter falt, un tes weeche khan te kreps wiiter tsurik khome, un te xans fer te kranker am leepe plaype is kleene. b
In 1975, is tas pasiirt was ich am aanfang fertseelt hon. Te leerer woo tiise kranker uf kephast hot waar spesyalist in ematoloxii (woo tas pluut xtutiirt). Soo, is net tsum wunere tas tee pees kewoer is wii ich saat tas te kranker kextorep weyer weeche ti pluut transfusyoone. Ale tëm, hon ich foran mayn apresentatsyoon kemacht un lamsam hot tee sich peruycht.
Khee krankheete un khee toot
Unkefeer um tiise tsayt, is mayn fraa pesuucht woer fon een elter fraa woo Yeehoowa sayn Tsayer waar. Tii hot iwich Yeehoowa kexproch, tan hot mayn fraa kefroot was tas petayte teet. Tii saat: “Yeehoowa is te naame fom woere Kot.” Masuko hot ti Piipel keleest fon khint aan, awer in iire iwersetsung, xtats Kot sayn naame, hot kextan “HËR”, mit kroose puuchxtaape. Yets wust se tas Kot een persoon weyer woo naame hët!
Masuko hot klaych aan kefang ti Piipel xtutiire mit tiise Yeehoowa sayn Tsayer. Wii ich hëm khom sin fom krankehaus, unkefeer 1 uer nachts, hot mayn fraa mit frayt kesaat: “Ti Piipel saat tas ti krankheet un te toot am ën keengte.” Ich hon keantwort: “Wii kuut!” Tan hot se foran kesaat: “Un ti nay welt is kans ticht. Ich wil net tas tuu tsayt ferliirst.” Ich hon ferxtan tas ti wolt hon ich solt ti metitsiin im xtich lose. Tes weeche, sin ich pees kewoer un meyer sin soo halp langst naner khom.
Awer mayn fraa hat mich net im xtich kelos. Tii hat kepeet tsu Kot tas tee iir helfe selt tekste fine woo mich interesiire khente, un hot se mich ketsaycht. Ti wërter in Eklesyastes 2:22, 23 hon mayn hërts aan kekrif: “Was wërt te man wërklich fertiine fon sayn kans xweyer aarwayt un sayn wunx fer imer mee kriin, woo iim traypt soo fiil xafe unich te sun? . . . Soo kaar net nachts ruut sayn hërts. Tas hot aach khee tswëk.” Tas waar kraat was ich am mache waar — ich hon mich taach un nacht in mayn metitsiin xtuutyum aan kextrengt un waar nii tsufriite.
Eene suntaach moynts in yuuli 1975, noo tëm wii mayn fraa in te Raych Saal kang is, sin ich aach tat hin kang. Tii hat sich kewunert wii se mich kesiin hot. Un Yeehoowa sayn Tsayer hon mich fraayntlich aan kenom. Fon tiise taach aan foran, hon ich aan kefang yeete suntaach uf ti fersamlunge keen. Unkefeer een moonat xpeeter, hat eene fon te kemaynt aan kefang ti Piipel xtutiire mit mich. Tray moonate noo tëm woo mayn fraa tas eyerste mool pesuuch is woer fon Yeehoowa sayn Tsayer, is se ketaaft woer.
Ich hon aan kenom was Kot saat iwich tas pluut
Klaych hon ich kelërnt tas ti Piipel saat tas ti kriste solte ‘tas pluut net aan nëme’. (Aphostele sayn Kexicht 15:28, 29; Xeenesis 9:4) Wayl ich hat xon tswayfele iwich ti nutse fon te pluut transfusyoone, waar tas net xweyer fer mich aan nëme was Kot too triwer saat. c Ich tacht: “Wëns een Kriatoer kept un tas is was tee saat, tan mus es richtich sin.”
Ich hon aach kelërnt tas ti sinte un te toot khome weeche Aatam sayne sint. (Romaaner 5:12) In tiise tsayt, waar ich am lërne iwich arteryosklerosis. Soo wii mer elter wërt, tuun unser ootere hart wëre un ëng, un tas macht xaate fer tas hërts, fer tas kehërn un fer ti niire. Tas hat tswëk kemacht tas tas ales khome teet fon te imperfektsyoon woo mer keërpt hon. Tan, lamsam is ti kroos lust woo ich hat fer iwich metitsiin lërne ferkang. Ploos Yeehoowa khan ti krankheete un te toot am ën mache!
In mërts 1976, siwe moonate noo tëm ich aan kefang hon ti Piipel xtutiire, hon ich noo kelos xtutiire im krankehaus fon te uniwersiteet. Ich hat angst ich teet khee aarwayt mee kriin wii tokter. Awer ich hon aarwayt in een aner krankehaus kefun. Ich sin ketaaft kep in maay 1976. Ich hon ëntxlist tas ti pest aat fer mayn leepe penutse weyer pyoneer sin, un tas hon ich kemacht fon yuuli 1977 aan foran.
Xitse Kot sayn aansiin iwichs pluut
In nofemper 1979, sin ich un Masuko kewanert tsu een kemaynt in te prefektuer (xtaat) fon Chiba, woo een kroos neetichkheet waar fer preeticher. Tat hon ich een krankehaus kefun woo ich weeniche xtune xafe khent. In mayne eyerste aarwayts taach, is een krup toktere woo sirurxii mache mit mich xprech khom. Tii hon mich kefroot: “Wii Yeehoowa sayn Tsayer, was machst tuu wën een kranker woo pluut praucht ins krankehaus khomt?”
Ich hon mit respekt kesaat ich teet mache was Kot saat iwich tas pluut. Ich hon aus keleet tas es anere sorte tratamënte kept woo khee pluut transfusyoone prayche un ich teet mayn pestes mache fer te kranker helfe. Noo een xtun woo mer fertseelt hon, hot te xëf fon te sirurxii kesaat: “Kuut. Awer wën een kranker khomt woo fiil pluut ferloer hot, tan tuun meyer tee uf phase.” Tee xëf fon te sirurxii waar pekhant wii eene man woo net laycht waar fer mit um keen. Awer noo tëm tas mer fertseelt hon, hon mer aan kefang uns kuut kepe mitsamer, un tee hot imer mayne klaape respektiirt.
Mayne respekt iwichs pluut is in proop kextelt woer
In ti tsayt woo mer ketiint hon in Chiba, is een nay filyaal fon Yeehoowa sayn Tsayer in Yaapan kepaut woer in te xtat Ebina. Ich un mayn fraa sin een mool ti woch mit unser auto kereest pis tat woo te komplëks, kenënt is Petël, kepaut is woer, fer ti fraywiliche aarwayter sayn kesuntheet noo kuke. Phaar moonate tëm noo, sin mer in kelaat woer fer xafe in Petël fon Ebina wii fol tsayt tiiner. Tan in mërts 1981, sin mer woone kang in keweenliche woonunge woo kepaut sin woer fer ti 500 fraywiliche aarwayter. Moynts hon ich keholef sauwer mache ti paatsimere un noo mitaachs hon ich wii tokter kexaft.
Ilma Iszlaub, woo fon Austraalya khom is tsu Yaapan wii misyoneer in 1949, hot leusemia, un ti toktere hate kesaat tas se hët ploos noch phaar moonate leepe. Ilma hot net aan kenom pluut transfusyoone mache fer iire leepe noch een pisye ferlëngere. Tii wolt iire letste taache in Petël sin. Als mool, waar iire hemoklopin kans niiter, 3 orer 4 kraam! Te normaal is 12 tsu 15 kraam. In tiise tsayt, hot es khee metitsiin kep woo ti roote tsele fom pluut fermeert hon, soo wii eritropoetina. Awer ich hon ales kemacht was ich khont fer se uf phase. Ilma hot foran iire xtarke klaape aan Kot sayn Wort kehal pis te taach woo se kextorep is in yanuer 1988, unkefeer siwe yoer xpeeter.
Torich ti yoore, fiil fraywiliche aarwayter fon ti filyaal fon Yeehoowa sayn Tsayer in Yaapan muste etliche sirurxii mache. Toktere woo aan kenom hon sirurxii mache oone pluut in krankehayser woo tat ticht waare, sole keloopt wëre. Oft mools sin ich in kelaat woer fer in te sirurxii saal plaype un als mools soo kaar fer helfe in een sirurxii. Ich sin petanklich tsu toktere woo respektiirt hon Yeehoowa sayn Tsayer sayne wunx fer khee pluut aan nëme. Mitsamer xafe mit tiise toktere hot mich ti oportuniteet kept fer iwich mayne klaape mit tëne xpreche. Een khorts tsayt heyer, hot een tokter sich taafe kelos wii Yeehoowa sayn Tsayer.
Is interesant tas ti aanxtrengunge fon toktere fer pehantele Yeehoowa sayn Tsayer oone pluut transfusyoone mache keholef hot fer tas ti metitsiin wayt foran khom is. Ti sirurxii oone pluut penutse hon ketsaycht tas es nutslich is khee pluut aan nëme. Sin fiil xtuutye woo tsayche tas kranker sich fiil peser ferhoolt hon fon een sirurxii wayl weeniche komplikatsyoone pasiirt sin.
Ich tuun foran lërne fom Kreeste Tokter
Ich xtrenge mich aan fer mit hale mit te naye tratamente woo raus kefun wëre in metitsiin. Awer ich tuun aach foran lërne fon Yeehoowa, te kreeste Tokter. Tee siit net ploos wii mer aus siin, tee khent uns im kanse. (1 Samuël 16:7) Wii een tokter, fersuuch ich net ploos kuke noo ti krankheet, awer noom mënx im kanse, tas ich iim kuut pehantele khan.
Ich tuun noch foran in Petël tiine. Anere helfe iwich Yeehoowa lërne, un aach iwich was tee tenkt iwichs pluut, is een fon te Kreeste frayt in mayn leepe. Ich peete tsu Yeehoowa Kot, te Kreeste Tokter, tas eyer hatich am ën pringt ti kanse krankheete un te toot. (Fertseelt fon Yasushi Aizawa.)
[Fuusnoote]
a Tëm noo tas puuch Técnicas Modernas em Banco de Sangue e Transfusão (Motërnixe Tëknixe in te Pluutpank un Transfusyoon), fon tokterin Denise M. Harmening, “een emoliitix reaktsyoon noo een transfusyoon” khan pasiire “in pasyente woo eyerst xon een transfusyoon kriit hon, orer xwanger waare, orer in een transplant.” In tiise fal, khene ti anti-khërper nekatiiwe reaktsyoone kepe tsu een transfusyoon, woo net kemërkt khene wëre in eksaame woo foer heyer kemacht wëre. Tëm noo tas puuch Dailey’s Notes on Blood (Noote iwich Pluut, fon Dailey), ti hemoolise “khan pasiire soo kaar wën een kleen pisye pluut woo sich net xteet, . . . kep wërt. Wën ti niire noo lose se xafe, tuut te kranker lamsam ferkift wëre, wayl ti niire khene net mee tas pluut sauwer hale”.
b Te Journal of Clinical Oncology (Tsaytung fon Klinixe Onkoloxii), fon akust 1988, saat: “Pasyente woo pluut transfusyoon kriit hon, foer, torich orer noo een operatsyoon, hon weeniche xans fer sich ferhoole wii tii woo kreps hate un sin operiirt woer oone pluut kriin.”
c Fer mee wise iwich was ti Piipel lërnt iwich tas pluut, kuk tas piichelche Como Pode o Sangue Salvar a Sua Vida?, fon Yeehoowa sayn Tsayer.
[Hooch phunkt]
“Ich hon aus keleet tas anere sorte tratamënte kept woo khee pluut transfusyoone prayche. Un ich teet mayn pestes mache fer te kranker helfe.”
[Hooch phunkt]
“Ti sirurxii oone pluut penutse hon ketsaycht tas es nutslich is khee pluut aan nëme”
[Hooch phunkt]
Ower sayt: Ich hale een piiplix reet
Rechts sayt: Mit mayn fraa Masuko hayt se taach