Tuu khanst keeche te pesimismus khëmpfe

WII siist tuu ti propleeme ins leepe? Hayt tsu taach, fiile spesyaliste klaape tas ti antwort fer tiise frooch tuut fiil tsayche ep mer optimist orer pesimist sin. Meyer tuun al xweyere kefoere in unser leepe mit mache — welche mee; anere weenicher. Tan, warom siits aus tas welche persoone tuun ti propleeme iwerkhome, fërtich fer noch mool foran keen, soo lang wii anere tuun klaych uf kepe forich ti kleenste xwiirichkheete?

Tsum payxpiil, iwerlee tich tas tuu pist een aarwayt am suuche. Tuu keest in een entrewist, awer tii tuun tich ap xtose. Was tenkst tuu too triwer? Fiilaycht khanst tuu tenke tas te propleem mit tich is un tas ti situatsyoon tuut sich nii ënere. Tan, saast tuu inwënich: ‘Nimant teet aarwayt kepe fer yemant soo wii ich. Ich tuun nii net een aarwayt kriin!’ Orer, noch xlimer, khenst tuu erlaupe tas tiise eensich propleem yeete situatsyoon in tayn leepe petreft, fiilaycht am tenke: ‘Ich sin unutslich; een tswërich sak!’ Soo se tenke petayt pesimist sin.

Wii keeche te pesimismus khëmpfe

Wii khene mer keeche te pesimismus khëmpfe? Te eyerste wichtich xrit is se lërne wii ti nekatiiwe ketanke erkhëne; te neekste xrit is keeche tëne khëmpfe. Suuch anere ausleyunge woo xtime. Tsum payxpiil: Is es wërklich woer tas tuu ap kextos waarst wayl nimant teet een aarwayt fer tich kepe? Orer meecht tas net sin tas ti kexeft waar ploos yemant am suuche mit anere apiliteete?

Wëns tuu tich aan fakte traan halst, finst tuu raus tas welche pesimiste ketanke sin, in woerheet, een unweter in klaas waser. Wil tas saan tas ploos wayl se hon tich een mool ap kextos, pist tuu kans unutslich? Orer khanst tuu in anere tinge fon tayn leepe tenke — wii ti kaystliche aktiwiteete, ti familye orer froyntxafte — aan woos tuu host xon kuute resultaate kriit? Lërn noo lose se rechne tas ales tuut tsum unklike nëme. Tuu tiise ketanke ap xtose! Am ën, khanst tuu wërklich sicher sin tas tuu nii net een aarwayt fine tuust? Awer es kept noch etwas woos tuu mache khanst fer ti nekatiiwe ketanke uf sayt lose.

Positiiw aanxtelung mim tswek fer tsiile trefe

In te letste yoore, ti unersuuchunger hon een interesant, awer ëng, ausleyung iwer ti hofnung kep: tii saan tas ti hofnung hot se tuun mit tëm klaape tas tuu tuust tayn tsiile trefe. Wii te neekste artikel aus leye tuut, fiil mee is tepay aan te hofnung. Awer tiise ausleyung khan nutslich fer uns in etliche aate sin. Wën mer uns traan hale aan tiise sayt fon te hofnung, khene mer een positiiw aanxtelung ëntwikele, mit tëm tswek fer unser tsiile trefe.

Fer se klaape tas mer khene unser tsiile trefe, prayche mer ti kewoonheet hon fon tsiile pleene un tëne trefe. Wën mer raus fine tas mer net tiise kewoonheet hon, weyer es kuut ërnst tenke iwer ti tsiile woo mer fer uns pleene. Eyerst: host tuu een tsiil? Wayl mer imer fiil se tuun hon, im xtant weeche unser rutiin, es is laycht khee tsayt hon fer se xtiil hale un tenke iwer was mer wërklich wole fon unser leepe hon — was wërklich kilt fer uns. Tii Piipel hot xon een lang tsayt tsurik iwer tiise nutslich aanung fon taytlich tsiile pleene, kesaat: ‘Say tich sicher iwer was fer tinge wichticher sin.’ (Filiper 1:10)

Noo tas mer kesiin hon was tas haupste in unser leepe is, wërt es laychter welche wichtiche tsiile pleene, wii in unser kaystlich leepe, unser familye orer in unser aarwayt. Awer es is wichtich tas mer net tsu fiil tsiile am aanfang pleene, un tas yeete tsiil woo mer xtele laycht wërt fer se trefe. Wën een tsiil tsu xweyer is fer se trefe, es khan uns oone muut lose un, fiilaycht, kepe mer uf. Tes weeche, es is eftas peser ti kroose tsiile in kleene tsiile teele; un ti tsiile woo lënger taure fer se trefe, in tsiile teele woo mer khene klaych trefe.

“Woo een wile is, kepts aach een weech” — saat een alt xprooch. Un siits aus tas es xtimt. Wii mer ti wichtichste tsiile in unser khop hon, prayche mer te wile hon — too tepay te wunx un ti pextimung — fer uns aan xtrenge tëne trefe. Meyer khene unser pextimung ferxtërke wën mer triwer noo tenke aan tëm weyert woo unser tsiile hon, un aan te peloonunge woo mer kriin tuun wën mer tëne trefe. Kewis, es tuun xwiirichkheete foer khome, awer mer thërfe tëne siin wii kefoere woo mer iwerkhome prayche, net wii tas ën fom weech.

Awer mer prayche aach tenke aan praktixe aate fer unser tsiile trefe. Charles R. Snyder, een xrayper woo hot fiil iwer te weyert fon te hofnung xtutiirt, kept ti aanung fer aan unerxiitliche weeche tenke fer een tsiil trefe. Tan, wën eene weech pariirt net, khene mer een tsweete orer een trite penutse, un soo wayter.

Snyder saat aach tas mer sole lërne wanee een tsiil fer een aner um truke. Wën es wërklich unmeechlich is een tsiil trefe, tikhopich iwer tëm sin tuut uns ploos oone muut lose. Uf te aner sayt, wën mer tëm um truke fer een tsiil woo meechlich is trefe, kriin mer noch mool hofnung.

Ti Piipel hot een xeen payxpiil woo mit tas se tuun hot. Te kheenich Tawi wolt wërklich fiil een thempel tsu sayn Kot, Yeehoowa, paue — tas waar tëm sayn tsiil. Awer Kot hot tëm kesaat tas sayn soon Salomon teet tiise priwilëj kriin. Forich tiise xroo situatsyoon, Tawi is net motsich kep un is net tikhopich mit Kot keplip, awer tee hot sayn tsiile keënert. Eyer hot sich traan kehal aan kelt un materyaale samele woo sayn soon prayche teet fer te projëkt fërtich paue. (1^te Kheeniche 8:17-19; 1^te Kroonike 29:3-7)

Fiilaycht hon mer es hin kriit unser hofnung ferxtërke wayl mer keeche te pesimismus kekhëmpft hon, un wayl mer een positiiw aanxtelung ëntwikelt hon, mit tëm tswek fer tsiile trefe. Awer, soo wii soo, khene mer uns als mool oone hofnung fine. Weeche was? Fiile fon te unhofliche xpiirunge woo tiise welt pringt uns, khome fon situatsyoone woo mer kaar khee kontrol hon. Wën mer xtiil hale fer se tenke iwer ti krusliche propleeme woo ti mënxheet petrike — ti aarmheet, ti kriiche, ti unkerechtichkheete, ti xans fon krank wëre un xtërpe —, wii khene mer uns hoflich hale kriin?

[Khast in te sayt]

Wëns tuu ap kextos wërst fon een aarwayt woos tuu wolst hon, mënst tuu tas tuu nii net een aarwayt kriist?

[Khast in te sayt]

Te kheenich Tawi waar net tikhopich mit sayn tsiile