Eene falxe fraaynt

Tuu host een “fraaynt” woos tuu khëne kelërnt host wiis tuu yung waarst. Tee hot kemacht tas tuu tich rayfe kexpiirt host un tas hot aach aus kesiin tas tan tayn fraaynte tich peser aan nëme teete. Wëns tuu mit strës must um keen, hot tee tich keholeft tich “peser” xpiire. In fiil situatsyoone, waar tee imer mit tich kewees.

Awer, mit te tsayt, host tuu raus kriit tas tee net soo een kuute fraaynt waar. Tee hot imer aan tich kehong, wii een klët, un tes weeche, pist tuu net wilkhome in etliche pletse. Ale tëm tee im xtant kemacht hot tas tuu tich rayfe kexpiirt host, waar tas net kuut fer tayn kesuntheet. Un noch, tee hot een teel fon tayne loon kextool.

In ti letste tsayte, host tuu oft mools fersuucht am ën mache mit tiise fraayntxaft, awer tee hot net kelos. In keeche teel, yets xikt tee aan tich. Un tuu tenkst tas weyer peser wëns tuu hëst tee nii khëne kelërnt.

SOO is tas mit fiil woo tsikere rauche. Earline, woo fer fuftsich yoore keraucht hot, saat: “Een tsika tswixich ti fingere hon, waar peser wii mit een anert persoon sin. Tee waar mee wii een alter fraaynt — als mool, waar tee mayn eensiche fraaynt. Awer xpeeter hot Earline kemërkt tas, in woerheet, ti tsika weyer een falxe un xlechte fraaynt. Te aanfang fon tiise artikel khent kenau iwich tëne sin — mit een unerxiit. Earline hot ti tsikere im xtich kelos wii se kelërnt hot tas tas rauche ferkeert weyer fer Kot, wayl tas trekich macht te khërper woo tee uns kep hot. (2 Korinter 7:1)

Eene man woo Frank heest, hot aach ëntxlist noo lose tsu rauche fer Kot kefale. Awer, phaar taache xpeeter, woo tee ti letst tsika keraucht hot, is se unich tëm haus krawele kang noo xpitse tsika woo torich ti rise fom pootem kefal waare. “Tas hot mich tenke kemacht”, saat Frank. “Wii ich mich kesiin hon, krawele unich tëm haus, im trek noo xpitse tsikere, hon ich eekel kexpiirt iwer mich selepst. Noo tëm, hon ich khee tsikere ins maul ketuun.”

Warom hot tapak soo een kraft? Unersuuchunge hon raus kriit fiil motiiwe: (1) Tapak protukte khene kraat soo sichtich sin wii troke. (2) Ti nikotiin woo in ketsoo wërt khomt ins kehërn in siwe sekunte. (3) Fer fiil rauche macht teel im leepe, tsum payxpiil, noom ese, pay trinke, fertseele, wën se mise mit strës um keen un soo foran.

Awer, soo wii Earline un Frank sayn kexicht tsayche, is es meechlich noo lose tsu rauche. Wëns tuu rauchst un wilst noo lose, khene ti artikele woo yets khome tich helfe een nay leepe aan fange.