Keet foran fer rayfe layt wëre — “Yeehoowa sayn kroose taach is ticht!”
Keet foran fer rayfe layt wëre — “Yeehoowa sayn kroose taach is ticht!”
“Wole mer foran keen fer rayfe layt wëre.” (HEPREEYER 6:1)
1, 2. Warom miste ti kriste in Yuteea aus rayse un wii khonte se tas mache?
WII Yeesus uf te eyert waar, sin sayn tisipele pay tëm khom un hon tëm kefroot: “Was wërt te tsayche sin tas tuu too pist un fom ën fon tiise sisteem?” Yeesus hot sayn frooch keantwort un was tee kesaat hot, is im eyerst yoer hunert pasiirt. Yeesus hot kesaat tas was unkeweenliches pasiire teet; tas teet tsayche tas Yeruusalem klaych fernicht weyer. Wën se tas siin teete, ‘solte tii woo in Yuteea waare, fer ti përiche aus rayse’. (Mat. 24:1-3, 15-22) Teete Yeesus sayn tisipele te tsayche mërke un tan Yeesus sayn oryentiirunge noo keen?
2 Unkefeer 30 yoore xpeeter, im yoerkang 61 N.K., hot te aphostel Phaul xtarke aanreete fer ti kriste kep woo in Yeruusalem un tat neewe kewoont hon. Phaul un ti anere kriste wuste tas net, awer ploos 5 yoore xpeeter, hot Yeesus sayn profetsii aan kefang sich erfiile. (Mat. 24:21) Im yoerkang 66 N.K., hon romaanixe soltaate — unich ti fiirung fon Sëstyus Kalus — Yeruusalem atakiirt un se neekst ap kewun. Awer uf een mool, sin ti romaaner faart kang. Tas hot een xans fer ti kriste kep fer aus rayse.
3. Was hot Phaul fer ti kriste kesaat un warom?
3 Ti kriste miste mërke tas tiise ewënte Yeesus sayn wërter erfiilt hon un tan, miste se aus rayse. Awer etliche sin “lamsam kep fer ti tinge ferxteen”. Tii waare wii kaystliche nëneche, woo “milich” praychte. (Lees Hepreeyer 5:11-13.) Etliche fon tëne waare kriste xon fer een lang tsayt, awer tii waare sich ‘fom lepeentiche Kot am ap lenke’. (Hep. 3:12) Etliche hon sich traan keweent in te kristliche fersamlunge feele, opwool te fernichtung ‘taach am tichter khome waar’. (Hep. 10:24, 25) Phaul hot tëne kesaat: “Wayl meyer ti eyerste inlërnunge iwer Kristus hinich uns kelos hon, wole mer foran keen fer rayfe layt wëre.” (Hep. 6:1)
4. Warom is es wichtich kaystlich wach plaype, un was tuut uns helfe tas mache?
4 Meyer leepe in te tsayt fon te letst erfiilung fon Yeesus sayn profetsii. “Yeehoowa sayn kroose taach is ticht”, es wil saan, te taach wën Eyer Satanaas sayn welt tsum ën pringt. (Sof. 1:14) Mee wii noch nii, mise mer kaystlich wach plaype. (1 Phe. 5:8) Sin mer tas wërklich am mache? Etwas woo uns helfe tuut nii ferkese tas mer in te letste taache am leepe sin, is rayfe kriste wëre.
Was petayt een rayf krist sin?
5, 6. (a) Was is tepay in een rayf krist wëre? (b) Fer rayfe kriste wëre, was fer 2 tinge mise mer mache?
5 Te aphostel Phaul hot fer ti kriste in Yeruusalem kesaat tas tii solte rayfe kriste wëre un tee hot aus keleet wii se khonte tas mache. (Lees Hepreeyer 5:14.) Phaul hot kesaat tas ti haupste inlërnunge fon te Piipel soo wii “milich” sin. Awer fer rayfe kriste wëre, mise mer “xtark esmitel” hon, es wil saan, ti tiifer sache fon te woerheet xtutiire. (1 Kor. 2:10) Rayfe kriste tuun sich aach aan xtrenge fer aan wëne was se lërne un tas helft tëne wise ti unerxiit tswixich was richtich un ferkheert is. Soo, wën se een ëntxlus mache mise, khene se penutse was se in te Piipel kelërnt hon.
6 Phaul hot kexrip: ‘Meyer mise mee acht kepe wii mer keweent sin fer was mer heere, tas meyer uns nii ap lenke.’ (Hep. 2:1) Meyer khene uns fom klaape ap lenke eep meyer tas mërke. Awer tas tuut net pasiire wën mer “mee acht kepe wii mer keweent sin” wën mer ti Piipel xtutiire. Tes weeche, sol yeete eene fon uns frooe: ‘Tuun ich kërn xtutiire ploos was laycht is? Tuun ich wërklich liipe Yeehoowa sayn Wort xtutiire orer tuun ich ti Piipel leese oone wërklich too triwer tenke? Wii khan ich wërklich in kaystlich aat foran keen?’ Fer rayfe kriste wëre, mise mer 2 tinge mache: eyerst, meyer mise ti Piipel kuut khëne; un tsweet, meyer mise lërne folich sin.
Tuu ti Piipel kuut khëne
7. Was fer nutse kriin mer wën mer Kot sayn Wort peser khëne?
7 Phaul hot kexrip: “Yeete eene woo noch milich trinkt, tuut tas wort fon te kerechtichkheet net khëne, wayl eyer een kleen khint is.” (Hep. 5:13) Fer rayfe kriste wëre, mise mer Kot sayn Wort — es wil saan, sayn pexeet fer uns — kuut khëne. Wayl tiise pexeet in te Piipel xteet, sole mer kuute xtutënte fon te Piipel sin un aach fon te puplikatsyoone fom “troye un ferninftiche sklaaw”. (Mat. 24:45-47) Soo een sort xtuutyum tuut uns helfe se lërne wii Kot tenkt un tas tuut uns helfe unser ferxtant iipe. Kuk mool tas payxpiil fon een xwester woo Orchid a heest. Tii saat: “Wii ich aan kefang hon ti Piipel yeete taach leese, tas hot mayn leepe keënert. Es hot unkefeer 2 yoore kenom tas ich ti kans Piipel leese khent. Es hot aus kesiin tas ich tas eyerste mool mayn Kriatoer am khëne lërne waar. Ich hon fiile tinge iwer Yeehoowa kelërnt — tsum payxpiil, was eyer kërn hot un was eyer net kërn hot un wii fiil kluucheet un kraft eyer hot. Ti Piipel yeete taach leese hot mich keholef torich etliche fon te xweyerste momënte fon mayn leepe.”
8. Wii tuut Kot sayn Wort uns petrefe?
8 Wën mer ti Piipel reeklich leese, es khan unser hërts tiif petrefe. (Lees Hepreeyer 4:12.) Es khan uns helfe unser personaliteet ënere un Yeehoowa noch mee kefale. Meechst tuu mee tsayt hoole khene fer ti Piipel leese un too triwer noo tenke?
9, 10. Was is tepay aan Kot sayn Wort kuut khëne? Kep een payxpiil.
9 Es is wichtich wise was ti Piipel saat. Awer ploos tas is net kenuuch. In Phaul sayn taache, tsiimlich sicher wuste ti kriste in Yeruusalem was ti Piipel kesaat hot, awer tii hon tas net aan kewënt. Tii hon net aan te Piipel ketenkt wën se ëntxlise mache miste.
10 Meyer mise ti Piipel kuut khëne un tan mache was tii saat. Tas payxpiil fon een xwester woo Kyle heest, tsaycht wii mer tas mache khene. Kyle hot mit eene fon sayn aarwayts koleke ketsënkt. Was hot se kemacht fer sayn propleem resolwiire? Tii leet aus: “Ich hon mich klaych traan ketenkt was Romaaner 12:18 saat: ‘Soo wayt wii tas fon aych ap hëngt, sayt friitlich mit ale kaar.’ Soo hon ich fer tiise koleke kefroot op mer noo te aarwayt fertseele khente.” Tas kexpreech is kuut ap kelaaft un Kyle sayn koleke hot sich ferwunert wayl se tiise xrit kep hot. Kyle saat: “Ich hon kelërnt tas, wën mer aan wëne was ti Piipel saat, wëre ti tinge imer peser sin.”
Lërn folich sin
11. Was tsaycht tas folich sin in xlime situatsyoone khan xweyer sin?
11 Hauptseechlich wën xlime situatsyoone foer khome, khan es xweyer sin aan wëne was ti Piipel saat. Tsum payxpiil: klaych wii Yeehoowa ti israeliiter fon te sklaaweray im Ejipt pefrayt hot, hot tas folek “aan kefang se xtrayte mit Mooses”. Un tii hon aach “Yeehoowa in proop [kextelt]”. Warom? Wayl es hot waser kefeelt. (Eeks. 17:1-4) Tii hon ferxproch tas se teete “ales was Yeehoowa kesaat hot” aan heere; awer weenicher wii 2 moonate noo tiise ferxpreche mache, hon se Kot unfolicht un een xtaatue aan kepeet. (Eeks. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Warom hon se sayn ferxpreche net kehal? Fiilaycht hon se pang kriit wayl Mooses soo fiil tsayt faart kang is. Im xtant, hon se ketenkt: ‘Unser faynte tuun uns noch mool atakiire un Mooses is net too fer uns xitse.’ (Eeks. 17:8-16) Ekaal ti uersach, ti israeliiter “wolte [Kot] net heere”. (Aph. 7:39-41) Weeche sayn pang, sin ti israeliiter net im Ferxprochne Lant rin kang. Phaul hot fer ti kriste kesaat: “Wole mer unser pestes mache (…) tas nimant tas selwiche payxpiil fon unfolichkheet wayter noo keet.” (Hep. 4:3, 11)
12. Wii hot Yeesus kelërnt folich sin un was fer nutse hot eyer kriit?
12 Wën mer wole rayfe kriste sin, mise mer uns aan xtrenge fer Yeehoowa aan heere. Yeesus sayn payxpiil hot ketsaycht tas, ofts, lërne mer folich sin wën mer propleeme mit mache. (Lees Hepreeyer 5:8, 9.) Foer Yeesus uf te eyert khom is, waar eyer xon folich tsu sayn Fater. Awer too uf te eyert, waar es xweyer folich sin, wayl too hot eyer fiil ëngstlichkheete un phayn mit kemacht. Wayl Yeesus folich unich xlime situatsyoone waar, is eyer “perfekt kemacht kep” fer tas naye xtel woo Kot tëm kepe wolt: Kheenich un Hooche Priister.
13. Was tsaycht op mer kelërnt hon folich sin?
13 Un meyer? Sin mer pextimt Yeehoowa aan heere aach wën mer xlime propleeme mit mache? (Lees 1te Pheeter 1:6, 7.) Kot tuut uns taytlich oryentiire iwer was richtich un ferkheert is, eerlichkheet, wii unser tsung penutse, iwer ti Piipel leese un xtutiire, tsu te fersamlunge keen un in te preetich aarwayt xafe. (Yos. 1:8; Mat. 28:19, 20; Ëfe. 4:25, 28, 29; 5:3-5; Hep. 10:24, 25) Meechte mer tas aan heere aach wën mer propleeme mit mache? Wën yaa, tas tsaycht tas mer am foran keen sin fer rayfe layt wëre.
Was fer nutse kriin mer wën mer rayfe mënxe sin?
14. Kep een payxpiil woo tsaycht wii uns aan xtrenge fer rayfe mënxe wëre, uns xitse khan.
14 In te welt, ti layt “khimere sich net mee mit was richtich un ferkheert is”; fer uns xitse, mise mer uns aan xtrenge fer se tenke wii Yeehoowa tenkt. (Ëfe. 4:19) Kuk mool tas payxpiil fon een pruuter woo James heest. Tee tuut imer ti piiplixe puplikatsyoone leese un tee kept tëne fiil weyert. Tee hot aan kefang se xafe in een plats woo al sayn aarwayts koleke fraae waare. James saat: “Ti meyerste hon sich kaar net ketanke kemacht op etwas richtich orer ferkheert is. Awer es hot aus kesiin tas eene fon tëne een kuut persoon waar un tii hot interes aan te Piipel ketsaycht. Awer een mool, wii mer aleen waare, hot se fersuucht sëks mit mich mache. Ich hon mich ferxrok! Un es waar net laycht tii um hale. Kraat tan, hon ich mich traan ketenkt fon een speryens fon Te Wachthorm iwer een pruuter woo een eenlich fersuuchung in sayn aarwayt mit kemacht hot. Te artikel hot tas payxpiil fon Yoosef un Potifaar sayn fraa penutst. Ich hon klaych ti fraa wech kexupt un tii is aus keris.” (Xee. 39:7-12) James waar petanklich tas niks xlimes pasiirt is un tas eyer een kuut kewise kehal hot. (1 Tim. 1:5)
15. Wii uns aan xtrenge fer rayfe mënxe wëre, ferxtërkt unser leaaliteet tsu Kot?
15 Rayfe mënxe sin, helft uns aach unser leaaliteet tsu Yeehoowa ferxtërke. Tas helft uns tas mer “net fon xpasiche un unerxiitliche inlërnunge ap kelenkt wëre”. (Lees Hepreeyer 13:9.) Wën mer uns aan xtrenge fer kaystlich foran keen, tuun mer uns traan hale aan te “tinge [woo] wichticher sin”. (Fili. 1:9, 10) Tes weeche wëre mer petanklicher fer ales was Yeehoowa uns xon kep hot. (Rom. 3:24) Een krist woo “kroos in [sayn] ferxtëntnis” is, tuut soo een sort petanklichkheet ëntwikele un hot een ticht fraayntxaft mit Yeehoowa. (1 Kor. 14:20)
16. Was hot een xwester keholef kraft hon?
16 Een xwester woo Louise heest, hot erkhënt tas noo sayn taaf, hot se Yeehoowa ketiint hauptseechlich fer ti anere kefale. Tii hot kesaat: “Ich waar niks ferkheertes am mache, awer mayn hërts waar net fol muut un wunx fer Yeehoowa tiine. Ich hon kemërkt tas ich mist etliche ënerunge mache wën ich wolt mayn pestes fer Yeehoowa kepe. Ti kreest ënerung woo ich mache must, waar Yeehoowa sayn aanpeetung im eyerste plats xtele.” Wayl Louise sich too traan aan kextrengt hot, hat se ti neetich kraft wën se krank kep is. (Tya. 5:8) Louise hot kesaat: “Es waar net laycht mit mayn krankheet um keen, awer ich sin tichter pay Yeehoowa khom.”
‘Sayt fon kans hërts folich’
17. Warom waar ti folichkheet soo wichtich kewees fer ti kriste in Yeruusalem?
17 Phaul sayn aanreet fer rayfe mënxe sin, hot tas leepe fon te kriste woo in Yeruusalem un in Yuteea keleept hon, keret. Tii woo te aanreet keheert hon, hon xpeeter ferxtan te tsayche woo Yeesus kep hat fer tsu te përiche aus rayse. Wii se kesiin hon “tas apxaylich tings woo fernichtung pringt (…) uf een hayliche plats kextan” — es wil saan, tas romaanixe militeer um Yeruusalem rom —, tii wuste tas tas waar ti xtun fer aus rayse. (Mat. 24:15, 16) Ti kriste woo Yeesus sayn wërter aan keheert hon, sin fon Yeruusalem faart kang foer sayn fernichtung. Te kexicht unersuucher Eusëpyus hot kesaat tas ti kriste sin tsu Pëla aus keris, een xtat in te përich rechyoon fon Xileat. Soo hon ti kriste sich wayt wech kehal fon te xlimste unklik woo Yeruusalem xon petrof hat.
18, 19. Warom is folich sin, soo wichtich hayt?
18 Rayfe kriste sin, helft uns foliche mënxe wëre. Un tas tuut unser leepe rete wën mer siin ti erfiilung fon Yeesus sayn profetsii iwer ti “kroos tripulatsyoon”. (Mat. 24:21) Wën tiise tsayt khomt, tuun mer heere ti oryentiirunge woo mer fon te troye sklaaw kriin? (Luk. 12:42) Yawool, es is aarich wichtich tas mer lërne ‘fon kans hërts folich’ wëre. (Rom. 6:17)
19 Fer rayfe mënxe wëre, mise mer unser ferxtant iipe. Meyer mache tas wën meyer uns aan xtrenge fer Kot sayn Wort peser khëne un wën meyer lërne folich sin.
[Fuusnoote]
a Etliche naame waare keënert.
Was host tuu kelërnt?
• Was petayt een rayfe mënx sin un wii khene mer rayfe mënxe wëre?
• Warom mise mer ti Piipel kuut khëne fer rayfe mënxe sin?
• Wii lërne mer folich sin?
• Was fer nutse kriin mer wën mer rayfe mënxe sin?
[Xtuutium frooche]
[Pilt]
Ti Piipel khan uns helfe rayf sin wën mer unser propleeme resolwiire
[Pilt]
Ti eyerste kriste woo Yeesus aan keheert hon, hon sayn leepe keret kriit