Fraa, warom aan nëme ti oryentiirunge tas te man te xëf fon te familye is?

“Te khop fon ti fraa is te man.” (1 KORINTER 11:3)

1, 2. (a) Was hot te aphostel Phaul kexrip iwich ti oryentiirung woo Yeehoowa inkesets hot iwich autoriteet? (b) Was fer frooche wëre keantwort in tiise artikel?

 TE APHOSTEL Phaul hot kexrip iwich ti oryentiirung woo Yeehoowa in kesets hot iwich autoriteet, tas “te khop fon yeete man is Kristus” un “te khop fon Kristus is Kot”. (1 Kor. 11:3) Foer traan te artikel hot ketsaycht tas fer Yeesus een eere un kroos frayt waar aan nëme Yeehoowa Kot wii sayne khop, un tas ti kristliche mëner Kristus hon wii iire khop. Kristus waar kuut, liiplich, parmhërtslich mit te layt un hot ti anere iire interese ufm eyerst plats kextelt. Soo sole ti mëner in te kemaynt sich aach aan xtele, hauptseechlich mit iire fraa.

² Awer was saan iwich ti fraa? Weer is iire khop? “Te khop fon te fraa is te man”, hot Phaul kexrip. Wii khene ti fraae ferxteen tiise inspiriirte wërter? Meecht tiise oryentiirung aach tiine wën te man unklaapich is? Meecht aan nëme tas te man te xëf fon te familye is petayte tas ti fraa sol imer ruych sin, oone recht fer saan was se tenkt? Wii khan een fraa loop fertiine?

“Ich tuun yemant fer iim mache woo iim heleft”

3, 4. Warom is ti oryentiirung iwich autoriteet nutslich in te hayrat?

³ Ti oryentiirung iwich autoriteet khomt fon Kot. Noo tëm woo Yeehoowa Kot Aatam kemacht hat, saat tee: “Tas is net kuut tas te man aleen playpt. Ich tuun yemant fer iim mache, woo iim heleft un woo kenau tsu iim phast.” Noo tëm woo Kot Ewa kemacht hat, hot Aatam sich soo kefrayt tas tee yets een hilfer hët un weyer net mee aleen, tas tee saat: “Tas is ëntlich knoche fon mayn knoche un flayx fon mayn flayx.” (Xee. 2:18-24) Aatam un Ewa hate foer sich een xeene tsukhunft. Tii selte ti eltere fon een kroos familye fon perfëkte mënxe wëre, woo leepe teete in frayt fer imer in eene weltswayt paratiis.

⁴ Weeche ti repelyoon fon unser uereltere, is ti perfëkt armonii im Eetem kaate ferloer kang. (Lees Romaaner 5:12.) Awer ti oryentiirung iwich autoriteet tuut noch kile. Wën tas richtich aan kewënt wërt, pringt tas nuts un frayt in ti hayrat. Te resultaat klaycht sich mit was Yeesus ketacht hot iwich aan nëme Yeehoowa wii sayne khop. Eep eyer kepoer is uf te Eyert, hot Yeesus sich “foer tëm ti kans tsayt kefrayt”. (Xpr. 8:30) Weeche ti imperfektsyoon, khene ti mëner net in een perfekt aat te xëf in ti familye sin un ti fraae khene tas net aan nëme in een perfekt aat. Awer, wën man un fraa sich aan xtrenge fer tiise oryentiirung aan wëne, khene se ti kreest frayt in iire hayrat hon wiis hayt meechlich is.

5. Warom sole ti ferhayrate aan wëne ti oryentiirung in Romaaner 12:10?

⁵ Fer een pheyerche een kliiklich hayrat hon, is es wichtich aan wëne ti oryentiirung woo fer ale kriste kep wërt: “Mit priiterlich liip, tuut hërtsliche xpiirunge eene tsu te aner hon. Tuut te eyerste xrit kepe fer ti anere eere.” (Rom. 12:10) Un noch, man un fraa mise sich aan xtrenge fer ‘kuut eene mim anere sin, hërtslich mitlaytich sin, un eene te anere krooshërtslich fertsaye.’ (Ëfe. 4:32)

Wën te man orer ti fraa unklaapich is

6, 7. Was khan te resultaat sin wën ti fraa respektiirt ti autoriteet fon sayne unklaapiche man?

⁶ Un wën te man orer ti fraa net Yeehoowa tiint? Ti meyerst tsayt weer unklaapich is, is te man. Wii sol ti fraa um keen mit tëm? Ti Piipel saat: “Kraat soo, tuu, fraa, respektiir ti autoriteet fon tayne man. Soo, wën tee net tas Wort aan heert, khan tee oone wërter kewun wëre, torich ti aat wii sayn fraa sich aan xtelt, wayl tee mit sayn aychne aue kesiin hot wiis tuu tich ferninftich un mit tiife respëkt aan xtelst.” (1 Phe. 3:1, 2)

⁷ Kot sayn Wort saat tas ti fraa sol iire man sayn autoriteet respektiire wën tee aach unklaapich is. Wii khent te resultaat sin? Im xtant, khan tee sich frooe warom tii sich soo kuut aan xtelt. Soo khan tee sich interesiire um iire klaape un ti woerheet aan nëme.

8, 9. Was khan ti kristliche fraa mache wën sayne unklaapiche man khee weyert kept tsu ti aanxtrengunge woo se macht?

⁸ Awer wën te unklaapiche man khee weyert kept tsu ti aanxtrengunge woo ti fraa macht? Ti Piipel muut ti fraa uf fer toch iire kristliche kwaliteete hale, wën tas aach xweer khan sin. Tsum payxpiil, in 1 Korinter 13:4 xteet: “Ti liip is ketultich.” Soo macht ti kristlich fraa es kuut wën se sich aan xtelt “mit kans teemuut, tsaamheet un ketult”, un keet um mit tiise situatsyoon mit liip. (Ëfe. 4:2) Mit te hilef fon Kot sayne hayliche kayst, is es meechlich kristliche kwaliteete pewayse soo kaar in xlime tsayte.

⁹ “Fer ales sin ich xtark torich tee woo meer kraft kept”, hot Phaul kexrip. (Fili. 4:13) Kot sayn kayst heleft te kristlich man orer fraa mache tinge woo uf een anert aat net meechlich weyer. Tsum payxpiil, ma khan lust hon fer aach xlecht pehantele tee woo xlecht mit uns is. Awer ti Piipel saat tsu ti kriste: “Tuut net xlechtes mit xlechtes fer nimant tsurik petsaale. . . . Wayl es xteet kexrip: ‘Ich sin tee woo xtroft; ich tuun tsurik petsaale’, saat Yeehoowa.” (Rom. 12:17-19) Un 1 Thesalooniker 5:15 saat: “Phast uf tas nimant xlechtes mit xlechtes tsurik petsaalt, awer xtrengt aych aan fer imer kuutes tuun eene tsum anere un tsu al.” Wën etwas unmeechlich is mache mit unser aychne kraft, heleft Yeehoowa mit sayne hayliche kayst tas mer es mache khene. Soo is es wichtich peete tas Kot sayne hayliche kayst uns kept was uns feelt!

10. Wii is Yeesus um kang mit tëne woo xlechte tinge keeche iim kesaat orer kemacht hon?

¹⁰ Yeesus hot uns een kuut payxpiil kep wii tee must um keen mit tii woo xlecht tings keeche iim kesaat orer kemacht hon. Soo wiis xteet in 1 Pheeter 2:23, “wën tee ferxënt is woer, hot tee net tsurik kexënt. Wën tee kelit hot, hot tee net kesaat tas se teet etwas keeche tëne mache, awer tee hot sich fertraut aan Tëm woo mit kerechtichkheet richt”. Ti Piipel muut uns uf fer sayn kuut payxpiil noo mache. Tes weeche, los tich net uf xtichle wën anere sich xlecht aan xtele. Ale kriste sin uf kemuut tas ‘se sole ti selwiche ketanke hon, teemuutich sin un net xlechtes mit xlechtes tsurik petsaale.’ (1 Phe. 3:8, 9)

Sole ti fraae imer ruych plaype?

11. Was fer kroose priwilëj kriin etliche kristliche fraae?

¹¹ Wayl te man te xëf fon te familye is, petayt tas tas ti fraa mus imer ruych plaype un hot khee recht fer saan was se tenkt iwich sache woo tsu tuun hon mit te familye orer mit aneres? Nee, uf khee aat. Kraat soo wii ti mëner, hon ti fraae aach fiil priwilëje kriit fon Yeehoowa. Iwerlee tich mool ti kroos eere woo 144.000 mënxe kriit hon fer kheeniche un priister im himel wëre, unich Kristus sayn autoriteet wën tee ti Eyert rechiirt! In tiise numer sin aach fraae too pay kerechent. (Kal. 3:26-29) Sicher hot Yeehoowa fer ti fraae een wichtich plats in sayn orkanisatsyoon kep.

12, 13. Kep een payxpiil woo fraae profetisiirt hon.

¹² In ti piiplixe tsayte, tsum payxpiil, hon fraae profetisiirt. In Yoël 2:28, 29 xteet: “Noo tas, tuun ich fon mayn kayst iwer ale sorte mënxe aus xite, un ayre puupe un meet tuun profetisiire. . . . Un soo kaar iwer mayn sklaawe un sklaawine tuun ich in tiise taache mayn kayst aus xite.”

¹³ Unich Yeesus sayn tisipele woo paysamer waare in een haus in Yeruusalem, am Phingste 33 n.K., waare mëner un fraae. Un Kot hot sayne hayliche kayst aus kexut iwich te kanse krup. Soo, wii Pheeter ti profetsii fon Yoël kenënt hot, hot tee iwich mëner un fraae kexproch. Tee saat: “Tas is torich te profeet Yoël kesaat kep: ‘Un in te letste taache’, saat Kot, ‘tuun ich fon mayn kayst iwer ale sorte mënxe aus xite, un ayre puupe un meet tuun profetisiire . . . ; un soo kaar iwer mayn sklaawe un sklaawine tuun ich in tiise taache mayn kayst aus xite, un tii tuun profetisiire’.” (Aphostele sayn Kexicht 2:16-18)

14. Was fer teel hon ti fraae kehat in te eyerste yoerhunert in ti aarwayt fer te kristyanismus ferprayte?

¹⁴ Ti fraae hon een wichtich aarwayt kemacht fer te kristyanismus im eyerste yoerhunert ferprayte. Tii hon Kotes Raych kepreeticht un aarwayte kemacht fer ti preetich xtitse. (Luk. 8:1-3) Tsum payxpiil, te aphostel Phaul hot Fëpi kenënt wii een “tiinerin fon ti kemaynt in Senkrëya”. Wii Phaul kriise kexikt hot fer sayn mitaarwayter, hot tee fiil fraae kenënt, soo wii “Trifena un Trifosa, . . . woo flaysich im Hër xafe.” Tee hot aach kenënt Përsite, “unser keliipte”, woo “flaysich im Hër kexaft hot”. (Rom. 16:1, 12)

15. Was fer teel hon ti fraae hayt in te aarwayt fer te kristyanismus ferprayte?

¹⁵ Hayt, een kuut teel fon te 7 milyoone woo ti kuute oter iwich Kotes Raych preetiche in ti kans welt sin fraae fon ale elter. (Mat. 24:14) Fiil fon tëne sin fol tsayt tiiner, misyoneere un petelite. Te salmist hot kesung: “Yeehoowa xikt es; ti fraae, woo ti kuute oter preetiche, sin een kroos militeer.” (Psal. 68:11) Tas is wërklich woer! Wii mer kesiin hon, Kot kept fiil weyert tsu was ti fraae mache fer ti kuute oter preetiche un fer sayne wile erfiile. Soo, wën Kot ferlangt tas ti fraae sole tëm man sayn autoriteet respektiire, tas petayt net tas se sole net saan was se tenke.

Tswaay fraae woo net ruych keplip sin

16, 17. Wii tsaycht Sara sayn payxpiil tas in te hayrat ti fraae prayche net imer ruych plaype?

¹⁶ Wën Yeehoowa ti fraae soo kroose priwilëje kept, meecht tan te man, wën tee een wichtich ëntxlus mache mus, net ti fraa frooe was se too triwer tenkt? Tas weyer was kluuches woo eyer mache khent. Ti Piipel xprecht iwich fiil mools woo ti fraae kesaat orer etwas kemacht hon oone tas te man tas ferlangt hot. Kuk tswaay payxpiile.

¹⁷ Sara, Apraham sayn fraa, hot ofts mool ferlangt tas tee solt wech xike sayn tsweet fraa un iire soon, wayl se khee respëkt hate. Tas hot “Apraham aarich traurich kelos”, awer net Kot. Tee saat tsu Apraham: “Kep net traurich mit was Sara iwer te puup un iwer tayn sklaawin kesaat hot. Heer was se saat.” (Xee. 21:8-12) Apraham hot Kot aan keheert un hot kemacht was Sara ferlangt hot.

18. Was hot Apikaiil kemacht?

¹⁸ Een anert payxpiil is Apikaiil, Napal sayn fraa. Wii Tawi fom ayfersichtiche kheenich Saul aus keris is, hat tee sich fer een tsayt uf kehal ticht woo Napal sayn xeef waare. Xtats etwas wech nëme fon tëm rayche man sayn tings, hon Tawi un sayn mëner tëm sayn aychentum kexitst. Awer Napal “waar krop un xlecht” un hot mit Tawi sayn mëner ‘kexraayt un tii pelaytich’. Tee waar een “unutsliche man” un “wërklich tum”. Wii Tawi un sayn mëner mit respëkt ferlangt hon etwas fer ese, hot Napal tas ap kesaat. Wii hot Apikaiil sich aan kextelt wii se tas tsu wise kriit hot? Oone niks saan tsu Napal, hot se ‘sich kehaylt un hot xnel 200 proot, 2 kroose kruuche mit wayn, 5 inkerichtne xeef, 5 seaas fon kerestne khërne, 100 khuucher fon ketrokente traupe un 200 khuucher fon keprëstne fayche’ un hot tas Tawi un sayn mëner kep. Meecht Apikaiil kemacht hon was richtich waar? “Yeehoowa hot Napal ferletst” soo “tas se kextorep is”, saat ti Piipel. Xpeeter hot Tawi kehayrat mit Apikaiil. (1 Sam. 25:3, 14-19, 23-25, 38-42)

‘Ti fraa woo loop fertiint’

19, 20. Wii khan een fraa loop fertiine?

¹⁹ Ti Piipel loopt ti fraa woo Yeehoowa sayne wile macht. Tas piiplixe puuch Xpriiche loopt ti “kexiklich fraa”, woo saat: “Weer khan een kexiklich fraa fine? Tii hot fiil mee weyert wii ti korale. Sayn man tuut hërtslich uf tëne traue, un tëm feelt niks woo weyert hot. Tii tuut tee mit kuutes peloone, net mit tas xlechtes, ti kanse taache fon sayn leepe.” Un noch ‘tii macht iire munt mit kluucheet uf; tas kesets fon kuutheet is uf iire tsung. Tii phast ti aarwayt fon iire haus uf, un est net tas proot fon faulheet. Tëne sayn khiner hon sich uf kextelt un se keloopt; tëne sayn man xtelt sich uf un tuut se aach loope’. (Xpr. 31:10-12, 26-28)

²⁰ Was macht tas een fraa wërklich loop fertiint hot? “Ti xtolsheet khan falx sin, un ti xeenheet khan ferkeen, awer ti fraa woo Yeehoowa respektiirt wërt keloopt”, saat Xpriiche 31:30. Ti fraa woo tiife respëkt tsu Kot hot, nëmt fraywilich aan sayn oryentiirunge iwich autoriteet. “Te khop fon te fraa is te man”, soo wii “te khop fon yeete man is Kristus” un “te khop fon Kristus is Kot”. (1 Kor. 11:3)

Say petanklich tsu Kot sayn kexenk

21, 22. (a) Warom sole ti kristliche pheyerche petanklich sin iwich ti hayrat, een kexenk fon Yeehoowa? (b) Warom sole mer respektiire ti oryentiirung woo Yeehoowa kep hot iwich ti autoriteet? (Kuk te khaste fon sayt 17.)

²¹ Kristliche pheyerche hon fiil uersache fer Kot tanke, weeche tas wunerlich kexenk woo ti hayrat is. Eens fon tëne is ti frayt fer tas leepe mitsamer rom pringe, awer ti haupst seechen is mitsamer Yeehoowa tiine. (Rut 1:9; Mik. 6:8) Yeehoowa hot ti hayrat in kesetst; tee wees kenau was neetich is fer tas een pheyerche frayt khan hon. Macht ales imer soo wii Kot saat, un ‘ti frayt woo fon Yeehoowa khomt wërt ayre kraft sin’ in tiise welt fol mit xwiirichkheete. (Nee. 8:10)

²² Een kristliche man woo sayn fraa liipt soo wii sich selepst, wërt sayn autoriteet hale mit liip un kuutheet. Sayn fraa woo troy tsu Kot is wërt wërklich keloopt, wayl se xtitst iire man un hot tsum iim tiife respëkt. Awer wichtiche wii ales, iire hayrat wërt eere tsu Yeehoowa kepe.

Erinerst tuu tich?

• Was fer oryentiirung hot Yeehoowa kep iwich autoriteet un autoriteet aan nëme?

• Warom sole man un fraa eene te anere eere?

• Wii sol een kristlich fraa mit iire unklaapiche man um keen?

• Warom sol te man sayn fraa frooe was se mënt eep eyer een wichtich ëntxlus macht?

[Xtuutium frooche]

[Khaste]

Warom ti autoriteet respektiire?

Yeehoowa hot oryentiirunge kep iwich autoriteet un fiirung fer sayn kluuche kriatuere — engele un aach mënxe. Tas hot tëne kep ti keleechenheet fer kuut penutse iire fray wile un Yeehoowa tiine un eere in eenichkheet un armonii. (Psal. 133:1)

Ti kemaynt fon kesalpte kriste erkhëne tas Kristus iire khop is. (Ëfe. 1:22, 23) Yeesus erkhënt Yeehoowa sayn autoriteet, un tsum ën wërt “te Soon selepst aach sich unich Tëm xtele, woo ales tëm kep hot, soo tas Kot ales fer ale layt wërt”. (1 Kor. 15:27, 28) Soo is es wichtich tas ti mënxe, woo tetikiirt sin tsu Kot, aan nëme ti oryentiirung iwich autoriteet in te kemaynt un in te familye! (1 Kor. 11:3; Hep. 13:17) Tas mache is kuut fer uns, wayl tan khan Yeehoowa sich iwich uns fraye un wërt uns seechne. (Isa. 48:17)

[Pilt]

Tas kepeet khan ti kristlich fraa helfe kwaliteete pewayse woo Kot kefale

[Pilt]

Yeehoowa kept kroos weyert tsu ales was ti fraae mache fer sayne raych xtitse