XTUUTYUM ARTIKEL 44
Ferxtërk tayn fraayntxafte eep tas ën khomt
“Te woere fraaynt tsaycht imer liip.” (XPRIICHE 17:17)
LIIT 101 Eenich tuun mer Kot tiine
WAS TUUN MER SIIN? a
1-2. Soo wiis xteet in 1 Pheeter 4:7, 8, was wërt uns helfe mit xlime tsayte um keen?
MEYER sin yeete taach tichter fom ën fon te “letste taache”. Tes weeche, is es meechlich tas mer xlime propleeme mit mache mise. (2 Tim. 3:1) Lees was pasiirt is in een lant in oëst Afrika. Noo een waal, hot tas kewaltichkheet un uf ruue kep. Fer mee wii seks moonate, waare unser priiter un xwestere in kefoer weeche tiise uf ruue. Was hot tëne keholef mit tiise xlime tsayte um keen? Etliche hon xuts kefun pay priiter woo kewoont hon woos net soo kefeerlich waar. Eene pruuter saat: “Ich waar froo wayl ich khont mit mayn fraaynte in tiise xlime tsayte sin. Meyer khonte eene te anere uf muute.”
2 Wën ti “kroos tripulatsyoon” aan fangt, wëre mer aach froo sin tas mer fraaynte woo uns liipe pay uns sin. (Apo. 7:14) Soo, mise mer yets ti tsayt penutse fer unser fraayntxaft mit unser priiter ferxtërke. (Lees 1 Pheeter 4:7, 8.) Meyer khene fiil lërne fon was mim profeet Yeeremias pasiirt is. Tee is am leepe keplip in ti xlime tsayte eep Yeruusalem b fernicht is woer, wayl tëm sayn fraaynte iim keholef hon. Wii khene mer tëm sayn payxpiil noo mache?
LËRN FON YEEREMIAS SAYN PAYXPIIL
3. (a) Was fer uersache hat Yeeremias kehat fer sich wech hale fon anere un sayn xpiirunge fer sich selepst pehale? (b) Was hot Yeeremias Paruk fertseelt, un wii waar te resultaat?
3 Yeeremias hot unich layt woo net troy tsu Yeehoowa waare keleept ferweenichts 40 yoore. Unich tëne waare nochpere un, im xtant, ferwanter fon Anatot, sayn haymat xtat. (Yee. 11:21; 12:6) Awer Yeeremias hot sich net wech kehalt fon anere un aach net sayn xpiirunge fer sich selepst pehal. Tee hot Paruk, sayne troye sekretaar, fertseelt was tee kexpiirt hot; un tee hot uns aach fertseelt, torich ti Piipel. (Yee. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Meyer khene uns foer xtele tas, in ti tsayt woo Paruk kexrip hot was mit Yeeremias pasiirt waar, hon ti tswaay respëkt eene tsum anere un een xtark fraayntxaft ëntwikelt. (Yee. 20:1, 2; 26:7-11)
4. Was fer aarwayt hot Yeehoowa Yeeremias uf kep, un wii hot tas Yeeremias un Paruk sayn fraayntxaft ferxtërk?
4 Yeeremias hot mit koraaj fer ti israeliiter kesaat was mit Yeruusalem pasiire teet torich yoore lang. (Yee. 25:3) Tan hot Yeehoowa ëntxlist tëm folek noch een xans kepe fer sich peroye. Yeehoowa hot ferlangt tas Yeeremias solt ufm role xraype ales was tee xon tas folek foer kesaat hot. (Yee. 36:1-4) In te tsayt woo Yeeremias un Paruk mitsamer ti aarwayt kemacht hon woo Yeehoowa iir uf kep hot, woo im xtant moonate aan kehal hot, hon se sicher fertseelt iwich tinge woo eene tëm anere sayne klaape ferxtërkt hot.
5. Wii hot Paruk ketsaycht tas tee een kuute fraaynt fer Yeeremias waar?
5 Wii te role ëntlich fërtich waar, must Yeeremias hon tas sayn fraaynt Paruk tas pexeet fer tas folek leese teet. (Yee. 36:5, 6) Tas waar kefeerlich kewees, awer Paruk hot tas mit koraaj kemacht. Khanst tich foer xtele wii seer Yeeremias sich kefrayt hot wii Paruk in te thempel hoof kang is un hot te role foer tas folek keleest? (Yee. 36:8-10) Ti prinse fon Yutaa hon tsu wise kriit was Paruk kemacht hot. Tan, hon se keruuf fer foer iir, in een hat xtim, te role leese. (Yee. 36:14, 15) Ti prinse hon tëm kheenich Yeeoyakim fertseelt was Yeeremias kesaat hot. Un hon Paruk een kuut aanreet kep: “Keet un ferxtekelt aych, tuu un Yeeremias, un lost nimant wise woo iir sayt.” (Yee. 36:16-19)
6. Wii hon Yeeremias un Paruk mit opositsyoon um kang?
6 Wii te kheenich Yeeoyakim keheert hot was uf Yeeremias sayn role kextan hot, is tee aarich wuutich kewoer. Tee hot te role ferprënt un hot kexikt in xpërte Yeeremias un Paruk. Awer Yeeremias hot net uf kep weeche te angst. Tee hat een anere role Paruk kep. Yeeremias hot Paruk foer kesaat Yeehoowa sayn pexeet, un tee hot kexrip “ti kanse wërter woo ufm eyerste role kextan hon, woo Yeeoyakim, kheenich fon Yutaa, ferprënt hot”. (Yee. 36:26-28, 32)
7. Was is woerxaynlich pasiirt in te tsayt woo Yeeremias un Paruk mitsamer kexaft hon?
7 Mënxe woo een xlim situatsyoon mitsamer mit mache, wëre ti meyerst tsayt kuute fraaynte. Yeeremias un Paruk miste noch mool mitsamer xafe fer te role wiiter xraype woo te xlechte kheenich Yeeoyakim ferprënt hot. In tiise tsayt woo se iire aarwayt kemacht hon, is es meechlich tas se kelërnt hon noch mee weyert eene tsum anere sayn kwaliteete kepe. Was khene mer lërne fon te payxpiil fon tiise troye mëner?
IWICH KETANKE UN XPIIRUNGE XPRECHE
8. Warom is es im xtant xweer fer uns mit anere xpreche iwich unser ketanke un xpiirunge, awer warom sole mer tas mache?
8 Mënst tuu tas weyer xweer fer tich mit anere xpreche iwich tayn ketanke un xpiirunge? Fiilaycht wayl yemant tich xon pelayticht hot. (Xpr. 18:19, 24) Orer im xtant, mënst tuu tas tuu khee tsayt orer kraft hëst fer een xtark fraayntxaft ëntwikele. Awer kep net uf. Wën mer wole tas unser priiter sole pay uns sin wën mer proope mit mache, mise mer yets lërne uf tëne traue un fertseele was mer tenke un xpiire. Tas is een wichtiche xrit fer woere fraaynte hon. (1 Pheeter 1:22)
9. (a) Wii hot Yeesus ketsaycht tas tee uf sayn fraaynte ketraut hot? (b) Wii ufrichtiche un hërtsliche kexpreeche hale khan tich helfe xtarke fraayntxafte hon? Kep een payxpiil.
9 Yeesus hot uf sayn fraaynte ketraut. Tee hot tas ketsaycht wayl tee ufrichtich mit tëne fertseelt hot. (Yoo. 15:15) Meyer khene sayn payxpiil noo mache un aach mit anere fertseele iwich was uns froo orer traurich macht un iwich was mer uns ketanke mache. Kep acht wën yemant mit tich xprecht. Im xtant, mërkt teyer tas teyer tas selwiche ketanke, xpiirunge un opjetiiwe hot. Lees iwich Cindy, een xwester fon 29 yoer, iire payxpiil. Tii is fraaynt woer fon Maria Luísa, een pyoneerin fon 67 yoer. Ti tswaay xafe mitsamer in te preetich aarwayt yeete tunerstaach moynt, un tii xpreche iwich ales. Cindy saat: “Ich fertseele kërn mit mayn fraayntin iwich wichtiche sache, wayl tas heleft mich tii peser khëne lërne un aach peser ferxteen.” Fer een xtark fraayntxaft hon, mise mer fiil eene mim anere fertseele. Wëns tuu machst wii Cindy, un halst hërtslich un ufrichtich kexpreech mit anere, tas wërt woerxaynlich tayne fraayntxafte ferxtërke. (Xpr. 27:9)
XAFT MITSAMER
10. Soo wii saat in Xpriiche 27:17, was khan pasiire wën mer mitsamer mit unser priiter xafe?
10 Yeeremias un Paruk sin noch pesere fraaynte kewoer wii se mitsamer kexaft hon. Soo is tas aach wën mer mitsamer mit unser priiter xafe un siin iire xeene kwaliteete: meyer khene fiil mit tëne lërne un se noch mee liipe. (Lees Xpriiche 27:17.) Tenk aan was pasiirt wëns tuu ti preetich aarwayt machst mit een fraaynt. Tuu siist wii tee aus leet mit koraaj unser klaape un xprecht hërtslich iwich Yeehoowa un sayn ferxpreche. Wii xpiirst tuu tich? Tas is meechlich tas tayn liip tsu tiise fraaynt sich ferkreest.
11-12. Kep een payxpiil wii ti preetich aarwayt khan fraayntxafte ferxtërke.
11 Lees iwich tswaay payxpiile woo tsayche wii ti preetich aarwayt khan fraayntxafte ferxtërke. Adeline, een xwester fon 23 yoer, hot iire fraayntin in kelaat fer mitsamer tsu een teritooryum keen, woo weenich kepreeticht wërt. Adeline saat: “Meyer wolte mee lust hon fer preetiche un ti aarwayt kërn mache. Unser spiritualiteet must uf kemuut wëre.” Waar tas kuut kewees ti tswaay mitsamer xafe? Adeline saat: “Am ën fom taach, hon mer fertseelt iwich unser xpiirunge, iwich wii mer uf kemuut sin woer weeche een kexpreech woo mer in ti preetich aarwayt hate, wii mer kexpiirt hon wii Yeehoowa ticht waar un unser aarwayt kelënkt hat. Tiise hërtsliche un ufrichtiche kexpreech waare kuut fer uns tswaay. Es hot uns keholef uns peser khëne lërne.”
12 Layala un Marianne, tswaay letiche fraae fom Frankraych, hon 5 woche kepreeticht in Bangui, ti haupst xtat fon Sentraal Afrikanix Repuuplik. Layala fertseelt: “Marianne un ich hon etliche xwiirichkheete mit kemacht. Awer hërtslich un ufrichtich fertseele, un ti kristlich liip, hon unser fraayntxaft ferxtërkt. Ich hon kemërkt tas Marianne een persoon is woo laycht is fer um se keen. Tii hot ti mënxe fom teritooryum keliipt un waar flaysich in te preetich. Tas hot kemacht tas ich se noch liipe hat.” Tuu prauchst net in een anere lant keen fer sich soo xpiire. Xaf uf te preetich aarwayt mit te priiter fon tayn aychne kemaynt. Tas wërt tich helfe tii peser khëne lërne un een xtark fraayntxaft mit tëne hon.
Kuk fer ti kwaliteete un lërn fertsaye
13. Warom khan als mool net laycht sin mit unser fraaynte xafe?
13 Als mool wërt tas net laycht sin mit unser fraaynte xafe, wayl mer mërke net ploos iire kwaliteete awer aach iire feeler. Was khan uns helfe mit tas um keen? Tenk noch mool in Yeeremias sayn payxpiil. Was hot te profeet keholef kuutes in anere siin un net noo iire feeler kuke?
14. Was hot Yeeremias kelërnt iwich Yeehoowa, un wii hot tas iim keholef?
14 Yeeremias hot tas puuch woo sayne naame pringt kexrip, un is meechlich tas tee aach kexrip hot ti piicher 1te un 2te Kheeniche. Sicher hot tas Yeeremias keholef siin wii Yeehoowa parmhërtslich mit imperfekte mënxe is. Tsum payxpiil, Yeeremias hot Akap sayn kexicht kekhënt. Ale tëm tee fiile xlechtes kemacht hot, hot Akap sich peroyt un Yeehoowa hot tee kexoont tas se praucht net siin sayn kans familye fernicht wëre. (1 Khe. 21:27-29) Yeeremias hot aach kekhënt Manasës sayn kexicht, woo Yeehoowa pelayticht hot fiil mee wii Akap. Noch soo, wii Manasës sich peroyt hot, hot Yeehoowa tee fertsayt. (2 Khe. 21:16, 17; 2 Kro. 33:10-13) Tas ales hot Yeeremias keholef mit fraaynte mit ketult un parmhërtslichkheet um keen, soo wii Yeehoowa. (Psal. 103:8, 9)
15. Wii hot Yeeremias Yeehoowa sayn ketult noo kemacht wii Paruk sich fon sayn flicht ap kelënkt hot?
15 Tenk mool wii Yeeremias um kang is mit Paruk. Fer een tsayt, hot Paruk sich ap kelënkt fon sayn flicht. Awer Yeeremias hot net klaych sayn fraaynt im xtich kelos. Xtats tas, hot eyer Paruk keholef, un ti liiplich, awer tirëkt, pexeet fon Yeehoowa iim aus kericht. (Yee. 45:1-5) Was hon mer kelërnt fon tiise kexicht?
16. Soo wiis xteet in Xpriiche 17:9, was sole mer mache tas unser fraayntxafte xtark plaype?
16 Meyer prayche net waarte tas unser priiter un xwestere sole perfekt sin. Tes weeche, noo tëm woo mer een fraayntxaft mit tëne ëntwikelt hon, mise mer uns aan xtrenge fer tiise fraayntxafte xtark hale. Wën unser fraaynt een feeler macht, im xtant mise mer een kuuthërtslich awer tirëkt aanreet fon te Piipel aus kepe. (Psal. 141:5) Un wën een fraaynt uns pelayticht, sole mer tee fertsaye. Un noo tëm woo mer tee fertsayt hon, sole mer net mee sayne feeler foer pringe. (Lees Xpriiche 17:9.) In ti xlime tsayte woo mer leepe, is es wichtich acht kepe tsu ti kuute kwaliteete woo unser priiter hon un net fon iire feeler kuke. Tas mache ferxtërkt ti fraayntxaft woo mer mit tëne hon. Soo wole mer ti fraayntxaft unich uns ferxtërke, wayl wën ti kroos tripulatsyoon aan fangt, mise mer kuute fraaynte hon.
TSAYCH LEAALE LIIP
17. Wii hot Yeeremias ketsaycht tas eyer een woere fraaynt waar in xlime tsayte?
17 Yeeremias hot ketsaycht tas eyer een woere fraaynt waar in xlime tsayte. Epët-Melëk, aankexteltner fom kheenich, hot net kelos tas Yeeremias um khom is in een xlamich sistërn. Tes weeche, hot Epët-Melëk angst kehat tas ti prinse teete tee um pringe. Wii Yeeremias tas tsu wise kriit hot, is tee net ruych keplip un ketacht tas sayne fraaynt teet aleen fërtich wëre mit tiise situatsyoon. Ale tëm Yeeremias in kexpërt waar, hot tee ales kemacht was tee khont. Tee hot keteelt mit sayn fraaynt Epët-Melëk tas treestlich ferxprechung woo Yeehoowa fer tëm kemacht hot. (Yee. 38:7-13; 39:15-18)
18. Soo wiis xteet in Xpriiche 17:17, was sole mer mache wën een fraaynt mit propleeme um keet?
18 Hayt se taach mise unser priiter un xwestere um keen mit fiil xwiirichkheete. Fiil wëre petrof mit natuer katastroofe, soo wii eyertxutere un iwerxwëmunge. Un anere layte mit kriich un terorismus. Wën tas pasiirt, etliche fon uns hon im xtant ti keleechenheet fer etliche fon unser fraaynte in unser haus uf nëme. Anere khene im xtant mit kelt helfe. Awer was meyer al mache khene is fer Yeehoowa peete un ferlange tas tee unser priiter helfe sol. Wën mer tsu wise kriit tas eene pruuter orer xwester oone muut is, wise mer im xtant net was mache orer saan. Awer meyer al khene in eene orer aner aat helfe. Tsum payxpiil, meyer khene uns tsayt nëme fer mit unser fraaynt plaype, acht kepe tsu was tee saat un een piiplixe treestlich tekst fer tëm leese. (Isa. 50:4) Tas haupste is tas mer pay unser fraaynte sin wën se uns prayche. (Lees Xpriiche 17:17.)
19. Warom wërt ti kuut fraayntxaft woo mer hayt hon wichtich sin im tsukhunft?
19 Meyer wole uns yets foer nëme een xtark fraayntxaft mit unser priiter un xwestere hon. Warom? Wayl unser faynte wëre fersuuche torich liieray un falxe informatsyoone uns ausnaner teele un eene keeche te anere xtele. Awer tii wëre tas net hin kriin. Unser faynte wëre nii am ën mache ti liip woo unich uns is. Too is niks woo khan am ën mache mit unser xtark fraayntxaft. Unser fraayntxaft wërt net aan hale pis am ën fon tiise sisteem, awer fer ti eewichkheet!
LIIT 24 Venham para o monte de Jeová
a Wayl tas ën imer tichter is, mise mer kuute fraaynt fon unser priiter un xwestere sin. In tiise xtuutyum, wëre mer siin was mer lërne khene fon was mit Yeeremias pasiirt is. Meyer wëre aach siin wii unser fraayntxaft hayt se taach ferxtërke, wërt uns helfe wën mer mit xlime tsayte um keen.
b Ti ewënte in Yeeremias sayn puuch sin net kexrip woer in te ray wii se pasiirt sin.
c PILT AUSLEYUNG: Tiise pilt tsaych was khent pasiire in te “kroos tripulatsyoon”. Phaar priiter un xwestere ferxtekele sich uf een xpaycher. Tii tuun sich in naner treeste in tiise xlime tsayte. Ti selwiche priiter un xwestere hate xon een xtark fraayntxaft lang foer ti kroos tripulatsyoon.