1. Was fer proop hot Yoosef mit kemacht un wii hot eyer sich aan kextelt?

 YOOSEF, Yaakop sayn soon, hot een xweyer proop mit kemacht. “Lee tich mit meer”, hot ti fraa fon sayn hër Potifaar tëm kesaat. Yoosef hot tas net aan kenom. Awer hayt, khent yemant sich frooe: ‘Warom hot Yoosef net noo kep fer ti fersuuchung?’ Potifaar waar net tehëm. Un Yoosef waar een sklaaw in tiise haus; wën eyer “nee” fer ti fraa saan teet, khent tii tëm sayn leepe xweyer lose. Awer, opwool se tas noo un noo ferlangt hot, hot Yoosef tas net aan kenom. Warom? Tee hot kesaat: “Wii khent ich soo een kroos xlechtichkheet mache un keeche Kot sinte?” (Xee. 39:7-12)

2. Wii wust Yoosef tas sëks aus ti hayrat mache een sint keeche Kot is?

² Es waar ploos unkefeer 200  yoore xpeeter woo ti israeliiter tas mosayxe Kesets kriit hon, woo saat: “Tuu solst net sëks aus ti hayrat mache.” (Eeks. 20:14) Tan, wii wust Yoosef xon tas es een kroos xlechtichkheet foer Kot weyer? Tee hot Yeehoowa xon kuut kenuuch kekhënt fer se ferxteen tas Eyer net froo too temit weyer. Tsum payxpiil, sicher wust Yoosef tas Yeehoowa ti hayrat kepleent hot fer tswixich een man un een fraa sin. Tee wërt wool aach keheert hon was sayn uerkroosmuter Sara mit kemacht hat. In tswaay situatsyoone, hot se een kroos kefoer mit keleept: tii khent iwerfal wëre. Awer Yeehoowa hot se kexitst un tii is troy tsu sayn man keplip. Yeehoowa hot aach in een eenlich aat Isak sayn fraa, Repëka, kexitst. (Xee. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11) Wii Yoosef too triwer noo ketenkt hot, hot eyer kemërkt was richtich un ferkheert foer Kot is. Wayl Yoosef Yeehoowa keliipt hot, wolt eyer mit sayn kans hërts mache was Yeehoowa tenkt richtich is.

3. Was tuun mer in tiise artikel lërne?

 ³ Un tuu? Liipst tuu ti kerechtichkheet? Yaa, kans sicher. Awer meyer al sin imperfekt; un wën mer net uf phase, khan ti welt sayn fertreet mënung iwer kerechtichkheet uns petrefe. (Isa. 5:20; Rom. 12:2) Tan in tiise artikel, tuun mer siin was ti kerechtichkheet is un was fer nutse mer kriin wën mer se liipe. Nochter, tuun mer xpreche iwer tray xrite woo mer kepe khene woo tuun uns helfe unser liip tsu Yeehoowa sayn kesetse ferxtërke.

4. Was fer fertreet mënung hon fiile iwer kerechtichkheet?

⁴ Wën ti layt sich een kerecht mënx foer xtele, fiile tenke aan yemant woo hoochmuutich is, woo ti anere kritikiirt un woo tenkt tas eyer peser wii ti anere is. Awer Kot hot soo een aanxtelung kaar net kërn. Wii Yeesus uf te eyert waar, hot eyer xtark keeche ti aanxtelung fon te relichyeese fiirer fon sayn taache kexproch. Tii hon sayn aychne mënung uf keprung fon was richtich un ferkheert is. (Ekl. 7:16; Luk. 16:15) Een persoon woo wërklich macht was Yeehoowa saat richtich is, tuut nii sich soo aan xtele.

5. Tëm noo te Piipel, was is kerechtichkheet? Kep etliche payxpiile.

⁵ Ti kerechtichkheet is een xeen kwaliteet. In khortse wërter, es petayt mache was Kot saat richtich is. In te Piipel, kerechtichkheet hot se tuun mit te heechste kesetse noo keen — Yeehoowa sayn kesetse. Tsum payxpiil, Yeehoowa hot kesaat tas ti kexefts layt solte “eerliche kewichte” penutse. (Teut. 25:15) Tas hepreeyx wort woo iwersetst is “eerliche” khan aach petayte “kerechte”. Tan, wën een krist wil kerecht foer Kot sin, mus eyer eerlich in ale sayn kexefte sin. Een man woo liipt was richtich is, tuut aach hase wën eyer siit tas yemant unkerecht pehantelt wërt. Un fer Yeehoowa ‘in ales tsufriite lose’, een persoon woo wërklich kerecht is, tenkt iwer was Kot fon sayn ëntxlise mënt. (Kol. 1:10)

6. Warom khene mer traue aan was Yeehoowa saat richtich un ferkheert is? (Isaiias 55:8, 9)

⁶ Ti Piipel saat tas Yeehoowa ti kwel fon te kerechtichkheet is. Tes weeche, nënt se tëm wii “tas woonung plats fon te kerechtichkheet”. (Yee. 50:7) Wayl Yeehoowa te Kriatoer is, is eyer te eensiche woo tas recht hot fer se ëntxlise was richtich un ferkheert is. Wayl Yeehoowa perfekt is, tuut eyer kenau ferxteen was richtich un ferkheert is. Awer meyer, weeche ti imperfektsyoon un te sint, khene net tas kenau wise. (Xpr. 14:12; lees Isaiias 55:8, 9. *) Noch soo, khene mer mache was Kot saat richtich is, wayl mer noo Kot sayn pilt kemacht kep sin. (Xee. 1:27) Un mer mache tas kërn. Wayl mer unser Fater liipe, mache mer unser pestes fer tëm noo mache. (Ëfe. 5:1)

7. Warom prayche mer reekle hon woo fest kextelt sin? Kep een payxpiil.

⁷ Meyer kriin fiil nutse wën mer Yeehoowa sayn kesetse iwer was richtich un ferkheert is, aan heere. Wole mer siin warom. Wole mer uns foer xtele tas yeete pank raus suuche teet wii fiil weyert tas kelt hët orer tas yeete paueray kexeft raus suuche teet wii lang een meter weyer. Was weyer te resultaat wën soo was pasiire teet? Een torich naner. Un noch xlimer, wole mer saan tas toktere un krankexwestere net ti reekle noo keengte fer ti layt uf phase; yemant khent soo kaar weeche tas xtërpe. Was lërne mer too temit? Reekle woo fest xtele wii ti layt ti tinge mache sole, xitse  uns. Kraat soo, Yeehoowa sayn kesetse fon richtich un ferkheert xitse uns.

8. Was fer seechen tuun ti layt kriin woo ti kerechtichkheet liipe?

⁸ Yeehoowa seechent tii woo sayn kesetse aan heere. Tee ferxprecht: “Ti kerechte tuun ti eyert kriin, un tuun fer imer too truf woone.” (Psal. 37:29) Khanst tuu tich foer xtele wii froo, eenich un friitlich wërt ti mënxheet wën al ti layt Yeehoowa sayn kesetse foliche? Tas is tas sort leepe woo Yeehoowa wil fer uns hon. Tan, kewis hon mer kuute uersache fer ti kerechtichkheet liipe. Wii khene mer unser liip tsu tiise kwaliteet ferxtërke? Wole mer iwer 3 xrite xpreche.

9. Was tuut uns helfe ti kerechtichkheet liipe?

⁹ 1^te xrit: Liip tee woo saat was richtich un ferkheert is. Fer ti kerechtichkheet liipe, mise mer unser liip tsu Yeehoowa ferkreese — Tee woo saat was richtich un ferkheert is. Woo kreeser unser liip tsu Yeehoowa is, woo kreeser is unser wunx fer sayn kesetse aan heere. Tsum payxpiil, wën Aatam un Ewa Yeehoowa keliipt hëte, hëte se tëm aan keheert. (Xee. 3:1-6, 16-19)

10. Was hot Apraham kemacht tas eyer khont peser ferxteen wii Yeehoowa tenkt?

¹⁰ Meyer wole net te selwiche feele fon Aatam un Ewa mache. Fer tas hin kriin, mise mer wayter iwer Yeehoowa lërne, weyert fer sayn kwaliteete kepe un uns aan xtrenge fer se ferxteen wii eyer tenkt. Wën mer tas mache, tuut unser liip tsu Yeehoowa sich sicher ferkreese. Tenk iwer Apraham sayn payxpiil. Tee hot Yeehoowa wërklich keliipt. Soo kaar wii es xweyer fer tëm waar Yeehoowa sayn ëntxlise ferxteen, hot eyer sich net repeliirt. Xtats tas, hot eyer fersuucht Yeehoowa peser khëne lërne. Tsum payxpiil, wii eyer tsum wise kriit hot tas Yeehoowa teet Sotooma un Komoora fernichte, hot eyer am aanfang sich unruych kexpiirt. Tee hot sich kefroot ep “te Richter fon te kans eyert” teet ti kerechte un ti xlechte mitsamer fernichte. Fer Apraham tas hot net kextimt; soo mit teemuut, hot eyer etliche frooche fer Yeehoowa kemacht. Un mit ketult, hot Yeehoowa tëm keantwort. Tsum xlus, hot Apraham ferxtan tas Yeehoowa tuut yeete hërts unersuuche un tas Tee tuut nii ti unxultiche mit te xultiche xtroofe. (Xee. 18:20-32)

11. Wii hot Apraham ketsaycht tas eyer Yeehoowa keliipt hot un uf Tëm ketraut hot?

¹¹ Apraham sayn kexpreech mit Yeehoowa iwer Sotooma un Komoora hot tëm tiif petrof. Sayn liip un respekt tsu sayn Fater hon sich sicher ferkreest. Yoore xpeeter, waar Apraham in een situatsyoon woo es net laycht waar uf Yeehoowa traue. Yeehoowa hot tëm ferlangt fer sayn liipe soon Isak opfere. Awer yets, hot Apraham xon ferxtan wii Yeehoowa ketenkt hot; tes weeche, hot eyer khee frooche kemacht. Apraham hot aynfach kemacht was Yeehoowa tëm ferlangt hat. Awer xtel tich foer ti kroos phayn in sayn hërts wii eyer tas ales am foer perayte waar! Apraham wërt wool fiil triwer noo ketenkt hon iwer was eyer xon iwer Yeehoowa kelërnt hat. Tee wust tas Yeehoowa ales mit liip un kerechtichkheet macht. Yeehoowa hat ferxproch tas Isak teet fater fon een natsyoon sin; awer in tiise tsayt, hat eyer noch khee khiner. Tëm noo te aphostel Phaul, hot Apraham sich foer kextelt tas Yeehoowa khent sayn soon fom toot noch mool uf ruufe. (Hep. 11:17-19) Apraham hot Yeehoowa keliipt; tes weeche, hot eyer ketraut tas Kot teet imer mache was richtich is. Mit klaape, hot eyer  aan keheert, opwool es net laycht waar. (Xee. 22:1-12)

12. Wii khene mer Apraham noo mache? (Psalm 73:28)

¹² Wii khene mer Apraham noo mache? Meyer mise soo wii tee wayter iwer Yeehoowa lërne. Tas tuut uns tichter pay tëm xafe un unser liip tsu tëm ferkreese. (Lees Psalm 73:28.) * Unser kewise wërt keiipt fer se tenke soo wii Yeehoowa tenkt. (Hep. 5:14) Tan, wën yemant uns tswinge wil fer was ferkheertes mache, tuun mer tas net aan nëme. Meyer tuun kaar net tenke aan etwas mache woo khent phayn fer unser Fater pringe un unser fraayntxaft mit tëm fersaue. Awer wii noch khene mer tsayche tas mer ti kerechtichkheet liipe?

13. Wii khene mer ti kerechtichkheet suuche? (Xpriiche 15:9)

¹³ 2^te xrit: Xtreng tich aan fer tayn liip tsu te kerechtichkheet ferxtërke. Wën mer imer esersiis mache, khene mer unser khërper ferxtërke. Meyer mise was eenliches mache fer unser liip tsu Yeehoowa sayn kerechte kesetse ferxtërke — es wil saan, meyer mise yeete taach too traan xafe. Yeehoowa is net xtreng un tee waart net mee fon uns wii mer mache khene. (Psal. 103:14) Tee lost uns sicher tas eyer “liipt weer sich aan xtrengt fer ti kerechtichkheet suuche”. (Lees Xpriiche 15:9.) * Wën mer wole een tsiil in Yeehoowa sayn tiinst trefe, mise mer uns too traan aan xtrenge. Un tas is aach soo wën mer wole ti kerechtichkheet suuche. Yeehoowa tuut uns mit ketult helfe wayter foran keen, tas mer soo yeete taach een pisye peser wëre. (Psal. 84:5, 7)

14. Was is tas “prust xilt fon kerechtichkheet,” un warom mise mer tas aan tuun?

¹⁴ Mit liip, helft Yeehoowa uns traan tenke tas sayn kesetse foliche is net een last. (1 Yo. 5:3) Kans anerste, tas is een xuts; un mer mise tiise xuts yeete taach hon. Tenk tich traan fon tas ayse west woo te aphostel Phaul pexrip  hot. (Ëfe. 6:14-18) Was fer teel hot te soltaat sayn hërts kexitst? Tas prust xilt. In te selwich aat, tas “prust xilt fon kerechtichkheet”, woo petayt was Yeehoowa saat richtich is, xitst unser hërts — es wil saan, ti persoon woo mer inerlich sin. Tes weeche, is es soo wichtich tas prust xilt fon kerechtichkheet imer aan hon! (Xpr. 4:23)

15. Wii khanst tuu tas prust xilt fon kerechtichkheet aan tuun?

¹⁵ Wii khanst tuu tas prust xilt fon kerechtichkheet aan tuun? Wëns tuu ëntxlise taach tsu taach machst, tenk aan was Kot too triwer mënt. Wëns tuu raus suuchst iwer was tuu fertseele tuust, was fer musik tuu heerst, was fer prokrame tuu kukst orer was fer piicher tuu leest, tuu tich eyerst frooe: ‘Was tuun ich in mayn hërts rin tuun? Meecht tas Yeehoowa kefale? Orer meecht tas se tuun hon mit tinge woo Yeehoowa saat ferkheert sin — wii imoraaliteet, wyolents, kiirichkheet un ploos aan sich selepst tenke?’ (Fili. 4:8) Wëns tuu raus suuchst tinge mache woo Yeehoowa kefale, lost tuu tëm sayn kesetse tayn hërts xitse.

16-17. Wii tuut Isaiias 48:18 uns sicher lose tas mer khene Yeehoowa sayn kesetse fer imer aan heere?

¹⁶ Host tuu tich xon een mool kefroot: ‘Meecht ich es hin kriin Yeehoowa sayn kesetse aan heere taach noo taach, yoer noo yoer?’ Tan, tenk aan te ferklaychung woo Yeehoowa penutst in Isaiias 48:18. * (Lees.) Yeehoowa ferxprecht tas unser kerechtichkheet khan “wii ti weele fons meer” sin. Xtel tich mool foer tas tuu aan te praya pist, ticht aans meer. Ti weele tuun khome un preche, eene noom aner. In tiise friitliche plats, teest tuu ëngstlich kepe un tich frooe: ‘Meecht es een taach khee mee weele kepe?’ Kewis net! Tiise weele tuun xon tausente yoore uf tëm sant preche, un tii tuun sicher fer imer wayter khome.

¹⁷ Tayn kerechtichkheet khan wii ti weele fons meer sin! Wii? Wëns tuu een ëntxlus mache must, eyerst tenk aan was Yeehoowa wil hon, un tan mach tas. Een tuun wii xweyer te ëntxlus is, tayn liipliche Fater is imer mit tich; tee tuut tich kraft kepe un tich helfe wayter tas richtiches mache yeete taach. (Isa. 40:29-31)

18. Warom sole mer net ti anere richte tëm noo was meyer tenke richtich orer ferkheert is?

¹⁸ 3^te xrit: Los Yeehoowa ëntxlise ep was ti anere mache richtich orer ferkheert is. Meyer mache unser pestes fer se leepe tëm noo was Yeehoowa fon uns waart. Awer meyer sole net ferklayche was mer mache mit was ti anere mache, un tenke tas mer peser wii tii sin. Meyer hon net tas recht fer ti anere richte. Meyer sole uns erinere: Yeehoowa is “te Richter fon te kans eyert”. (Xee. 18:25) Yeehoowa hot uns net tiise flicht kep. Yeesus hot soo kaar uns kexikt: “Lost noo se richte, tas teyer net kericht wërt.” (Mat. 7:1) *

19. Wii hot Yoosef ketsaycht tas eyer uf Yeehoowa sayn kericht ketraut hot?

¹⁹ Wole mer noch mool kuke tas payxpiil fon kerechtichkheet woo Yoosef kelos hot. Tee hot net ti anere kericht, soo kaar tii woo tëm xlecht pehantelt hon. Sayn aychne priiter hon tëm atakiirt, tëm wii sklaaw ferkhaaft un fer sayn fater kesaat tas eyer toot waar. Yoore xpeeter, hot Yoosef sich noch mool mit sayn familye ketrof. Yets, waar eyer een  mechtiche rechiirente kewees; tee khent sayn priiter xtreng kericht hon un winkans iwer tëne pringe. Yoosef sayn priiter hate pang tas eyer kraat tas mache teet, opwool se sich hërtslich peroyt hate. Awer Yoosef hot tëne ti sicherheet kep: “Teyer praycht khee pang hon. Sin ich uf Kot sayn plats?” (Xee. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21) Yoosef hot mit teemuut erkhënt tas ploos Yeehoowa tas recht hat fer sayn priiter richte.

20-21. Meyer sole uf phase fer net tenke tas mer peser wii ti anere sin. Wii khene mer tas hin kriin?

²⁰ Soo wii Yoosef, lose mer Yeehoowa ti anere richte. Tsum payxpiil, meyer khene net hërtse leese un mer wise net warom ti priiter un xwestere mache was se mache. Ploos Yeehoowa ‘siit warom ti mënxe ti tinge mache’. (Xpr. 16:2) Tee liipt ale sorte layt, ekaal fon woo se heyer sin orer sayn kultuer. Un Yeehoowa muut uns uf ‘unser hërts kans uf mache’. (2 Kor. 6:13) Meyer wole unser priiter un xwestere liipe, net richte.

²¹ Meyer sole aach net richte tii woo net teel fon te kemaynt sin. (1 Tim. 2:3, 4) Wole mer saan tas tuu een parent host woo net tayn klaape hot; khenst tuu iwer tëm saan: ‘Tee tuut nii tsu te woerheet khome?’ Kewis net. Tas weyer een hoochmuutich aanxtelung, un mer sole net tenke tas mer peser wii ti anere sin. Yeehoowa tuut wayter fer “ale layt, iweraal”, een xans kepe tas se sich peroye. (Aph. 17:30) Ferkes tich net: fer Yeehoowa, tii woo tenke tas se kerechter wii ti anere sin, sin unkerecht.

22. Warom pist tuu pextimt ti kerechtichkheet liipe?

²² Wën mer liipe was Yeehoowa saat richtich is, tas tuut uns froo lose; meyer tuun aach een kuut payxpiil fer ti anere lose un tas tuut tëne tichter pay uns un pay Kot xafe. Wole mer wayter “noo te kerechtichkheet hunger un torst hon”. (Mat. 5:6) Say tich sicher tas Yeehoowa froo mit tich is, wëns tuu wayter tich aan xtrengst fer se mache was richtich is. Yeete taach, wëre ti layt in tiise welt unkerechter. Awer mach tich khee ketanke un ferkes tich net: “Yeehoowa liipt ti kerechte.” (Psal. 146:8)