• “Ich hon kexpiirt wii wën mayn man mich noo un noo hiner kang hët.”

• “Ich hon mich niiter kextelt, eeklich un oone weyert kexpiirt.”

• “Ich khont mit nimant too triwer fertseele; ich hon aleen kelit.”

• “Ich hon kexpiirt wii wën Yeehoowa sich mit mich net khimere teet.”

Ti wërter woo too oowe xteen tsayche wii fiil een fraa layte tuut wën sayn man pornokrafii kukt. Un wën te man tas heelich macht — fiilaycht torich moonate orer yoore — khan ti fraa xpiire tas se net mee uf tëm traue khan. Een fraa hot kesaat: “Ich hon mich kefroot: ‘Weer is tiise man neewich mich? Was noch meecht eyer ferxtekele?’”

Tiise artikel is fer ti fraae kexrip kep woo een man hon woo pornokrafii kukt. a Te artikel xprecht iwer piiplixe funtamente woo khene ti fraae treeste, tëne sicher lose tas Yeehoowa se liipt un pay xteet, tëne helfe mee friit hon un ticht pay Yeehoowa plaype. b

Tuu khanst net ti kanse aktsyoone fon tayn man kontroliire. Awer es kept etliche tinge woos tuu mache khanst fer mee friit xpiire. Kuk etliche payxpiile.

Kep net ti xult fer tich selepst. Een fraa khan tenke tas sayn man pornokrafii kukt wayl se etwas ferkheertes kemacht hot. Alice c hot ketenkt tas se net xeen kenuuch fer sayn man waar. Tii hot sich kefroot: ‘Warom, xtats tsu mich kuke, tuut mayn man rechter fer anere fraae kuke?’ Etliche fraae tenke tas sayn reaktsyoon ti situatsyoon noch xlimer lost. Danielle saat: “Wayl mayn man wayter pornokrafii kekukt hot, sin ich pees un piterlich kep. Un ich hon ketenkt tas mayn xpiirunge ti situatsyoon noch xlimer kelos hon.”

Wëns tuu soo was xon ketenkt host, say tich sicher tas Yeehoowa net tich ti xult kept weeche ti aktsyoone fon tayn man. Tyako 1:14 saat: “Yeete  eene is keproopt wën eyer fon sayn aychne wunx ketsoo un fersuucht is.” (Rom. 14:12; Fili. 2:12) Xtats tich ti xult kepe, kept Yeehoowa fiil weyert fer tayn leaaliteet tsu tëm. (2 Kro. 16:9)

Was aach helfe khan, is ferxteen tas wën te man pornokrafii kukt, es wil net saan tas ti fraa net xeen kenuuch is. Ti kelërntne layt saan tas ti pornokrafii khan mache tas een man seksuaale winxe kriit woo kaar khee fraa erfiile khan.

Mach tich net tsu fiil ketanke. Catherine hot sich ti kans tsayt kefroot ep sayn man pornokrafii am kuke waar. Frances saat: “Wën ich wees net woo mayn man is, wëre ich ëngstlich un ich plaype soo te kanse taach.” Anere fraae saan tas se sich xeeme tuun wën se mit priiter un xwestere sin woo fiilaycht wise was sayn man macht. Etliche saan tas se sich aleen xpiire wayl se tenke tas nimant se ferxteen khan.

Sich soo xpiire, is normaal. Awer wëns tuu ti kans tsayt too triwer tenkst, es khan tich noch ëngstlicher lose. Xtats tas, fersuuch tich traan hale aan tayn fraayntxaft mit Yeehoowa. Tas khan tich helfe te propleem aus hale. (Psal. 62:2; Ëfe. 6:10)

Etwas woo tich aach helfe khan, is piiplixe kexichte leese un triwer noo tenke iwer fraae woo ëngstlich waare, awer woo troost kefun hon wën se tsu Yeehoowa kepeet hon. Kot hot net imer sayn propleeme wech kenom, awer tee hot se friit kep. Ana, tsum payxpiil, “waar aarich unruych” weeche sayn situatsyoon. Awer noo se “een lang tsayt tsu Yeehoowa kepeet hot”, hot se friit kexpiirt, opwool se wust net was im futuer pasiire teet. (1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Kor. 1:3, 4)

Ferlang ti elteste sayn hilef. Tii sin wii een “xuts keeche te wint, [un] wii een sicher plats fer sich ferxtekele fom xtorm”. (Isa. 32:2) Im xtant khene se soo kaar een xwester raus suuche mit weem tuu khanst tayn hërts uf mache un troost fine. (Xpr. 17:17)

Khanst tuu tayn man helfe noo lose pornokrafii kuke? Fiilaycht. Ti Piipel saat tas “tswaay sin peser wii ploos eene” wën mer propleeme resolwiire orer wën mer keeche faynte khëmpfe. (Ekl. 4:9-12) Ti kelërntne layt hon raus kefun tas wën een pheyerche mitsamer xaft, khan te man  ofts noo lose pornokrafii kuke un sayn fraa khan aan fange noch mool uf tëm traue.

Kewis, fiil hëngt fon tayn man ap. Is eyer wilich fer sich aan xtrenge fer noo lose pornokrafii kuke? Hot eyer kraft tsu Yeehoowa ferlangt un aach hilef fon te elteste? (2 Kor. 4:7; Tya. 5:14, 15) Hot eyer een plaan fer tëm helfe fon te pornokrafii aus rayse? Tsum payxpiil, tuut eyer krënse xtele aan wii fiil tsayt eyer eletroonixe aparate penutst un tuut eyer sich wech hale fon situatsyoone woo khente een fersuuchung sin? (Xpr. 27:12) Is tee wilich fer tayn hilef aan nëme un eerlich mit tich sin? Wën yaa, im xtant khanst tuu tëm helfe.

Wii? Kuk mool een payxpiil. Felicia un Ethan sin ferhayrat. Awer ti pornokrafii is een sucht fer Ethan kep wii eyer noch yung waar. Noch soo, is Felicia ketultich mit sayn man un tii is imer wilich fer tëm heere. Soo, imer wën eyer te wunx hot fer pornokrafii kuke, khan eyer fray mit Felicia xpreche. Ethan leet aus: “Ich khan eerlich mit mayn fraa fertseele. Tii tuut mich liiplich helfe wayt wech fon te fersuuchung plaype un tii ferlangt mich ofts wii ich traan sin. Tii helft mich aach uf phase wii fiil ich ti internet penutse un woo ich tas penutse.” Kewis Felicia xpiirt sich traurich weeche Ethan sayn wunx fer pornokrafii kuke. “Awer ich wees — saat se — tas pees un traurich plaype, tuut net mayn man helfe noo lose pornokrafii kuke. Noo tas mer iwer sayn kefoore fertseele, is eyer fërtich fer mich helfe mit mayn phayn um keen.”

Soo sorte kexpreeche khene te man helfe noo lose pornokrafii kuke un aach sayn fraa helfe uf tëm noch mool traue. Wën te man wilich is fer se xpreche iwer sayn xwacheete un aach iwer woo eyer hin keet un was eyer macht, tan wërt es laychter fer sayn fraa noch mool uf tëm traue, wayl yets tuut eyer niks mee ferxtekele.

Mënst tuu tas tuu khanst tayn man soo helfe? Wën yaa, fiilaycht khent teyer tiise artikel mitsamer leese un too triwer fertseele. Tayn man sayn tsiil sol sin noo lose pornokrafii kuke un tich een funtament kepe fer noch mool uf tëm traue. Xtats pees mit tich plaype wayls tuu wilst iwer te propleem fertseele, sol eyer sich aan xtrenge fer se ferxteen wii te propleem tich petreft. Tayn tsiil sol sin tëm sayn aanxtrengung fer noo lose pornokrafii kuke, pay xteen un tëm een xans kepe fer tayn fertraung tsurik kriin. Teyer tswaay mist lërne warom ti layt pornokrafii kuke un wii khene se torich tiise propleem triwer wech khome. d

Host tuu pang tas tuu un tayn man khent aan fange se tsënke wën teyer too triwer xprecht? Fiilaycht khanst tuu fer een elteste ferlange, woo  teyer tswaay kërn hot, tas eyer mit aych playpt soo lang wii teyer too triwer xprecht. Tee khan tiise hilef fer een tsayt kepe. Ferxtee tas, soo kaar wën tayn man noo kelos hot pornokrafii kuke, khan es een lang tsayt nëme pis tuu uf tëm noch mool traue khanst. Kep net uf. Suuch kleene tinge woo tsayche tas ayre hayrat xon peser is. Ferliir net ti hofnung tas, wën teyer tswaay ketultich sayt, wërt ayre hayrat mit te tsayt noch mool xtark. (Ekl. 7:8; 1 Kor. 13:4)

Wole mer saan tas tayn man fer een tsayt noo kelos hot pornokrafii kuke, awer tan hot eyer tas noch mool kekukt. Wil tas saan tas eyer sich net peroyt hot un tas eyer ti sucht nii ap kewine tuut? Net imer. Hauptseechlich wën tas een sucht waar, khan sin tas eyer mus too tekeeche khëmpfe torich sayn kanse leepe. Soo kaar wën eyer xon yoore wayt wech fon te pornokrafii is, khan pasiire tas eyer noch mool kukt. Fer net lose tas pasiire, fiilaycht mus eyer fer sich selepst xtrenger krënse xtele un hale, soo kaar wën es aus siit tas te propleem xon resolwiirt kep is. (Xpr. 28:14; Mat. 5:29; 1 Kor. 10:12) Tee mus wayter ‘ti aat wii eyer tenkt, nay mache’ un lërne “hase was xlecht is” — too tepay is ti pornokrafii un anere unrayne kewoonheete wii ti masturpatsyoon. (Ëfe. 4:23; Psal. 97:10; Rom. 12:9) Is eyer wilich fer tas mache? Wën yaa, khan eyer mit te tsayt ti sucht kans im xtich lose. e

Awer un wën tayn man wil net keeche ti pornokrafii khëmpfe? Es is tsum ferxteen tas tuu tich ofts traurich, pees un hinerkang xpiirst. Etwas woo tich helfe khan friit xpiire, is tayn soriche uf Yeehoowa wërfe. (1 Phe. 5:7) Tuu ti Piipel xtutiire, peete un triwer noo tenke, wayl tas tuut tich helfe tichter pay Kot khome. Wëns tuu tas machst, say tich sicher tas eyer aach tichter pay tich khome tuut. Soo wii Isayas 57:15 saat, Yeehoowa woont tswixich “ti unertriktne un tii woo teemuutich sin”, un Tee wil tëne helfe noch mool frooheet xpiire. Xtreng tich aan fer Yeehoowa wayter troy tiine, suuch ti hilef fon te elteste un ferliir net ti hofnung tas tayn man khan im futuer ti neetiche ënerunge mache. (Rom. 2:4; 2 Phe. 3:9)