XTUUTYUM ARTIKEL 34
LIIT 107 Yeehoowa tsaycht uns wii liipe
Wii tsayche ti elteste liip un parmhërtslichkheet fer ti sintiche layt?
“Kot, in sayn kuutheet, fersuucht mache tas tuu tich peroyst.” (ROMAANER 2:4)
WAS TUUN MER SIIN?
Wii ti elteste fersuuche se helfe ti priiter un xwestere woo een xweyer sint kemacht hon.
1. Was khan pasiire noo tas yemant een xweyer sint macht?
IN TËM letste artikel, hon mer kelërnt was te aphostel Phaul ti kriste in Korinto kexikt hot se mache wii eene man een xweyer sint pratikiirt hot. Te man hot sich net peroyt un must fon te kemaynt raus ketuun wëre. Awer wii unser haupste tekst saat, Kot khan mache tas yemant sich peroyt. (Rom. 2:4) Wii tuut Kot ti elteste penutse fer yemant helfe sich peroye?
2-3. Was sole mer mache wën mer tsum wise kriin tas een pruuter orer xwester een xweyer sint kemacht hot, un warom?
2 Ti elteste khene ploos helfe yemant woo een xweyer sint kemacht hot, wën se tas tsum wise kriin. Soo, was sole mer mache wën mer tsum wise kriin tas een pruuter orer xwester een xweyer sint kemacht hot? Eyerst, sole mer ti persoon uf muute hilef fer ti elteste ferlange. (Isa. 1:18; Aph. 20:28; 1 Phe. 5:2)
3 Awer, un wën ti persoon net mit te elteste xpreche wil? Tan, sole meyer mit te elteste xpreche fer uns sicher lose tas ti persoon ti neetich hilef kriit. Wën mer tas mache, tsayche mer unser liip fer unser pruuter orer xwester, wayl mer wole net hon tas se noo lose Yeehoowa tiine. Wën ti persoon sich net ënert, tuut se sayn fraayntxaft mit Yeehoowa noch mee fersaue. Un wën ti layt aus te kemaynt tsum wise kriin was ti persoon kemacht hot, khene se xlechte tinge iwer Yeehoowa un ti kemaynt saan. Soo, opwool es khan xweyer sin, xpreche mer mit te elteste — wayl mer Yeehoowa un unser pruuter liipe. (Psal. 27:14)
WII TUUN TI ELTESTE HELFE TII WOO EEN XWEYER SINT KEMACHT HON?
4. Was is ti elteste sayn opjetiiw wën se mit yemant xpreche woo een xweyer sint kemacht hot?
4 Wën yemant in te kemaynt een xweyer sint macht, tuut ti elteste khërperxaft 3 elteste tswixich tëne raus suuche fer mit te persoon xpreche. a Tiise mëner mise teemuutich sin un sayn krënse erkhëne. Tii wise tas opwool se sich aan xtrenge fer ti persoon helfe, khene se nimant tswinge sich ënere. (Teut. 30:19) Tii ferxteen tas net al sich hërtslich peroye tuun soo wii Tawi. (2 Sam. 12:13) Etliche khene raus suuche net heere Yeehoowa sayn aanreet. (Xee. 4:6-8) Awer ti elteste sayn opjetiiw is ti persoon helfe sich peroye. Was sole ti elteste sich traan tenke wën se mit te persoon xpreche woo een xweyer sint kemacht hot?
5. Wii sole ti elteste sich aan xtele wën se mit yemant xpreche woo een xweyer sint kemacht hot? (2 Timoteus 2:24-26) (Kuk aach tas pilt.)
5 Ti elteste siin ti persoon woo kesint hot wii een weyertlich xoof woo sich ferloer hot. (Luk. 15:4, 6) Tes weeche, wëre se net krop in sayn wërter orer aanxtelung. Ti elteste tuun aach net tenke tas se mise ploos frooche mache un informatsyoone kriin. Xtats tas, tuun se ti kwaliteete tsayche woo in 2 Timoteus 2:24-26 b xteen. (Lees.) Ti elteste wëre tsaam, kuut un fraayntlich mit te persoon wayl se wole tëne helfe sayn ketanke ënere.
6. Wii tuun ti elteste sayn hërts foer perayte eep se mit te persoon xpreche? (Romaaner 2:4)
6 Ti elteste tuun sayn aychne hërts foer perayte. Tii erinere sich fon Phaul sayn wërter: “Kot, in sayn kuutheet, fersuucht mache tas tuu tich peroyst.” (Lees Romaaner 2:4.) c Soo, ti elteste fersuuche noo mache ti aat wii Yeehoowa ti sintiche layt pehantelt. Ti elteste mise sich traan tenke tas se hauptseechlich xeefer sin, unich Yeesus sayn lenkung. (Isa. 11:3, 4; Mat. 18:18-20) Eep se mit te persoon xpreche, tuun ti elteste tsu Yeehoowa peete tas se ti persoon helfe khene sich peroye. Tii mache unersuuchunge in te Piipel un in unser puplikatsyoone. Un tii ferlange Yeehoowa sayn hilef fer ti persoon un ti situatsyoon peser ferxteen. Tii tuun sich aach frooe: ‘Was mise mer noch iwer ti persoon sayn kexicht lërne fer se wise warom se soo tenkt un sich aan xtelt?’ (Xpr. 20:5)
7-8. Wii khene ti elteste Yeehoowa sayn ketult noo mache wën se mit te persoon xpreche?
7 Ti elteste tuun Yeehoowa sayn ketult noo mache. Tii tenke sich traan wii Yeehoowa fersuucht hot se helfe tii woo in te friirixe tsayte kesint hon. Tsum payxpiil, Yeehoowa waar ketultich mit Kayn. Yeehoowa hot tëm kesaat was tëm pasiire teet wën eyer sich net ënere teet. Un aach tas eyer seechen kreecht wën eyer folich weyer. (Xee. 4:6, 7) Yeehoowa hot te profeet Natan kexikt fer mit Tawi xpreche. Un Natan hot een ferklaychung penutst woo Tawi keholef hot sich peroye. (2 Sam. 12:1-7) Un Yeehoowa hot noo un noo sayn profeete kexikt fer mit te israeliiter xpreche wën se Tëm net aan keheert hon. (Yee. 7:24, 25) Tee hot net kewaart tas folek sich peroye fer ploos tan tëne helfe. Xtats tas, soo lang wii se noch am sinte waare, hot Eyer se uf kemuut sich peroye.
8 Ti elteste tuun Yeehoowa sayn payxpiil noo mache wën se fersuuche se helfe tii woo een xweyer sint kemacht hon. Ti elteste tuun ti persoon mit “ale ketult” pehantele, soo wii 2 Timoteus 4:2 saat. Soo, een elteste mus imer ketultich sin un in ruu plaype fer ti sintiche persoon helfe te wunx kriin fer se mache was richtich is. Wën een elteste pees orer keëricht wërt, fiilaycht tuut ti persoon tëm sayn aanreete net aan heere orer soo kaar uf kepe.
9-10. Wii khene ti elteste ti persoon helfe se tenke iwer ti ëntxlise woo tsu te sint kenom hon?
9 Ti elteste fersuuche raus fine was fer aktsyoone ti persoon tsu te sint kenom hon. Tsum payxpiil: weeche was is ti persoon sayn fraayntxaft mit Yeehoowa xweecher kep? Hot ti persoon noo kelos reeklich ti Piipel xtutiire orer tsu te preetich aarwayt keen? Hot se noo kelos tsu Yeehoowa imer peete? Hot se noo kelos keeche ti ferkheerte winxe khëmpfe? Mit weem tuut se tsayt fertraype? Was is sayn ferkniichung? Wii hon tiise ëntxlise sayn ketanke un winxe influentsiirt? Tuut ti persoon ferxteen wii sayn ëntxlise un aktsyoone sayn Fater Yeehoowa petrof hon?
10 Ti elteste khene frooche fer ti persoon mache woo se helfe tuun se tenke iwer was fer tinge sayn fraayntxaft mit Yeehoowa xweecher kelos hon un se tsu te sint kenom hon. Tii mache tas mit kuutheet un tuun net perseenliche frooche mache iwer tinge woo se net wise prayche. (Xpr. 20:5) Soo wii Natan kemacht hot, khene ti elteste aach ferklaychunge penutse. Tas khan ti persoon helfe iwer sayn aktsyoone tenke un aach iwer warom se tas ferkheertes kemacht hot. Fiilaycht torich tiise eyerst fersamlung, tuut ti persoon aan fange traurichkheet iwer sayn ëntxlise un aktsyoone tsayche. Khan sin tas se sich peroye tuut.
11. Wii is Yeesus mit te sintiche layt um kang?
11 Ti elteste xtrenge sich aan fer Yeesus noo mache. Wii Yeesus mit Saulus fon Tarsus um kang is, hot eyer tëm tiise kluuch frooch kemacht: “Saulus, Saulus, warom tuust tuu mich yachte?” Soo hot eyer Saulus keholef se ferxteen tas was eyer am mache waar, ferkheert waar. (Aph. 9:3-6) Un Yeesus hot iwer ti “fraa Yesapël” kesaat: “Ich hon tëne tsayt kep fer sich peroye.” (Apo. 2:20, 21)
12-13. Wii khene ti elteste tsayt fer ti persoon kepe tas se sich peroye khan? (Kuk aach tas pilt.)
12 Ti elteste mache Yeesus noo un tuun sich net ayle fer se tenke tas yemant sich net peroye tuut. Etliche khene sich peroye in te eyerst fersamlung woo ti elteste mit tëne hon. Awer anere im xtant prayche mee tsayt. Tes weeche khene ti elteste pleene mit te persoon mee wii een mool xpreche. Im xtant, noo te eyerst fersamlung, tuut ti persoon woo kesint hot aan fange ërnst tenke iwer was se mit te elteste kexproch hot. Khan sin tas se teemuut tsaycht un Yeehoowa sayn fertsayung ferlangt. (Psal. 32:5; 38:18) Tes weeche, in te neekst fersamlung mit te elteste, khan ti persoon sich anerste aan xtele.
13 Fer ti persoon helfe sich peroye, tuun ti elteste sich uf tëne sayn plats xtele un kuutheet tsayche. Tii ferlange im kepeet tas Yeehoowa sayn aanxtrengung seechent un tii tuun wayter hofe tas ti persoon aan sich khomt un sich peroyt. (2 Tim. 2:25, 26)
14. Weer tuut een persoon wërklich helfe sich peroye un wii wise mer tas?
14 Es lost uns aarich froo wën een sintiche persoon sich peroyt! (Luk. 15:7, 10) Opwool ti elteste sich fiil too traan aan xtrenge, weer tuut ti persoon wërklich helfe sich ënere? Eriner tich was Phaul kexrip hot iwer tii woo een sint mache: “Fiilaycht lost Kot tas se sich peroye.” (2 Tim. 2:25) Soo, es is Yeehoowa, net een mënx, woo een krist helft sayn ketanke un aanxtelung ënere. Phaul leet aus ti kuute tinge woo pasiire noo tas een persoon sich peroyt: tii khan een kenauer khëntnis fon te woerheet kriin, aan sich khome un fom Taywel sayn fale aus rayse. (2 Tim. 2:26)
15. Wii khene ti elteste wayter helfe yemant woo sich peroyt hot?
15 Wën yemant sich peroyt, tuun ti elteste tëm wayter pesuuche. Tii tuun tëm helfe sayn klaape ferxtërke, wayter khëmpfe keeche Satanaas sayn fersuuchunge un mache was richtich is. (Hep. 12:12, 13) Kewis tuun ti elteste net fer ti anere saan was ti persoon kemacht hot. Awer was sol im xtant tsu te kemaynt pekhant kemacht wëre?
“TISIPLINIIR TII (…) FOER AL TI PEOPACHTER”
16. In 1 Timoteus 5:20, iwer was fer “peopachter” is Phaul am xpreche?
16 Lees 1 Timoteus 5:20. d Phaul hot fer Timoteus, een aner elteste, kesaat tas eyer solt tii woo kesint hon, foer al ti peopachter tisipliniire. Phaul wolt net saan tas ti kans kemaynt imer teel fon te “peopachter” waar. Xtats tas, waar tee am xpreche iwer ti phaar layt woo xon iwer ti sint wuste. Im xtant, hon se etwas kesiin; orer khan sin tas ti persoon woo kesint hot mit tëne too triwer kexproch hot. Ti elteste tuun ploos fer tiise layt saan tas ti sintiche persoon tisipliniirt kep is.
17. Wën fiile xon wise tas yemant een xweyer sint kemacht hot orer tuun tas tsiimlich sicher tsum wise kriin, was sol pekhant kemacht wëre un warom?
17 Als mool, fiile in te kemaynt xon wise tas yemant een xweyer sint kemacht hot; orer tuun se tas tsiimlich sicher tsum wise kriin. In soo een sort situatsyoon, weyer ti kans kemaynt in te “peopachter” tepay. Tes weeche sol een elteste fer ti kemaynt pekhant mache tas te pruuter orer ti xwester tisipliniirt kep is. Warom? Phaul kept ti antwort: “Tas ti anere soo awisiirt wëre” fer net een xweyer sint mache.
18. Wën yemant woo yinger wii 18 yoore alt is een xweyer sint macht, was mache ti elteste? (Kuk aach tas pilt.)
18 Was mache ti elteste wën een ketaafte persoon — yinger wii 18 yoore alt — een xweyer sint macht? Ti elteste khërperxaft pleent tas 2 elteste mit te yung persoon fertseele, tepay mit sayn kristliche eltere. e Ti elteste frooe fer ti eltere was se xon kemacht hon fer ti yung persoon helfe ti neetiche ënerunge mache un sich peroye. Wën ti yung persoon een kuut aanxtelung hot un sayn eltere tëne xon am helfe sin, khene ti 2 elteste ëntxlise tas es net neetich is tas een komisyoon fon elteste mit te yung persoon xprecht. Ti elteste wise tas Yeehoowa ti eltere ti flicht kep hot fer sayn khiner liiplich tisipliniire. (Teut. 6:6, 7; Xpr. 6:20; 22:6; Ëfe. 6:2-4) Tan un wan, tuun ti elteste mit te eltere xpreche fer se siin ep ti yung persoon ti neetich hilef am kriin is. Awer was tuun ti elteste mache wën ti yung persoon wayter tas xlechtes macht? Wën tas pasiirt, tuut een komisyoon fon elteste mit te yung persoon fertseele, tepay mit sayn kristliche eltere.
“YEEHOOWA [IS] AARICH LIIPLICH UN PARMHËRTSLICH”
19. Wii khene ti elteste Yeehoowa noo mache wën se mit yemant xpreche woo een xweyer sint kemacht hot?
19 Ti elteste woo in komisyoone tiine, hon ti flicht foer Yeehoowa fer ti kemaynt sauwer hale. (1 Kor. 5:7) Awer tii xtrenge sich aach aan fer ti persoon helfe sich peroye, wën tas meechlich is. Un wën se ti persoon helfe, tuun se wayter hofe tas se sich ënere tuut. Warom? Wayl se wole Yeehoowa noo mache, woo “aarich liiplich un parmhërtslich is”. (Tya. 5:11) Mërk mool wii te aphostel Yoohan soo een sort aanxtelung ketsaycht hot. Tee hot kexrip: “Mayn khinerche, ich xraype aych tiise tinge tas teyer net sinte macht. Awer, wën yemant een sint macht, hon mer een helfer pay te Fater: Yeesus Kristus, eene kerechte.” (1 Yo. 2:1)
20. Was tuun mer siin im letste artikel fon tiise sekwëns?
20 Es is traurich, awer als mool wil een krist sich net peroye. Wën tas pasiirt, mus eyer fon te kemaynt raus ketuun wëre. Was mache ti elteste in soo sorte situatsyoone? Meyer tuun tiise frooch antworte im letste artikel fon tiise sekwëns.
LIIT 103 Elteste — een kexenk fon Kot
a Friier, tiise krupe mit 3 elteste waare wii jutikatiiw komisyoone kenënt. Awer, wayl richte ploos een teel fon sayn aarwayt is, tuun mer noo lose tiise wërter penutse. Xtats tas, tuun mer tiise krupe aynfach nëne wii komisyoone fon elteste.
b (2 Timoteus 2:24-26) Te Hër sayn sklaaw praucht net xtrayte, awer mus tsaam mit al sin, kwalifitsiirt sin fer in se lërne, sich kontroliire wën eyer was xlechtes mit macht, 25 un mus mit tsaamheet in lërne tii woo net een kuut aanxtelung hon. Fiilaycht lost Kot tas se sich peroye, tas se khene tsu een kenau khëntnis fon te woerheet khome; 26 soo, tuun se in sich khome un fom Taywel sayn fale aus rayse, wayl eyer tëne lepeentich kefang hot fer tëm sayn wile mache.
c (Romaaner 2:4) Orer tuust tuu sayn kroos kuutheet, tolerans un ketult niter xtele, wayl tuu net weest tas Kot, in sayn kuutheet, fersuucht mache tas tuu tich peroyst?
d (1 Timoteus 5:20) Tisipliniir tii woo sinte pratikiire foer al ti peopachter, tas ti anere soo awisiirt wëre
e Was iwer ti eltere kesaat kep is, phast aach fer tii woo foer tas kesets, autoriteet hon fer ëntxlise fer tas khint mache orer anere woo ti flicht hon fer tas khint uf phase.