1. Was khan ma iwer unser yunge priiter saan?

YUNGE priiter, teyer sayt wërklich nutslich in te kemaynt! Fiile fon aych sin xtark un hon fiil kraft. (Xpr. 20:29) Teyer sayt een woere hilef fer ti kemaynt. Fiilaycht waart teyer xon te taach wën teyer wii ministeryaal tiiner in kesetst wërt. Awer im xtant, tenkt teyer tas ti anere mëne tas teyer tsu yung orer net fërtich sayt fer wichtiche flichte kriin. Opwool teyer noch yung sayt, kepts welche tinge woo teyer yets mache khent fer tas fertraue un te respekt fon te priiter in te kemaynt kriin.

2. Was tuun mer in tiise artikel lërne?

² In tiise artikel, tuun mer uns traan hale aan tëm kheenich Tawi sayn leepe. Meyer tuun aach khorts fertseele iwer etliche tinge woo pasiirt sin im leepe fon tswaay kheeniche fon Yuuta — Asa un Yeosafat. Meyer tuun xpreche iwer welche propleeme woo tiise tray mëner hate, wii hon se sich aan kextelt un was khene ti yunge priiter too tefun lërne.

3. In was fer aat khene ti yunge ti elter layt in te kemaynt helfe?

³ Wii Tawi noch yung waar, hot eyer apiliteete ëntwikelt woo nutslich fer ti anere waare. Es is taytlich tas eyer hot een ticht froyntxaft mit Yeehoowa kehat. Tawi hot sich aach aan kextrengt fer musik xeen xpiile un tee hot tiise apiliteet penutst fer Saul — Kot sayn inkexteltne kheenich — helfe. (1 Sam. 16:16, 23) Un tuu, yunge pruuter? Host tuu apiliteete woo khene nutse fer ti priiter in te kemaynt pringe? Tsiimlich sicher, yaa! Tsum payxpiil: im xtant mërkst tuu tas welche elter layt prayche hilef hon fer sayne tablets orer anere eletroonixe aparate penutse in sayn perseenlich xtuutyum orer in te fersamlunge.  Tayn khëntnis iwer tiise sache khan fiil nutse fer ti elter pringe. Un kewis, tii wëre aarich petanklich wën se tiise hilef kriin.

4. Soo wii Tawi, was fer kwaliteete sole ti yunge priiter ëntwikele? (Kuk tas pilt am aanfang fom piichelche.)

⁴ In sayn taach tsu taach, Tawi hot imer sayn flichte kuut uf kephast; tee waar yemant woo ti layt truf traue khonte. Tsum payxpiil, wii eyer noch yung waar, hot eyer ti xeef fon sayn fater flaysich uf kephast. Tas waar een kefeerlich flicht kewees, soo wii Tawi hot xpeeter fer te kheenich Saul aus keleet: “Mayn hër, ich sin xeefer fon mayn fater sayn trop. Een mool is een leep khom un een aner mool een pëer, un yeete eene hot een xoof fon te trop fat kenom. Ich hon tëne keyacht un um kexmis; soo hon ich ti xeef fon tëne sayn maul pefrayt.” (1 Sam. 17:34, 35) Tawi wust tas eyer praucht ti xeef uf phase un tes weeche hot eyer tëne mit koraaj kexitst. Wii khanst tuu, yunge pruuter, Tawi noo mache? Wëns tuu een flicht kriist, tuu tas flaysich erfiile.

5. Tëm noo te Psalm 25:14, was is tas wichtichste tings woo ti yunge priiter mache khene?

⁵ Wii Tawi noch yung waar, hot eyer een xtark froyntxaft mit Yeehoowa ëntwikelt. Tawi hat fiil koraaj un wust musik xeen xpiile, awer Yeehoowa sayn froyntxaft waar noch wichticher tsu tëm kewees. Yeehoowa waar net ploos Tawi sayn Kot; Tee waar tëm sayn Froynt kewees — sayn peste Froynt. (Lees Psalm 25:14.) * Yunge pruuter, tas wichtichste tings woos tuu mache khanst is tayn froyntxaft mit tayn himlixe Fater ferxtërke. Wëns tuu es machst, khanst tuu noch mee flichte in te kemaynt kriin.

6. Was fer nekatiiwe mënunge hon welche iwer Tawi kehat?

⁶ Een propleem woo Tawi phake praucht waar ti nekatiiwe mënunge woo ti anere iwer tëm hate. Tsum payxpiil: wën Tawi sich aan kepoot hot fer keeche Kolias khëmpfe, te kheenich Saul hot fersuucht tëm xtil hale mit te wërter: “Tuu pist ploos eene puup.” (1 Sam. 17:31-33) Xon friier, Tawi sayn aychne pruuter hot mit anere wërter kesaat tas Tawi hat sayn flichte net richtich uf kephast. (1 Sam. 17:26-30) Awer, Yeehoowa hot net Tawi soo wii Saul un tëm sayn pruuter aan kesiin. Eyer hot Tawi kuut kekhënt. Un Tawi hot es hin kriit Kolias um pringe wayl  eyer hot uf sayn Froynt, Yeehoowa, ketraut. (1 Sam. 17:45, 48-51)

7. Was khanst tuu lërne mit was is mit Tawi pasiirt?

⁷ Was khanst tuu lërne mit was is mit Tawi pasiirt? Meyer prayche ketultich sin. Fiilaycht, es tuut lang taure pis tas tii woo tich fon khint aan kekhënt hon, mërke tas tuu kroos kewakst pist. Awer tuu khanst tich sicher sin tas Yeehoowa siit tich net ploos aus weenich sayt — Tee wees weer tuu wërklich pist un was tuu mache khanst. (1 Sam. 16:7) Noch etwas woo mer lërne khene is tas mer mise unser froyntxaft mit Kot ferxtërke. Tawi hot es hin kriit wii eyer Yeehoowa sayn kriatsyoon aan kekukt hot un wii eyer triwer noo ketenkt hot iwer was tiise aarwayte iwer te Kriatoer lërne tuun. (Psal. 8:3, 4; 139:14; Rom. 1:20) Een aner tings woos tuu mache khanst is Yeehoowa suuche fer kraft kriin. Tsum payxpiil, tuun etliche fon tayn xuul koleke fon tich xpote wayls tuu Yeehoowa sayn Tsayer pist? Wëns yaa, peet tsu Yeehoowa tas eyer tich helfe khan mit tiise propleem um keen. Un tuu ti nutsliche aanreete in fiire woos tuu in te Piipel, in unser puplikatsyoone un in te wiiteos finst. Woo mee mools tas tuu siist Yeehoowa tich helfe mit een propleem um keen, woo mee tuust tuu uf Tëm traue. Un woo mee tas ti anere tich siin uf Yeehoowa traue, woo mee tuun se uf tich traue.

8-9. Was hot Tawi keholef ketultich waarte pis eyer kheenich kep is, un was khene ti yunge priiter mit tëm sayn payxpiil lërne?

⁸ Kuk mool een aner kefoer woo Tawi mit kemacht hot. Noo tas eyer wii kheenich kesalpt waar, Tawi praucht fiile yoore waarte pis tas eyer khont wii kheenich fon Yuuta rechiire. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Torich tiise tsayt, was hot tëm keholef ketultich waarte? Xtats sich mit unmuutichkheet iwerlaate, Tawi hot sich traan kehal aan was eyer mache khont. Tsum payxpiil, fer een tsayt hot eyer in te Filistya kewoont, wayl eyer waar fon Saul am aus rayse. Tawi hot tiise keleechenheet penutst fer keeche Israël sayn faynte khëmpfe. Soo, hot eyer ti rënte fon Yuuta sayn teritooryum kexitst. (1 Sam. 27:1-12)

⁹ Was khene ti yunge priiter mit Tawi sayn payxpiil lërne? Mach was tuu khanst fer Yeehoowa un ti priiter tiine. Kuk mool ti speryens fon een pruuter woo Ricardo heest. * Fer een lang tsayt hat eyer een traam: wii rekulaar pyoneer tiine. Awer ti elteste hon kesaat tas eyer noch net fërtich waar. Xtats oone muut orer piterlich wëre, Ricardo hot aan kefang noch mee im preetich xafe. Tee saat: “Wën ich retuer kuke, mërke ich tas es waar kuut fer mich kewees ti neetiche ënerunge mache. Ich hon mich traan kehal aan tas too mache: wën yemant interes ketsaycht hot, sin ich tsurik kang un ich hon mich fer yeete pesuuch in kericht. Ich hon soo kaar tas eyerste mool een Piipel xtuutyum kefiirt. Woo mee hon ich kepreeticht, woo weenich nerwees sin ich kep.” Ricardo is yets een kuut rekulaar pyoneer un ministeryaal tiiner.

10. Was hot Tawi een mool kemacht foer een wichtich ëntxlus mache?

¹⁰ Kuk mool etwas aneres woo is mit Tawi pasiirt. Torich ti tsayt woo eyer un sayn mëner waare fon Saul am aus rayse, praychte se sayn familye tehëm lose fer in een kriich khëmpfe keen. Wii se noch wayt waare, etliche faynte hon tëne sayn hayser iwerfal un tëne sayn familye wech kehool. Tawi khont ketenkt hon tas, wayl eyer eene kriicher mit fiil speryens waar, khont eyer laycht eene kuute plaan mache fer tii tsurik pringe. Xtats tas, Tawi hot Yeehoowa sayn oryentiirung kesuucht. Mit te hilef fon tëm priister Apiatar, Tawi hot Yeehoowa kefroot: “Sol ich tiise xpitspuupe  noo yachte?” ‘Yawool!’ — waar Yeehoowa sayn antwort kewees; un Tee hot noch kesaat tas es kuut ap laafe teet. (1 Sam. 30:7-10) Was khanst tuu mit tiise kexicht lërne?

11. Was khanst tuu mache eeps tuu ëntxlise machst?

¹¹ Eeps tuu ëntxlise machst, suuch ti anere sayn aanreete. Xprech mit tayn eltere. Tuu khanst aach kuute aanreete kriin wëns tuu fertseelst mit te elteste woo fiil speryens hon. Yeehoowa traut uf tiise mëner un tuu khanst tas aach mache. Yeehoowa siit tëne wii “kexenke” fer ti kemaynt. (Ëfe. 4:8) Tuu tuust nutse kriin wëns tuu tëne sayn klaape noo machst un wëns tuu tëne sayn kluuche aanunge heerst. Wole mer yets siin was khene mer mit tëm kheenich Asa lërne.

12. Was fer kwaliteete hat te kheenich Asa wii eyer aan kefang hot se rechiire?

¹² Wii eyer noch yung waar, waar te kheenich Asa teemuutich un koraajich kewees. Tsum payxpiil, noo tas sayn fater Apias kextorep is, Asa is kheenich kep un hot aan kefang tas lant fon te falx aanpeetung sauwer mache. “Un noch, tee hot Yuuta kesaat fer Yeehoowa suuche, te Kot fon sayne foerkhomer, un fer tas Kesets un ti kepoote aan heere.” (2 Kro. 14:1-7) Un wën Seraa — te etyooper — is keeche Yuuta khom mit 1.000.000 soltaate, Asa waar kluuch kewees: tee hot Yeehoowa kesuucht fer hilef kriin. Tee hot kesaat: “Oo Yeehoowa, fer tich is es ekaal eps weer tuu helfst xtark orer xwach is. Helef uns, oo Yeehoowa, unser Kot, wayl mer uf tich traue.” Tiise xeene wërter tsayche tas Asa hot wërklich ketraut tas Yeehoowa khont tëm un sayn folek rete. Asa hot sich uf sayn himlixe Fater truf ferlost un “Yeehoowa hot ti etyooper ap kewun”. (2 Kro. 14:8-12)

13. Was is xpeeter mit Asa pasiirt, un warom?

¹³ Khëmpfe keeche een militeer fon 1.000.000 soltaate waar een mechtich kroos kefoer, kël? Awer wayl Asa uf Yeehoowa ketraut hot, hot eyer tas iwerkhome kriit. Es is traurich, awer wën te xlechte kheenich Paasa fon Israël is keeche tëm khom — een fiil kleener kefoer —, Asa hot net Yeehoowa kesuucht. Xtats tas, hot eyer ti hilef fom kheenich fon Siirya kesuucht. Tiise ëntxlus hot tsum unklik kenom! Torich te profeet Anani, Yeehoowa hot Asa kesaat: “Wayls tuu host uf tëm kheenich fon Siirya ketraut un host net uf Yeehoowa, tayn Kot, ketraut, hot te militeer fon tëm kheenich fon Siirya fon tayn hënt kefloo.” Un tas is  wërklich pasiirt, wayl fon tat aan, Asa waar imer im kriich kewees. (2 Kro. 16:7, 9; 1 Khe. 15:32) Was is ti lisyoon?

14. Wii khanst tuu uf Yeehoowa traue? Un tëm noo 1^te Timoteus 4:12, was wërst tuu sin wëns tuu es machst?

¹⁴ Hal tich teemuutich un tuu wayter uf Yeehoowa traue. Wëns tuu tich taafe kelos host, host tuu fiil klaape un fertraue uf Yeehoowa ketsaycht. Un Yeehoowa hot tich een wunerlich priwilëj kexenkt: teel fon sayn familye mache. Yets, prauchst tuu wayter uf Yeehoowa traue. Tas khan laycht aus siin wëns tuu prauchst ëntxlise mache woo tayn leepe ënere. Awer, was tuust tuu in anere situatsyoone mache? Es is wichtich uf Yeehoowa traue in tayn kanse ëntxlise, ekaal ep tii se tuun hon mit ferkniichung, aarwayt orer tsiile im leepe. Trau net uf tayn aychne kluucheet. Xtats tas, suuch piiplixe printsiipye woo in tayn situatsyoon phase, un tan tuu se aan wëne. (Xpr. 3:5, 6) Wëns tuu es machst, lost tuu Yeehoowa froo un kriist tuu te respekt fon te priiter in te kemaynt. (Lees 1^te Timoteus 4:12.) *

15. Tëm noo 2^te Kroonike 18:1-3; 19:2, was fer feeler hot te kheenich Yeosafat kemacht?

¹⁵ (Lees 2^te Kroonike 18:1-3; * 19:2. *) Soo wii meyer al, pist tuu aach imperfekt un als mool machst tuu feeler. Awer tas sol tich net um hale tayn pestes in Yeehoowa sayn aarwayt kepe. Kuk mool tas payxpiil fom kheenich Yeosafat. Tee hat fiile xeene kwaliteete. Wii eyer noch yung waar, hot eyer “te Kot fon sayn fater kesuucht un is Tëm sayn kepoote noo kang”. Tee hot aach etliche prinse kexikt torich ti xtete fon Yuuta reese fer tas folek iwer Yeehoowa lërne. (2 Kro. 17:4, 7) Opwool Yeosafat een kuute mënx waar, hot eyer als mool xlechte ëntxlise kemacht. Weeche eene fon  tiise ëntxlise, hot Yeosafat een xtark aanreet fon eene fon Yeehoowa sayn profeete kriit. Was khanst tuu mit tiise kexicht lërne?

16. Was host tuu mit Rajeev sayn speryens kelërnt?

¹⁶ Tuu ti aanreete woos tuu kriist aan nëme un in fiire. Fiilaycht, soo wii fer fiile yunge priiter, is es xweyer fer tich Yeehoowa sayn aarwayt im eyerste plats fon tayn leepe tuun. Awer, ferliir net tayn muut! Mërk mool ti speryens fon eene yunge pruuter woo Rajeev heest. Tee saat iwer sayn muleyoore: “Torich tiise tsayt, hon ich mich als mool ferloer kefun. Soo wii fer fiile anere yunger, ti sports un ti ferkniichunge waare mich interesanter kewees wii in te fersamlunge orer in te preetich aarwayt keen.” Was hot tëm keholef? Een liiplich elteste hot tëm een aanreet kep. Rajeev leet aus: “Tee hot mich keholef triwer noo tenke aan tëm printsiipyum fon 1^te Timoteus 4:8.” Rajeev hot mit teemuut te aanreet aan kenom, un hot kepleent iwer was tas haupste in tëm sayn leepe waar. Tee saat: “Ich hon ëntxlist fer ti kaystliche tsiile tas eyerste plats fon mayn leepe kepe.” Was fer waar te resultaat? “Phaar yoore xpeeter tas ich tiise aanreet kriit hon — leet Rajeev aus —, sin ich wii ministeryaal tiiner in kesetst kep.”

17. Was tenke ti priiter un xwestere iwer ti yunge mëner woo Yeehoowa tiine?

¹⁷ Yunge mëner, ti priiter un xwestere in te kemaynt tenke tas es een kroos eer is Yeehoowa “in eenichkheet” mit aych tiine! (Sof. 3:9) Tii liipe ti muutich un flaysich aat wii teyer ti aarwayt fërtich pringt. Teyer hot fiil weyert forich tëne sayn aue. (1 Yo. 2:14)

18. Tëm noo Xpriiche 27:11, was tenkt Yeehoowa iwer ti yunge mëner woo tëm tiine?

¹⁸ Yunge pruuter, ferkes net tas Yeehoowa liipt un traut uf tich. Tee hot xon foer raus kesaat tas in te letste taache, een militeer fon yunge mëner teet sich fraywilich aan piite. (Psal. 110:1-3) Yeehoowa wees tas tuu liipst tëm un wilst tayn pestes in tëm sayn aarwayt mache. Tan, say ketultich mit te anere un mit tich selepst aach. Wëns tuu feeler machst, nëm ti iipung un ti tisipliin woos tuu kriist aan; ferxtee tas es fon Yeehoowa khomt. (Hep. 12:6) Wëns tuu een flicht kriist, phas tas flaysich uf. Un, tas haupste: in ales was tuu machst, los tayn himlixe Fater froo mit tich! (Lees Xpriiche 27:11.) *