XTUUTYUM ARTIKEL 38
Say kluuch torich een friitlich tsayt
“Es hot friit im lant kep. Torich al tiise yoere es hot khee kriich keeche tëm kep, wayl Yeehoowa hot tëm ruu kep.” (2 CRÔNICAS 14:6)
LIIT 60 Tas petayt ayer leepe
WAS TUUN MER SIIN? *
1. Wanee khan tas xlimer sin Yeehoowa tiine?
WAS mënst tuu? Wanee is tas xlimer Yeehoowa tiine? Wëns tuu fiile propleeme host orer wën ales kuut is? Wën mer propleeme hon, es is laycht fer uns uf Yeehoowa traue. Awer, was mache mer wën mer in friit sin? Tuun mer manich mool ferkese wii wichtich Yeehoowa tiine is? Yeehoowa hot ti israelite aan kesaat tas es khent pasiire. (Deut. 6:10-12)
Te kheenich Asa hot keeche ti falx aanpeetung kekhëmpft (Kuk te apsats 2.) *
2. Was fer payxpiil hot te kheenich Asa kelos?
2 Te kheenich Asa is een iwer kuute payxpiil fon yemant woo hot mit kluucheet sich aan kextelt. Tee hot uf Yeehoowa kans ketraut un hot iim ketiint, net ploos in xlechte tsayte, awer aach in friitliche tsayte. Torich sayn kanse leepe, Asa hot Yeehoowa mit sayn kans hërts ketiint. (1 Reis 15:14, noote) Een aat wii Asa tas pewayst hot, waar Yuuta fon te falx aanpeetung sauwer mache. Ti Piipel saat tas eyer “hot ti altare fon te frëmte kote un ti hooche pletse wech kexaft, ti hayliche pheele ferprokelt, un ti hayliche hols phoste ap kexnit”. (2 Crô. 14:3, 5) Tee hot soo kaar Maakaa, sayne kroosmuter, fon te hooch xtel woo se in tëm sayn rechiirung hat, wech ketuun. Weeche was? Wayl tii hot tas folek uf kemuut een xtaatue aan peete. (1 Reis 15:11-13)
3. Was tuun mer in tiise artikel siin?
3 Asa hot mee wii ploos tas lant sauwer fon te falx aanpeetung kemacht. Tee hot aach tas folek fon Yuuta keholef noch mool Yeehoowa aan peete. Yeehoowa hot Asa un ti israelite keseechent mit een friitlich tsayt. * Torich tseen yoere fon Asa sayn rechiirung, ‘es hot friit im lant kep’. (2 Crô. 14:1, 4, 6) In tiise artikel, tuun mer siin wii hot Asa tiise tsayt kuut penutst. Noo heyer, tuun mer xpreche iwer tas payxpiil fon te eyerste kriste woo, soo wii Asa, hon een friitlich tsayt kuut penutst. Am ën, tuun mer tiise frooch antworte: Wëns tuu khanst in tayn lant Yeehoowa fray aan peete, was khanst tuu mache fer tiise friitlich tsayt mit kluucheet penutse?
WII HOT ASA EEN FRIITLICH TSAYT PENUTST?
4. Tëm noo 2 Crônicas 14:2, 6, 7, wii hot Asa een friitlich tsayt penutst?
4 Lees 2 Crônicas 14:2, * 6, 7. * Asa hot fer tas folek kesaat tas es waar Yeehoowa woo hot ‘tëne friit uf al ti sayte kep’. Awer, Asa hot net ketenkt tas es waar een tsayt fer se ruue. Kans anerste, tee hot aan kefang xtete, mauer, thorme un toore paue. Tee hot fer tas folek fon Yuuta kesaat: “Tas lant is noch unich unser kontrol.” Was wolt Asa saan? Tee wolt saan tas tas folek khont fray in tëm lant hin un heyer keen un paue, mit khee faynte fer se xteere. Tee hot tas folek uf kemuut fer tiise friitlich tsayt kuut penutse.
5. Warom hot Asa sayn militeer ferxtërkt?
5 Asa hot aach tiise friitlich tsayt penutst fer sayn militeer ferxtërke. (2 Crô. 14:8) Petayt tas tas eyer hot net uf Yeehoowa ketraut? Nee. Xtats tas, Asa wust tas sayn flicht wii kheenich waar tas folek in richte fer ti propleeme woo se khente im futuer mit mache. Asa wust tas tiise friitlich tsayt woo in Yuuta waar, teet tsiimlich sicher net fer imer taure. Un tas is kraat soo pasiirt.
WII HON TI EYERSTE KRISTE EEN FRIITLICH TSAYT PENUTST?
6. Wii hon ti eyerste kriste een friitlich tsayt penutst?
6 Opwool ti eyerste kriste waare oft keyacht, tii hate aach friitliche tsayte. Wii hon se tiise tsayt penutst? Tiise troye mëner un fraae hon ti kuute oter kepreeticht oone se ruue, un hon sich traan kehal aan Yeehoowa tiine. Weeche tas, sayn numer hot sich ferkreest. Oone tswayfel, Yeehoowa hot sayn flaysich preetich in friitliche tsayte keseechent. (Atos 9:26-31)
7-8. Wën tii ti keleechenheet hate, was hon Phaul un anere kemacht? Lee aus.
7 Ti eyerste kriste hon al ti oportuniteete penutst fer ti kuute oter preetiche. Tsum payxpiil, wën te aphostel Phaul kesiin hot tas eyer khont fer fiile in Ëfeso preetiche, tee hot tiise oportuniteet kuut penutst fer tat preetiche un tisipele mache. (1 Cor. 16:8, 9)
8 Im yoer 49 N.K., een aner keleechenheet is foer Phaul un anere kriste tsum foer xayn khom, wën ti elteste un aphostele in Yeruusalëm hon een ëntxlus kemacht iwer tas pexnaytung. (Atos 15:23-29) Noo tas ti ëntxlus waar fer ti kemaynte pekhant kemacht, ti tisipele hon xtram kexaft fer “ti kuute oter fon Yeehoowa sayn wort” preetiche. (Atos 15:30-35) Was fer waar te resultaat? Ti Piipel saat tas ‘ti kemaynte sin im klaape kextërekt woer un taach tsu taach kreeser kewoer’. (Atos 16:4, 5)
WII SIN TI FRIITLICHE TSAYTE HAYT PENUTST?
9. Was is ti situatsyoon in fiile lënter hayt, un was khene mer uns frooe?
9 Hayt, in fiile lënter, khene mer in friit preetiche. Leepst tuu in een lant woos tuu khanst Yeehoowa fray aan peete? Wën yaa, froo tich: ‘Wii sin ich am tiise frayheet penutse?’ Torich tiise unkeweenliche letste taache, Yeehoowa sayn orkanisatsyoon is am fiire ti kreeste preetich un inlërnung aarwayt woo ti welt xon kesiin hot. (Mar. 13:10) Es kept fiile tinge woo mer khene in tiise aarwayt mache.
Fiile tuun kroose seechen kriin wën se preetiche in anere lënter un fer ti mënxe woo anere xprooch xpreche (Kuk ti apsetse 10-12.) *
10. Was tuut 2 Timóteo 4:2 uns uf muute se mache?
10 Wii khanst tuu ti friitlich tsayt kuut penutse? (Lees 2 Timóteo 4:2.) * Was mënst tuu fon tayn situatsyoon noo kuke, un siin eps tuu orer yemant fon tayn familye khan mee aan te preetich aarwayt mache, fiilaycht soo kaar wii pyoneer tiine? Yets is net ti tsayt fer raychtung un materiaalixe tinge samele. Torich ti kroos xwiirichkheet, khee materyaalixe tinge woo mer hon tuun nutslich fer uns sin. (Pro. 11:4; Mat. 6:31-33; 1 João 2:15-17)
11. Was hon welche kemacht fer noch mee layt mit te kuute oter trefe?
11 Fiile puplikatoore sin am een nay xprooch lërne, tas se khene mit tas preetiche un in lërne. Fer tiise puplikatoore helfe, Kot sayn orkanisatsyoon tuut puplikatsyoone aan imer mee xprooche iwersetse. Tsum payxpiil, im yoer 2010, meyer hate puplikatsyoone aan unkefeer 500 xprooche. Hayt, hon mer xon aan mee wii 1.000 xprooche!
12. Was fer nutse tuun ti layt kriin wën se tas pexeet fom Raych in sayn muter xprooch heere? Kep een payxpiil.
12 Wii tuun ti mënxe sich fine, wën se iwer Yeehoowa heere in sayn muter xprooch? Kuk ti speryens fon een xwester woo hot nutse kriit fon een rechyonaal konkrës woo waar in Memphis, Tennessee, F.X.A., kehal. Ti xwester sayn muter xprooch is Kinyarwanda — woo is hauptseechlich kexprooch in Ruanta, Konko Temokratix Repuplik un Ukanta. Noom konkrës, woo aan tiise xprooch kehal waar, ti xwester hot kesaat: “Tas is tas eyerste mool woo ich khan tas kanse konkrës ferxteen sayt ich fer ti Fereenichte Xtaate fon Amërika khom sin, 17 yoer retuer.” Es is taytlich tas tiise xwester waar tiif petrof wën se tas prokram in sayn xprooch keheert hot. Wën tayn situatsyoon tich erlaupt, khanst tuu een aner xprooch lërne fer welche in tayn teritoryum helfe? Teet yemant in tayn teritoryum tich laychter aan nëme wayls tuu mit tëm in sayn muter xprooch xprechst? Tayn aanxtrengung tuut tich fiil frooheet pringe.
13. Wii hon unsere priiter in Ruslant een friitlich tsayt penutst?
13 In etliche lënter unsere priiter khene net fray preetiche wayl ti rechiirunge hon xrooe krënse fer unser preetich aarwayt kep. Tsum payxpiil, kuk mool was pasiirt is mit unsere priiter in Ruslant. Tii waare fiile yoere keyacht, awer tan, in Mërts fon 1991, ti rechiirung hot tëne ti erlaupnis kep fer fray Yeehoowa aan peete. In tiise tsayt, es waare unkefeer 16.000 puplikatoore in Ruslant. Tswansich yoer xpeeter, tiise numer hot kewakst fer pis mee wii 160.000 puplikatoore! Oone tswayfel, unsere priiter waare kluuch wën se ti oportuniteet hate fer fray preetiche. Awer tiise friitlich tsayt hot net lang ketauert. Awer soo kaar wën ti situatsyoon sich keënert hot, tii sin noch wayter flaysich keplip aan Yeehoowa sayn aanpeetung. Tii tuun wayter mache ales was se khene fer Tëm tiine.
TI FRIITLICH TSAYT TUUT NET TAURE
Noo tëm kheenich Asa sayn hërtslich kepeet, Yeehoowa hot Yuuta keholef keeche een kroos faynte militeer kewine (Kuk ti apsetse 14-15.)
14-15. Wii hot Yeehoowa sayn macht penutst fer Asa helfe?
14 In Asa sayn taache, ti friitlich tsayt hot sayn ën kriit. Een mechtich kroos militeer — mit mee wii een milyoone soltaate — is fon Etyoopya khom. Sayn fiirer, Seraa, waar sich sicher tas eyer un sayn militeer khente Yuuta ap kewine. Soo wii soo, te kheenich Asa hot uf sayn Kot, Yeehoowa, ketraut — net uf numere. Asa hot kepeet: “Heleft uns, oo Yeehoowa, unser Kot, wayl mer uf tich traue, un in tayne naame sin mer keeche tiise folek khom.” (2 Crô. 14:11)
15 Opwool tas etyoopix militeer hat neekst te topelt numer soltaate, Asa wust tas Yeehoowa mechtich waar un khent sayn folek helfe. Un Yeehoowa hot net tëne im xtich kelos; tas etyoopix militeer waar ap kewun — tii waare niter ferxlaa. (2 Crô. 14:8-13)
16. Wii wise mer tas ti friitlich tsayt tuut net taure?
16 Meyer wise net kans kenau was tuut mit yeete fon uns im futuer pasiire. Awer mer wise tas te friit woo Yeehoowa sayn folek hayt hot tuut net taure. Eriner tich: Yeesus hot foer heyer raus kesaat tas in te letste taache sayn tisipele teete ‘kehast fon al te natsyoone wëre’. (Mat. 24:9) In te selwich aat, te aphostel Phaul hot kesaat tas ‘al woo een leepe fon aanpeetung tsu Kot nëme wole, in eenichkheet mit Yeesus Kristus, wëre aach keyacht’. (2 Tim. 3:12) Satanaas is “aarich wuutich” un mer teete uns selepst petrooe wën mer tenke teete tas mer khente — in een weech orer anere — fon tëm sayn wuut net petrof wëre. (Apo. 12:12)
17. In was fer aate wërt unser klaape keproopt?
17 Klaych, meyer al tuun proope mit mache woo tuun unser klaape im frooch xtele. Klaych, es “tuut een kroos xwiirichkheet kepe, wii es noch nii fom aanfang fon te welt pis yets kep hot”. (Mat. 24:21) Torich tiise tsayt, welche fon unser familye khene sich keeche uns xtele un unser aarwayt khan ferpoot wëre. (Mat. 10:35, 36) Tuut yeete eene fon uns, soo wii Asa, uf Yeehoowa traue fer hilef un xitsung kriin?
18. Tëm noo Hebreus 10:38, 39, was tuut uns helfe fërtich sin wën te friit sayn ën kriit?
18 Yeehoowa tuut uns xon yets kaystlich foer perayte fer was noch khomt. Eyer is am “te troy un ferninftiche sklaaw” penutse fer uns tas “ese in te richtich tsayt kepe”, soo tas mer ales hon woo mer prauche fer xtark plaype. (Mat. 24:45) Awer meyer thërfe unser teel mache — xtram xafe fer eene fest klaape aan Yeehoowa hon. (Lees Hebreus 10:38, 39.) *
19-20. Noo 1 Crônicas 28:9 leese, was sole mer uns frooe un weeche was?
19 Soo wii te kheenich Asa, mer prauche “Yeehoowa suuche”. (2 Crô. 14:4; 15:1, 2) Te eyerste xrit aan tiise suuchung is Yeehoowa khëne lërne un ketaaft wëre. Meyer mache ales was mer khene fer unser liip tsu Yeehoowa ferxtërke. Fer se siin wii sin mer too traan, mer khene uns frooe: ‘Tuun ich imer in te fersamlunge keen?’ In tëne, kriin mer kraft fer wayter Yeehoowa tiine, un sin mer fon unsere priiter un xwestere uf kemuut. (Mat. 11:28) Meyer khene uns aach frooe: ‘Tuun ich reeklich ti Piipel xtutiire? Wën ich mit mayn familye leepe, tuun ich tsayt hoole fer yeete woch ti familye aanpeetung mache? Orer wën ich aleen leepe, tuun ich tsayt hoole, yeete woch, soo wii wën ich teel fon een familye mache teet? Un noch, tuun ich mayn pestes mache fer se preetiche un ti anere in lërne?’
20 Warom sole mer uns tas frooe? Ti Piipel saat tas Yeehoowa tuut unser ketanke un unser hërtse noo kuke, tan mer sole tas selwiche mache. (Lees 1 Crônicas 28:9.) * Un wën mer mërke tas mer prauche unser tsiile, aanxtelunge orer ketanke ënere? Tan, meyer sole hilef fer Yeehoowa ferlange, tas eyer uns heleft tas mache. Yets is ti tsayt fer uns foer perayte fer ti proope woo noch khome. Los niks tich um hale ti friitlich tsayt mit kluucheet penutse!
LIIT 62 Tas naye liit
^ parágrafo 5 Leepst tuu in eene lant woos tuu khanst Yeehoowa fray aan peete? Wëns yaa, wii pist tuu am tiise friitlich tsayt penutse? Tiise artikel tuut tsayche wii khanst tuu tas payxpiil fon tëm kheenich Asa fon Yuuta un fon te eyerste kriste noo mache. Tii hon ti friitlich tsayt mit kluucheet penutst.
^ parágrafo 3 TUU PESER FERXTEEN: Tas wort “friit” petayt mee wii ploos aan khee kriich sin. Tas hepreeyx wort hot aach se tuun mit kesuntheet, sicherheet un sich kuut fine.
^ parágrafo 4 (2 Crônicas 14:2) Asa hot kemacht was foer ti aue fon Yeehoowa, sayn Kot, richtich un kuut waar.
^ parágrafo 4 (2 Crônicas 14:6, 7) Tee hot ferxtërkte xtete in Yuuta kepaut wayl es hot friit im lant kep. Torich al tiise yoere es hot khee kriich keeche tëm kep, wayl Yeehoowa hot tëm ruu kep. 7 Tee hot fer Yuuta kesaat: “Wole mer tiise xtete paue, un wole mer tëne ferxtërke mit mauer, thorme, toore un richele. Wayl tas lant is noch unich unser kontrol, wayl mer hon Yeehoowa, unser Kot, kesuucht. Meyer hon tëm kesuucht, un uf al ti sayte hot eyer uns friit kep.” Un sayn paueray is kans kuut ap kelaaf.
^ parágrafo 10 (2 Timóteo 4:2) Tuu tas wort preetiche, mach tas oone tsayt se ferliire, in kuute un in xweyere tsayte. Tuu tsu recht wayse, xtark aan saan un ërnst aan reete mit ale ketult un kexik wëns tuu in lërnst.
^ parágrafo 18 (Hebreus 10:38, 39) “Awer mayn kerechte tuut weeche te klaape leepe”, un “wën eyer tsurik keet, tuun ich mich net fon tëm kefale”. 39 Awer, meyer sin net fon tëne woo tsurik fer ti fernichtung keen, awer fon tëne woo klaape hon fer tas leepe rete.
^ parágrafo 20 (1 Crônicas 28:9) “Un tuu, Salomon, mayn puup, tuu te Kot fon tayne fater khëne un tëm tiine mit kanse hërts un mit fiil lust, wayl Yeehoowa tuut ti hërtse noo kuke un siit ti tiife ketanke. Wëns tuu tëm suuchst, tee lost sich fon tich fine; awer, wëns tuu tëm im xtich lost, eyer tuut tich nii mools aan nëme.”
^ parágrafo 62 PILTER AUSLEYUNGE Sayt 15: Te kheenich Asa hot sayn kroosmuter fon sayn hooch xtel wech ketuun wayl tii hot ti layt uf kemuut een xtaatue aan peete. Ti troye woo uf Asa sayn sayt waare hon sayn payxpiil noo kang un ti xtaatue fernicht.
^ parágrafo 64 PILTER AUSLEYUNGE Sayt 17: Eene flaysiche pheyerche tuut sayn leepe keweenlicher lose, soo khene se in een plats tiine woo tas neetichkheet fon puplikatoore kreeser is.
