XTUUTYUM ARTIKEL 50
LIIT 135 “Say kluuch, mayn soon”
Eltere, helft ayre khiner sayn klaape ferxtërke
“[Pewayst] fer aych selepst (…) was Kot sayne kuute, xeene un perfekte wile is.” (ROMAANER 12:2)
WAS TUUN MER SIIN?
Wii ti eltere mit sayn khiner xpreche khene iwer Kot un ti Piipel un wii se tëne helfe khene sayn klaape ferxtërke.
1-2. Wii sole ti eltere sich aan xtele wën sayn khiner frooche iwer Kot un ti Piipel mache?
FIILE xtime tas khiner tsiie, is een fol tsayt aarwayt. Wëns tuu yunge khiner host, meyer loope tich weeche tayn aanxtrengung fer tëne helfe een xtarke klaape paue. (Teut. 6:6, 7) Soo lang wii ti khiner wakse, khene se aan fange ërnste frooche iwer unser piiplixe klaape mache. Een frooch khent sin: ‘Meechte ti tinge woo ti Piipel ferpiit, wërklich ferkheert sin?’
2 Wëns tuu soo sorte frooche heerst, fiilaycht khanst tuu tich ketanke mache. Khan sin tas tuu tenkst tas tas khint sayn klaape xweecher kep is. Awer in woerheet, soo lang wii ti khiner wakse, mise se tiise frooche antworte fer sayn klaape ferxtërke. (1 Kor. 13:11) Soo tuu praychst khee pang hon. Wën tayn khiner frooche iwer unser klaape mache, sii tas wii een oportuniteet fer tëne helfe sayn apiliteet fer se tenke ëntwikele.
3. Was tuun mer in tiise artikel siin?
3 In tiise artikel, tuun mer siin wii ti eltere sayn khiner helfe khene (1) een xtarke klaape ëntwikele, (2) weyert fer ti piiplixe kesetse kepe un (3) lërne wii sayn klaape xitse. Meyer siin aach warom es kuut is tas ti khiner frooche mache un meyer xpreche iwer etliche aktiwiteete woo khene ti eltere ti oportuniteet kepe fer mit sayn khiner iwer unser klaape xpreche.
HELF TAYN KHINER EEN XTARKE KLAAPE AAN KOT UN TI PIIPEL PAUE
4. Was fer frooche khene ti khiner sich mache un warom?
4 Ploos wayls tuu klaape aan Yeehoowa host, es wil net saan tas tayn khiner es aynfach ërpe tuun. Tuu hast net klaape uf Yeehoowa wiis tuu uf te welt khom pist un tas is aach soo mit tayn khiner. Tes weeche, mit te tsayt, khene tayn khiner soo sorte frooche mache: ‘Wii khan ich mich sicher sin tas es een Kot kept? Meecht ich klaape khene aan was ti Piipel saat?’ In woerheet, ti Piipel tuut uns uf muute unser ferxtant penutse un ales pewayse. (Rom. 12:1; 1 The. 5:21) Awer wii khanst tuu tayn khiner helfe sayn klaape ferxtërke?
5. Wii khene ti eltere sayn khiner helfe klaape aan te Piipel ëntwikele? (Romaaner 12:2)
5 Helf tayn khiner pewaysunge suuche tas was ti Piipel saat, woer is. (Lees Romaaner 12:2.) a Wën tayn khiner frooche mache, helf tëne ti antworte fine in unser unersuuchunge puplikatsyoone, soo wii te Índice das Publicações da Torre de Vigia orer te Guia de Pesquisa para Testemunhas de Jeová. In te Guia de Pesquisa, khene se im theema “A Bíblia” rin keen un tan “Inspirada por Deus”. Tat tuun se pewaysunge fine tas ti Piipel “Kot sayn Wort” is, net ploos eene kuute puuch woo ti mënxe kexrip hon. (1 The. 2:13) Ti khiner khene, tsum payxpiil, mee lërne iwer ti friirix asiirix xtat fon Niiniwe. Friier, hon etliche kelërntne layt kesaat tas Niiniwe nii eksistiirt hot. Awer unkefeer im yoerkang 1850, sin ti ruiine fon tiise xtat kefun kep. Un tas hot pewayst tas ti Piipel recht hat. (Sof. 2:13-15) Fer se siin wii Niiniwe sayn fernichtung piiplixe profetsiie erfiilt hot, kuk te artikel “Wust tuu tas?” in Te Wachthorm Nofemper fon 2021. Tuu tayn khiner uf muute se ferklayche was unser puplikatsyoone saan mit was anere piicher, woo ma traue khan, saan. Tas tuut se helfe sayn klaape aan te Piipel ferxtërke.
6. Wii khene ti eltere sayn khiner helfe sayn apiliteet fer se tenke ëntwikele? Kep een payxpiil. (Kuk aach tas pilt.)
6 Helf tayn khiner sayn apiliteet fer se tenke ëntwikele. Suuch oportuniteete fer mit tayn khiner fertseele iwer ti Piipel orer iwer unser klaape aan Kot. Tiise oportuniteete khene foer khome in een pesuuch tsu een museum, een park orer een filyaal fon Yeehoowa sayn Tsayer. Tsum payxpiil, wën teyer een museum pesuucht, perseenlich orer torich te internet, khanst tuu fer tayn khiner tsayche wii een ewënt orer tings mit te Piipel se tuun hot. Tas khan tayn khiner helfe se siin tas ti Piipel kenau is. Fiilaycht khanst tuu tayn khiner in lërne iwer te Moapiitixe Xteen. Tiise xteen is 3.000 yoore alt un Yeehoowa sayn naame xteet tat truf. Es is meechlich te Moapiitixe Xteen siin im Louvre Museum, in Paris (Frankraych). Es kept aach een kopye fom Moapiitixe Xteen im museum “Ti Piipel un Kot sayn naame” in te haupt sets fon Yeehoowa sayn Tsayer in Warwick, Nay York. Te Moapiitixe Xteen tsaycht tas te kheenich Mesa fon Moaap sich keeche Israël repeliirt hot un tas xtimt mit was ti Piipel saat. (2 Khe. 3:4, 5) Wën tayn khiner pewaysunge siin tas ti Piipel kenau is, wërt sayn klaape xtërker. (Kuk aach 2 Kroonike 9:6.)
Fer tayn khiner helfe sayn apiliteet fer se tenke ëntwikele, khanst tuu tsayche etliche tinge woo in te museums xteen (Kuk te apsats 6.)
7-8. (a) Was lërne mer mit te xeene mustere woo mer in te natuer fine? Kep een payxpiil. (Kuk aach tas pilt.) (b) Was fer frooche khene tayn khiner helfe sayn klaape aan een Kriatoer ferxtërke?
7 Tuu tayn khiner uf muute iwer ti natuer tenke. Wën teyer uf te kolonii laaft orer in een kaate xaft, helf tayn khiner ti interesante mustere siin woo noo un noo in te natuer foer khome. Tiise mustere tsayche tas yemant kluuch es kepleent hot. Tsum payxpiil, in te natuer sin fiile tinge wii een spiraal kemustert un ti syentiste tuun tas xon fiile yoore xtutiire. Een syentiste, woo Nicola Fameli heest, saat tas wëns tuu tseelst ti numer spiraale in etwas in te natuer, tuust tuu imer ti selwich sekwëns fon numere fine. Tiise numere sin kenënt wii sekwëns fon Fibonacci. Meyer khene spiraale in fiile tinge siin, soo wii in etliche kalaksye, in te xnek hayser, in te pleter fon te plantse un in te sunepluum. b
8 In te xuul, tuun tayn khiner mee lërne iwer anere mustere woo mer in te natuer ofts fine. Tsum payxpiil, ti meyerste peem hon een muste woo noo un noo foer khomt. Es kept te xtam, tan ti nest un tan ti nestche un soo wayter. Meyer khene soo sorte mustere in anere tinge in te natuer siin, soo wii in te xneefloke. Awer weer hot ti kesetse hinich tiise mustere kemacht? Weer hot tas soo kuut kepleent? Wën tayn khiner tiif triwer noo tenke iwer ti wunerlich kriatsyoon, tas tuut se tsiimlich sicher helfe sayn klaape ferxtërke tas Kot ales kemacht hot. (Hep. 3:4) Soo lang wii tayn khiner elter wëre, must tuu tëne aach helfe se ferxteen warom es wichtich is Kot sayn kesetse aan heere. Tuu khanst soo een sort frooch mache: “Wën Kot uns kemacht hot, meecht tee net te peste sin fer uns tsayche wii mer uns aan xtele sole fer froo wëre?” Tan khanst tuu fer tayn khiner tsayche tas, torich ti Piipel, saat uns Kot wii mer froo wëre khene.
NASA, ESA, and the Hubble Heritage (STScl/AURA)-ESA/Hubble Collaboration
Was is hinich ti xeene tinge in te natuer? (Kuk ti apsetse 7-8.)
HELF TAYN KHINER SE FERXTEEN WAROM TI PIIPLIXE KESETSE KUUT SIN
9. Warom khan een khint frooche iwer ti piiplixe kesetse mache?
9 Wën tayn khiner frooche iwer piiplixe kesetse hon, fersuuch siin was too hiner traan is. Meechte se net klaape tas was ti Piipel saat woer is? Orer meechte se aynfach net wise wii sayn klaape fer ti anere aus leye? In te 2 situatsyoone, khanst tuu tayn khiner helfe se ferxteen warom es kuut is Kot sayn kesetse aan heere. Too tefoer, khanst tuu mit tëne xtutiire tas puuch Los tich kuut keen im leepe fer imer! c
10. Wii khanst tuu tayn khiner helfe een ticht fraayntxaft mit Yeehoowa paue?
10 Helf tayn khiner Yeehoowa sayn tichte fraaynte wëre. Soo lang wiis tuu ti Piipel mit tayn khiner xtutiirst, penuts ti frooche un ti pilter im puuch Los tich kuut keen! fer se ferxteen wii se sich xpiire tuun iwer unerxiitliche sache. (Xpr. 20:5) Tsum payxpiil, ti lisyoon 8 ferklaycht Yeehoowa mit een liipe fraaynt woo uns aanreete kept woo khene uns xitse un frooheet pringe. Tuu khanst iwer 1 Yoohan 5:3 xpreche un frooe: “Wayl Yeehoowa unser kuute fraaynt is, wii sole mer sayn kesetse siin?” Tas siit wii een keweenlich frooch aus, awer es khan tayn khiner helfe se ferxteen tas Yeehoowa uns kesetse kept wayl eyer uns liipt. (Isa. 48:17, 18)
11. Wii khanst tuu tayn khiner helfe mee weyert fer ti piiplixe aanreete kepe? (Xpriiche 2:10, 11)
11 Xprech iwer ti nutse woo mer kriin wën mer ti Piipel foliche. Wën teyer ti Piipel orer te Piipel tekst fer te taach leest, xprecht iwer wii ti piiplixe funtamente ayre familye keholef hon. Tsum payxpiil, meechte tayn khiner mërke khene warom es kuut is flaysich un eerlich sin? (Hep. 13:18) Tuu khanst aach aus leye wii mer khene kesunter un frooer sin wën mer ti Piipel aan heere. (Xpr. 14:29, 30) Soo sorte kexpreeche tuun tsiimlich sicher tayn khiner helfe mee weyert fer ti piiplixe aanreete kepe. (Lees Xpriiche 2:10, 11.) d
12. Wii tuut een fater sayn soon helfe se ferxteen warom ti piiplixe aanreete kuut sin?
12 Steve, woo in Frankraych leept, leet aus wii tee un sayn fraa tëne sayn soon Ethan — woo 16 yoore alt is — helfe ti liip hinich Yeehoowa sayn kesetse siin: “Meyer mache tëm soo sorte frooche: ‘Warom wil Yeehoowa hon tas mer tiise kesets aan heere? Wii tsaycht tas tas tee uns liipt? Was khent pasiire wëns tuu unfolich weyerst?’” Soo sorte kexpreeche hon Ethan keholef een xtarke klaape hon aan was Kot saat richtich is. Steve saat noch: “Meyer wole Ethan helfe se siin tas ti kluucheet fon te Piipel is fiil peser wii ti mënxe sayns.”
13. Kep een payxpiil wii ti eltere sayn khiner iipe khene fer piiplixe funtamente aan wëne.
13 Tuu tayn khiner iipe fer piiplixe funtamente aan wëne. Tsum payxpiil, khan sin tas ti xuul tayn khiner in setst een puuch leese. Fiilaycht tuut tas puuch yemant foer xtele woo imoraalix orer wyolënt is. Un tas puuch khan es aus siin mache tas es net ferkheert is. In soo een situatsyoon, khanst tuu fer tayn khiner frooe: “Wii meecht Yeehoowa sich xpiire wën ti layt sich soo aan xtele?” (Xpr. 22:24, 25; 1 Kor. 15:33; Fili. 4:8) Tas khan tayn khiner helfe se siin warom es kluuch is Yeehoowa aan heere. Un wën ti leerer orer anere xiiler tëne sayn mënung iwer tas puuch frooe, khene se iwer sayn klaape xpreche.
HELF TAYN KHINER IWER SAYN KLAAPE XPRECHE
14. Was fer sache khan een yunge krist ëngstlich lose, un warom?
14 Als mool hon ti yunge pang fer mit te anere iwer sayn klaape fertseele. Tii khene sich, tsum payxpiil, ëngstlich xpiire wën se aus leye mise warom se net aan te ewolutsyoon klaape. Tas khan xweyer sin wayl, als mool, tuun ti leerer ti ewolutsyoon foer xtele wii een woerheet, net een teorii. Wii khanst tuu tayn khiner helfe sich kans sicher sin tas sayn klaape woer is?
15. Was khan een yung helfe sich sicher sin tas sayn klaape een funtament hot?
15 Helf tayn khiner sayn klaape ferxtërke. Tii mise sich net xeeme wayl se aan een Kriatoer klaape. (2 Tim. 1:8) Soo kaar fiile syentiste klaape net tas ti tinge aleen tsum foer xayn khom sin. Tiise syentiste mërke pewaysunge tas es mus een xlaue Kriatoer kepe hinich ti kanse lepeentiche tinge. Tes weeche, klaape se net aan te ewolutsyoon, woo in fiile xuule uf te kans welt in kelërnt is. Een tings woo tayn khiner helfe khan sayn klaape un koraaj ferxtërke, is raus fine warom anere priiter un xwestere aan een Kriatoer klaape. e
16. Wii khene ti eltere sayn khiner helfe sayn klaape aan een Kriatoer aus leye? (1 Pheeter 3:15) (Kuk aach tas pilt.)
16 Helf tayn khiner fërtich sin fer aus leye warom se aan een Kriatoer klaape. (Lees 1 Pheeter 3:15.) f Im site jw.org, es kept fiile artikele woo iwer ti ewolutsyoon un ti kriatsyoon xpreche. Tuu khanst mit tayn khiner too triwer fertseele. Tan khene se raus suuche ti ausleyung woo se tenke peser pariirt un teyer khent tas iipe. Helf tayn khiner se siin tas se mise net mit sayn koleke tsënke. Tuu tëne uf muute keweenlich un taytlich sin wën yemant wilich is fer too triwer fertseele. Tsum payxpiil, een koleke khan saan: “Ich klaape ploos aan was ich siin khan un ich hon Kot nii kesiin.” Ti yunge khene antworte: “Xtel tich mool foer tas tuu in een walt laafst, wayt wech fon te xtete. Awer tan siist tuu een xeen haus. Was teest tuu tenke? Yemant mus tas haus kepaut hon. Tas selwiche kilt fer ti eyert un ti lepeentiche tinge: yemant mus tas kemacht hon.”
Kep keweenliche ausleyunge wëns tuu mit tayn xuul koleke xprechst (Kuk ti apsetse 16-17.) g
17. Wii khene ti eltere sayn khiner helfe aate fine fer mit te anere iwer ti Piipel xpreche? Kep een payxpiil fon was sayn khint fer een koleke frooe khan.
17 Helf tayn khiner aate fine fer mit te anere iwer ti Piipel xpreche. (Rom. 10:10) Tuu khanst tas ferklayche mit een musik instrument xpiile. Am aanfang mus een xiiler keweenliche musike iipe, awer mit te tsayt, wërt tas laychter. Kraat soo, khan een yung persoon aan fange mit een keweenlich aat fer se preetiche. Tii khan, tsum payxpiil, fer een koleke frooe: “Wust tuu tas ofts tuun ti syentiste was se in te natuer siin, noo mache? Los mich tich een wiiteo tsayche.” Tan khan se een wiiteo fon te sekwëns Hots yemant kepleent? tsayche. Noo heyer khan ti yung persoon frooe: “Wën een syentist keloopt is wayl eyer etwas in te natuer noo macht, weer sol keloopt wëre weeche was mer in te natuer siin?” Soo sorte keweenliche frooche khene een koleke uf muute mee iwer Yeehoowa lërne.
HELF TAYN KHINER SAYN KLAAPE WAYTER FERXTËRKE
18. Wii khene ti eltere sayn khiner helfe sayn klaape wayter ferxtërke?
18 Ti welt is fol layt woo net aan Yeehoowa klaape. (2 Phe. 3:3) Tes weeche, soo lang wiis tuu ti Piipel mit tayn khiner xtutiirst, tuu tëne uf muute sache unersuuche woo sayn respekt tsu te Piipel un Kot sayn kesetse ferkreese. Tsaych wii wunerlich Yeehoowa sayn kriatsyoon is. Tas tuut tëne helfe tiifer tenke un sayn klaape ferxtërke. Helf tëne aach ferxteen ti wunerliche piiplixe profetsiie woo sich xon erfiilt hon. Un tas haupste: peet fer tayn khiner un mit tayn khiner. Soo khanst tuu tich sicher sin tas Yeehoowa tayn aanxtrengung fer tayn khiner helfe sayn klaape ferxtërke, peloone tuut. (2 Kro. 15:7)
LIIT 133 Tiin Yeehoowa in te yunge yoore
a (Romaaner 12:2) Un lost net tiise welt aych wayter mustere; xtats tas, ferënert aych un macht ayre ferxtant nay. Soo, khent teyer fer aych selepst pewayse was Kot sayne kuute, xeene un perfekte wile is.
b Fer mee too triwer lërne, kuk te wiiteo As maravilhas da criação revelam a glória de Deus im site jw.org.
c Wën tayn khint xon tas puuch Los tich kuut keen im leepe fer imer! fërtich xtutiirt hot, khanst tuu mit tëm noo kuke etliche lisyoone in te sesyoone 3 un 4, woo iwer ti piiplixe kesetse xpreche.
d (Xpriiche 2:10, 11) Wën ti kluucheet in tayn hërts rin keet un tas khëntnis tayn seel kefale tuut, 11 ti apiliteet fer triwer noo tenke tuut tich uf phase un tas ferxtëntnis tuut tich xitse,
e Kuk te artikel “Por que acreditamos num Criador” im Despertai! Septemper fon 2006 un tas piichelche A origem da vida — Cinco perguntas que merecem resposta. Anere payxpiile xteen in te sekwëns fon wiiteos Mënunge iwer te aanfang fom leepe (im portukeesix, A Origem da Vida: Teorias e Fatos) im site jw.org.
f (1 Pheeter 3:15) Awer tuut te Kristus wii Hër in ayer hërts ferhayliche un sayt imer fërtich fer een antwort kepe fer yeete eene woo aych ferlangt een uersach fer ti hofnung woo teyer hot; awer macht tas imer mit tsaamheet un tiif respekt.
g PILT AUSLEYUNG: Een yunge Yeehoowa sayn Tsayer tsaycht fer een xuul koleke, woo sich aan drones interesiirt, een wiiteo fon te sekwëns fon wiiteos Hots yemant kepleent?
