Xpring tsu was too trin is

Tsum inhalt xpringe

LEEPES KEXICHT

Ich hon Yeehoowa kelos mayn weech im leepe lënke

Ich hon Yeehoowa kelos mayn weech im leepe lënke

WII ich 16  yoore alt waar, hon ich een weech fer mich raus kesuucht, een aarwayt woo ich kërn hat. Awer Yeehoowa hot mich in kelaat fer een aner weech nëme. Tas waar wii wën eyer mich kesaat hët: “Ich tuun tich ferxtëntnis kepe un tich in lërne im weech woos tuu keen solst.” (Psal. 32:8) Wayl ich kelos hon Yeehoowa mayn weech lënke, khont ich mayn leepe in Tëm sayn tiinst penutse un fiile wunerliche seechen kriin, too tepay 52  yoore in Afrika tiine.

FOM XWATSE TAMP TSU TE HEL SUN

Ich sin in Darlaston, in 1935 uf te welt khom, woo playpt in tëm Xwatse Lant, een rechyoon fon Englant. Tii hot tiise naame kriit weeche te tunkel tamp fon te fiile faprike woo tat rom sin. Wii ich unkefeer 4 yoore alt waar, hon mayn eltere aan kefang ti Piipel mit Yeehoowa sayn Tsayer xtutiire. Wii ich noch in mayn yunge yoore waar, sin ich mich sicher fon te woerheet kep. Un ich hon mich taafe kelos in 1952, wii ich 16 yoore alt waar.

In te selwich tsayt, hon ich aan kefang een aarwayt lërne in een kroos faprik woo kexëre un teele fon motoore fon khare kemacht hot. Tii hon mich keiipt fer een wichtich flicht tat hon, un ich hat tas aarich kërn.

Awer too, must ich een wichtich un xweyer ëntxlus mache. Te superintentent hat mich ferlangt fer ti mitewoch Kemaynt Piipel Xtuutyum aan fange se fiire in mayn kemaynt in Willenhall. Awer es waar een propleem; in te tsayt, hon ich ti fersamlunge in tswaay kemaynte kekukt. In te woch, sin ich in te fersamlunge kang ticht pay mayn aarwayt in Bromsgrove, unkefeer 32 kiloometer wayt fon mayn haus. Awer am ën fon te woch, wii ich tsurik tsu mayn eltere sayn haus kang sin, hon ich ti fersamlung in Willenhall kekukt.

Wayl ich wolt Yeehoowa sayn Orkanisatsyoon pay xteen, hon ich ti inlaatung aan kenom. Awer fer tas, must ich ti aarwayt lose woo ich soo kërn hat. Hon ich mich peroyt wayl ich kelos hon Yeehoowa mayn weech lënke? Sicher net, wayl tas hot te weech uf kemacht fer een wunerlich leepe in Yeehoowa sayn tiinst hon.

Wii ich tsu te fersamlunge in Bromsgrove kang sin, hon ich een xeen xwester khëne kelërnt, woo een xtarke klaape hat — Anne. Meyer hon uns kehayrat in 1957. Meyer hon fiile unerxiitliche flichte in Yeehoowa sayn tiinst kehat: meyer hon wii rekulaare pyoneere, spetsyaale pyoneere, in te reesenter aarwayt un in Petël ketiint. Anne hot mich frooheet keprung mayn leepe lang.

Tas hot uns aarich kefrayt wii mer in 1966, ti 42te klaas fon Xileat kemacht hon. Meyer sin tsu Malauii kexikt kep. Fiile layt khëne tas lant wii tas waarme hërts fon Afrika, wayl ti layt tat fraayntlich sin un tuun ti anere hërtslich wilkhome. Un meyer sin aach hërtslich aan kenom kep — awer ploos fer een khorts tsayt.

UNKEWAARTNE ËNERUNGE IN MALAUII PETREFE UNSER TIINST

Te Kaiser Jeep woo mer in te sirkuyt aarwayt in Malauii kefaart hon

Meyer sin in Malauii hin khom am 1te feepruer fon 1967. Am eyerste moonat, hon mer neekst unser kans tsayt penutst fer ti xprooch lërne. Too, hon ich aan kefang wii superintentent tiine. Meyer hon een Kaiser Jeep kefaart. Etliche hon ketenkt tas tee khent torich ales triwer wech faare, soo kaar torich fluse! Awer tas waar net wërklich soo kewees… Meyer khonte ploos torich kleen pechelche faare. Als mool, hon mer in hayser kexloof woo fon leet kemacht waare. Wën es kereent hot, hon se een lona unich tëm tach ketuun tas es net rin reene teet. Yaa, unser eyerste taache wii misyoneere waare net laycht, awer mer hate tas aarich kërn.

In april, hon ich kemërkt tas klaych teete mer propleeme mit te rechiirung hon. Ich hon im ratyo een reet fon Malauii sayn presitent, te tokter Hastings Banda, keheert. Tee hot kesaat tas Yeehoowa sayn Tsayer khee xtaye petsaalt hon un tas se propleeme fer ti rechiirung keprung hon. Kewis, waar tas ales falx. Meyer wuste tas ti rechiirung net froo waar, wayl mer neutraal in politixe sache waare un wayl meyer wolte net ti politixe partay sayn khaarte khaafe.

In septemper, hon mer in te tsaytung kelees tas te presitent hot ti priiter akusiirt fon propleeme iweraal pringe. In een politix fersamlung, hot eyer kesaat tas sayn rechiirung teet soo xnel wiis meechlich weyer, Yeehoowa sayn Tsayer ferpiite. Un tas is wërklich pasiirt am 20te oktooper fon 1967. Klaych tëm noo, sin ti polise un ti layt fon imikratsyoon khom fer ti filyaal tsu mache un ti misyoneere fom lant faart xike.

In 1967, wii mer in kexpërt un fon Malauii faart kexikt kep sin; mit uns, sin ti misyoneere Jack un Linda Johansson

Meyer sin 3 taache in te katee keplip. Too, sin mer tsu te Mauriisyus Insele kexikt kep (een lant unich te kontrol fon Englant). Awer ti autoriteete fon Mauriisyus Insele hon uns net kelos wii misyoneere tat plaype. Too, sin mer tsu Rotësya kexikt kep (hayt Simpaapue). Wii mer aan khom sin, hon mer een imikratsyoon ofitseer ketrof woo wolt uns net lose im lant rin keen. Tee hot pees kesaat: “Teyer sayt fon Malauii faart kexikt kep; teyer khent net in Mauriisyus Insele plaype, un yets sayt teyer too, ploos wayl ti anere aych net aan kenom hon!” Anne hot aan kefang se prile. Es hot aus kesiin tas nimant uns aan nëme wolt! In te xtun, wolt ich mayn tings hoole un tsurik tsu Englant keen. Tsum xlus, hon ti imikratsyoon autoriteete uns erlaupt iwernacht in te filyaal plaype. Awer, im neekste taach, miste mer foer ti haupst setst fon te imikratsyoon khome. Meyer waare aarich miit, awer mer hon wayter ti sache in Yeehoowa sayn hënt kelos. Im neekste taach, hon mer een notisye kriit woo mer net kewaart hon: meyer sin erlaupt kep wii pesuucher in Simpaapue plaype. Ich khan mich net ferkese wii ich mich in tëm taach kexpiirt hon. Sicher, hot Yeehoowa unser weech kelënkt.

EEN NAY INSETSUNG: MALAUII TIINE, AWER FON SIMPAAPUE

Ich un Anne im Petël fon Simpaapue, 1968

In te filyaal fon Simpaapue, hon ich in te Tiinst Apteelung kexaft. Ich hon Malauii un Mosampik uf kephast. Ti priiter in Malauii hon xroo yachtung mit kemacht. Teel fon mayn aarwayt waar ti relatoorye iwersetse woo ti superintentente fon Malauii kexikt hon. Een mool, waar ich pis xpeet am xafe fer een relatooryum fërtich mache. Un ich hon keprilt wii ich kelees hon iwer ti wyolents woo unser priiter uns xwestere mit kemacht hon. * Awer, in te selwich tsayt, tëne sayn leaaliteet, klaape un persewerans hon mich seer uf kemuut. (2 Kor. 6:4, 5)

Meyer hon unser pestes kemacht fer kaystlich esmitel fersoriche fer ti priiter woo in Malauii keplip sin un aach fer tii woo tsu Mosampik aus keris sin. Tsum payxpiil: ti iwersetsung ekip fon txitxeeua — ti xprooch woo ti meyerste layt in Malauii xpreche — hot sich tsu Simpaapue kewanert. Een liipliche pruuter hat een kroos xtik lant un hot hayser un een skritooryum fer tëne kepaut. Un tat, hon se wayter sayn wichtich aarwayt kemacht: piiplixe puplikatsyoone iwersetse.

Yeetes yoer, hon mer kepleent tas ti sirkuyt superintentente fon Malauii ti konkrëse in txitxeeua in Simpaapue kuke khonte. Wii se khom sin, hon se ti esboços fon te reete fom konkrës kriit. Tan, wii se tsurik tsu Malauii kang sin, hon se sayn pestes kemacht fer ti informatsyoone mit sayn priiter aus teele. Een yoer, wii se Simpaapue am pesuuche waare, hon mer een Raych Tiinst Xuul orkanisiirt fer tiise koraajiche superintentente uf muute.

Ich mache een reet in txitxeeua in een konkrës woo in txitxeeua un xoona kehalt waar, in Simpaapue

In feepruer fon 1975, sin ich kerees fer ti priiter pesuuche woo fon Malauii aus keris sin tsu te khemp in Mosampik. Tiise priiter hon ti letste oryentiirunge fon Yeehoowa sayn Orkanisatsyoon xon aan keheert — too tepay tii fer een elteste khërperxaft hon. Ti naye elteste hon fiile kaystliche aktiwiteete orkanisiirt. Tii hon puuplixe reete kep, kexpreeche iwer te tekst fom taach un iwer Te Wachthorm kehat, un soo kaar konkrëse kehal. Ti khemp waare soo wii een konkrës orkanisiirt kewees; es waare apteelunge fer sauwer mache, fer ese aus teele, un fer ti sicherheet hale. Mit Yeehoowa sayn hilef, hon tiise priiter wërklich fiiles kemacht un tiise pesuuch hot mich aarich uf kemuut.

Ticht fom yoerkang 1980, hot ti filyaal fon Sampya aan kefang ti aarwayt in Malauii uf phase. Awer ich hon mich noch ketanke kemacht mit te priiter fon Malauii un wayter iwer tëne kepeet. Un ich waar net te eensiche. Als mool, wii mitkliit fon te Simpaapue Filyaal Komisyoon, hon ich mich mit te representante fon te haupst setst kesamelt. Un too, waare aach priiter fon Malauii, Siit Afrika un Sampya tepay. Yeetes mool, hon mer ti selwich frooch kemacht: “Was noch khene mer mache fer ti priiter in Malauii helfe?”

Mit te tsayt, is ti yachtung xweecher kep. Ti priiter woo fon Malauii aus keris sin, sin lamsam tsurik khom. Un tii woo keplip sin, hon weenicher yachtung mit kemacht. Lënter neewer traan, hon erlaupt tas Yeehoowa sayn Tsayer preetiche un sich fersamele teete. Tii hon aach ti ferpiitung wech kehool. Mosampik hot tas selwiches kemacht in 1991. Awer mer hon uns kefroot: “Wën tuun Yeehoowa sayn Tsayer in Malauii frayheet kriin?”

TSURIK TSU MALAUII

Mit te tsayt, hot ti politix situatsyoon in Malauii sich keënert. Un in 1993, hot ti rechiirung ti ferpiitung keeche Yeehoowa sayn Tsayer wech kehool. Klaych tëm noo, waar ich mit een misyoneer am xpreche, un tee hot mich kefroot: “Keest tuu tsurik tsu Malauii?” Ich waar 59  yoore alt; soo, hon ich keantwort: “Nee... ich sin xon tsu alt!” Awer, im selwiche taach, hon ich een fax kriit: ti Rechiirente Khërperxaft hot uns in kelaat tsurik tsu Malauii keen.

Tas waar khee laycht ëntxlus fer uns, wayl mer unser aarwayt in Simpaapue keliipt hon. Khan ma saan tas mer wortsle tat ketsoo hon un mer hate etliche wunerliche un xtarke fraayntxafte kemacht. Ti Rechiirente Khërperxaft hot uns liiplich kesaat tas mer khonte wayter in Simpaapue plaype wën mer wolte. Tan, es weyer laycht unser aychne weech raus suuche un in Simpaapue plaype. Awer mer hon uns fon Apraham un Sara traan ketenkt. Wii se xon alt waare, hon se sayn kuute haus kelos fer Yeehoowa sayn oryentiirung aan heere. (Xee. 12:1-5)

Meyer hon raus kesuucht ti oryentiirung fon Yeehoowa sayn Orkanisatsyoon aan nëme. Am 1te feepruer fon 1995 sin mer tsurik tsu Malauii kang — yawool, kenau 28  yoore tëm noo wii mer tas eyerste mool tat hin khom sin. Een Filyaal Komisyoon is kemacht kep: ich un noch 2 anere priiter. Un klaych, waare mer xtram am xafe fer ti aarwayt fon Yeehoowa sayn Tsayer noch mool orkanisiire.

YEEHOOWA MACHT ES WAKSE

Es waar mechtich kuut siin wii Yeehoowa kemacht hot tas ti aarwayt xnel wakse teet! In 1993, waare mer 30.000 puplikatoore. Awer in 1998, waare mer xon mee wii 42.000! * Ti Rechiirente Khërperxaft hot ti plaan aprowiirt fer een nay filyaal in Malauii uf paue fer ti kroos aarwayt tat uf phase. Meyer hon een xtik lant in Lilongwe khaaft woo 12 hektar kroos waar. Un ich sin in kesetst kep fer in te paueray komisyoon xafe.

In maay fon 2001, hot te pruuter Guy Pierce, fon te Rechiirente Khërperxaft, ti tetikatsyoon reet fon te nay filyaal kemacht. Mee wii 2.000 priiter fon Malauii sin khom un ti meyerste waare xon mee wii 40  yoore ketaaft. Tiise troye priiter un xwestere hon fiil yachtung mit kemacht torich ti yoore fon te ferpiitung. Tii hate net fiil kelt; awer tii hate fiil klaape un een xtark fraayntxaft mit Yeehoowa. Un yets, waare se aarich froo wii se sayn nay Petël pesuucht hon. In yeete ek fon Petël, khonte mer heere ti priiter ti liite fom Raych singe in te aat wii ti afrikaaner keweent sin. Tas waar tas ufmuutichste tings woo ich xon mit keleept hon. Tas waar een taytlich pewaysung tas Yeehoowa tuut raychlich seechne tii woo ti proope troy aus hale.

Wii ti paueray fon te filyaal fërtich waar, hon ich een aner frooheet kriit: insetsunge fer Raych Saale tsu Yeehoowa tetikiire. Ti kemaynte in Malauii hon fiil nutse kriit fon te Orkanisatsyoon sayn prokram fer Raych Saale fiks paue in lënter woo ti priiter net fiil kelt hon. Friier, hon etliche kemaynte sich fersamelt in pletse woo se mit eukalipte peem kepaut hate; te tach waar fon xtroo kemacht, un ti penk fer sich setse, fon leet. Awer yets, hon ti priiter xtram kexaft fer ti pak xteen prëne in te oowe woo se kemacht hate. Un tii hon wërklich xeene pletse kepaut fer sich fersamele. Awer tii hon wayter liiper penk penutst wii xtil. Tas waar soo wii een xprooch saat: “Uf een pank, phast imer yemant noch tepay.”

Es hot mich aach ferwunert se siin wii Yeehoowa ti layt helft kaystlich wakse. Yunge afrikaanixe priiter hon sich aan kepoot fer se helfe. Un tii hon fiks kelërnt fon te iipung woo Yeehoowa sayn Orkanisatsyoon kep hot un wii se ti aarwayt kemacht hon. Tes weeche, khonte se mee flichte in Petël un in te kemaynte uf phase. Ti kemaynte sin aach ferxtërkt kep fon te superintentente woo kraat in kesetst waare, un fiile fon tëne waare ferhayrat. Ti meyerste layt — soo kaar sayn familye — hon kewaart tas tiise pheyerche khiner kreechte. Awer tii hon raus kesuucht khee khiner in tiise sisteem hon tas se khente mee fer Yeehoowa mache.

ICH SIN FROO MIT MAYN ËNTXLISE

Ich un Anne im Petël fon Englant

Noo 52  yoore in Afrika, hon ich een kesuntheet propleem mit kemacht. Ti Filyaal Komisyoon hot ketenkt tas es peser weyer tas ich tsurik tsu Englant keengt; un ti Rechiirente Khërperxaft hot tas aan kenom. Ti insetsung woo mer keliipt hon lose, hot uns traurich kelos. Awer ti peteliter too in Englant tuun uns aarich kuut uf phase, yets woo mer alt sin.

Ich hon Yeehoowa kelos mayn weech im leepe lënke. Un ich sin mich sicher tas es is te pest ëntxlus woo ich kemacht hon. Wën ich mayn aychne weech raus kesuucht hët, weyer mayn leepe kans anerste. Awer Yeehoowa wust ales was ich praycht fer mayn “weeche richt mache”. (Xpr. 3:5, 6) Wii ich yung waar, wise wii een kroos faprik funtsyoniirt hot mich ferwunert. Awer Yeehoowa sayn Orkanisatsyoon hot mich een aarwayt kep woo fiil mee frooheet pringt. Fer mich, Yeehoowa tiine waar — un is imer noch — tas peste leepe woos kept.

^ Tas kexicht iwer Yeehoowa sayn Tsayer in Malauii xteet im Anuário das Testemunhas de Jeová de 1999, sayte 148-223.

^ Hayt, kepts mee wii 100.000 puplikatoore in Malauii.