Selepst Kontrol — Neetich fer Yeehoowa kefale
“Wii mayn primo hot aan kefang mit mich khëmpfe, ich hon mayn hant aan sayn hals fest ketuun un xtark ketrikt. Ich wolt tëm um pringe.” — Paul
“Tehëm, sin ich klaych imer wuutich kep, soo kaar weeche kleene tinge. Ich hon meewle, xpiiler un yeete aner tinge woo in mayn hant waare, ferproch.” — Marco
Fiilaycht, tuun mer net soo wayter keen. Awer, in etliche xtune, es is xweyer fer yeete eene fon uns sich kontroliire. Tas pasiirt haupstsechlich wayl meyer hon te sint fon tëm eyerste man, Aatam, keërpt. (Rom. 5:12) Welche, wii Paul un Marco, fine es xweyer sayn wuut kontroliire. Anere fiilaycht fine es xweyer sayn ketanke kontroliire. Tsum payxpiil, tii tuun wayter tenke aan tinge woo tëne mit pang orer oone muut lose. Un fer noch anere, khan es xweyer sin te wunx kontroliire fer sëksuaal imoraaliteet praktisiire, fer tsu fiil trinke orer fer trooke in nëme.
Tii woo net sayn ketanke, winxe un aktsyoone kontroliire khene sayn leepe fersaue. Awer, wën meyer selepst kontrol ëntwikele, tas praucht net mit uns pasiire. Wole mer ti antworte fer 3 frooche siin, woo tuun uns helfe tas mache: (1) Was is selepst kontrol? (2) Warom is tas soo neetich? (3) Wii khene mer tiise kwaliteet ëntwikele, woo een teel fon te “frucht fom kayst” is? (Gál. 5:22, 23) Nochter, tuun mer siin was khene mer mache wën meyer, manich mool, unser selepst kontrol ferliire.
WAS IS SELEPST KONTROL?
Yemant woo selepst kontrol hot, tuut net sich aan xtele tëm noo yeete wunx woo tee hot. Xtats tas, xtrengt tee sich aan fer se xpreche un sich aan xtele in een aat woo Kot kefalt.
Yeesus hot uns ketsaycht was petayt selepst kontrol hon. Ti Piipel saat: ‘Wii tee ferxënt kep is, hot eyer net tsurik ferxënt. Wii tee am layte waar, hot tee net ferxprecht etwas xlechtes tsurik mache, awer eyer hot sich ap kep fer Tëm woo mit kerechtichkheet richte tuut.’ (1 Ped. 2:23) Yeesus hot tiise selepst kontrol ketsaycht wën ti keechner hon tëm ferxpot, wii eyer waar aan te kweeleray phool uf kehong. (Mat. 27:39-44) Tee hot aach kroos selepst kontrol ketsaycht wën ti relichyeese fiirer hon fersuucht tëm in sayn wërter fange. (Mat. 22:15-22) Un was fer xeene payxpiil hot tee kelos, wën etliche wuutiche yuute hon xtëne kehool un uf tëm kexmis! Xtats tsurik petsaale, Yeesus hot ‘sich ferxtekelt un is aus fom tëmpel kang’. (João 8:57-59)
Khene mer Yeesus sayn payxpiil noo mache? Yaa, awer net soo kraat kenau. Te aphostel Pheeter hot kexrip: ‘Yeesus hot fer aych kelit, un hot aych een payxpiil kelos, tas teyer sayne xrite ticht noo keet.’ (1 Ped. 2:21) Opwool meyer imperfëkt sin, meyer khene Yeesus sayn payxpiil fon selepst kontrol ticht noo keen. Warom is es wichtich tas meyer soo mache?
WAROM IS TE SELEPST KONTROL SOO NEETICH?
Meyer prauche selepst kontrol hon fer Yeehoowa kefale. Soo kaar wën mer hon xon Yeehoowa fer een lang tsayt troy ketiint, meyer khene unser froyntxaft mit tëm ferliire wën mer net kontroliire was mer mache un saan.
Kuk mool Mooses sayn payxpiil, woo aan sayn taache waar, ‘fon wayt, te tsaamste fon al te mëne woo uf te eyert waare’. (Num. 12:3) Torich fiile yoere, Mooses hot mit ketult keheert ti israelite sich peklaae. Awer, eene taach, hot eyer sayn selepst kontrol ferliirt. Eyer is pees kep, wën tii hon sich noch mool peklaa weeche es net kenuuch waser waar. Eyer hot wuutich fer tas folek kesaat: ‘Yets, heert mool, teyer keechner! Sole mer waser fon tiise fels fer aych raus hoole?’ (Num. 20:2-11)
Mooses hot sich net kontroliirt. Tee hot net te eere fer Yeehoowa kep, wii eyer te wuner kemacht hat fer waser fer tas folek kepe. (Sal. 106:32, 33) Weeche tas, Yeehoowa hot net erlaupt eyer in tëm Ferxprochne Lant rin keen. (Num. 20:12) Pis wën eyer kextorep is, Mooses hot fiilaycht sich ketauert wayl eyer hat sayn selepst kontrol ferliirt. (Deut. 3:23-27)
Was is te lisyoon fer uns? Ekaal wii fiil tsayt tuun mer xon in te woerheet sin, meyer sole nii oone respëkt xpreche mit tëne woo uns pees lose, orer mit yemant woo praucht aanreete kriin. (Efé. 4:32; Col. 3:12) Is woer, wën mer elter wëre, wërt es manich mool xlimer ketultich sin. Awer, eriner tich fon Mooses. In een khorts xtun, wën mer net selepst kontrol tsayche, khene mer unser kuute naame foer Yeehoowa fersaue. Meyer wole nii tas mache. Tan, was khene mer mache fer tiise wichtich kwaliteet ëntwikele?
WII KHENE MEYER SELEPST KONTROL ËNTWIKELE?
Ferlang hayliche kayst im kepeet. Warom? Wayl selepst kontrol is een kwaliteet fon te “frucht fom hayliche kayst”, un Yeehoowa kept sayn kayst fer weer es ferlangt. (Luc. 11:13) Torich sayn kayst, khan Yeehoowa uns te kraft woo meyer prauche kepe. (Fil. 4:13) Eyer khan uns aach helfe anere kwaliteete fon te “frucht fom kayst” ëntwikele, wii ti liip, woo tuut uns helfe unser selepst kontrol ferxtërke. (1 Cor. 13:5)
Hal tich wech fon ales woo khan tayn selepst kontrol ferxweche. Tsum payxpiil, hal tich wech fon sites un ferkniichunge woo tsayche ferkheerte aanxtelunge. (Efé. 5:3, 4) In woerheet, meyer mise uns wech hale fon ales woo khan uns fersuuche fer was ferkheertes mache. (Pro. 22:3; 1 Cor. 6:12) Tsum payxpiil, yemant woo is laycht fersuucht fer etwas imoraalix mache, fiilaycht tuut ëntxlise kans wayt plaype fon romantixe piicher un fiilme.
Fiilaycht, fine mer es xweyer tiise aanreet aan wëne. Awer, wën mer uns wërklich aan xtrenge, tuut Yeehoowa uns te kraft woo mer prauche kepe fer uns selepst kontroliire. (2 Ped. 1:5-8) Eyer heleft uns kontroliire was mer tenke, saan un mache. Paul un Marco, woo mer kraat kexprooch hon, sin een pewaysung fon tas. Tii hon kelërnt sayn wuut kontroliire. Kuk een payxpiil fon een aner pruuter woo is eftas wuutich kep mit te anere xofeer, wën tee am faare waar. Tee hot soo kaar tëne ferxënt. Was hot tee too triwer kemacht? “Ich hon ërnst yeete taach kepeet. Ich hon artikele iwer selepst kontrol xtutiirt un etliche piiplixe tekste woo mich keholef hon, fon khop erinert. Opwool ich tuun xon too triwer fer phaar yoere xafe, es tuut mich noch helfe yeetes moynt mich erinere: ‘Hayt, wil ich mich ruych hale.’ Un wën ich een flicht hon, tuun ich friier aus hëm keen fer net imer am xpringe sin.”
WËN MER TE SELEPST KONTROL FERLIIRE
Als mool, tuun mer unser selepst kontrol ferliire. Wën tas pasiirt, fiilaycht tuun mer uns xeeme fer mit Yeehoowa xpreche. Awer is kraat in tiise xtune woo mer prauche tsu tëm peete. Tes weeche, tuu klaych fer Yeehoowa peete. Hal aan tas eyer tich fertsayt, suuch tëm sayn hilef, un ëntxlist net mee ti selwich feele mache. (Sal. 51:9-11) Yeehoowa tuut net tayn eerlich kepeet fer fertsayung ferlange, uf sayt lose. (Sal. 102:17) Te aphostel Yoohan erinert uns tas Yeesus Kristus sayn pluut khan uns “rayn fon yeete sint lose”. (1 João 1:7; 2:1; Sal. 86:5) Ferkes net tas Yeehoowa saat tas mer sole ti anere noo un noo fertsaye. Tan, say mool sicher tas eyer tuut tas selwiche fer tich mache. (Mat. 18:21, 22; Col. 3:13)
Yeehoowa is traurich kep wën Mooses, fer een khorts xtun, sayn selepst kontrol ferliirt hot. Soo wii soo, Yeehoowa hot tëm fertsayt. Un Kot sayn Wort xprecht fon Mooses wii eene fon te kreeste payxpiile fon klaape. (Deut. 34:10; Heb. 11:24-28) Yeehoowa hot Mooses net erlaupt in tëm Ferxprochne Lant rin keen. Awer, eyer tuut Mooses in tëm Paratiis uf te eyert hërtslich wilkhome, un tëm tas keleechenheet kepe fer tas eewiche leepe kriin. Un Yeehoowa kept tiise selwich keleechenheet fer weem sich aan xtrengt fer selepst kontrol ëntwikele, een kwaliteet woo soo neetich is. (1 Cor. 9:25)