1. Weeche was khene Yeehoowa sayn tiiner sich als mool aleen fine?

HOST tuu tich xon een mool aleen kexpiirt? Tas pasiirt mit te meyerste layt. Etliche fine sich aleen fer een khorts tsayt. Fer anere, tuut tiise xpiirung lang tauere. Im xtant fine mer uns aleen soo kaar wën fiile layt um uns rom sin. Weeche was? Etliche fine es xweyer froynte in een nay kemaynt mache. Anere waare teel fon een familye woo fiile tinge mitsamer kemacht hot, awer yets — wayl se sich kewanert hon —, fine se sich aleen. Welche hon een liipe persoon im toot ferloer, un yets hon se ferlange mit tiise persoon fertseele. Un noch anere kriste — hauptseechlich tii woo ti woerheet kraat kelërnt hon — xpiire sich aleen wayl sayn froynte un parente, woo net Yeehoowa sayn Tsayer sin, hon tëne im xtich kelos un sich keeche tëne kextelt.

2. Was fer frooche tuun mer in tiise artikel antworte?

² Yeehoowa ferxteet uns un wees was mer xpiire. Tan, wën mer uns aleen fine, mërkt Yeehoowa tas; un tee wil uns helfe torich tiise xpiirung triwer wech khome. Awer, wii helft uns Yeehoowa? Wii khene mer uns selepst helfe? Un was khene mer mache fer unser priiter un xwestere in te kemaynt helfe woo sich aleen fine? In tiise artikel, tuun mer tiise frooche antworte.

3. Wii hot Yeehoowa ketsaycht tas eyer sich mit Eliias kekhimert hot?

³ Yeehoowa wil hon tas sayn tiiner al froo wëre. Tee is kans ticht pay uns un tes weeche, mërkt eyer wën mer traurich orer oone muut sin. (Psal. 145:18, 19) Tenk mool aan wii fiil hot Yeehoowa sich mim profeet Eliias sayn xpiirunge kekhimert un was Eyer kemacht hot fer tëm helfe.  In Eliias sayn taache, tas leepe in Israël waar net laycht kewees. Xtarke faynte, woo Yeehoowa net aan kepeet hon, hon Tëm sayn tiiner keyacht; un tii wolte hauptseechlich Eliias um pringe. (1 Khe. 19:1, 2) Un noch: Eliias hot ketenkt tas eyer te letste profeet fon Yeehoowa waar; tas hot tee noch trauricher kelos. (1 Khe. 19:10) Yeehoowa hot was klaych kemacht. Tee hot een engel kexikt fer Eliias sicher lose tas eyer net aleen waar — es waare noch fiil israeliiter woo Yeehoowa troy aan kepeet hon. (1 Khe. 19:5, 18)

4. Wii tsaycht Markus 10:29, 30 tas Yeehoowa khimert sich mit tëne woo ti hilef fon sayn froynte un parente ferloer hon?

⁴ Yeehoowa wees tas wën mer raus suuche tëm tiine, mise mer fiilaycht fon fiiles uf kepe. Tsum payxpiil: im xtant ferliire mer ti hilef fon froynte un parente woo net Yeehoowa sayn Tsayer sin. Fiilaycht xon een pisye ëngstlich, hot te aphostel Pheeter fer Yeesus een mool kefroot: “Mer hon ales uf kep un sin tich noo kang. Was tuun mer kriin?” (Mat. 19:27) Yeesus hot fer sayn tisipele liiplich kesaat tas se een kroos kaystlich familye kreechte. (Lees Markus 10:29, 30.) * Un Yeehoowa — unser Fater im himel — ferxprecht tas eyer helfe tuut ale tii woo tëm tiine wole. (Psal. 9:10) Kuk mool yets etliche tinge woos tuu mache khanst fer Yeehoowa sayn hilef kriin wëns tuu tich aleen finst.

5. Warom is tas kuut se traan tenke aan wii Yeehoowa uns uner xtitst?

⁵ Tenk traan aan wii Yeehoowa tich uner xtitst. (Psal. 55:22) Tas tuut tich helfe tayn situatsyoon in te richtich aat siin. Carol, * een letich xwester woo Yeehoowa aleen in sayn familye tiint, saat: “Ich tenke kërn traan aan wii Yeehoowa mich keholef hot in te xweyere tsayte. Tan mërke ich tas ich net aleen sin un tas Eyer mich wayter helfe tuut.”

6. Wii khan 1^te Pheeter 5:9, 10 uf muute tii woo sich aleen fine?

 ⁶ Tenk traan aan wii Yeehoowa am helfe is ti priiter un xwestere woo sich aleen fine. (Lees 1^te Pheeter 5:9, 10.) * Hiroshi is een pruuter woo xon lang heyer Yeehoowa aleen in sayn familye tiint. Kuk mool tëm sayn wërter: “Es is laycht se mërke tas al ti priiter un xwestere in te kemaynt sayn aychne propleeme hon. Awer meyer wise tas yeete eene xtrengt sich aan fer sayn pestes tsu Yeehoowa kepe. Tas se siin khan uns uf muute, meyer woo aleen in te woerheet sin.”

7. Wii tuut tas kepeet tich helfe?

⁷ Hal een kuut kaystlich rutiin. Too tepay is tayn hërts tsu Yeehoowa uf mache. (1 Phe. 5:7) Massiel is een yung xwester woo sich aach aleen kexpiirt hot. Weeche was? Wayl ploos tii hot ti woerheet in sayn familye aan kenom. Tii saat: “Xtarke kepeete mache is eene fon te haupste tinge woo mich keholef hon mit mayn xpiirunge um keen. Yeehoowa waar een echte Fater fer mich kewees. Fiil mools te taach — yeete taach — hon ich mayn hërts tsu tëm uf kemacht un iwer mayn xpiirunge mit tëm fertseelt.”

8. Wii ti Piipel leese un too triwer noo tenke khan tich helfe?

⁸ Tuu ti Piipel imer leese un triwer noo tenke aan te kexichte woo tsayche tas Yeehoowa tich liipt. Meecht ti Piipel tich helfe khan wën tayn familye wërter keeche tich saat, woo tich oone muut lose? Tas is ti xwester Bianca sayn situatsyoon. Kuk mool was se saat: “Was mich helft is leese un triwer noo tenke aan te kexichte fon te Piipel un fon Yeehoowa sayn tiiner woo ti selwiche propleeme mit kemacht hon.” Etliche priiter un xwestere tuun ufmuutiche tekste ausm khop lërne, wii Psalm 27:10 un Isaiias 41:10. Anere horiche ti autios wën se sich fer ti fersamlunge in richte orer wën se ti Piipel leese. Tii saan tas wën se tas mache, fine se sich net soo aleen.

9. Wii tuun ti fersamlunge tich helfe?

⁹ Xtreng tich aan fer imer in te fersamlunge keen. Tas prokram tuut tich uf muute un tuu khanst aach tayn priiter un xwestere peser khëne lërne. (Hep. 10:24, 25) Massiel, iwer weem mer kraat fertseelt hon, saat: “Ich waar aarich pleet kewees. Awer ich hon ëntxlist in al ti fersamlunge keen un imer een antwort kepe. Too hon ich kexpiirt tas ich een plats in te kemaynt hat.”

10. Warom is es wichtich een froyntxaft mit unser priiter un xwestere paue?

 ¹⁰ Pau een froyntxaft mit tayn priiter un xwestere. Suuch froynte in te kemaynt woo tich was lërne khene. Im xtant, sin se elter orer yiinger wiis tuu, orer hon se een aner kultuer. Ti Piipel erinert uns: “Fint ma net kluucheet unich ti elter layt?” (Yoop 12:12) Un ti elter khene aach fiil mit te yunge layt lërne. Tsum payxpiil: Tawi waar fiil yiinger wii Yoonatan kewees. Awer tas hot khee eene fon te tswaay um kehal froynte wëre. (1 Sam. 18:1) Ti tswaay hon sich naner keholef Yeehoowa tiine, soo kaar foer ti xwiirichkheete woo se mit kemacht hon. (1 Sam. 23:16-18) Kuk mool was ti xwester Irina saat, woo hayt ti eensich Yeehoowa sayn Tsayer in sayn familye is: “Unser priiter un xwestere khene wërklich unser kaystlich eltere un kexwister sin. Yeehoowa khan tii penutse fer uns helfe wën mer es prayche.”

11. Wii khene mer xtarke froyntxafte paue?

¹¹ Is es xweyer fer tich froynte mache, fiilaycht wayls tuu pleet pist? Tan kuk mool was Ratna saat, een pleet xwester woo ti woerheet kelërnt hot opwool ti anere sich keeche tëne kextelt hon: “Ich must erkhëne tas ich ti hilef fon mayn kaystlich familye praycht.” Tayn hërts fer ti anere uf mache khan xweyer sin, awer tas leet een kuut funtament fer een ticht froyntxaft hon. Tayn froynte wole tich uf muute un uner xtitse, awer tii kriin net tayn ketanke leese. Tes weeche, must tuu tëne saan wii khene se tich helfe.

12. Wii khan ti preetich aarwayt tich helfe?

¹² Eene fon te peste aate fer froynte mache, is mit te priiter un xwestere in te preetich aarwayt xafe. Carol, iwer weem mer foer heyer kexproch hon, saat: “Ich hon tsayt mit te xwestere in te preetich aarwayt un in anere aktiwiteete fon Yeehoowa sayn tiinst fertrip. Tat, hon ich fiile kuute froynte kemacht. Torich ti yoore, hot Yeehoowa tiise froynte penutst fer mich helfe.” Kewis, mise mer uns aan xtrenge fer een froyntxaft mit unser priiter un xwestere paue, awer es loont sich. Yeehoowa khan tiise froynte penutse fer tich helfe wëns tuu tich aleen finst orer wëns tuu, weeche anere uersache, oone muut pist. (Xpr. 17:17)

13. Was fer flicht hon al in te kemaynt?

¹³ Al in te kemaynt hon een flicht: sayn teel mache tas se een friitlich un liiplich plats wërt; een plats woo nimant sich kans aleen fint. (Yoo. 13:35) Was mer mache un saan macht wërklich fiil too aus! Kuk mool was een xwester kesaat hot: “Wii ich ti woerheet kelërnt hon, is te kemaynt mayn familye kep. Ich khent net Yeehoowa sayn Tsayer wëre oone ti hilef fon mayn priiter un xwestere.” Khënst tuu yemant woo aleen in te woerheet is? Was khanst tuu mache fer tëm helfe se xpiire tas sayn priiter un xwestere tee liipe?

14. Was khanst tuu mache fer een froyntxaft mit te naye in te kemaynt paue?

¹⁴ Kep te eyerste xrit fer een froynt fon te naye wëre. Fer se aan fange, khanst tuu hërtslich wilkhome tii woo nay in te kemaynt sin. (Rom. 15:7) Awer meyer wole mee mache wii ploos tëne froyntlich kriise. Mit te tsayt, wole mer een xtark froyntxaft mit tëne paue. Tan, say liiplich mit tëne un tsaych tas tuu tich wërklich mit tëne khimerst. Fersuuch se siin was fer propleeme se mit mache; awer phas uf fer tëne net ferxeeme. Etliche layt fine es xweyer iwer sayn xpiirunge fertseele; tan, tuu tëne net tswinge iwer tas xpreche. Soo, was khanst tuu mache fer se siin was in te persoon sayn hërts is? Mach frooche mit kexik in een liiplich un  froyntlich aat un tan tuu ti antwort mit ketult horiche. Tsum payxpiil, tuu khanst frooe: ‘Wii host tuu ti woerheet kelërnt?’

15. Wii khene rayfe kriste anere in te kemaynt helfe?

¹⁵ Te klaape fon yeete eene in te kemaynt wërt xtërker wën mer tsayche tas mer uns eene mit te anere khimere. Ti rayfe kriste — hauptseechlich ti elteste — hon een wichtich teel too truf! Melissa, woo fon sayn muter in te woerheet kroos ketsoo is, fertseelt: “Ich sin aarich petanklich tsu te priiter woo, torich ti yoore, wii fater fer mich waare. Tii hon imer tsayt mit mich aus kep; un wën ich fertseele praucht, hon se mich kehoricht.” Mërk mool was Mauricio saat, een yunge pruuter woo sich aleen kefun hot wën sayn Piipel leerer ti woerheet kelos hot: “Ti elteste hon taytlich ketsaycht tas se sich mit mich kekhimert hon. Tii hon eftas mit mich fertseelt un in te preetich aarwayt kexaft; tii hon aach interesante phunkte fon sayn perseenlich xtuutyum mit mich aus keteelt un soo kaar sports mit mich kexpiilt. Tas hot fiil in mayn leepe aus kemacht!” Melissa un Mauricio tuun hayt in te fol tsayt tiinst xafe.

16-17. Was noch khene mer mache fer ti anere helfe?

¹⁶ Kep praktix hilef. (Kal. 6:10) “Als mool, ales was mer prayche is tas yemant uns was kuutes in te richtich tsayt macht — saat Leo, een misyoneer woo wayt wech fon sayn familye tiint. — Ich tenke mich noch traan te taach woo ich een unfal mit mayn khare hat. Wii ich ëntlich hëm khom sin, waar ich aarich nerwees. Awer tan, hot een pheyerche mich in kelaat fer was keweenliches in sayn haus ese. Ich wees net mee was mer kes hon, awer ich ferkese net tas se mich liiplich kehoricht hon. Am ën hon ich mich fiil peser kefun!”

¹⁷ Meyer tuun iwer kërn in unser konkrëse keen, kël? Tat tuun mer tsayt mit unser priiter un xwestere aus kepe un iwer ti reete fertseele. Awer Carol, iwer weem mer foer heyer kexproch hon, saat: “Ich fine mich kans aleen in te konkrëse...” Warom? “Opwool hunerte orer soo kaar tausente priiter um mich rom sin, is yeete eene eftas mit sayn aychne familye. Wën ich tëne siin, xpiire ich mich aleen.” Anere fine es xweyer tas eyerste mool in een konkrës keen noom toot fon sayn man orer fraa. Khënst tuu yemant woo tiise  xwiirichkheete mit macht? Was mënst tuu fon tiise persoon in laate fer mit tayn familye sich im neekste konkrës setse?

18. Wii khene mer 2^te Korinter 6:11-13 mit unser priiter un xwestere aan wëne?

¹⁸ Tuu tsayt mitsamer fertraype. Fersuuch tsayt aus kepe mit unerxiitliche priiter un xwestere, awer hauptseechlich mit tëne woo sich aleen fine. Tii prayche wërklich hon tas mer unser ‘hërts tsu tëne kans uf mache’. (Lees 2^te Korinter 6:11-13.) * Melissa, iwer weem mer foer heyer kexproch hon, saat: “Meyer sin aarich froo kep wën ti priiter un xwestere uns in kelaat hon pay tëne sayn haus maaye keen orer een rees mit tëne mache.” Kepts yemant in te kemaynt woos tuu in laate khanst fer mit tich un tayn familye tsayt aus kepe?

19. Wanee is tas hauptseechlich wichtich tas mer tsayt mit unser priiter un xwestere fertraype?

¹⁹ Hauptseechlich in etliche taache, hëte ti priiter kërn tas mer tsayt mit tëne aus kepe teete. Tsum payxpiil: in te fayertaache, etliche fine es xweyer mit sayn parente plaype woo net Yeehoowa sayn Tsayer sin. Un anere xpiire sich hauptseechlich traurich wën te taach noch mool khomt woo een keliipte persoon kextorep is. Wën mer uns aan piite fer tsayt aus kepe mit priiter woo soo sorte propleeme mit mache, tsayche mer tas mer uns wërklich mit tëne khimere. (Fili. 2:20)

20. Wii khene Yeesus sayn wërter in Matheus 12:48-50 uns helfe wën mer uns aleen fine?

²⁰ Weeche fiile uersache xpiire mer uns als mool aleen. Awer mer sole net ferkese: Yeehoowa mërkt tas. Tee khan unser priiter un xwestere penutse fer uns helfe wën mer prayche. (Lees Matheus 12:48-50.) * Un mer tsayche tsu Yeehoowa tas mer petanklich fer ti kemaynt sin, wën mer unser pestes mache fer unser priiter un xwestere helfe. Tan, wëns tuu tich aleen finst, tenk traan: Yeehoowa is imer mit tich — tuu pist nii mools aleen!