Respëkt un eere unich Kot sayn hant
Wii Yeesus uf ti Eyert waar, hot tee in perfekt aat sayn himliche Fater sayn personaliteet un ti aat woo tee sich aan xtelt kexpiichelt. Tee saat: “Ich mache niks aus mich selepst, awer ich saan was te Fater mich kelërnt hot. . . . Ich mache imer was tëm kefalt.” (Yoohan 8:28, 29; Koloser 1:15) Wën mer unersuuche ti aat wii Yeesus mit te fraae um kang is, khene mer ferxteen was Yeehoowa tenkt iwich ti fraae un wii tee wil tas se sole pehantelt wëre.
Fiil unersuuchere woo ti Ewankeelye xtutiire, hon raus kriit tas ti aat wii Yeesus ti fraae pehantelt hot, waar etwas kans nayes fer tiise tsayte. Was waar soo anerste? Un noch wichtiche, meechte sayne inlërnunge noch hayt helfe ti fraae mee frayheet hon?
Wii Yeesus mit te fraae um kang is
Yeesus hot se net aan kesiin wii sëksuaale opjëkte. Etliche yiitixe relichyeese xëfe hon kemënt tas ticht pay een fraa sin, khente tsu imoraalixe wunxe nëme. Wayl se ti fraae aan kesiin hon wii een fersuuchung, waare tii ferpoot fer mit mëner fertseele unich ti layt, orer ausm haus keen oone te khop tsuu teke. Awer Yeesus hot ti mëner aan kereet fer iire aychne khërperliche wunxe kontroliire un ti fraae aanxtentlich pehantele, xtats tii aus ti keselxaft lose. (Matheus 5:28)
Un Yeesus saat aach: “Weer aus naner macht mit sayn fraa un hayrat mit een aner xtelt sich in atultëryo keeche tëne.” (Markus 10:11, 12) Soo hot tee ketsaycht tas se net aan nëme teet tas rapiinix inlërnung woo lost tas een man aus naner macht mit sayn fraa weeche ‘keweenliche sache’. (Matheus 19:3, 9) Te itee tas een man khent in atultëryo xteen keeche sayn fraa, waar frëmt fer ti meyerste yuute. Ti relichyeese xëfe hon in kelërnt tas een man khent nii aan kesiin wëre wii untroy in ti hayrat, noore ti fraa. In een Piipel komentaar xteet “tas Yeesus te man unich te selwich moraalix flicht kextelt hot wii ti fraa, hot tee tii in een heecher situatsyoon kextelt un iire weyert ferkreest”.
Te resultaat fon sayn inlërnung hayt: In Yeehoowa sayn Tsayer sayn fersamlunge, tuun ti fraae sich fray ferhale mit te mëner. Awer tii prayche khee angst hon tas tii se aan kuke mit unrayne ketanke, orer tas se net sich ferninftich aan xtele, wayl kristliche mëner mise uf phase fer pehantele “ti eltere fraae, wii mutere, un ti yunge, wii xwestere, mit ferninftichkheet.” (1 Timoteus 5:2)
Yeesus hot sich tsayt kelos fer ti fraae in lërne. Kans anerste wii ti yiitixe relichyeese maynunge — tas ti fraae solte net in kelërnt wëre — hot Yeesus se in kelërnt un uf kemuut fer xpreche. Wii Maria wolt fon Yeesus lërne, hot tee net ap kesaat. Soo hot tee ketsaycht tas ti fraa sayn plats net noore in ti khiich is. (Lukas 10:38-42) Fer Maria sayn xwester, waar Yeesus sayn inlërnung aach nutslich, wii pewayse ti kluuche antworte woo se tëm kept hot noo Lasaro sayne toot. (Yoohan 11:21-27)
Yeesus hot sich interesiirt aan was ti fraae ketenkt hon. In tiise tsayt, ti meyerste yiitixe fraae hon fiil weyert kep fer een soon hon woo khent im xtant een wichtiche man wëre, wii een profeet. Tes weeche, wii een fraa kesaat hot: “Kliiklich is te muterlayp woo tich ketraa hot!”, hot Yeesus penutst fer aus leye tas Kot aan heere wichticher weyer. (Lukas 11:27, 28) Soo, hot tee ketsaycht tas ti fraa wichticher aarwayte mache solt, wii noore tas woo fon tëne kewaart waar in tiise tsayt. (Yoohan 8:32)
Te resultaat fon sayn inlërnung hayt: Mëner woo in lërne in te kemaynt, nëme kuut aan ti fraae iire komentaare in te fersamlunge. Tii respektiire ti rayfe fraae woo torich wërter un aktsyoone een kuut payxpiil kepe, als “leererine fon was kuut is”. (Titus 2:3) Un tii ferlose sich uf tëne fer ti kuute notisye fon Kot sayn Raych pekhant mache. (Psalm 68:11; kuk te khaste “Hot te aphostel Phaul ti fraae ferpoot fer xpreche?”, in sayt 9.)
Yeesus hot ti fraae weyert kep. In ti piiplixe tsayte, hon ti meet net soo fiil weyert kriit wii ti puupe. Tiise itee is aach im Talmude, woo saat: “Froo is tee woo mënliche khiner hot, un xaat fer tëm woo waypliche khiner hot.” Etliche eltere mëne tas een meetche een xweer last weyer; tii miste een man fine fer iir un een kexenk in kelt kepe. Un khente net waarte tas tii se uf phase teet wën se alt weyere.
Yeesus hot ketsaycht tas een meetche sayn leepe kraat soo fiil weyert hët wii een puup sayn leepe. Wayl tee hot Jairo sayn meetche fom toot uf keruuf, soo wii tee kemacht hot mit te witfraa fon Naym sayne soon. (Markus 5:35, 41, 42; Lukas 7:11-15) Noo tëm woo tee een fraa keheelt hot, woo xon achtseen yoer mit een kayst fon xwacheet um kang is, hot tee se kenënt “Aprahams tochter”, wërter woo kans weenich in yiitixe kexichte kefun wëre. (Lukas 13:10-16) Mit tiise liipliche wërter, hot tee se net ploos pehantelt wii yemant woo mit recht tsu tiise kemaynt keheert, awer hot aach weyert kep tsu iire xtarke klaape. (Lukas 19:9; Kalater 3:7)
Te resultaat fon sayn inlërnung hayt: Soo wii een asyaatixe xpruch saat: “Een meetche kroos tsiie is wii te nochper sayne kaate kiise.” Kristliche fatere woo liiplich sin, lose sich net torich tiise mënung aan xtëche. Tii phase iire khiner kuut uf, ekaal ep se puupe orer meet sin. Tii wole tas se al kesunt sole sin un kuut in kelërnt wëre.
Yeesus hot uf ti fraae ketraut. Ti yiitixe kerichte hon net ti tsayer fon een fraa aan kenom, wayl tas waar wii een tsayer fon een keweenliche sklaaw. Josefo, een kexichte unersuucher fom eyerste yoer hunert, saat: “Ti fraae wëre net aan kenom wii tsayer, wayl se xwach sin un xpreche oone tenke.”
Mit Yeesus waar tas kans anerste. Tee hot fraae raus kesuucht fer tsayer sin fon sayn uf xtayung fom toot. (Matheus 28:1, 8-10) Opwool tiise troye fraae kesiin hon wii iire hër um kepracht un pekraap kewoer is, hon ti aphostele tas xweer kefun aan tëne klaape. (Matheus 27:55, 56, 61; Lukas 24:10, 11) Awer, wayl tee eyerst sich ketsaycht hot fer ti fraae, hot te uf keruufner Kristus ketsaycht tas tii kraat soo kuute tsayer weyere wii ti anere tisipele. (Aphostele sayn Kexicht 1:8, 14)
Te resultaat fon sayn inlërnung hayt: Mëner woo responsapiliteet hon in te kemaynte fon Yeehoowa sayn Tsayer, nëme mit respëkt aan was ti fraae hon tsu saan. Kristliche mëner ‘kepe eere’ tsu iire fraae, wën se horiche was tii saat. (1 Pheeter 3:7; Xeenesis 21:12)
Piiplixe inlërnunge helfe ti fraae frooer sin
Wën mëner Yeesus noo mache, tan hon ti fraae te respëkt un frooheet woo Kot fer tëne wolt. (Xeenesis 1:27, 28) Xtats ti mëner sich aan xtele wii se mee recht hëte wii ti fraae, tuun kristliche mëner sich lënke lose torich piiplixe inlërnunge, woo helfe tas ti fraae frooer sin. (Ëfeser 5:28, 29)
Kuk Yelena sayn payxpiil. Tii is fon iire man krop pehantelt kewoer, un hat tas ales kans ruych aus kehal. Iire man waar kroos kewakst uf een kewaltich plats, woos normaal waar tswinge ti fraae hayrate un mit kropheet pehantele. Tan, hot se aan kefang ti Piipel xtutiire. “Was ich kelërnt hon in te Piipel, hot mich kraft kep”, saat se. “Ich hon ferxtan tas es yemant kepe teet woo teet mich aarich liipe, mich weyert kepe un sich khimere mit mich. Ich hon aach kemërkt, tas wën mayne man ti Piipel xtutiire teet, tas khent helfe ënere ti aat wii tee mit mich um keet.” Iire traam hot sich erfiilt wii tee ëntlich aan kenom hot ti Piipel xtutiire un noochte sich taafe lose wii Yeehoowa sayn Tsayer. “Tee is yets een payxpiil fon selepst kontrol”, saat Yelena. “Meyer hon kelërnt eene te anere fertsaye.” Was saat Yelena too triwer? “Ti piiplixe inlërnunge hon wërklich mich keholef xpiire tas ich neetich un kexitst sin in mayn hayrat.” (Koloser 3:13, 18, 19)
Yelena is net ti eensich. Milyoone kristliche fraae sin froo wayl, mit iire mëner, tuun se sich aan xtrenge fer ti piiplixe oryentiirunge aan wëne in iire hayrat. Tii xpiire respëkt, troost un frayheet, wën se mit sayn priiter im klaape sin. (Yoohan 13:34, 35)
Mëner un fraae woo kriste sin wise tas se imperfekte sintere sin. Awer wayl se ticht tsu iire Kot un liipliche Fater Yeehoowa khome, hon se hofnung tas se fray kemacht wëre “fon te macht woo tii wii sklaawe halt” un tuun “ti hërlich frayheet fon Kot sayne khiner kriin”. Was fer xeen hofnung fer mëner un fraae woo uner Kot sayn liiplich hant sin! (Romaaner 8:20, 21)