KAPITEL TRAYTSEEN
Tsaych respëkt fer tas leepe
1. Weer hot uns tas leepe këp?
YEEHOOWA “is te leepëntiche Kot”. (Jeremias 10:10) Ëyer is te Kriatoer un hot uns tas leepe këp. Ti Piipel saat: ‘Tuu host ale tinge kemacht, un weeche tayne wile tuun se eksistiire un sin se kemacht këp.’ (Apocalipse 4:11) Yaa, tas leepe is een wuner xeenes kexënk fon Kot fer uns. (Lees Salmo 36:9)
2. Wii khëne mer een frooes leepe hon?
2 Yeehoowa hot uns ales këp was mer prauche fer se leepe, wii ësmitel un waser. (Atos 17:28) Tas is awer nët ales. Tee wil aach tas mer een frooes leepe hon. (Atos 14:15-17) Fer tas, mise mer Kot aan heere. (Isaías 48:17, 18)
YEEHOOWA KËPT WËYERT FER TAS LEEPE
3. Was hot Yeehoowa kemacht wii Kayn Apël um keprung hot?
3 Ti Piipel tsaycht tas unser leepe un tas leepe fon te anere wëyert fer Yeehoowa hon. Tsum payxpiil, wii Kayn aarich pees mit sayn pruuter Apël këp is, hot Yeehoowa tëm kesaat tas tee sayn wuut kontroliire mist. Awer Kayn hot nët keheert un is soo pees këp, tas er ‘sayn pruuter Apël um keprung’ hot. (Gênesis 4:3-8) Yeehoowa hot Kayn too te weeche kextrooft. (Gênesis 4:9-11) Weer wuut un has in sayn hërts wakse lost, khan wiolënt un xlëcht këpe. Yemant woo soo is, khan nët tas eewiche leepe kriin. (Lees 1 João ) Fer Yeehoowa tsufriite se lose, mise mer ale layt liipe. ( 3:151 João 3:11, 12)
4. Was hot Yeehoowa ketsaycht wii Er ti Tseen Kepoote këp hot?
4 Tausente yoere tëm noo, hot Yeehoowa ti Tseen Kepoote fer Mooses këp. Eens fon te kesëtse is: “Tuu solst nët um pringe”. (Deuteronômio 5:17) Soo hot Yeehoowa ketsaycht tas tas leepe fiil wëyert fer tee hot. Wën een mënx een anere um pringe teet wayl ëyer wolt, mist er um keprung wëre.
5. Wii tënkt Kot iwer tas aptraype fon te xwangerxaft?
5 Tas kesëts, woo Kot fer ti israelite këp hot, tsaycht tas soo kaar tas leepe fon een khint woo noch nët uf te wëlt khom is, fiil wëyert hot. Wën yemant een xwanger fraa wee mache teet un tas khint tës weeche xtërpe teet, mist ëyer um keprung wëre. (Lees Êxodo 21:22, 23; Salmo 127:3) Tas tsaycht tas xwangerxaft ap traype ferkheert is. (Kuk ti Noote 28)
6, 7. Wii tsayche mer fer Kot tas mer wëyert fer tas leepe këpe?
6 Wën mer, soo wii Kot, wëyert fer tas leepe këpe, wole mer niks mache woo fer uns orer fer anere kefeerlich is. Tës weeche, tuun mer nët rauche orer trooke in nëme, wayl tiise tinge uns xaate mache un uns um pringe khëne.
7 Unser leepe un khërper sin een kexënk fon Kot un tee wil tas mer es kuut uf phase. Mëyer mise tas mache fer foer Kot sayn aue rayn plaype. (Romanos 6:19; 12:1; 2 Coríntios 7:1) Wën mer wole tas Yeehoowa unser aanpeetung aan nëmt, thërfe mer khee xlëchte kewoonheete hon. Tas khan xwëyer sin, awer Yeehoowa hëleft uns wën mer uns aan xtrënge.
8. Was mise mer mache wën mer wëyert fer tas leepe këpe?
Salmo 11:5) Mer mise aach uf phase wii mer mit unser khare, moto orer was aneres faare. Un mer mise aach unser pëstes mache tas unser haus een sichere plats is. Yeehoowa hot fer ti israelite kesaat: “Wëns tuu een nay haus paust, must tuu aach fer tayn terase een kelënter [orer mauerche] mache, tas tuu khee pluut xult uf tayn haus pringst wën yemant tat runer falt”. (Deuteronômio 22:8)
8 Wii khëne mer noch tsayche tas mer niks mache wole woo kefeerlich fer uns orer fer anere sin khënt? Wën mer wëyert fer tas leepe këpe, wole mer nii sport praktisiire woo kefeerlich orer wiolënt is. (9. Wii sole mer mit tëm fii um keen?
9 Yeehoowa khimert sich aach wii mer mit tëm fii um keen tuun. Tee erlaupt uns tas fii se xlachte fer se ëse un tsaych mache, orer wën tas fii unser leepe in kefoer xtëlt. (Gênesis 3:21; 9:3; Êxodo 21:28) Awer mëyer thërfe nët xlëcht mit tëm fii um keen orer se ploos fer sport um pringe. (Provérbios 12:10)
RESPËKT FER TAS PLUUT
10. Wii wise mer tas pluut tas leepe representiirt?
10 Tas pluut is haylich fer Yeehoowa wayl es tas leepe representiirt. Noo tëm Kayn Apël um keprung hot, hot Yeehoowa fer Kayn kesaat: “Tas pluut fon tayn pruuter xraayt fom krunt tsu meer.” (Gênesis 4:10) Apël sayn pluut hot sayn leepe representiirt, un Yeehoowa hot Kayn kextrooft wayl er Apël um keprung hat. Noo te Sintfluut, hot Yeehoowa noch mool ketsaycht tas pluut tas leepe representiirt. Yeehoowa hot Noee un sayn familye erlaupt tas flayx fom fii se ëse. Awer Yeehoowa hot tëne etwas ferpoot: “Tuut ploos nët tas flayx mit sayn pluut, woo tëm sayn leepe is, ëse.” (Gênesis 1:29; 9:3, 4)
11. Was fer kesëts iwer pluut hot Kot fer ti israelite këp?
11 Unkefeer 800 yoere tëm noo hot Yeehoowa noch mool fer sayn folek kesaat: “Wën een israelit orer een frëmte woo unich aych woont een wiltes tier yacht orer een foochel fangt woo mer ëse khan, mus ëyer es aus pluute un tas pluut mit xtaap tsu xëte.” Tee hot noch kesaat: ‘Tuut tas pluut nët ëse’. (Levítico 17:13, 14) Yeehoowa sayn folek solt sich erinere tas tas pluut haylich is. Tii khënte flayx ëse, awer nët tas pluut. Wën se een xtik fii xlachte teete, miste tii es aus pluute un tas pluut tsu xëte.
12. Aan was wil Yeehoowa tas ti kriste sich erinere sole?
12 Phaar yoere noo Yeesus sayn toot, hon ti aphostele un ëlteste in te kristliche kemaynt fon Yeruusalëm sich fersamelt fer se siin was fer kesëtse, woo ti israelite kriit hate, noch fer ti kriste phase teete. (Lees Atos 15:28, 29; 21:25) Yeehoowa hot tëne keholef se ferxteen tas tas pluut imer noch fiil wëyert fer tee hot un haylich is. Ti ëyerste kriste solte nët pluut ëse orer trinke orer flayx ëse fon een xtik fii woo nët richtich aus kepluut këp is. Tas wëyer een xlëchte sint, kraat soo xlim wii xtaatue aan peete orer seksuël imoraaliteet praktisiire. Fon tiise tsayt aan, hon ti woere kriste khee pluut kës orer ketrunk. Un hayt? Yeehoowa wil imer noch tas mer tas pluut wii haylich siin.
13. Warom tuun ti kriste pluut transfusioone nët aan nëme?
13 Petayt tas tas ti kriste aach khee pluut transfusioone aan nëme solte? Yaa. Yeehoowa hot fer uns kesaat tas mer khee pluut ëse orer trinke solte. Wën een tokter fer tich saat tas tuu khee alkohool trinke solst, khënst tuu es in tayn ootere in nëme? Kewis nët! Kraat soo, sin pluut transfusioone tas sëlwiche wii pluut ëse orer trinke un mer sole es nët aan nëme. (Kuk ti Noote 29)
14, 15. Wii wichtich is es fer een krist tas leepe se respëktiire un Yeehoowa aan se heere?
14 Un wën een tokter saat tas mer xtërpe tuun wën mer khee pluut transfusioon kriin? Yeete eene mus raus suuche op ëyer Kot aan heere wil orer nët. Tuut tas petayte tas ti kriste xtërpe wole? Natiirlich nët! Wayl mer wëyert fer tas leepe këpe, suuche mer tratamënte oone pluut transfusioon raus fer am leepe plaype.
15 Mëyer xtrënge uns aan fer kesunt se plaype, awer es is wichticher Yeehoowa aan se heere wii se fersuuche een pisye lënger se leepe. Yeesus hot kesaat: “Yeeter woo sayn leepe rëte wil tuut es ferliire, awer weer sayn leepe weeche mich ferliirt, tuut es fine.” (Mateus 16:25) Mëyer wole Yeehoowa aan heere wayl mer tee liipe. Tee wees was pëser fer uns is un peloont uns wën mer tee aan heere. (Hebreus 11:6) Soo wii fer Yeehoowa, sin tas leepe un tas pluut haylich fer uns un hon fiil wëyert.
16. Warom tuun Kot sayn tiiner tee aan heere?
16 Kot sayn troye tiiner hon sich foer kenom * Awer tii nëme anere tratamënte aan fer sayn leepe se rëte. Tii sin sich sicher tas te Kriatoer fom leepe un fom pluut wees was pëser fer tii is. Klaapst tuu tas ëyer wees was pëser fer tich is?
sayn kesëts iwer tas pluut aan se heere. Tii tuun khee pluut ëse orer trinke, un tuun nët weeche metitsiinixe uersache pluut aan nëme.TAS PLUUT UN TAS FERTSAYE FON TE SINTE
17. Was waar ti eensich aat woo Yeehoowa sayn folek erlaupt hat tas pluut se penutse?
17 Im kesëts woo Yeehoowa fer Mooses këp hot, hot er fer ti israelite kesaat: “Tas leepe fon een xtik fii is im pluut, un ich sëlepst hon es aych uf tëm altar këp tas tëyer ayre sinte tëkt [orer, ferlangt tas se fertsayt këpe]. Wayl, es is tas pluut woo ti sinte tëkt.” (Levítico 17:11) Ti israelite khonte een xtik fii fer Yeehoowa opfere un fer te priister ferlange tas ëyer een pisye fom pluut uf tëm altar im tëmpel xpritst. Soo khonte se ferlange tas Kot ti sinte fon tëne fertsayt. Tas waar ti eensiche aat woo Yeehoowa ti israelite erlaupt hot tas pluut se penutse.
18. Was tuut Yeesus sayn opfer fer uns meechlich mache?
18 Hayt se taach prauche mer khee fii mee opfere. Yeesus hot sayn leepe, orer pluut, këp tas unsere sinte fertsayt këpe khonte. (Mateus 20:28; Hebreus 10:1) Wayl tee fer uns kextorep is, khont Yeehoowa fer ale mënxe ti oportuniteet këpe fer fer imer se leepe. (João 3:16; Hebreus 9:11, 12; 1 Pedro 1:18, 19)
19. Was mise mer mache fer ti layt hëlfe tas eewiche leepe se kriin?
Ezequiel 3:17-21) Tan, khëne mer aach wii te aphostel Phaul saan: ‘Ich sin fom pluut fon ale mënxe sauwer, wayl ich hon mich nët tsurik kehal Kot sayn wile fer aych pekhant se mache’. (Atos 20:26, 27) Yaa, wën mer fer ti layt aus lëye wii fiil wëyert tas leepe fer Yeehoowa hot un tas tas pluut haylich is, tsayche mer tas mer soo tënke wii Kot.
19 Tas leepe is een kexënk fon Kot! Mëyer tuun ti mënxe liipe un wole tas se fer imer leepe khëne. Tës weeche wole mer ales mache was mer khëne fer tëne se hëlfe aan Yeesus klaape un Kot aan se heere fer tas leepe se kriin. (^ apsats 16 Fer mee informatsioone iwer pluut transfusioone, kuk ti sayte 77 pis 79 fom puuch ‘Mantenha-se no Amor de Deus’, woo fon Yeehoowa sayn Tsayer puplitsiirt is.