KAPITEL ELEF
Warom këpts soo fiil eelent?
1, 2. Was tuun sich fiile layt frooe?
HAYT se taach këpts fiil eelent. Oft mools heere mer xlëchte noorichte wii tii: “Een iwerxwëmung tuut een xtat fernichte. Een man keet in een plats rin woo fiil layt sin un tuut fiile um pringe. Khiner plaype aleen wayl sayn mama weeche kreps kextorep is.”
2 Wën soo unklike orer katastroofe pasiire, tuun sich fiile frooe: Warom?” Fiile frooe sich warom ti wëlt soo fol mit wuut un eelent is. Host tuu tich tas aach xon kefroot?
3, 4. (a) Was fer frooche hot Apakuk kemacht? (b) Was hot Yeehoowa tëm keantwort?
3 In te Piipel lërne mer tas mëner woo xtarëke klaape aan Kot hate, sich aach tiise frooche kemacht hon. Te profeet Apakuk hot tsum payxpiil fer Yeehoowa kefroot: “Warom los tuu mich xlëchtichkheet siin? Un warom erlaupst tuu tas es unertrikung këpt? Fer was sin foer mich fernichtung un wiolënts? Un warom këpt es soo fiil tsënkeray un xtrayt?” (Habacuque 1:3)
4 In Habacuque 2:2, 3, leese mer ti antwort fon Kot fer Apakuk sayn frooche un Sayn ferxprëche fer ti situatsioon se ënere. Yeehoowa tuut ti layt aarich liipe. Ti Piipel saat: ‘Ëyer phast aych uf.’ (1 Pedro 5:7) Yaa, Kot hot fiil mee wuut tas eelent se siin wii mëyer. (Isaías 55:8, 9) Tës weeche, tuun mer yets xtutiire warom es soo fiil eelent in te wëlt këpt.
WAROM KËPTS SOO FIIL EELENT?
5. (a) Was tuun fiile relichioons leerer iwer tas eelent saan? (b) Awer was saat ti Piipel iwer tas?
5 Farer, priister un relichioons leerer tuun oft mools saan tas es Kot sayn wile is tas ti layt eelent mit mache. Ëtliche saan tas ales was mit yemant pasiirt, aach ti unklike, tuut Kot xike, un tas mer ti uersache nii ferxteen khëne. Anere tuun soo kaar saan tas ti layt xtërpe fer im himel mit Kot se leepe, ekaal op se noch nënecher sin. Awer tas is nët woer. Yeehoowa macht nii tas xlëchte tinge pasiire. Ti Piipel saat: “Te woere Kot teet nii was xlëchtes mache, te Ale Mëchtiche teet nii was ferkheertes mache!” (Jó 34:10)
6. Warom tuun fiile Kot ti xult këpe fer tas eelent woos in te wëlt këpt?
6 Fiile tuun Kot ti xult këpe fer tas kans eelent woos in te wëlt këpt, wayl se tënke tas Kot ti wëlt rechiirt. Awer wii mer im kapitel 3 kelërnt hon, tee woo wërklich ti wëlt rechiirt is Satanaas te Taywel.
7, 8. Warom këpts soo fiil eelent in te wëlt?
7 Ti Piipel saat uns tas “ti kans wëlt layt in te macht fon tëm woo xlëcht is.” (1 João 5:19) Te kowernant fon tiise wëlt, Satanaas, is aarich xlëcht. Tee tuut ‘ti kans pewoont ëyert hiner keen’. (Apocalipse 12:9) Fiile tuun tee noo mache. Tës weeche, këpts soo fiil liie, wuut un xlëchtichkheet in te wëlt.
8 Een tsweet uersach warom es soo fiil eelent in te wëlt këpt, is ti sint. Mëyer al hon ti sint fon Aatam un Ewa keërpt. Tës weeche, Eclesiastes 4:1; 8:9) Un noch een aner uersach warom soo fiil xlëchte tinge pasiire, is wayl ti “tsayt un tinge woo mer nët waarte” iwer al khomt. (Eclesiastes 9:11) Soo, wën layt am ferkheert plats un in te ferkheert tsayt sin, khëne unklike un anere xlëchte tinge mit tëne pasiire.
sin fiile layt hoochmuutich un mëne tas se importanter wii ti anere sin. Tas tuut tsu khëmpfe, kriiche un unertrikung nëme, woo fiil eelent pringt. (9. Warom wise mer tas Kot tas eelent tsum ën nëme tuut?
9 Yeehoowa tuut nii tas eelent xike. Ëyer hot nët ti xult fer kriich, kriminaliteet un xlëchtichkheet. Kot tuut nët natuer katastroofe wii ëyertxutere, triles xtorëm un iwerxwëmunge xike. Awer fiilaycht tuust tuu tich frooe: ‘Wën Yeehoowa te mëchtichste im uniwërsum is, warom lost ëyer tiise xlëchte tinge pasiire?’ Kot hot een kuut uersach warom ëyer noch nët tas eelent tsum ën kenom hot. Awer tee tuut tas mache, wayl er sich aarich mit uns khimert. Tee tuut uns liipe. (1 João 4:8)
WAROM LOST KOT TAS EELENT PASIIRE?
10. Wii hot Satanaas Kot in frooche kextëlt?
10 Im Eetem kaate, hot te Taywel Aatam un Ewa hiner kang. Satanaas hot kesaat tas Kot nët kuut rechiire teet. Tee hot kesaat tas Kot was kuutes fon Aatam un Ewa wëch hale teet. Satanaas wolt hon tas se klaape teete tas ëyer tii pëser rechiire khënt wii Yeehoowa un tas tii Kot nët praychte. (Gênesis 3:2-5; kuk ti Noote 27)
11. Was fer een frooch mise mer antworte?
11 Aatam un Ewa hon Yeehoowa nët aan keheert un sich keeche tee kextëlt. Tii hon kemënt tas se sëlwer raus suuche khënte was richtich un was ferkheert is. Awer es is Yeehoowa woo wees was pëser fer uns is. Wii teet Kot pewayse tas Aatam un Ewa ferkheert waare?
12, 13. (a) Warom hot Yeehoowa nët klaych Aatam un Ewa fernicht? (b) Warom hot Yeehoowa kelos tas te Taywel te kowernant fon tiise wëlt is un tas ti mënxe sich sëlepst rechiire?
Gênesis 1:28; Isaías 55:10, 11) Tës weeche, hot Yeehoowa erlaupt Aatam un Ewa khiner se hon. Tëne sayn khiner khënte raus suuche op se Kot orer te Taywel aan heere teete.
12 Wii Aatam un Ewa kesint hon, hot Yeehoowa tii nët klaych fernicht. Warom nët? Wayl er kesaat hat tas Aatam un Ewa khiner hon solte un ti ëyert fol mache. Yeehoowa macht imer was er saat, sëlepst wën te Taywel Kot sayn pleen xteere wil. (13 Te Taywel hot foer milioone ëngele Yeehoowa in frooche kextëlt. (Jó 38:7; Daniel 7:10) Soo hot Yeehoowa tëm Taywel tsayt këp fer se tsayche op was ëyer kesaat hot, woer waar. Kot hot aach tsayt fer ti mënxe këp sayn aychne rechiirunge uner te Taywel sayn macht in se xtële. Soo, khënte se tsayche op se oone Kot sayn hilef sich kuut traan këpe teete.
14. Was is mit te tsayt taytlich këp?
14 Ti mënxe fersuuche xon tausente yoere lang sich sëlepst se rechiire, awer tii hon tas nët hiin kriit. Tas tsaycht tas te Taywel een liichner is. Ti mënxe mise Kot sayn hilef hon. Te profeet Yeeremias hat rëcht wii ëyer kesaat hot: “Ich wees, oo Yeehoowa, tas te mënx sayn weech nët tëm keheert. Es keheert nët tëm man woo keet soo kaar sayn aychne xrite se lënke.” (Jeremias 10:23)
WAROM TUUT YEEHOOWA SOO LANG WAARTE?
15, 16. (a) Warom lost Yeehoowa tas eelent wayter keen? (b) Fer was hot Yeehoowa ti propleeme, woo mer weeche tëm Taywel hon, nët resolwiirt?
15 Warom lost Yeehoowa tas eelent wayter keen? Fer was pringt ëyer ti xlëchte tinge nët tsum ën? Es praucht tsayt fer se siin op een rechiirung kuut is orer nët. Un ti tsayt hot taytlich pewayst tas tëm
Taywel sayn rechiirung nët kuut is. Mënxe hon xon ale sorte rechiirunge, oone kuute resultaate, fersuucht. Ti siënts un teknoloxii hon nët ti unkerëchtichkheet, aarmheet, kriminaliteet un kriiche, tsum ën kenom. Yaa, oone Kot khëne mer uns nët kuut rechiire.16 Awer pis yets hot Yeehoowa ti propleeme, woo mer weeche tëm Taywel hon, nët resolwiirt. Wën ëyer tas kemacht hët, wëyer es wii wën Kot tëm Taywel sayn rechiirung pay xteet, awer Ëyer tuut tas nii mache. Ti mënxe teete sonst klaape tas se sich sëlepst kuut rechiire khëne. Awer tas is nët woer. Un Yeehoowa teet nii mache tas ti mënxe in een soo lii klaape teete. (Hebreus 6:18)
17, 18. Wii tuut Yeehoowa te kanse xaate, woo te Taywel kemacht hot, repariire?
17 Khan Yeehoowa te kanse xaate, woo te Taywel, Aatam un Ewa kemacht hon, repariire? Kewis. Fer Kot sin ale tinge meechlich. Yeehoowa wees wan ale frooche woo te Taywel uf keprung hot, kans peantwort sin. Tan tuut er fon te ëyert een paratiis mache, soo wii er es hon wolt. Ti toote wëre fom toot uf keruuft. (João 5:28, 29) Nimant wërt mee krank orer xtërept. Yeesus tuut te kanse xaate, woo te Taywel kemacht hot, repariire. Yeehoowa tuut torich Yeesus tëm ‘Taywel sayn aarwayt fermache.’ (1 João 3:8) Mëyer sin petanklich tas Yeehoowa ketultich is. Tee hot uns tsayt këp fer tee se khëne un tee raus se suuche fer unser Kowernant se sin. (Lees 2 Pedro 3:9, 10) Aach wën mer xlimes mit mache, tuut er uns hëlfe aus se hale. (João 4:23; lees 1 Coríntios 10:13)
18 Yeehoowa tswingt uns nët tee raus se suuche fer unser Kowernant se sin. Tee hot fer ti mënxe te fraye wile kexënkt. Yets wole mer xtutiire was tiise xeene kexënk fer uns petayt.
WII TUUST TUU TAYN FRAYE WILE PENUTSE?
19. (a) Was fer een iwer xeenes kexënk hot Yeehoowa uns këp? (b) Warom sole mer too tefoer petanklich sin?
19 Te fraye wile, woo Yeehoowa uns këp hot, is een iwer xeenes kexënk. Tas macht tas mer kans anerste sin wii tas fii, woo noom instint leept. Mëyer khëne raus suuche wii mer leepe un op mer Yeehoowa tsufriite lose wole. (Provérbios 30:24) Mëyer sin aach nët wii maxiine woo ploos een pextimt aarwayt mache khëne. Yeehoowa wees tas es uns froo lost sëlepst raus suuche se khëne weer unser froynte sin, weer mer sin wole un was mer mit unser leepe mache wole.
20, 21. Was is tas pëste woos tuu in tayn leepe raus suuche khanst?
20 Yeehoowa wil tas mer tee liipe. (Mateus 22:37, 38) Kot is wii een fater woo froo këpt wën sayn khint fon hërts saat: “Ich liipe tich”, nët wayl yemant es ketswung hot. Yeehoowa lost tas mer sëlepst raus suuche op mer tee tiine wole orer nët. Satanaas, Aatam un Ewa hon raus kesuucht sich keeche Kot se xtële. Un tuu? Was tuust tuu raus suuche?
21 Tas pëste woos tuu raus suuche khanst is Yeehoowa se tiine. Milioone layt hon raus kesuucht Kot tsufriite se lose un hon sich keeche Satanaas kextëlt. (Provérbios 27:11) Wii mer kesiin hon, Kot tuut tas kanse eelent wëch xafe un fon te ëyert een paratiis mache. Was must tuu mache fer tat se sin? Tas neekste kapitel tuut tiise frooch antworte.