Must tuu mit weenicher kelt leepe, wayl ekonoomixe propleeme hon es xweyer fer tich kelos tich fersoriche? Pantemiie, natuer unklike, politixe unruychkheete un kriiche khene fiile ekonoomixe propleeme pringe. Uf een mool weenicher kelt kriin, khan uns aarich stresiirt lose. Awer in te Piipel, khanst tuu kluuche aanreete fine woo tich helfe mit weenicher kelt leepe.

 Ti Piipel saat: ‘Ich hon tas kehaymnis kelërnt iwer wii tsufriite sin wën ich fiil hon un wën ich in noot sin.’ (Filiper 4:12)

 Opwool tuu yets weenicher kelt host wii friier, tuu khanst lërne tich in tayn nay situatsyoon aan phase. Woo eente tuu tayn nay situatsyoon aan nëmst un aan fangst tich aan phase, woo laychter wërts fer tich un tayn familye mit tiise situatsyoon um keen.

 Fersuuch raus fine eps hilef kept fon te rechiirung orer fon anere orkanisatsyoone woos tuu penutse khanst. Mach tas klaych, wayl als mool, ti tsayt fer tiise hilef ferlange is khorts.

 Ti Piipel saat: “Wën ma net fertseelt, pariire ti pleen net, awer mit fiile aanreeter, kriit ma kuute resultaate.” (Xpriiche 15:22)

 Xprech iwer ti situatsyoon mit tayn man orer fraa un mit tayn khiner. Wën teyer fertseelt, khan yeete mitkliit fon te familye ti situatsyoon ferxteen un ti ënerunge pay xteen. Wën yeete eene sich aan xtrengt fer ti tinge kuut penutse un kelt xpaare, khent teyer mee tings mit ayre kelt kemacht kriin.

 Ti Piipel saat: ‘Tuu tich hin setse un noo rechne was tas khost.’ (Lukas 14:28)

 Wëns tuu must mit weenicher kelt leepe, es is aarich wichtich se wise woo tayn kanse kelt hin keet. Eyerst, xrayp uf wii fiil kelt tuu tenkst tuu tuust im moonat kriin. Nochter, xrayp uf ales was tuu im moonat aus kepst, opwool tas nochter anerste khan sin. Fersuuch yeete moonat een pisye kelt xpaare fer was unkewaartnes orer een emerxëns.

 Nutslich informatsyoon: Wëns tuu uf xraypst was tuu aus kepst, ferkes tich net fon te kleene tinge. Tuu khanst tich ferwunere wii fiil kelt tuust tuu too temit aus kepe. Tsum payxpiil, een man hot raus kriit tas eyer hunerte tolare yeetes yoer aus kep hot ploos mit chiclete!

 Ti Piipel saat: ‘Say tich sicher was fer tinge wichticher sin.’ (Filiper 1:10)

 Ferklaych was in khomt mit was tuu aus kepst. Mërk was fer tinge tuu khanst weenicher kelt traan tuun orer woo kaar net neetich sin. Soo khanst tuu leepe mim kelt woos tuu yets kriist. Tenk aan te neekste tinge:

•   Transport. Wëns tuu mee wii eene khare host, khenst tuu eene ferkhaafe? Wëns tuu eene fayne khare host, khenst tuu tee um truke tsu een ekonoomixer? Khenst tuu puuplix transport orer tswaayraat penutse un mit khee khare leepe?

•   Ferkniichung. Wëns tuu petsaalst fer etliche kanale in te TV kuke, orer fer sites un aplikatiiwe penutse woo fiilme un musike hon, khenst tuu tas fer een tsayt ap xnayte? Khenst tuu was eenliches fine woo pilicher is? Tsum payxpiil: fiilaycht khanst tuu fiilme un piicher kratis in te piplyoteek fine.

•   Haus khoste. Xprecht wii familye wii teyer khent weenicher aus kepe mit waser, licht un kaas. Es khan aus siin tas ti lichte aus mache un sich xneler paate khee unerxiit macht, awer soo sorte tinge khene fiil kelt xpaare.

•   Ese. Xtats in restaurante ese, tuu tehëm koche. Pleen was tuu ese tuust. Wën es meechlich is, khaaf un koch mee tinge uf een mool un wën ese iwrich playpt, tuu tas kuut penutse. Mach een list eeps tuu im merkaate keest. Soo khaafst tuu net tinge woos tuu net praychst. Khaaf frixe friichte un kemiise fon te yoertsayt woos tuu pist; ofts sin se pilicher. Khaaf net ese woo net kesunt is. Fiilaycht khanst tuu was tehëm plantse.

•   Tsaych. Khaaf tsaych ploos wëns tuu es praychst, net fer ti moota noo keen. Fersuuch tsaych khaafe wën se pilicher sin orer tsaych woo xon penutst kep is, awer woo noch kuut is. Wëns tuu tayn tsaych wexe tuust, tuu tas in te sun trokne imer wëns meechlich is. Soo praychst tuu net een maxiin penutse woo tas tsaych trokne tuut, woo mee licht penutst.

•   Tinge woos tuu khaafst. Eep etwas khaafe, froo tich: ‘Khan ich tas petsaale? Mus ich tas wërklich hon?’ Fiilaycht khanst tuu een pisye mee waarte eeps tuu tayn khare orer eletroonixe aparate fer een naye trukst. Un was mënst tuu fon etliche tinge woos tuu net mee praychst orer penutst, ferkhaafe? Tas mache, khan tich helfe tayn leepe keweenlicher lose un een pisye kelt kriin.

 Nutslich informatsyoon: Wëns tuu yets weenicher kelt host, penuts tiise oportuniteet fer tinge neewe lose woo tayer sin un woo khene xaate fer tayn kesuntheet pringe — soo wii rauche, kelt xpiile un tsu fiil alkohool trinke. Soo sorte ënerunge tuun net ploos tich helfe kelt xpaare, awer tuun aach tayn kesuntheet ferpesere.

 Ti Piipel saat: “Froo sin tii woo sayn kaystliche neetichkheete erkhëne.” (Matheus 5:3)

 Ti Piipel kept tiise ferninftiche aanreet: “Ti kluucheet is een xuts, soo wii tas kelt een xuts is. Awer khëntnis hon is peser wayl ti kluucheet halt am leepe tëne woo se hon.” (Eklesyastes 7:12) Meyer khene tiise kluucheet in te Piipel fine, un fiile hon kemërkt tas ti Piipel sayn aanreete aan wëne, helft tëne net soo ëngstlich mit sache iwer kelt plaype. (Matheus 6:31, 32)