Èske l mal pou m bezwen ti moman prive?
CHAPIT 15
Èske l mal pou m bezwen ti moman prive?
Mete ti siy tcheke a ✔ bò kot reyaksyon ou ta ka pi fasil genyen nan sitiyasyon ki vin apre yo:
1. Ou nan chanm ou, pòt la fèmen e yon frè w oswa yon sè w annik antre san l pa frape.
□ ‘Pa gen pwoblèm. Mwen konn fè l menm bagay la tou pafwa.’
□ ‘Kòman w fè malelve konsa! Si m t ap met rad sou mwen?’
2. Ou poko antre ni manman w ni papa w kòmanse benyen w ak kesyon: “Kote w te ye? Sa w t ap fè? Ak kiyès ou te ye?”
□ ‘Pa gen pwoblèm. An jeneral mwen di paran m tout bagay.’
□ ‘Ala sa raz! Paran m pa fè m konfyans!’
LÈ W te piti, moman prive se pa yon bagay ki te enpòtan pou ou. Lè frè w oswa sè w te konn antre nan chanm ou san frape, ou te konn byen kontan yo vini. Lè paran w te konn poze w kesyon, ou te konn reponn san ezite. Lè sa a ou pa t gen okenn pwoblèm pou lòt moun konn sa k ap pase nan lavi w. Men kounye a, ou pa vle rakonte moun tout sa k ap pase nan lavi w. Men sa Corey, yon jèn ki gen 14 an, di: “Gen kèk bagay mwen renmen kenbe pou mwen.” Ann gade de sitiyasyon kote li ka difisil pou w jwenn moman prive.
Lè w vle ret poukont ou
Gen yon pakèt rezon ki ka fè w vle rete poukont ou. Petèt ou jis vle “pran yon ti repo”. (Mak 6:31.) Oswa lè w vle priye ou fè jan Jezi te di disip li yo pou yo fè a, ou “antre nan chanm ou, epi lè w fin fèmen pòt ou, [ou] priye Papa w”. (Matye 6:6; Mak 1:35). Men, pwoblèm nan sèke lè w fèmen pòt chanm ou (si w gen pwòp chanm ou), paran w ka pa panse se priye w ap priye. E frè w ak sè w yo ka pa konprann poukisa ou vle rete poukont ou.
Sa w ka fè. Olye pou w ap diskite ak tout moun paske w vle gen moman prive w, men kèk bagay ou ka fè:
● Pou frè ak sè w yo, eseye etabli yon seri règ pou w ka jwenn yon ti moman poukont ou. Si sa nesesè, mande paran w si yo ka ede w nan sans sa a *.
● Pou paran w menm, fè efò pou w konprann yo. Men sa Rebekah, ki gen 16 an, di: “Pafwa, paran m vin gade sa m ap fè. Men, pou m di laverite, si m te gen pitit ki adolesan, mwen t ap gade sa y ap fè tou, sitou lè m konnen tout tantasyon jèn yo ap jwenn jounen jodi a!” Menm jan ak Rebekah, petèt ou ka eseye konprann rezon ki fè paran w aji jan yo aji a. — Pwovèb 19:11.
● Mande tèt ou onètman: ‘Èske m bay paran m rezon pou yo sispèk lè m fèmen pòt chanm mwen se yon bagay dwòl m ap fè? Èske m tèlman kenbe tout afè m sekrè sa fè paran m oblije ap fè plan pou yo ka konnen sa k ap pase nan lavi m?’ Si repons kesyon sa yo se non e malgre sa paran w toujou pa fè w konfyans, avèk kalm e avèk respè, di yo sa w panse. Pran tan w pou w koute sa y ap di, epi asire w ou pa fè anyen pou w lakòz yo pa fè w konfyans. — Jak 1:19.
Lè w ap fè zanmi
Se yon bagay ki nòmal pou w vle fè zanmi ak lòt moun pandan w adolesan. Li nòmal tou pou paran w chèche konnen ki moun ki zanmi w e ki sa w ap fè lè w avèk yo. Men pafwa ou ka santi yo enkyete twòp. Amy ki gen 16 an di: “Mwen jis vle kapab pale nan telefòn oswa tcheke imel mwen san paran m pa ap veye m chak vire tounen pou konn ak kiyès m ap pale”.
Sa w ka fè. Olye w kite zanmi w met baryè ant ou menm ak paran w, eseye suiv konsèy ki vin apre yo:
● Fè paran w fè konesans ak zanmi w yo. Se vre, ou pa renmen lè paran w tankou detektiv pou y ap chèche konnen ki moun ki zanmi w, men, y ap oblije fè sa si w pa fè yo konn zanmi w yo. Sonje sa, plis paran w konnen ak ki moun w ap pase tan w, gen anpil chans pou yo pi alèz pou yo kite w chwazi zanmi w.
● Se pou w onèt ak tèt ou: Èske se moman prive ou vle genyen oswa èske se kache ou vle kache sa k ap pase nan lavi w? Men sa Brittany, ki gen 22 an, di: “Si w ap viv kay paran w e yo enkyete pou ou, ou ta dwe mande tèt ou: ‘Si m pap fè anyen ki mal, poukisa m bezwen kache l?’ Yon lòt bò si w santi ou oblije kache sa w ap fè, ebyen se pa yon bon bagay.”
Ki jan pou w jwenn moman prive a?
Kounye a, w ap kapab reflechi sou fason pou w rive jwenn kèk moman prive ou bezwen. Nan liy ki pi ba yo, ekri repons kesyon ki mache ak etap yo bay yo:
1ye etap: Idantifye pwoblèm nan. Nan ki domèn ou santi w bezwen plis moman prive?
․․․․․
2yèm etap: Egzamine pwennvi paran w. Ki sa w panse ki ka fè yo enkyete?
․․․․․
3yèm etap: Chèche solisyon. Nan ki sans ou ta ka fè pwoblèm nan vin pi mal? Selon repons ou bay la, ki sa w panse ou ta ka chanje? Ki sa w ta renmen paran w fè pou pwoblèm ou yo?
․․․․․
4yèm etap: Pale sou sa. Ekri ki jan ou ta ka kòmanse yon konvèsasyon ak paran w konsènan moman prive ou vle genyen yo.
․․․․․
Si w gen youn nan paran w yo ki mouri, ki kote w ka jwenn konsolasyon?
[Nòt anba paj]
VÈSÈ KLE
“Fè tout sa w kapab pou w prezante tèt ou bay Bondye antanke moun li apwouve, antanke yon ouvriye ki pa gen anyen pou l wont.” — 2 Timote 2:15.
MEN YON IDE
Lè w ap pale ak paran w konsènan moman prive ou ta renmen genyen, pa plenyen, men esplike pwoblèm nan. Ki diferans sa fè? Lè w plenyen ou konsantre sou sa ou panse paran w mal fè. Lè w esplike, sa ede w konsantre sou solisyon pwoblèm nan.
ÈSKE W TE KONNEN?
Plis ou sensè ak paran w, se plis y ap fè w konfyans.
SA M KONTE FÈ
Men sa m ap fè pou paran m ka fè m konfyans kounye a (oswa pou yo fè m konfyans ankò)
Men sa mwen ta renmen mande paran m sou sijè sa a
[KI SA W PANSE?
● Sa k fè paran w gen dwa pou yo poze kesyon sou sa k ap pase nan lavi w?
● Ki jan efò w ap fè kounye a pou w aprann kominike ak paran w ap ede w kominike ak lòt moun lè w vin gran?
[Antrefilè nan paj 108]
“Paran w pa ta renmen anyen mal rive w, e pafwa ou ka gen enpresyon y ap fouye nan vi prive w. Sa pa sanble nòmal pou ou, men, ann serye, si w te paran, siman ou t ap fè menm bagay la.” — Alana.
[Foto nan paj 109]
Menm jan se travay yon moun travay ki fè yo peye l, se menm bagay la pou konfyans, se travay pou w travay pou w genyen l.
Lòt sijè ki enteresan
JÈN YO
Kesyon jèn yo konn poze
Kesyon jèn yo konn poze sou zafè sèks, zanmi, paran, lekòl, ak lòt bagay ankò.
