Poukisa tout soufrans sa yo?
Pou nou rive konprann poukisa gen tout soufrans sa yo e ki rezon ki fè malgre tout efò lèzòm fè pou yo elimine soufrans yo pa janm reyisi, nou bezwen konnen vrè koz ki kache dèyè soufrans yo. Menmsi bagay ki lakòz moun ap soufri yo anpil e yo konplike, nou mèt rekonesan lefètke Bib la ka ede nou idantifye yo. Nan atik sa a, nou pral egzamine senk rezon fondamantal ki fè gen tout soufrans sa yo. Nou envite w egzamine sa Bib la di sou sijè sa a avèk anpil atansyon pou w ka wè jan Pawòl Bondye a ede nou idantifye vrè koz pwoblèm enpòtan sa a. — 2 Timote 3:16.
AKOZ MOVE GOUVÈNMAN
Bib la di:“Lè se yon mechan k’ap gouvènen, pèp la nan lapenn.” — Pwovèb 29:2.
Listwa chaje ak egzanp diktatè ki dirije moun ak gwo ponyèt e sa lakòz moun yo soufri anpil. Se vre, se pa tout dirijan ki konsa. Gen ladan yo ki konn gen bon entansyon e yo konn vle ede moun yo. Sepandan, byen souvan, yon fwa yo rive sou pouvwa a, yo rann yo kont se desepsyon yo jwenn akoz opozan ak moun k ap goumen pou pouvwa. Oubyen yo ka mal sèvi ak pouvwa yo genyen an nan enterè egoyis yo e sa lage pèp la nan pwoblèm. Men sa Henry Kissinger, yon ansyen sekretè d Eta ameriken te di: “Sa k karakterize listwa, se yon bann efò moun fè ki pa abouti ak anyen ak yon bann rèv moun genyen ki pa reyalize.”
Anplis de sa, Bib la di: “Pèsonn pa mèt tèt yo, pèsonn pa ka kontwole kote yo prale.” (Jeremi 10:23). Lèzòm pa gen sajès ak prevwayans nesesè pou yo dirije tout aktivite yo genyen e pou yo reyisi. Si dirijan yo pa ka dirije pwòp tèt yo, alewè pou yo ta dirije tout yon nasyon? Èske w wè poukisa dirijan yo pa gen kapasite pou yo elimine soufrans? Anfèt, nan pifò ka, se move gouvènman oubyen move dirijan ki lakòz moun ap soufri!
AKOZ ENFLIYANS FO RELIJYON
Jezi te di: “Tout moun ap konnen nou se disip mwen si nou gen lanmou nan mitan nou.” — Jan 13:35.
Chèf relijye ki gen tout kalite kwayans e ki nan divès gwoup, konn preche moun yo pou yo gen lanmou ak inite nan mitan yo. An reyalite, yo pa janm rive ede moun yo gen yon lanmou ki ase fò pou yo elimine prejije lakay yo. Olye relijyon ede moun yo kiltive lanmou, byen souvan, li mete divizyon nan mitan yo. Li fè yo gen prejije epi li fè yo nan batay youn ak lòt, li konn lakòz lagè. Men sa yon teyolojyen ki rele Hans Küng te di nan fen yon liv li ekri: “Lit politik kote moun yo pi fanatik, kote moun yo fè pi move zak, se lit relijyon pouse moun yo fè e yo kwè lit sa yo jis.” (Christianity and the World Religions).
Anplis de sa, klèje nan anpil relijyon fèmen je yo sou yon seri pratik, tankou moun k ap fè sèks anvan yo marye, moun k ap viv nan plasaj, gason k ap fè sèks ak gason, fi ak fi. Sa fè yon bann maladi gaye toupatou, moun jete pitit, moun ansent san yo pa vle, bagay sa yo kraze maryaj ak fanmi, yo lakòz moun nan gwo lapèn e sa fè yo soufri.
AKOZ ENPÈFEKSYON LÈZÒM AK DEZI EGOYIS
“Chak moun pase anba eprèv lè l kite pwòp dezi l mennen l, lè l kite pwòp dezi l sedui l. Epi dezi a, lè yo nouri l, li bay peche.” — Jak 1:14, 15.
Lefètke nou eritye peche, sa fè nou tout fè erè e nou fè fot epi sa fè n ap lite kont dezi nou genyen pou nou ‘fè yon seri bagay chè nou vle’. (Efezyen 2:3.) Sepandan, lè nou gen yon move dezi e nou nan yon moman ki apwopriye, batay la vin pi difisil toujou. Si nou fè move bagay lide nou di nou an, sa ka lakòz nou tonbe nan gwo pwoblèm.
Gen yon ekriven ki rele Phiroz D. Mehta ki ekri: “Sa k lakòz pifò soufrans se gwo dezi nou genyen, se paske n ap chèche plezi san kontwòl, nou wè tèt nou sèlman, nou gen tanta ak anbisyon.” Gwo anvi ak yon seri abitid ki fè moun esklav, tankou bwè alkòl, pran dwòg, jwe aza, fè sèks, eksetera, fini ak yon seri “sitwayen moun respekte”. E sa lage fanmi yo, zanmi yo, ak lòt moun ankò nan soufrans. Lè nou konsidere enpèfeksyon lèzòm gen lakay yo, nou gen rezon dakò ak Bib la lè l di: “Nou konnen tout kreyasyon an kontinye ap plenn ansanm e yo kontinye ap soufri ansanm jiska prezan.” — Women 8:22.
AKOZ POUVWA MOVÈZESPRI YO
Bib la fè konnen Satan se “dye sistèm sa a” e li met tèt ansanm ak yon bann movèzespri ki pisan yo rele demon. — 2 Korentyen 4:4; Revelasyon 12:9.
Menm jan ak Satan, demon yo fè tout sa yo kapab pou yo kontwole lavi moun e pou yo twonpe yo. Apot Pòl te rekonèt sa lè l te di: “Nou gen yon lit n ap mennen, men se pa kont lèzòm, ki fèt ak chè ak san, se kont gouvènman yo, kont otorite yo, kont sila yo ki chèf monn nan, yo menm k ap dirije fènwa sa yo, e kont espri mechan yo ki nan syèl la.” — Efezyen 6:12.
Byenke demon yo pran plezi pou yo toumante moun, se pa sa ki prensipal objektif yo. Sa yo ta renmen se fè moun vire do bay Jewova, Bondye Trèwo a (Sòm 83:18). Men kèk nan pratik demon yo itilize pou yo dirije lavi moun e pou yo twonpe yo: astwoloji, maji, fetich ak divinò. Se poutèt sa, Jewova avèti nou kont danje bagay sa yo reprezante e li bay moun ki opoze ni ak Dyab la ni ak demon yo pwoteksyon. — Jak 4:7.
N AP VIV “NAN DÈNYE JOU YO”
Sa gen prèske de mil an depi Bib la te predi: “Nan dènye jou yo, tan yo pral di, yo pral difisil pou moun sipòte.”
Men sa Bib la te di pou l montre sa k fè tan yo t ap difisil: “Moun yo ap renmen pwòp tèt yo, y ap renmen lajan, y ap grandizè, y ap ògeye [...] yo pap gen afeksyon pou moun parèy yo, yo pap dispoze antann yo, y ap pale moun mal, y ap san metriz, y ap sovaj, yo pap renmen sa ki byen, y ap trèt, y ap gen tèt di, y ap gonfle ak ògèy, y ap renmen plezi olye yo renmen Bondye.” Se sèten, youn nan prensipal rezon ki fè gen tout soufrans sa yo jodi a se paske n ap viv nan “dènye jou yo”. — 2 Timote 3:1-4.
Apre nou fin egzamine pwen sa yo, èske rezon ki fè lèzòm pa ka mete fen nan soufrans malgre bon entansyon yo genyen pa parèt klè pou ou? Piske se konsa, kiyès ki ka ede nou? Nou dwe chèche èd nan men Kreyatè nou an, ki pwomèt nou l ap “kraze travay Dyab la” ansanm ak akolit li yo (1 Jan 3:8). Nan atik ki vin apre a, nou pral egzamine sa Bondye pral fè pou l elimine tout bagay ki lakòz moun ap soufri.