Èske w te konnen?
Ki jan lavi a te ye pou esklav yo sou Anpi women an?
Sou Anpi women an, gen anpil moun ki te vin esklav paske gen sòlda ki te ranpòte laviktwa sou nasyon pa yo oswa paske yo te kidnape yo. Yo te vann moun sa yo e yo pa t ap janm wè ni kay yo ni fanmi yo ankò.
Gen anpil esklav ki te konn travay nan min jiskaske yo mouri. Esklav ki te konn travay nan jaden yo oswa ki te konn travay lakay moun te miyò. Yo te ka fòse yon esklav pou l mete yon kolye an fè ki gen yon enstriksyon yo ekri sou yon meday ki fè konnen si l sove epi yon moun mennen l tounen bay mèt li, y ap bay moun nan yon rekonpans. Lè yon esklav te sove plizyè fwa, yo te konn tanpe yon lèt F nan fwon l pou Fugitivus (sa vle di esklav ki sove).
Liv Filemon an, yon liv ki nan Bib la, pale de apot Pòl ki te voye yon esklav ki rele Onezim, ki te sove, tounen lakay Filemon ki te mèt li. Menmsi Filemon te gen dwa pou l pini Onezim byen pini, apot Pòl te mande Filemon pou l “byen resevwa l” akoz lanmou ak amitye yo te genyen. — Filemon 10, 11, 15-18.
Poukisa Fenisi te gen gwo renome pou tenti mov li te fè a?
Fenisi se yon tèritwa ki apeprè koresponn ak tèritwa peyi Liban nan epòk nou an. Yo te konnen Fenisi pou tenti mov li te fè a, e yo te rele tenti sa a tenti tiryen paske se nan vil Ti yo te konn fè l. Wa Salomon ki t ap viv nan Izrayèl tan lontan an te fè finisyon tanp lan ak “lèn mov” yon atizan ki soti nan vil Ti te konn fè. — 2 Kwonik 2:13, 14.
Tenti mov vil Ti te konn fè a se pi bon tenti ki te genyen nan epòk la. Se fason yo te konn fè l la sitou ki te fè l gen tout enpòtans sa a. Toudabò, pechè yo te chèche yon bon kantite kokiy * nan lanmè. Yo te bezwen apeprè 12 000 kokiy pou yo fè tenti pou yo kolore yon senp rad. Ansuit, yo te retire ti bèt ki nan kokiy la pou yo ka pran pati nan bèt la yo pral sèvi pou yo fè tenti a. Moun ki pral fè tenti a mete sèl nan pati yo pran an epi yo brase l, apre sa, yo mete l nan solèy pandan twa jou. Pou fini, yo pran melanj lan yo mete dlo lanmè ladan l epi yo kouvri l nan yon gwo kivèt pou plizyè jou.
Pandan plizyè santèn ane, grasa komès ak kolonizasyon, Fenisyen yo te konn vann plis tenti mov e yo te konn fabrike plis tenti sa a pase tout lòt kote. Yo te jwenn kèk bagay Fenisyen yo te konn itilize pou yo fè tenti sa a nan tan lontan nan zòn lanmè Meditèrane ak nan Kadiks, yon vil ki nan lwès Espay.
^ § 8 Kokiy yo te mezire ant 5 a 8 santimèt longè.