Ka tsalpay jawa’ játs an t’ojláb axi más exbadh. An Biblia tu uchál ki t’aja’ ti kwéntaj jawa’ játs axi más exbadh (Filipenses 1:10). Ka tsalpay jawa’ játs an t’ojláb axi exbadh, jant’oj játs axi kwa’alits ka t’aja’ ani jawa’ játs axi yab kwa’al ka jila’ ka wat’ey. Jun i t’iplab, walám kwa’al kit k’alej ka ts’a’iy jant’oj ne’ets ka k’apuw, pero walám yabayej a lej yéjenchal, o walám kwa’alits ka tsu’uw jun i programa axi ti televisión kom in bájuwits an hora, pero nixé’ pel jant’oj axi yab lej exbadh. *

Ka tsalpay ok’xidh k’al jawa’ ne’ets ka t’aja’. Eclesiastés 10:10 in ulal: «Jun i játsaj axi yab lej wi’idh yab u lej eynal, pero max ka pájiyat ne’ets ka t’ajan más dhubat an t’ojláb. Jayej, an tsalpadhtaláb u tólmix abal jun i t’ojláb ka t’ajan alwa’» (La Palabra de Dios para Todos). Antsaná’ jant’ini’ jun i játsaj in yéjenchal ka pájiyat ok’xidh ka eyendhaj, wawá’ jayej i yéjenchal ki tsalpay ok’xidh k’al jawa’ kwa’al ki t’aja’. Ki jila’ abal talbél an t’ojláb axi yab lej exbadh ani expidh ti tíxk’anchal i k’ij. Max a talabédha’its jun i t’ojláb, a éjtowal ka tujuw k’e’at axi a kwa’al ban lista. Max ka ok’xidh tsalpay k’al jawa’ kwa’al ka t’aja’, ne’ets ka t’aja’ jun i alwa’ t’ojláb, antsaná’ jant’ini’ jun i inik axi in kwa’al alwa’ pajidh an játsaj.

Ka we’médha’ an t’ojláb axi a tsálpayal ka t’aja’. Ka jila’ abal talbél an t’ojláb axi yab lej exbadh. Max ka lé’na’ ka t’aja’ patal an t’ojláb al jun i k’icháj, ne’ets kit tsekej ani ne’ets ti it’ixbédha’.

Yab ka jila’ abal talbél jawa’ kwa’alits ka t’aja’. Eclesiastés 11:4 in ulal: «Axi k’wajat in aychal ka koyóts an ík’, yab ne’ets ka k’alej ti om ani axi k’wajat in aychal ka koyóts an áb yab ne’ets ka k’alej ti k’ojol». Jun i om axi expidh k’wajat in aychal ka koyóts an ík’ o an áb yab jayk’i’ ne’ets kin tujchij ti t’ojnal, wawá’ jayej yab kwa’al ki jila’ abal talbél an t’ojláb axi in tomnálits ki t’aja’. Walám i léʼ ki exlaʼ max patal jawaʼ i tsálpayal ki tʼajaʼ, neʼets ka kalej alwaʼ ani jaxtám yab jayk’i’ u tujél. Chubax abal wa’ats yan jant’oj axi in tomnál ki t’aja’ ti kwéntaj ok’xidh ku tujey. Ma an Biblia in ulal ti Proverbios 14:15 abal an atikláb axi tsalpadh in lej t’ajál ti kwéntaj jawa’ ne’ets kin t’aja’. Jayej ka t’ila’ abal wa’ats yan jant’oj axi yab i exlál max ne’ets ka kalej alwa’ (Eclesiastés 11:6).

Yab ka aychij abal patal ka kalej alwa’. Santiago 3:17 in ulal: «Jitats pidhnének an tsalpadhtaláb axi tal k’al a Dios in éxbayal jant’ojakits». Lej alwa’ max i lé’ ki t’aja’ jun i alwa’ t’ojláb pero max i aychal abal patal ka kalej alwa’ ani yab ku uk’pin, ne’ets ku it’ixbéj ani ne’ets ku t’e’pin. Jun i t’iplab, jun i atikláb axi k’wajat in exobnál jun i ít kawintaláb, kwa’al kin exbay abal junchikíl ne’ets ka uk’pin pero an atikláb axi yab in lé’ ka uk’pin ne’ets ka jik’ey kin uluw jun i kaw axi yab tekedh ani yab ne’ets kin exóbna’. Kwa’al ki exbay abal yab patal jawa’ ki t’aja’ ne’ets ka kalej alwa’. Proverbios 11:2 in ulal: «An atikláb axi tsalpadh in éxbayal abal yab patal in éjtowal kin t’aja’ alwa’». Yab ku t’e’pin max junchikíl ku uk’pin o max jun i t’ojláb yab ka kalej jant’ini’ ti aychalak.

Kit t’ojon ani kit k’ijidhbéj. «Más alwa’ kit wé’ koyóts ani yab ka wát’k’anchij k’al an t’ojláb.» (Eclesiastés 4:6.) Axi in lej wát’k’anchal k’al an t’ojláb, yabáts u koyol ani yabáts u k’ijidhbél k’al in t’ojlábil, pero axi obej expidh in lé’ ti koyol. An Biblia tu uchál abal ku t’ojon tsapik, pero jayej tu uchál abal ku koyóts ani ku k’ijidhbéj k’al i t’ojlábil, kom nixé’ pel jun i ts’ejwalixtaláb axi a Dios in binál (Eclesiastés 5:19).

Kit wayits k’ijilej. Jun i dhuchum k’al an Biblia in uluw: «Ne’ets kin kwatsiy tin wayal ani yab jant’oj ne’ets ti kin t’e’piy» (Salmo 4:8). Jita’chik paynekits, in yéjenchal ka wayits ocho horas abal antsaná’ kin ejtow kin t’aja’ in t’ojlábil k’al i kanataláb. Tu lej tólmiyal abal ku tsálpaxin alwa’, yab ku úk’bej ani ki exóbna’ yan jant’oj, pero max yab ku wayits alwa’, i éjtowal ku ts’ojbéj, ku lej uk’pin ani ku it’ixbéj.

Ka tsalpay k’al jawa’ ne’ets ka ejtow ka t’aja’. «Más alwa’ ku kulbéj k’al jawa’ i tsu’tal ani yab k’al jawa’ i lé’» (Eclesiastés 6:​9, Nueva Biblia de los Hispanos). ¿Jant’oj tu exóbchal axé’? An atikláb axi tsalpadh in lej t’ajál ti kwéntaj jawa’ ne’ets kin t’aja’, jaxtám yab u alk’idh tok’linal ani yab in ts’a’yal patal jawa’ ka ólchin. Jajá’ u kulbél k’al jawa’ in éjtowal kin ko’oy, «k’al jawa’ [in] tsu’tal».

Ka t’aja’ ti kwéntaj jant’ini a ey. Axé’ ne’ets ti tólmiy ka exla’ jant’oj játs axi más exbadh ta ejatal. Max a kulbetnál ka t’aja’ jawa’ tekedh, ne’ets ka t’aja’ i alwa’ t’ajbiláb. Jayej ne’ets ka exla’ jant’oj ka pidha’ más in exbádh ani ne’ets ka eyendha’ tekedh an k’ij. ¿Jant’oj ne’ets tu ku tólmiy ki eyendha’ tekedh an k’ij? Yan i atikláb in aliyal i tolmixtaláb ban Biblia, kom in belál abal pel a Dios axi in jilámal (Proverbios 2:​6, 7).

Ka tejwamédha’ i k’anidhomtaláb. Colosenses 3:14 in ulal: «Kit k’anidháxin jun k’al axi jun». Max yab ku k’anidháxin, yab ne’ets ku k’wajiy kulbél nibal ne’ets ku ne’dháxin alwa’ k’al i yanél. Jita’chik yab in tsápnanchal kin tejwamédha’ i k’anidhomtaláb, ani in pidhál más in exbádh an tumín o an t’ojláb, yab ne’ets kin éjtowchik kin ats’a’ kulbél. An Biblia yaníl in bíjiyal an k’anidhomtaláb ani in ulal abal játs axi más exbadh ki tejwamédha’ (1 Corintios 13:​1-3; 1 Juan 4:8).

Ka jolk’a’ i k’ij abal kit utey k’al a Dios. A Geoff u k’wajílak lej kulbél k’al in k’imádhil, k’al in tsakámil, in kwa’alak yan in ja’úb ani in kwa’alak jun i t’ojláb axi in lej kulbetnálak. Pero kom pelak i paramédico, chudhél in tsu’talak i atikláb axi u ya’ul ani axi u tsemel. Jajá’ in tsálpayalak: «¿Walám ets’ey ne’ets ku k’wajiy antsaná’?» Jun a k’icháj in ajiy jun i publicación axi in buk’uwal an ólchixchik k’al a Jehová ani in ela’ an tok’tsixtaláb.

A Geoff in ólchij in k’imádhil ani in tsakámil jawa’ in ajiy ani jayej in lé’na’chik kin exóbna’ más. Jajá’chik in tujchij kin exóbna’ an Biblia, k’al nixé’ tólmiyat abal kin ats’a’ más kulbél ani kin exla’chik jant’ini’ kin eyendha’ tekedh an k’ij. Jayej in exóbnachik abal in éjtowal ka k’wajiy al jun i ít Tsabál ju’táj ti yabáts ne’ets ka wa’tsin i yajchiktaláb (Revelación [Apocalipsis] 21:​3, 4).

Jawa’ in wat’a’ a Geoff tu t’ajál ki tsalpay k’al axé’ xi kaw axi in uluw a Jesucristo: «K’ijidh jita’chik in tsálpayal abal in yéjenchal a Dios» (Mateo 5:3). ¿A éjtowal ka jólk’a’ más i k’ij abal kit utey k’al a Dios? Nixé’ ne’ets ti tólmiy abal kit k’wajiy kulbél ani ka exla’ jant’ini’ ka eyendha’ a ejatal chudhél chudhél.