YAN I ATIKLÁB in exlál abal a Jesús palan ban teʼ kʼal tsab i atikláb axi pojkax (Mat. 27:35-38). An Biblia in ulal abal talbél ti tsemets a Jesús, paʼbáj ani tʼojojoyat in iniktal abal ka jóliyat (Mar. 15:42-46). Pero waʼats yan i atikláb axi yab in belál abal antsanáʼ ti tʼajan.

Yan i atikláb axi in exobnámal an Evangelios, yab in léʼ kin belaʼ abal an romanos in jilálak ka jóliyat jun i atikláb axi palan ban teʼ. In tsálpayal abal u tʼajnalak kʼeʼat jantʼoj kʼal in iniktal axéʼ xi atikláb. An periodista Ariel Sabar in uluw ban revista Smithsonian jaleʼ ti yan i atikláb in tsálpayal antsanáʼ. Jajáʼ in dhuchaʼ: «Jitaʼchik u palnalak al jun i teʼ, pelak jitaʼchik lej pojkaxak ani yab u leʼnabak kʼal an atiklábchik. Yan i atikláb in tsálpayalak abal yab neʼetsak kin jilaʼ ka jóliyat an atiklábchik axi palan al jun i teʼ». An romanos in léʼak abal an atiklábchik axi palan ba teʼ kin lej yajchiknaʼ ani kin tidhebédhaʼ. Jaxtám yab in jilálak ka jóliyat axéʼ xi atiklábchik kom in léʼak abal ka kʼapchat in iniktal kʼal an koʼnélchik. Walám talbél in beklák u petʼnábak al jun i jol.

Yan i atikláb in elámal abal talchik i judíos yab tʼajchin antsanáʼ. Ti 1968 utat ti Jerusalén, elchat in beklák jun i judío axi kʼwajatak jolidh. Axéʼ xi atikláb tsemdháj ban kʼaʼál siglo. Axéʼchik xi beklek kʼwajatak dhayach al jun i balixtaláb. Tanáʼ jayej elan in tutúb an tsemélom, in kwaʼalak xapat tin tutúb jun i clavo axi in puwém 11,5 centímetros ani pejach i teʼ. A Sabar in ulal: «Axéʼ xi tutúb, pelak in kʼál jun i inik axi in bij Jehohanán. Nixéʼ xi beklek eyan abal ka tʼilmátschik juníl ani kin tsalpay max chubax awilak ka jóliyat a Jesús antsanáʼ jantʼiniʼ tin ulal an Evangelios». Lej exbadh ki exlaʼ axéʼ tin kwéntaj in tutúb a Jehohanán, kom axéʼ in tejwamedhál abal an romanos in jilalak ka jóliyat jun i judío axi palan.

Axéʼ xi beklek in tʼajámal abal yan i atikláb kin léʼnaʼ kin exlaʼ jantʼiniʼ ti palatak a Jesús ban teʼ. Pero jawaʼ más exbadh ki exlaʼ, játs abal max jun i atikláb ka palan ba jun i teʼ, awilak ka jóliyat ani yab ka petʼnáj al jun i alkʼidh jól. I éjtowal ki belaʼ abal chubax jawaʼ tu ólchal an Biblia tin kwéntaj a Jesús, abal in iniktal jóliyat al jun i jól, kom antsanáʼ tin tejwamedhál jawaʼ elnének.

Jawaʼ más exbadh játs abal a Jehová in okʼxidh uluw abal a Jesús neʼetsak ka jóliyat juʼtáj tu joliyábak an atiklábchik axi tumínladh, ani yab jitaʼ in éjtowal kin tʼokʼbay jawaʼ in ulúmal a Jehová (Is. 53:9; 55:11).