1. Օ՞րի վերմիմը դուր կալ չի քարոզուշ։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

 ԵԳՈՎԻՆ ձառայողնին հազ գընին երգընկին ըլլող ուրինց Հորը հընու կուզին բադմուշ ընու մասին միգա̈լնացը։ Շադերուն դուր կուկա քարոզուշ, ամա միգա̈լնեկը ընկանա̈լ ուրախուտին չին առնուլ ա̈դ կոռձըն։ Օ՞րի։ Վերմը շադ առգեդին հընու համոզվաձ չին, հընոր գայնոն լավ ընիլ ա̈դ կոռձը։ Միգա̈լնացը անհարմարա̈ էգուշ մաշտկացը մոդ ըռոնց հըրավերի։ Վերմը վախինգու, հընոր ընեց չին լըսիլ գամա̈լ գոբդինգու։ Գոն ըներա̈լ, վեվ-օր վախինգու, հընոր հավատկին բատճառով ընեց հեդ գայնոն վիջվիլ։ Ալլայ ա̈դ քուրեյդա̈կը հընու ախպըյդա̈կը շադ հազ գընին Եգովին։ Ամա ընեց զորա̈ Աստվաձաշընչին մասին խորատա նա̈յրուշ անձանոտ մաշտումը հեդ։ Չաշաձ ա̈դու, ըներ հասկըննոնգու, ինչկան գարեվորա̈ ա̈դ կոռձը։ Ընու հոմար օրա̈-օր ա̈մա̈ղ գընին քարոզուշ։ Եգովըն հըբայդա̈ ընեց հոմար։

2. Օ՞րի բիդու չա̈ հուսահադվուշ, ետե ձառայուտինը դահա ծեզի ուրախուտին պերիլ չի։

² Ծիր հեդ գըլլի՞ տա̈ ըմուն, հընոր ստիբեկկու ծեզի էշտուշ ձառայուտինի։ Հանա, միկ հուսահադվիլ։ Ետե համոզվաձ չեկ, հընոր գայնա̈կ լավ ընիլ քարոզուշի կոռձը, ա̈դ գայնա էրեվծընիլ, հընոր տունկ համեստ մաշտեկ հընու չեկ ուզիլ չապըն ավել ծիր վըրըն ուշադրուտին տառծընուշ։ Հըմա̈լ ա̈դ գերեվծընա̈, հընոր տունկ չեկ ուզիլ վիջվուշ մաշտկացը հեդ։ Հա̈լբա̈տ, հիչ ուվեկու դուր կալ չի, եպոր ընու նեղինգու գամա̈լ չին լըսիլ, հալա, եպոր մենկ կուզինկ բադմուշ մաշտկացը լավ պոմը։ Ծիր Հա̈րը, Եգովըն դեսնուգու, ինչ զորուտիննի տունկ ունեկ հընու խոսկ գուդա յառդում ընուշ (Ես. 41։13)։ Ա̈ս տասին մենկ քըրկըրինկկու հինգ միտկ, վերեկնոր յառդում գընին փիս զգացումնուն առաչը առնուշ հընու հազ ընուշ ձառայուտինը։

 ԱՍՏԸՁՈՒՆ ԽՈՍԿԸ ՈՒԺԵՂԾԸՆԱ̈ՏՈՂ ԾԵԶԻ

3. Ի՞նչը յառդում ա̈րավ Երեմիին քարոզուշ, չաշաձ-օր ա̈դ ընկանա̈լ ղոլայ չեր։

³ Առաչա̈լ Եգովին ձառայողնուն բիդվընա̈րգու զոր կոռձ ընուշ։ Ի՞նչը ընեց յառդում գըներ։ Ընեց ուժ գուդա̈յնը Աստըձուն խոսկերը։ Օրինագ առնունկ Երեմիին։ Եգովըն աստավ, հընոր ըն քարոզա̈։ Ամա Երեմիըն միտկը գըներ տա̈ չայնողա̈ ա̈դ կոռձը ընիլ։ Ըն աստավ. «Ես չիդիմ խոսուշ, քոնի-օր շադ ճահելիմ» (Երեմ. 1։6)։ Ի՞նչը յառդում ա̈րավ ընու ա̈դ զգացումնուն առաչը առնուշ։ Աստըձուն Խոսկը։ Երեմիըն աստավ. «Ըն ալեֆի բես իմ օսկեյնուս նեսներ, հընու ես նաչարեցա ըն իմ նեսըս բա̈հուշ» (Երեմ. 20։8, 9)։ Երեմիին գեցաձ դեղը ընկանա̈լ ղոլայ չեր քարոզուշ, ամա ըն խաբարը, վեյնոր ընու աստաձուներ բադմուշ Եգովըն, դըվավ ընու ուժ հընու քաջուտին։

4. Ի՞նչ գըլլի, եպոր մենկ գաշտոնկկու Աստըձուն Խոսկը հընու խորգըն միտկը գընինկ գաշտըցաձնուս մասին (Կողոսացիներ 1։9, 10)։

⁴ Աստըձուն Խոսկին նես կըրվաձ խաբարը գուժեղծըներ առաչին խրիստիաննունա̈լ։ Պավելը Կալոսսի քաղակին աբռող խրիստիաննուն կըրաձ նամագին նես աստավ, հընոր Աստըձուն ուզաձը կիդնուշնուն խատեր, ախպըյդա̈կը գայնոն «աբռիլ ըմուն, ինչպես-օր բիդուա̈ աբռուշ Եգովին ձառայողնուն... պարի կոռձեր ընելըն»։ (Գաշտըցեկ Կողոսացիներ 1։9, 10։) Ա̈դ կոռձերուն մեգը՝ պարի խաբարը քարոզուշնա̈։ Եպոր մենկ գաշտոնկկու Աստըձուն Խոսկը հընու խորգըն միտկը գընինկ միր գաշտըցաձին մասին, միր հավատկը գուժեղնա հընու մենկ ա̈լ լավ հասկըննոնկկու, ինչկան գարեվորա̈ բադմուշ մաշտկացը Թակավորուտինին մասին։

5. Ի՞նչ բիդուա̈ ընուշ, հընոր Աստվաձաշունչը գաշտուշը հընու քըրկըրուշը մեզի ավելի շադ օկուտ պերա̈։

⁵ Հընոր Աստվաձաշընչին կըրվաձը մեզի օկուտ պերա̈, բիդուա̈ գաշտուշ ըն, ա̈ջա̈լա̈ չընուշ, խորգըն քըրկըրուշ հընու միտկ ընուշ միր գաշտըցաձին մասին։ Աստվաձաշընչին նես գայնա̈կ ըմուն համարմը գաշտալ, վեյնոր մինչեվ վեռչ հասկըննալ չեկ։ Ա̈դմուն սըրըն, առաչ օսնուշին դեղը, լավ գըլլի մոն էգուշ ա̈դ խոսկին պածադռուտինը «Հովվուշի բաշնին ինդեկսին» գամա̈լ «Գըրագանուտինը քըրկըրուշի հոմար պուտեվադիտելին» նես։ Ետե ա̈ջա̈լա̈ չընեկ, հընու խորգըն քըրկըրեկ ծիր գաշտըցաձը, ա̈դ գուժեղծընա̈ ծիր հավատկը հընու յառդում գընա̈ համոզվաձ ըլլուշ, հընոր ալլայ, ինչ-օր կըրվաձա̈ Աստըձուն Խոսկին նես՝ շիդագա̈ (1 Թեսաղ. 5։21)։ Ինչկան շադ տունկ ա̈դու նես համոզվեկ, ընկան շադ կուզեկ բադմուշ միգա̈լնացը ընու մասին, ինչ կըրվաձա̈ Աստվաձաշընչին։

 ԼԱՎ ԲԱԴՌԱՍՏՎԵՑԵԿ ՁԱՌԱՅՈՒՏԻՆԻՆ

6. Օ՞րի բիդուա̈ լավ բադռաստվուշ ձառայուտինին։

⁶ Ձառայուտինի էշտուշըն առաչ լավմը բադռաստվեկնա, ավելի հանգիստ գըլլեկ հընու ծեզի ա̈լ ղոլայ գըլլի խոսուշ մաշտկացը հեդ։ Իսուսը ուր աշագեռտնուն քարոզուշ ղըրգուշըն առաչ, լավմը պածադռեց, ինչ ընեց բիդուա̈ ընուշ (Ղուկ. 10։1—11)։ Ըներ պոնեծուցին Իսուսին սորվեծուցաձը։ Ա̈դու խատեր ընեց ձառայուտինը լավ օնցավ հընու ուրախուտին պերավ (Ղուկ. 10։17)։

7. Ի՞նչպես գարելիա̈ բադռաստվուշ ձառայուտինին։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

⁷ Ի՞նծոյ գայնա̈կ բադռաստվիլ ձառայուտինին։ Միտկ ա̈րեկ, ինչ կուզեկ ասուշ մաշտկացը հընու ինչպես գայնա̈կ ա̈դ ծիր խոսկերով ասիլ։ Մըտկերուդ բատկերածուցեկ, ինչպես մաշտիկը գընտունին ծիր աստաձը։ Միտկ ա̈րեկ, ինչպես դարպեր դըրուտիննուն նես տունկ գայնա̈կ շարունագիլ լաֆը։ Ա̈դ յառդում գընա̈ ծեզի, հընոր քարոզուշի սըրա ըլլեկ ձաղրէրես, հանգիստ հընու պարի խոսեկ մաշտկացը հեդ։

8. Օ՞րի Պավելը համեմադեց խրիստիաննուն խողա̈ շինվաձ օմոննուն հեդ։

⁸ Պավելը կըրեց քուրեյդացը հընու ախպըյդացը. «Ա̈դ հարըստուտինը մենկ մոն պերինկկու խողա̈ շինվաձ օմոննուն նես» (2 Կորնթ. 4։7)։ Ի՞նչ հարըստուտինի մասին գեշտա խոսկը։ Ա̈դ միր թոնգ ձառայուտիննա̈ (2 Կորնթ. 4։1)։ Եպոր քարոզինկկու, մենկ խալըսինկկու մաշտկացը գյանկը։ Ի՞նչ նըշանագինգու խողա̈ շինվաձ օմոննին։ Աստըձուն ձառայողնուն։ Օ՞րի Պավելը ա̈դմուն համեմադուտին ա̈րավ։ Ընու աբռաձ սըրըն առ ու դուր ընողնին խողա̈ շինվաձ օմոննուն նես տընեյնըգու բահալնեց պոն, օրինագ, փարըն, կինին հընու ուդելիկը։ Մենկա̈լ գուդոնկ մաշտկացը ըն, ինչ-օր շադ թոնգա̈՝ պարի խաբարը, վեյնոր մեզի աստաձունի քարոզուշ Եգովըն։ Ըն յառդում գընա̈, հընոր մենկ ա̈դ կոռձը ընուշի ուժ օննոնկ։

ԱՂՈՏԵՑԵԿ, ՀԸՆՈՐ ԵԳՈՎԸՆ ԾԵԶԻ ՔԱՋՈՒՏԻՆ ԴԱ

9. Ի՞նչ բիդուա̈ ընուշ, ետե վախինկկու խոսուշ մաշտկացը հեդ։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

⁹ Բազի մենկ վախինկկու խոսուշ մաշտկացը հեդ, քոնի-օր միտկը գընինկ, հընոր ըներ մեզի գասին գամ գընին փիս պոմը։ Ի՞նչը յառդում գընա̈ ա̈դ վախին առաչը առնուշ։ Հիշեցեկ, ինչի մասին գաղոտեյնը ապոստըլնին, եպոր ընեց աստին-օր քարոզին հեչ։ Ըներ թողին հեչ, հընոր վախը ազդա̈ ընեց վըրըն։ Ա̈դու  դեղը գաղոտեյնը Եգովին. «Յառդում ա̈րա̈ ձառընուդ քաջ գինա̈ քարոզուշ քու խոսկըդ»։ Հընու Աստվաձ համան բադասխանեց ընեց աղոտկին (Գործ. 4։18, 29, 31)։ Բազի մաշտկացը առաչ վախը խանգարա̈գու մեզի քարոզուշ։ Ընդի բիդուա̈ աղոտուշ Եգովին, հընոր ըն յառդում ընա̈ մեզի ըմուն հազ ընուշ մաշտկացը, հընոր վախինկ հեչ ասուշ ընեց պարի խաբարը։

10. Ի՞նչպես Եգովըն յառդում գընա̈ մեզի, հընոր քաջ գինա̈ ձառաինկ (Եսայիա 43։10—12)։

¹⁰ Եգովըն մեզի բադիվ դըվաձունի, հընոր բադմինկ ընու մասին։ Հընու ըն խոսկ դըվավ, հընոր յառդում գընա̈ մեզի, հընոր քաջ ըլլինկ։ (Գաշտըցեկ Եսայիա 43։10—12։) Աշինկ սադա̈ չեյս ծեվ, ինչպես ըն ա̈դ գընա̈։ Առաչինը, եպոր մենկ քարոզինկկու պարի խաբարը, մենկ մըննագ չինկ, միր հեդ Իսուսնա̈ (Մատթ. 28։18—20)։ Եգռորտը, Եգովըն մեզի յառդում գընա̈ ուր հըրեշտագնուն միչոցով (Հայտն. 14։6)։ Եռորտը, Եգովըն մեզի գուդա ուր սուրպ ուժը, վեյնոր յառդում գընա̈ հիշուշ միր կիդցաձը (Հովհ. 14։25, 26)։ Հընու չոռորտը, մենկ ունինկ ձառայուտինին նես յառդումջի։ Ա̈դ միր քուրեյդա̈կը հընու ախպըյդա̈կնին։ Ընեց հընու Եգովին յառդումով միր մոդ ըմըն ինչը ստացվիգու։

ՀԱՐՄԱՐՎԵՑԵԿ ՀԸՆՈՒ ԸՄԸՆ ՍԸՐԱ ԼԱՎԻՆ ՄԱՍԻՆ ՄԻՏԿ Ա̈ՐԵԿ

11. Ի՞նչ ընինկ, եպոր դընա̈-դուն քարոզելնիս քիչ մաշտ ռաստ կուկոնկ։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

¹¹ Ի՞նչ տունկ գըզգա̈կ, եպոր դընա̈-դուն քարոզուշի սըրա մաշտկացը դոնը ռաստ կալ չեկ։ Հուսահադվե՞կկու տա̈ տունկ։ Հանա, ինկեյդ ծեզի հայծուցեկ. «Ո՞յդեխին հիմի ա̈դ մաշտիկը։ Բա̈՞լկիտ, ըներ դահա պոնաձ դեղոննին գամա̈լ կընցաձին ինչիմը կընուշ» (Գործ. 16։13)։ Ա̈դմունա̈նա, լավ գըլլի քարոզուշ տուսը, ընդեխ, ոյդեխ-օր ավելի շադ մաշտ գայնա̈կ ռաստ կալ, քան տա̈ դընա̈-դուն քարոզելնիդ։ Ջոշուա օնունով ախպա̈րմը գասա̈. «Ինձի դուր կուկա քարոզուշ առ ու դուր ըղվաձ դեղը հընու ընդեխ, ոյդեխ մաշտիկ մաշինընին գոյնեծընինգու»։ Ըն հընու ընու գընիգը Բրիջիտը ա̈մա̈ղ գընին դընա̈-դուն քարոզուշ իրիգվընծու գամա̈լ գիրագի օրը ցորեգին։ Ա̈դ սըրըն ավելի շադ մաշտիկը դոնը գըլլին (Եփես. 5։15, 16)։

12. Ի՞նչ գարելիա̈ ընուշ, ետե մաշտիկ ընկանա̈լ հեդաքըրկըրվիլ չին ջիշտուտինով։

¹² Ետե մաշտիկը ընկանա̈լ հեդաքըրկըրվիլ չին, փոռցեցեկ հասկըննուշ տա̈, ինչի ըներ հավդոնգու գամ ինչը ընեց հեդաքըրկիր գըլլի։ Ըհըն տա̈ ինչ ա̈դու հոմար գընին Ջոշուըն  հընու Բրիջիտը։ Ըներ նա̈յրինգու խորատըն հառցով, վեյնոր կըրվաձա̈ միր թեռտիգնուն առաչին էջին։ Օրինագ, եպոր պոնեծընինգու «Ինչ միտկը գընեկ Աստվաձաշընչին մասին» թեռտիգը, ըներ գասին. «Վերմը հաշվինգու տա̈ Աստվաձաշունչը Աստըձուն դըվաձ կիրկնա̈, միգա̈լնեկը ա̈դու նես համոզվաձ չին։ Ի՞նչ միտկը գընեկ տունկ»։ Ա̈դու խատեր, ընեց մոդ ստացվիգու հեդաքըրկիր խորատա նա̈յրուշ։

13. Օ՞րի մենկ գոյսընիլ չինկ միր ուրախուտինը, եպոր մաշտիկ մեզի լըսիլ չին (Առակներ 27։11)։

¹³ Միր հաջողուտինը ձառայուտինին նես գախվաձ չա̈ ընդի, լըսինգու մաշտիկ մեզի տա̈ չա̈։ Գարեվորը ընա̈-օր մենկ գընինկ Եգովին հընու ընու Դըղուն աստաձը՝ քարոզինկկու (Գործ. 10։42)։ Ուվեկու հեդ խոսիլ չայնոնկա̈լ, մենկ գոյսընիլ չինկ միր ուրախուտինը, քոնի-օր կիդինկ, հընոր գուրախծընինկ երգընկին ըլլող միր Հորը։ (Գաշտըցեկ Առակներ 27։11։)

14. Օ՞րի մենկ գայնոնկ ուրախնալ ըն ժամանագա̈լ, եպոր ուրիշ մեգը կըդնուգու մաշտումը, վեյնոր հեդաքըրկըրվիգու ջիշտուտինով։

¹⁴ Օ՞րի մենկ գայնոնկ ուրախնալ ըն ժամանագա̈լ, եպոր ուրիշ մեգը կըդնուգու մաշտումը, վեյնոր հեդաքըրկըրվիգու ջիշտուտինով։ Հովվուշի բաշնին նես միր կոռձը համեմադվերգու գոյսըվաձ դըղըն մոն էգուշին հեդ։ Շադերը յառդում գընին կըդնուշ ա̈դ դըղուն։ Ըներ ըմըն տի լավմը մոն կուկոն։ Դըղուն կըդնուգու մեգը, ամա գուրախնոն ալլայկը։ Ա̈դմունա̈լ աշագեռտ բադռաստուշի հառցը։ Ըմըն մեգը ժողովին նես ուր թարաֆըն ա̈դ կոռձին հոմար ինչիմը գընա̈։ Ընու հոմար, եպոր ժողով կուկա ներ մաշտմը, ըմըն մեգնա̈լ ուրախնուշի բատճառ գոննա։

ՀԱԶ Ա̈ՐԵԿ ԵԳՈՎԻՆ ՀԸՆՈՒ ՄԱՇՏԿԱՑԸ

15. Ի՞նչպես Մատթեոս 22։37—39-ին կըրվաձը յառդում գընա̈ ծեզի ա̈լ շադ ուրախուտին առնուշ ձառայուտինըն։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

¹⁵ Ձառայուտինը մեզի ա̈լ շադ ուրախուտին պերա̈գու, ետե մենկ հազ ընինկ Եգովին հընու մաշտկացը։ (Գաշտըցեկ Մատթեոս 22։37—39։) Մեմը բատկերածուցեկ, ինչկան Եգովըն քեյֆ գըլլի, եպոր դեսնուգու, ինչպես մենկ ընու ձառաինկկու։ Հընու ինչկան գուրախնոն մաշտիկը, վերեկնոր նա̈յրինգու սորվուշ Աստվաձաշունչը։ Հըմա̈լ հիշեծուցեկ ծեզի, հընոր ըն մաշտիկը, վերեկնոր գընտունին պարի խաբարը, գայնողըն աբռիլ հավեռժ (Հովհ. 6։40; 1 Տիմոթ. 4։16)։

16. Ի՞նչպես գարելիա̈ ձառայուտինըն ուրախուտին առնուշ ըն ժամանագա̈լ, եպոր դընըն տուս էլլուշի հարմարուտին չունինկ։ Պերեկ օրինագ։

¹⁶ Բա̈լկիտ, տունկ հիմի ունեկ բատճառնի  հընու չեկ գայնի դընըն տուս էլլիլ։ Ա̈դմունա̈նա, տունկ ա̈լիա̈լ գայնա̈կ սեր էրեվծընիլ Եգովին հընու մաշտկացը հանդեպ։ COVID 19 սա̈լլա̈տին սըրըն Սամվելը հընու Դանիըն դընըն էլլիլ չեյնը։ Ամա ա̈դ զոր ժամանագնա̈լ ըներ քարոզեյնըգու տելեֆոնով, կըրեյնըգու նամագ հընու սորվեծընեյնըգու Աստվաձաշունչը զումին միչոցով։ Սամվելը հիվոնդեր ռակով հընու բալնիցին շադ ժամանագ գոնծըներ։ Ընդեխ ըն խոսերգու ընեց հեդ, վում-օր ռաստ կուկա̈ր։ Ըն գասա̈. «Բելընին միր վըրըն էմացիանալնի, ֆիզիչեսկի հընու հոկեվոր ազդին հեչ դեյ, բիդուա̈, հընոր ձառայուտինը մեզի ուրախուտին պերա̈»։ Ա̈դ բելըն քիչեր, ընու գընիգը Դանիընա̈լ ընգավ հընու իրեկ օմիս յատալուղեր։ Ա̈դտի ետկը ընու բիդվըցավ գես դարի նըն-նա̈ս էշտուշ ինվալիդնի կալյասկին նըստաձ։ Ըն գասա̈. «Ես ուշադրուտին տառծընեյգու ընու վըրըն, ինչ գայնոմ ընիլ իմ դըրուտինիս։ Ես քարոզեյգու մեդսեստռաին, վեյնոր կուկա̈ր միր մոդ գամա̈լ ընեց, վեվ-օր պերերգու մեզի միր զակազնին։ Ա̈դտի ղաիր, ես խոսեյգու տելեֆոնով մեգ գընեչմը հեդ, վեյնոր հեկիմուտինի հեդ գաբվաձ ֆիռմիմը պոներգու»։ Սամվելը հընու Դանիըն չեյն գայնի ընիլ ընկան, ինչկան-օր առաչ գընեյնը։ Ընու հոմար ըներ գընեյնը ըն, ինչ-օր ուրինց ուժերուն գերա̈եր հընու ուրախուտին գառնեյնը։

17. Ի՞նչ բիդուա̈ ընուշ, հընոր ա̈ս տասին կըրվաձ խըրադնին մեզի օկուտ պերին։

¹⁷ Օկուտ առնուշի հոմար մեզի բիդուա̈ պոնեծընուշ ալլայ խըրադնին, վերեկնոր պերվաձին ա̈ս տասին։ Օրինագ, օնուշ ուդելիկմը էպուշի հոմար, մեզի բիդուա̈ դեղը-դեղին տընուշ ուդելիկին նես ըն, ինչ-օր կըրվաձա̈ ռեցեպտին։ Պոնեծընինկնա ալլայ խըրադնին, վերեկնոր կըրվաձին ա̈ս տասին նես, մեզի ա̈լ ղոլայ գըլլի միր փիս զգացումնուն առաչը առնուշ հընու ձառայուտինը մեզի ա̈լ շադ ուրախուտին պերա̈գու։