Գաշտողնուն հառցերը
Ինչկա՞ներ Սալամոնին շինաձ Աստըձուն դունը մըդնուշի շենկին պայսուտինը
Ա̈դ շենկը շինվաձեր Աստըձուն դոնը առաչ, Սուրպ դեղը մըդնուշի հոմար։ «Ներ աշխար» թարկմանուտիննուն նես, վերեկնոր պաց թողվաձեյնը մինչեվ 2023 թիվը, կըրվաձա̈. «Ա̈դ շենկին էրգընուտինը 20 արմունկեր, ըն դոնը լընուտինին չակեր, պայսուտիննա̈լ 120» (2 Տար. 3։4)։ Աստվաձաշընչին միգա̈լ թարկմանուտիննինա̈լ կըրինգու նույն թիվը. «120 արմունկ»։ Ետե ա̈դ ա̈դմունա̈, ընու պայսուտինը գըլլեր 53 մետռ։
Ամա նա̈յրաձ 2023 թըվին պաց թողվաձ «Ներ աշխար» թարկմանուտինըն, գաստըվի, հընոր շենկին պայսուտինը «20 արմունկեր» a, գամ մոդավորաբես 9 մետռը։ Ըհըն քոնիմը բատճառ, օրի գայնոնկ ա̈դմուն ասիլ։
1 Թագավորներ 6։3-ին նես ինչիգ կըրվաձ չա̈ ա̈դ շենկին պայսուտինին մասին։ Երեմիըն, վեյնոր կըրաձունի 1 Թագավորներ կիրկը, ա̈ս խոսկին նես կըրա̈գու էրգընուտինին հընու լընուտինին մասին, ոչ տա̈ պայսուտինին։ Ետկըն միգա̈լ կըլխուն ըն մանրամասը կըրա̈գու, ինչ գա Աստըձուն դոնը նես։ Ա̈դու նես մըդնուգու բակըրա̈ մեձ կըլոր լա̈ղա̈նը, 10 արաբընին հընու էրգու բակըրա̈ սուները, վերեկնոր գոյնաձեյնը ա̈դ շենկին առաչը (1 Թագ. 7։15—37)։ Ետե ա̈դ շենկը 50 մետռըն ավելի պայսներ հընու Աստըձուն դընընա̈լ պայսներ, օ՞րի Երեմիըն ա̈դու մասին կըրաձ չունի։ Հարուրիշի դարի օնցաձըն ետկնա̈լ եվրեյնուն բադմուտինին մասին կըրողնին գասեյնը, հընոր ա̈դ շենկը Աստըձուն դընըն պայսը չեր։
Ետե ա̈դ շենկին պայսուտինը ըլլեր 120 արմունկ, Աստըձուն դոնը դուվայնին գայնա̈յնը քագիլ։ Զատը քարա̈ հընու քա̈րպիջա̈ շինվաձ պայսը շենկերը, օրինագ, Եգիպտին խռամը մըդնուշի ղապիկը դագըն լընեյնը, վըրայըն նեղեյնը։ Ամա Սալամոնին շինաձ Աստըձուն դունը ուրիշ ծեվիեր։ Կիդնագաննին գասին, հընոր ընու շինաձ շենկին բադերը 6 արմունկըն հաստ չեյնը, (այսինկըն 2,7 մետռըն ավել չեյնը)։ Առխիտեկտուռին բադմուտինը քըրկըրող Տեադոր Բուսինկնա̈լ գասա̈. «Հաշվի առնունկնա ա̈դ շենկին բադերուն հաստուտինը, ընու պայսուտինը չեր գայնի 120 արմունկ ըլլիլ»։
Աստվաձաշունչը առդակրողնին 2 Տարեգրություն 3։4-ին գայնա̈յնը սըխալ պաց թողուլ։ Կըրվացկնուն վերմը հին կոպիընուն նես ա̈դ խոսկին կըրվաձա̈ «120»։ Ամա միգա̈լ կըրվացկնուն նես, վերեկնուն գարելիա̈ հավդուշ, օրինագ, Ալեկսանդրիյսկի կոդեկսին (վեյնոր հաշվըվիգու տա̈ կըրվաձա̈ մ. թ. V դարուն) հընու Ամվրոսիանսկի կոդեկսին (վեյնոր հաշվըվիգու տա̈ կըրվաձա̈ մ. թ. VI դարուն) կըրվաձա̈ «20 արմունկ»։ Օ՞րի առդակրողնին գայնա̈յնը սըխալվիլ հընու կըրիլ «120»։ Եվրեյսկի լիզվով «120» կըրուշի սըրա կըրինգու «հարուր հընու սոն», հընու «20 արմունկ» կըրուշի սըրաա̈լ, կըրեյնըգու «արմունկ սոն»։ Եվրեյսկի լիզվով «հարուր» հընու «արմունկ» խոսկերը շադ լըմոնինգու իրար, ընդի առդակրողը գայնա̈ր «արմունկ սոն» կըրուշին դեղը, կըրիլ «հարուր հընու սոն»։
Մեզի, հա̈լբա̈տ-օր, շադ հեդաքըրկիրա̈ ա̈դմուն մանրամասնի իմընուշ հընու մենկ գայցաձնուս չակ շիդագ կուզինկ նըգարուշ Սալամոնին շինաձ Աստըձուն դունը։ Ամա միր հոմար ըմընա գարեվորը ընա̈-օր, ա̈դ խռամը գերեվծըներ, ինչ դեսագ ըլլողա̈ հոկեվոր խռամը։ Մենկ ընկան շընորագալինկ Եգովին, հընոր գայնոնկ ձառաիլ ընու ա̈դ խռամին (Եբր. 9։11—14; Հայտն. 3։12; 7։9—17)։
a 2 Տարեգրություն 3։4-ին սնոսկին նես գաստըվի. «Վերմը հին կըրվացկնուն նես կըրվաձա̈ «120», միգա̈լ կըրվացկնուն հընու Աստվաձաշընչին թարկմանուտիննուն նեսա̈լ կըրվաձա̈. «20 արմունկ»»։