1. Ори мези дур кука, епор маштикы тым ар̄нугин?

 МЕЗИ аллайнацысӓл дур кука, епор маштикы тым ар̄нугин. Менк һаргинкку ын машткацы, верекнор джыҳайннал чин, епор мегынӓ ыллил чи уринц узадзы. Менк ҭонг һашвинкку ын машткацы, верекнор геревҵынин уринц тым ар̄нуг ыллушы мир сыхалнун һандеп. Һыну, һӓлбӓт-ор, менк шынорагалинк ын қуречы гам ахпоры, вейнор мези сорвеҵынергу Аствадзашунчы. Қони-ор ынер мези вӓйцкецин һеч, чашадз ыну-ор менк мегынӓ һаскыннал һыну понеҵынил чайкы Аствадзашынчин сорвеҵуцадзы. Ама ымына шады менк шынорагалинк Егова Астыдзун, вейнор шад тым ар̄нугӓ мир һандеп (Рим. 2:4).

2. Вер сырын мези гайна зор ыллил тым ар̄нуг ыллуш?

² Мези дур кукон ын маштикы, верекнор тым ар̄нугин. Ама шидагн астадз бази ынканӓл ҳолай чӓ эревҵынуш ӓд һадгутины. Оринаг, гайна зор ыллил һангист гинуш, епор менк машинов деҳ гештонк һыну гушынонк. Гамӓл мир һер̄сы гайна эллил епор мигӓлнекы гынин ын, инчы мези джыҳайнҵынӓгу. Базиӓл мези гайна ҭывал тӓ ымунӓл чайноҳынк деснул Еговин хоск дывадз нер ашхары. Кузек тӓ тунк авели тым ар̄нуг ыллуш? Ӓс тасин менк хосинкку тым ар̄нуг ыллушин масин һыну гашинк, ори ӓд гареворӓ. Һымӓл менк гимынонк, инчы мези гайна яр̄дум ынил авели лав эревҵынуш ӓд һадгутины.

3. Инчпес урины бӓһӓгу тым ар̄нуг машты, епор ыну дакыл гыллин?

³ Һайдцек ашинк чейс нышон, верекнор геревҵынин, һынор машты тым ар̄нугӓ. Ар̄ачины, тым ар̄нуг машты ӓджӓлӓ джыҳайннал чи. Ын ӓмӓҳ гынӓ һангист мынуш һыну һер̄с ар̄нул чи, ын сырынӓл, епор ыну дакыл гыллин гам епор дырутины ԥиснагу. Мези лав оринаг геревҵынӓ Еговын.  Ын ӓджӓлӓ ынил чи джыҳайннуш. Аствадз ур масин астав, һынор ын «мехкынуг һыну уришин цавы һаскынноҳ... [Аствадзӓ], вум вырын гарелиӓ гивынмиш ыллуш, вейнор ӓджӓлӓ джыҳайннал чи һыну ликнӓ һавадарим серов» (Исх. 34:6). «Ӓджӓлӓ джыҳайннал чи» хоскерун деҳы, вермы ҭаркманутиннун понеҵынингу «тым ар̄нуг» хоскы.

4. Инчпес урины бӓһӓгу тым ар̄нуг машты, епор ыну бидвынагу бед ынуш?

⁴ Егр̄орты, тым ар̄нуг машты кидӓ бед ынуш. Ете инчимы ур бед ыҳадзын авели жаманаг тевӓгу, ын һангист мынагу һыну чи джыҳайннал (Матф. 18:26, 27). Ӓдпес шад бадаһигу. Оринаг, епор мези инчимы бадмингу, бидуӓ ушадирмы лысуш һыну биду чӓ маштун хоскы гыдр̄уш (Иов 36:2). Һымӓл мези бидвынагу тым ар̄нуг ыллуш, епор менк яр̄дум гынинк Аствадзашунчы сорвоҳин һаскыннуш Аствадзашынчин неси джиштутиннин гамӓл ԥис соворутинимы ар̄ачы ар̄нуш.

5. Ӓл инчын геревна, һынор машты тым ар̄нугӓ?

⁵ Ер̄орты, тым ар̄нуг машты эймиш ыллелын кор̄дз ынил чи. Һӓлбӓт, гайна ымун дырутин ыллил, епор бидуӓ ӓджӓлӓ ынуш. Ама, епор машты гаревор кор̄дзмы уни, ын ӓд кор̄дзы ынил чи миткы чынелу һыну ӓджӓлӓ. Һагар̄агы, ын эймиш ыллил чи һыну лавмы миткы гынӓ, инч десаг гайна ынил ӓд кор̄дзы. Һедо инчкан-ор бидуӓ жаманаг хайджӓгу ӓд кор̄дзы ынуши һомар.

6. Инчпес урины бӓһӓгу тым ар̄нуг машты, епор р̄аст кука зорутиннун һед?

⁶ Чор̄орты, тым ар̄нуг машты ӓмӓҳ гынӓ аллай зорутиннин ыр̄онц вӓйвылуши онҵынуш. Ӓд ҭарафын тым ар̄нуг ыллушы лымонигу тымышхи ыллушин. Һӓлбӓт сыхал чӓ бадмуш қу згацумнуд масин модиг ынгеречыд. Ама тым ар̄нуг машты мор̄нал чи ын лав понеры, верекнор гон ур гянкин нес һыну ӓмӓҳ гынӓ ымын инчы онҵынуш урахутинов һыну тымышхи (Кол. 1:11). Менк, христианнис, кузинк оннуш чейс нышоннин,  верекнор уни тым ар̄нуг машты. Ори? Эгек ашинк қонимы батҷар̄.

7. Ашинкна Иакова 5:7, 8, ори гареворӓ тым ар̄нуг ыллуш? (Һымӓл ашецек ныгары.)

⁷ Мир халысумы габ уни тым ар̄нуг ыллушин һед. Ӓвӓлы Астыдзун һавадарим дзар̄аёҳнин тым ар̄нушов бед гынейны, еп Еговын ынӓ биди ур хоск дывадзы. Ӓдпесӓл бидуӓ мези ынуш (Евр. 6:11, 12). Аствадзашунчы дир̄тмӓгу христианнун оринаг ар̄нуш хоҳу кор̄дз ыноҳын. (Гаштыцек Иакова 5:7, 8.) Хоҳу кор̄дз ыноҳы медз ӓмӓҳни гынӓ. Ын цонӓгу һыну ҷырӓгу сермеры. Ама ын чидӓ, еп ынер дзил дывоҳын һыну пусноҳын. Ынди ын тым ар̄нушов бед гынӓ һыну һамозвадзӓ-ор жоҳвӓ биди беркы. Менкӓл шад кор̄дз унинк. Менк ӓмӓҳ гынинк ынуш Исусин астадзы, чашадз-ор чидинк, «вер оры... [ын] ка биди» (Матф. 24:42). Менк тым ар̄нушов бед гынинк һыну һамозвадзинк, һынор ур жаманагин Еговын ыноҳӓ ын, инч-ор хоск дывадзуни. Ете менк тым ар̄нуг ыллинк һеч, мези зор гылли бед ынуш һыну менк нӓйринкку һер̄ынуш Еговацын. Гамӓл менк нӓйринкку мон эгуш ын, инчы мези жаманагавор урахутин перӓгу. Ама ете менк минчев вер̄ч тым ар̄нуг ыллинк, халысвинкку (Мих. 7:7; Матф. 24:13).

8. Инҵой тым ар̄нуг ыллушы яр̄дум гынӓ лав һараберутин оннуш мигӓлнацы һед? (Колоссянам 3:12, 13).

⁸ Тым ар̄нуг ыллушы яр̄дум гынӓ мези лав һараберутин оннуш мигӓлнацы һед. Тым ар̄нуг ыллинкна, менк ушадир лысинкку, епор мегы мези инчимы бадмӓгу (Иак. 1:19). Ӓд һадгутины яр̄дум гынӓ мези хаҳаҳутин оннуш мигӓлнацы һед. Һымӓл тым ар̄нуг ыллинкна, менк митк чынелу бадасханил чинк. Стр̄еси нес ыйнинкӓл, менк асил чинк ын, инчи һомар һедо гайнонк ԥишмон кал. Ӓдти авел, тым ар̄нуг ыллинкна, менк ӓджӓлӓ джыҳайннал чинк, епор мегы мир сиды цавеҵынӓгу. Менк һер̄с ар̄нул чинк. Ӓду деҳы гынинк, инчпес-ор кырвадзӓ Аствадзашынчин нес: «Мегы мегин вырын ситым ынуши батҷар̄ оннаӓл, уймиш эгек ирар һед һыну сыйдонц нерецек ирар». (Гаштыцек Колоссянам 3:12, 13.)

9. Инчпес тым ар̄нуг ыллушы яр̄дум гынӓ мези шидаг ворошумни ынуш? (Притчи 21:5).

⁹ Ете менк тым ар̄нугинк, лав ворошумни гынинк. Менк ӓджӓлӓ ворошум ынтунуши ашил чинк. Минчев ворошум ынтунушы, менк лавмы миткы гынинк һыну шидаг ворошум гынтунинк. (Гаштыцек Притчи 21:5.) Баткераҵынинк, һынор ашхаданк мон куконк. Гайна ымун ыллил-ор мегы мези ашхаданки кор̄ана, менк һаман ырази гыллинк, чашадз ыну-ор гайнонк пац ҭоҳул жоҳовнин һыну қич дзар̄аил. Ама ете менк тым ар̄нугинк, менк ымын ҭарафӓ миткы гынинк. Оринаг, войдех кыднывигу ӓд ашхаданкы, инчкан жаманаг хайджоҳынк һун һаснуши һомар һыну қони жам поноҳынк. Һымӓл миткы гынинк, инчпес ӓд аздоҳӓ мир ынтаникин һыну мир һокевор ар̄охчутинин вырын. Ете менк тым ар̄нуг ыллинк, ԥишмон кал чинк мир ыҳадз ворошумнун һомар.

10. Инчы яр̄дум гынӓ мези вира тым ар̄нуг ыллуш?

¹⁰ Аҳотецек, һынор тым ар̄нуг ыллек. Тым ар̄нушы — ӓд сурп ужин беркин маснӓ (Гал. 5:22, 23). Ӓд нышанагӓгу, һынор менк садӓ мир ужеров чинк гайни оннал ӓд һадгутины. Вермы сыра мези зор ыллина тым ар̄нуг ыллуш, менк гаҳачинк мир Астыдзун, һынор ын яр̄дум ынӓ мези һыну да ур сурп ужы (Луки 11:9, 13). Ӓдти авел, менк гаҳачинк, һынор Еговын яр̄дум ынӓ мези ымын инчин вырын ур ачкеров ашуш. Аҳотадзнус еткы мези бидуӓ ымын ор ӓмӓҳ ынуш, һынор гайнонк  тым ар̄нуг ыллил. Бӓлкит ар̄ач менк ынканӓл тым ар̄нуг машт ыҳадз чинк. Ама шарунагинкна аҳотуш һыну ӓмӓҳ ынуш тым ар̄нуг ыллуш, Еговын амбайман яр̄дум гынӓ мези оннуш ӓд һадгутины.

11, 12. Инчпес Еговын геревҵынӓ ур тым ар̄нуг ыллушы?

¹¹ Митк ӓрек Аствадзашынчин кырвадз оринагнун масин. Аствадзашынчин гастыви шад машткацы масин, верекнор тым ар̄нугейны. Хоргын митк ынинкна ынец гянкин масин, шад пон сорвинкку. Ама һайдцек мемы хосинк Еговин масин, вейнор тым ар̄нуши бинд лав оринагы геревҵынӓ.

¹² Эдемин бахчин Садонын ԥис ӓрав Еговин онуны. Һымӓл ын меҳадр̄ец Астыдзун, аселов койӓ тӓ ын һаз ынил чи машткацы һыну анар̄тар верапервигу ынец һед. Ама Еговын мегынӓ вераҵуц һеч ӓд суд асоҳин. Ын тым ар̄ав һыну инкы урины зафт ӓрав. Аствадз һаскыннӓргу: бидуӓ жаманаг һынор бӓлли ынӓ-ор ыну ҳегаварутины ымына лавнӓ. Һазариши дари Еговын тым гар̄ну Садонин, вейнор ԥис гынӓ ыну сурп онуны. Ӓдти ҳаир, Еговын тым ар̄нушов бед гынӓ, қони-ор кузӓ, һынор авели шад маштик мишт абр̄уши һынараворутин оннон (2 Пет. 3:9, 15). Һими миллиониши маштик ыҳон ыну ынгейдӓкы. Ете менк һишинк, ори Еговын тым гар̄ну, мези ҳолай гылли бед ынуш ын жаманагы, еп ын чарутинин вер̄чы тыноҳӓ.

13. Ори гайнонк асил, һынор Исусы ур Һоры бес тым ар̄нугӓ? (Һымӓл ашецек ныгары.)

¹³ Исусы ымын инчов лымонигу ур Һоры. Ынӓл ыну бес тым ар̄нугӓ. Хоҳун вырын дзар̄аядз сырын, геревна тӓ, ыну ымын сыра чӓ-ор ҳолаер тым ар̄нуш, һала епор ын хосергу оренкы хырад дывоҳ вар̄жабеднун һыну фарисейнун һед (Иоан. 8:25—27). Ама Исусы,  ур Һоры бес, ӓджӓлӓ ынил чер джыҳайннуш. Епор ыну гобид хоскер гасейны, ын ед гобдил чер һыну нӓйрил чер виджвуш (1 Пет. 2:23). Ын тым гар̄нер һыну гонҵынер аллай зорутиннин ыр̄онц джыҳайннуши һыну ԥытпытуши. Ынди Аствадзашунчы гасӓ мези: «Ушадирмы митк ӓрек ыну масин, вев тымышхи гинӓ онҵуц мехк онноҳ машткацы астадз ԥис хоскеры» (Евр. 12:2, 3). Еговин яр̄думов менкӓл гайнонк онҵынил аллай ԥор̄цутиннин.

14. Инч мези сорвеҵынӓгу Авр̄аамин тым ар̄нуг ыллушы? (Евреям 6:15). (Һымӓл ашецек ныгары.)

¹⁴ Бӓлкит менк эргын жаманаг бед гынинк ӓс чар ашхырин вер̄чы һыну вахинкку тӓ чайноҳынк ӓд деснул. Инчы яр̄дум гынӓ мези тым ар̄нушов бед ынуш? Авр̄аамин оринагы. Епор ын 75 даригонер һыну дыҳа чунер, Еговын хоск дывав ыну: «Ес ымун гыним, һынор қезмын медз азгмы ар̄ач кука» (Быт. 12:1—4). Десав тӓ Авр̄аамы, инчпес гадарвецав Еговин хоск дывадзы? Аллай чӓ. Ефр̄ат кеды нын оснушын 25 дари еткы, ын онныцав дыҳымы, Исаакин. Ӓд искабес һырашкмынер. Һедо 60 дари еткнӓл ҭер̄ онныцав, Исавин һыну Иакывин. (Гаштыцек Евреям 6:15.) Ама Авр̄аамы ымунӓл десав һеч, инчпес ыну серунды тар̄цав медз азгмы һыну ар̄ав Хоск дыввывадз хеҳы. Чашадз ӓду, ын минчев ур гянкин вер̄чы модиг һараберутин унер Еговин һед (Иак. 2:23). Епор Авр̄аамы саҳна, ын гимына, һынор ур тым ар̄нушин һыну һаваткин хатер аллай азгеры ор̄тнутин ар̄ин (Быт. 22:18). Инчкан ын гурахна! Инч менк ӓдти сорвинкку? Бӓлкит, менкӓл һими десноҳ чинк аллай, инч-ор Еговын хоск дывадзуни. Ама ете, Авр̄аамин бес, тым ар̄нуг ыллинк, гайнонк һамозвадз ыллил, һынор Еговын гор̄тнӓ мези ӓкынс һыну нер ашхаринӓл  мези гуда медз ор̄тнутин (Мар. 10:29, 30).

15. Инчи масин гайнонк митк ынил, епор қыркыринкку Аствадзашунчы?

¹⁵ Аствадзашынчин гастыви уриш шад машткацы масинӓл, верекнор геревҵынейны, һынор тым ар̄нугин (Иак. 5:10). Гарелиӓ ныбадаг тынуш ӓл шад имынуш ынец гянкин масин b. Оринаг, һишинк Давидин. Еговын ындр̄адзунер ыну, һынор ылли Израилин ҭакаворы, епор ын даһа ҷаһел дыҳаер. Ама Давидин бидвыцав шад дари бед ынуш, һынчук-ор ын тар̄цав ҭакавор. Симеоны һыну Аннын дасняк дари бед гынейны, еп эгоҳӓ Мессиын һыну шарунагейныгу һавадарим дзар̄аюш Еговин (Луки 2:25, 36—38). Епор гаштӓк Астыдзун һавадарим машткацы гянкин масин, исмун һар̄цер ҵези дывек: «Инчы яр̄дум ӓрав ӓс маштун тым ар̄нуш? Инч окут ӓд ыну перав? Инч ес гайном ынди сорвил?» Һымӓл тунк шад пон гайнӓк сорвил ын машткацы оринагнерын, верекнор тым ар̄нуг чейны (1 Сам. 13:8—14). Һайҵуцек ҵези: «Инчы хангарец ыну тым ар̄нуш? Инчи ӓд перав?»

16. Инч окут га тым ар̄нуг ыллушын?

¹⁶ Митк ӓрек, инч окут перӓгу тым ар̄нуг ыллушы. Тым ар̄нуг ыллоҳ машты шад сыра һангист һыну бахтавер гылли. Стацвигу, һынор тым ар̄нуг ыллинкна, ӓд лав газдӓ мир ар̄охчутинин вырын. Ете менк тым ар̄нугинк мигӓлнацы һандеп, менк ынец һед лав һараберутин гоннонк. Мир жоҳовин неснӓл миутин гылли. Һыну, епор мегы кузӓ мир һер̄сы һонуш, ӓджӓлӓ джыҳайннонк һечна, ҭоҳул чинк, һынор дырутины ԥисна (Пс. 37:8, сноскын; Прит. 14:29). Ама ымына гареворы: ете геревҵынинк мир тым ар̄нуг ыллушы, менк ӓл шад лымоннонкку һыну модгынонкку ергынкин ыллоҳ мир Һоры.

17. Инч ныбадаг гайнонк мир ар̄ачы тынил?

¹⁷ Тым ар̄нуг ыллушы — ӓд һырашали һадгутинӓ, вейнор окут перӓгу аллайнацыс. Чашадз-ор ынканӓл ҳолай чӓ тым ар̄нуг ыллуш, Еговин яр̄думов менк гайнонк ӓд ынил. Қони эшта мир мод ӓд ӓл лав стацвигу. Һими менк тым ар̄нушов бед гынинк нер ашхары һыну гайнонк һамозвадз ыллил, һынор «Еговын сейры гынӓ ынец вырын, вев-ор ыну ар̄ач вах уни, ынец вырын, вев умудов бед гынӓ ыну һавадарим серы» (Пс. 33:18). Ынди һайдцек вира тым ар̄нуг ыллинк.