Oviṋa Ombeibela mbi i hungira ohunga nouwa nouvi mavi yenene okutuvatera
Tara komuano Ombeibela mu ya yenena okuvatera omangete wovandu motupa tune twehupo.
1. Orukupo
Ovandu ve noumune pekepeke ohunga norukupo nokutja ovikwaye mbi heperwa po okukara norukupo oruṋingandu.
OMBEIBELA I TJA: “Omurumendu auhe nga suvere omukazendu we otja tje risuvera omuini, nomukazendu auhe nga yozike omurumendu we.”—Ovaefese 5:33.
MARI HEE TJIKE: Orukupo rwa tu wa po i Mukuru, ku nao eye u tjiwa oviṋa mbi heperwa po kovakupasane okukara nondjoroka. (Markus 10:6-9) Indu omurumendu nomukazendu tji ve rikenderasana, pendje nokuripurira ku wo oveni, owo ve kara nondjoroka morukupo rwawo. Omurumendu ngwa suvera omukazendu we, u mu tjinda nawa nokumutjevera. Nu omukazendu ngu nondengero komurumendu we, u mu pa oruvara nokuhungira ku na ye momuano wondengero.
OMUHUNGA WOMBEIBELA U UNGURA: Quang na Thi, okuza koVietnam, aave munu kutja kamaave kara nondjoroka morukupo rwawo. Potuingi Quang kaa tjindi omukazendu we nawa. Eye wa tja: “Ami hee ripurire komuano Thi maa fula nu potuingi ee mu ṱisa ohoṋi.” Thi aa vanga okuteya orukupo. Eye wa tja: “Ami ee munu kutja hi mee yenene okukara nongamburiro poo ondengero komurumendu wandje.”
Korusenina, Quang na Thi ve rihonga oviṋa Ombeibela mbi i honga, nokutja mave yenene vi okuṱakamisa Ovaefese 5:33 morukupo rwawo. Quang wa tja: “Ezeva ndi re ndji vatera okumuna ounahepero wokutjinda Thi nawa, nokutjita kutja ma fule kutja wa suverwa, nokutja mbi rikendera kovihepwa vye vyokorutu na komuano mbu ma fula. Indu tji mba uta okuritjinda momuano mbwo, eye ee ndji raisire orusuvero nondengero tjinene.” Nu Thi wa tja: “Otja tjee ṱakamisa Ovaefese 5:33 nokuraisira omurumendu wandje ondengero, eye ee ndji raisire orusuvero tjinene, ee rimunu mondjeverero nu mba ri nohange.”
Tji mo vanga ondjivisiro onyingi, lesa okambo nga “Oviundikwa 12 mbi yeta ouṋingandu meṱunḓu” ko jw.org.
2. Omuano wokutjinda varwe
Ovandu potuingi ve tjinda varwe navi mena romuhoko ku va za, otjiwaṋa, ombunikiro, ongamburiro, poo omuano mu ve nanukirwa i yomapanga womorusuvero.
OMBEIBELA I TJA: “Yozikeye ovandu avehe.”—1 Petrus 2:17.
MARI HEE TJIKE: Ombeibela kai tu hongo kutja matu sokunyengwa ovandu mba za komihoko poo oviwaṋa vyarwe, poo ovandu mbe ritanaura okurira ovakazendu poo ovarumendu. Nungwari oyo i tu tunduuza okuraisa ondengero kovandu avehe, kainatja kutja va za komihoko noviwaṋa vyarwe, poo kutja ovatumbe poo ovasyona. (Oviungura 10:34) Nandarire kutja katu nokuyenda kumwe nongamburiro yawo poo ongaro yawo yomeritjindiro, eṱe matu yenene okuvetjinda momuano omuwa nokuveraisira ondengero.—Mateus 7:12.
OMUHUNGA WOMBEIBELA U UNGURA: Daniel wa hongwa okuvara ovandu mba za koAsia otjovandu ovanaumba kehi re. Eye aa nyengwa omundu auhe ngwa za koAsia nu potuingi ee ve yamburura morupanda. Daniel wa tja: “Ami ee munu kutja me yandja oruvara kehi randje, nu nandarire hee ripurire kokutja omuano mbwee ripura nokuritjinda wa ri omuvi.”
Kombunda, Daniel we kerihonga imbi Ombeibela mbi i honga. Daniel wa tja: “Ami ee hepa okurundurura omeripura wandje oparukaze. Nu ee sokutjinda ovandu avehe pu pe ṱeki pamwe, kainatja kutja va za pi, tjimuna Mukuru tje ve tjinda.” Daniel nai u noumune warwe indu tja hakaene ku novandu. Eye wa tja: “Ami potuingi hi ripurire kokutja va za pi. Ami mba suvera ovandu avehe nai, nu mbi nomapanga omawa okuza mouye auhe.”
Tji mo vanga ondjivisiro yokomurungu, lesa okambo nga Penduka! No. 3 2020, ku ke nepu ndi “Is There a Cure for Prejudice?” ko jw.org.
3. Ovimariva
Ovandu ovengi ve kondja okurira ovatumbe kokutja ve kare nondjoroka nokukara noruyaveze oruwa.
OMBEIBELA I TJA: “Ovimariva punga avi yandja ondjamo, ounongo opunga au yama wina; nungwari otjiṋa otjinanḓengu kondjiviro otjo hi: Ounongo u ṱakamisira omuini wawo omuinyo.”—Omuzuvarise 7:12.
MARI HEE TJIKE: Eṱe tu hepa ovimariva, posi ya iho katji hee kutja matu kara nondjoroka poo oruyaveze oruwa. (Omiano 18:11; 23:4, 5) Nungwari ondjoroka yatjiri noruyaveze oruwa, vi za mokuṱakamisa ounongo mbu ri mOmbeibela mbu za ku Mukuru.—1 Timoteus 6:17-19.
OMUHUNGA WOMBEIBELA U UNGURA: Cardo, omurumendu moIndonesia, aa yandja ombango kokurira omutumbe. Eye wa tja: “Ami mba ri noviṋa avihe ovandu ovengi mbi ve vanga. Ee yenene okuryanga nokuranda oviṋa vyondiru tjimuna ozohauto nozondjuwo.” Posi ya ovimariva vye kavi karerere. Cardo wa tja: “Ami mba tjitwa ovineya nu ovimariva vyandje avihe mbi mba ungura oukukutu tjinene oure wozombura ozengi, vya ya mombapaiziro yeho. Mba ungura oukukutu oure wozombura ozengi kutja mbi rire omutumbe, posi ya komaandero mba kahihamwa omutima mena rokutja hi na mba ri notjiṋa, nu ee rimunu okuhinonḓengu.”
Cardo wa uta okuṱakamisa imbi Ombeibela mbi i hungira ohunga novimariva. Eye kaa yandja ombango kokurira omutumbe rukwao, nungwari wa toorora okuhupa ehupo ndi hi noviṋa ovingi. Eye wa tja: “Ami nai mbi muna kutja mbi noutumbe watjiri mena rokutja mbi noupanga ouwa ku na Mukuru. Mbi rara nawa ongurova aihe, nu mbi nondjoroka tjiri.”
Tji mo vanga ondjivisiro youmune wOmbeibela ohunga novimariva, lesa orupa ndwi “Hapo omahongero wokombanda novimariva mavi ku kwizikire oruyaveze oruwa rwondjeverero” mokambo kOruhungu No. 3 2021, ko jw.org.
4. Omahakaeneno womonyama
Ovandu ve noumune pekepeke ohunga nomahakaeneno womonyama.
OMBEIBELA I TJA: “[Ritjaereye] oparukaze koruvakiro. Omurumendu auhe u sokutjiwa kutja ma sokuhupa mouyapuke na mondjozikiro komukazendu we, nu kamomananukiro wozonḓuma otja ovanavisenginina mbe ha tjiwa Ndjambi.”—1 Ovatesalonika 4:3-5.
MARI HEE TJIKE: Ombeibela i tu raera omuano mu twa sokuritjinda tji kwe ya kozonḓero zetu zomahakaeneno womonyama. Embo ndi ‘oruvakiro’ ri kamburira mo okukatuka orukupo, okurirandisa, omahakaeneno womonyama pokati kovandu mbu ve hi ya kupasana, omahakaeneno womonyama pokati kovarumendu vevari poo ovakazendu vevari, nomahakaeneno womonyama pokati komundu notjipuka. (1 Ovakorinte 6:9, 10) Omahakaeneno womonyama otjiyandjewa Mukuru tja yandja komurumendu nomukazendu mba kupasana.—Omiano 5:18, 19.
OMUHUNGA WOMBEIBELA U UNGURA: Omukazendu moAustralia wena Kylie wa tja: “Indu tji mba ri omukombe, ee ripura kutja okukara nomahakaeneno womonyama maku tjiti kutja mbi fule kutja mba suverwa nu mbi ri mondjeverero. Posi ya kape karere nao. Ami ee rimunu okuhinonḓengu nu mba ri nomuhihamwatima.”
Kombunda, Kylie we rihonga nokuṱakamisa imbi Ombeibela mbi i honga ohunga nomahakaeneno womonyama. Eye wa tja: “Ami mbi muna kutja omirari vya Mukuru vi ri mbo okututjevera kutja atu ha hihamwa. Nu nai mbi fula kutja mbi ri mondjeverero nu mba suverwa, mena rokutja mbi tjita imbi Jehova mbye vanga kutja tu tjite. Okuṱakamisa omirari vyOmbeibela kwe ndji vatera kutja e ha kara mombameno.”
Tji mo vanga ondjivisiro yokomurungu, lesa orupa ndwi “Ombeibela i tja vi ohunga nokuhupa pamwe ngunda amu hi ya kupasana?” ko jw.org.
Omuute wetu u tu vatera okutjiwa pokati kouwa nouvi. Nandarire kutja kaaruhe tji i rira oupupu okukara nonḓuviro ku imbi mbi ma hungire, posi ya okukondja okutjita nao ku tu etera ouwa. Eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja omirari vye aruhe mavi tu etere ondjoroka nai na moruyaveze.
