1. Tjiva mba tjita ouvi ounene mave yenene okuvaterwa vi?

 MORUPA ndwa kapita, twe rihongere kutja Paulus wa raera ombongo ya Korinte kutja mai sokutjita vi ohunga nomurumendu ngwa tjita ouvi ounene. Omurumendu ngwa tjita ouvi ounene ngo kaa vanga okuritanaura, ku nao wa isamewa mombongo. Posi ya, otja ketjangwa ku kwa zikamene orupa ndwi, imba mba tjita ouvi ounene mave yenene okuvaterwa kutja ve ritanaure. (Rom. 2:4) Ovanene vombongo mave vatere vi imba mba tjiti ouvi ounene okuritanaura?

2-3. Matu sokutjita vi indu tji twa tjiwa kutja omukambure omukwetu wa tjiti ouvi ounene, nu omena raye?

² Indu ovanene vombongo tji ve hi nokutjiwa kutja pa kayenda ye, kamaave yenene okuvatera omundu ngwa tjiti ouvi ounene ngo. Ku nao, matu sokutjita vi indu tji twa tjiwa kutja omukambure omukwetu wa tjiti ouvi ounene, mbu mape ya au tjiti kutja ma isamewe mombongo? Eṱe matu sokumutunduuza okukapaha ombatero kovanene vombongo.—Jes. 1:18; Oviung. 20:28; 1 Petr. 5:2.

³ Hapo matu tjiti vi indu omundu ngwa tjiti ouvi ounene tji ma panḓa okukahungira ku novanene vombongo? Eṱe matu kahungira ku novanene vombongo kutja omundu ngo ma mune ombatero ndji ma hepa. Tji twa tjiti nao matu raisa kutja twa suvera omukambure omukwetu ngo, orondu matu tjiwa kutja ovanene vombongo mave yenene okumuvatera. Posi ya omundu ngwa tjiti ouvi ngo tji ma kayenda komurungu okutjita ouvi, eye ma teya oupanga we ku na Jehova. Nu wina ma yandja ena evi kombongo. Nandarire kutja ouzeu okukahungira  ku novanene vombongo, eṱe tu tjita nao mena rokutja twa suvera Jehova nomukambure omukwetu ngwa tjiti ouvi.—Eps. 27:14.

OMUANO OVANENE VOMBONGO MU VE VATERA IMBA MBA TJITI OUVI OUNENE

4. Ovanene vombongo ve kara nondando iṋe indu tji mave kahakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi ounene?

⁴ Orutu rwovanene vombongo ru zika okomiti yovanene vombongo vetatu mbe kahakaena ku nomukambure omukwetu ngo. a Ovarumendu ovakambure mba mave hepa okukara notjikaṋena tjomerisusuparisiro. Nandarire kutja mave kondjo kutja me ritanaure, owo ve tjiwa kutja kamaave mu ṋiṋikiza okuisa okutjita ouvi. (Deut. 30:19) Ovanene vombongo ve tjiwa kutja kavandu avehe mbu mave ritanaura komauvi wawo, tjimuna Ombara David tja tjita. (2 Sam. 12:13) Tjiva mba tjiti ouvi mape ya ave ha puratene komavyuriro wa Jehova. (Gen. 4:​6-8) Nandarire nao, ondando yovanene vombongo oyokuvatera omundu ngwa tjiti ouvi okuritanaura. Omirari viṋe vyOmbeibela mbi vatera ovanene vombongo indu tji mave kahakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi?

5. Ovanene vombongo mave sokuraisa ongaro iṋe indu tji mave kahakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi? (2 Timoteus 2:​24-26) (Wina tara kotjiperendero.)

⁵ Ovanene vombongo ve vara omundu ngwa tjiti ouvi otja onḓu ndja pandjara nu ndji ri ohuze ku Jehova. (Luk. 15:​4, 6) Ku nao, indu tji mave kahakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi, owo kave mu hungirisa neraka ekukutu poo okumutjinda navi. Nu kave pura omapuriro yokuvanga okutjiwa uriri kutja pa kayenda tjike. Nungwari ve raisa ovikaṋena mbi ri mu 2 Timoteus 2:​24-26. (Lesa.) Ovanene vombongo ve rira ozongozu, nu ve raisa otjari mena rokutja mave vanga okuvatera omundu ngo okurundurura oumune we.

6. Omomuano uṋe ovanene vombongo mu mave rongerisa omitima vyawo ngunda ave hi ya hakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi? (Ovaroma 2:4)

⁶ Ovanene vombongo ve rongerisa omitima vyawo. Owo ve kondja okuhorera komuano Jehova me tjinda imba mba tjiti ouvi, mokuzemburuka omambo wa Paulus nga: “Ndjambi mouwatima we ma vanga okukueta kondanaukiro.” (Lesa Ovaroma 2:4.) Ovanene vombongo mave sokuzemburuka kutja owo ovarise nu mave hepa okukongorera omirari vya Kristus nokuhorera komuano me ṱakamisa ombongo ye. (Jes. 11:​3, 4; Mat. 18:​18-20) Ngunda ave hi ya hakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi, ovanene vombongo ve kumba ku Jehova kutja ma vatere omundu ngo me ritanaure. Owo ve  tjita omakonḓononeno mOmatjangwa na momambo wetu nave kumbu ku Jehova kutja me ve pe ounongo. Owo ve tara kutja omundu ngwi we kurisiwa vi nokutja ovikwaye mbye mu hingi okutjita oviṋa mbyo.—Omiano 20:5.

7-8. Omomuano uṋe ovanene vombongo mu mave horere komuretima wa Jehova indu tji mave kahakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi?

⁷ Ovanene vombongo ve horera komuretima wa Jehova. Owo ve ripura nomuano Jehova ma vatera ovandu mba tjita ouvi morukapitaveze. Otjotjihorera, Jehova wa raisa omuretima ku Kain. Eye we mu raera kutja mape tjitwa tjike tje hi nokurundurura ongaro ye nu indu tja puratene ku Jehova, eye me mu sere ondaya. (Gen. 4:​6, 7) Jehova wa hinda omuprofete Natan okukavyura David. Natan wa ungurisa otjihorera tji tja vatera David okuritanaura. (2 Sam. 12:​1-7) Indu Ovaisrael tji ve hi naave puratene ku Jehova, eye aa “kara pokuhinda . . . ovaprofete” ve ku wo. (Jer. 7:​24, 25) Eye kaa undju kutja ovakarere ve ve ritanaure kutja me ve vatere. Posi ya ngunda amave tjiti ourunde, eye ee ve tunduuza kutja ve ritanaure.

⁸ Ovanene vombongo ve horera ku Jehova, indu tji mave kondjo okuvatera omundu ngwa tjiti ouvi ounene. Otja ku 2 Timoteus 4:​2, ovanene vombongo mave rakiziwa kutja indu tji mave hakaene ku nomundu ngwa tjiti ouvi ounene, mave sokuraisa ‘omuretima’ aruhe. Ku nao, omunene wombongo ma sokukara nomutima omupore nomuretima kutja ma yenene okuvatera omundu ngwa tjiti ouvi okuritanaura nokuvanga okutjita ouwa. Posi ya, omunene wombongo tja pindike ma tjiti kutja i rire ouzeu komundu ngwa tjiti ouvi okupuratena komavyuriro poo okuritanaura.

9-10. Omomuano uṋe ovanene vombongo mu mave yenene okuvatera omundu ngwa tjiti ouvi okumuna kutja omikambo vye ombye mu hingi okutjita ouvi?

⁹ Ovanene vombongo ve tara kotjiṋa tji tja hingi omundu kutja ma katjite ouvi ounene. Otjotjihorera, hapo otjikwaye tji tja ngundiparisa oupanga we ku na Jehova? Hapo eye wa isa okutjita omakonḓononeno we omuini wOmbeibela poo okupita motjiungura tjokuzuvarisa? Hapo eye wa isa okukumba ku Jehova aruhe? Hapo eye wa yandjera ozonḓuma ozombi okumuhongorera po? Hapo u kara pu nomapanga nge ri vi? Omanyando yeṋe nge puratena poo nge tarera? Hapo oviṋa mbi vya ṱuna vi komeripura nomutima we? Hapo u tjiwa kutja omikambo novitjitwa vye vya ṱuna koupanga we ku na Tate we Jehova?

¹⁰ Ovanene vombongo ve pura omapuriro ngu maye vatere omundu ngwa tjiti ouvi okumuna kutja omikambo vye vya ngundiparisa oupanga we ku na Jehova, nu vye mu hinga kutja ma katjite ouvi. Owo ve pura omapuriro momuano omuwa, nu kave pura oviṋa mbi ve hi nokuhepa okutjiwa. (Omiano 20:5) Tjimuna Natan tja ungurisa otjihorera okuvatera David, ovanene vombongo wina mave yenene okuungurisa ovihorera okuvatera omundu ngwa tjiti ouvi okumuna kutja omikambo vye ombye mu hingi okutjita ouvi. Ngahino otjikando otjitenga tji mave hakaene ku nomundu ngwa tjiti ouvi, eye mape ya a fula navi mena romikambo omivi mbya toora, nu otjiṋa hi mape ya atji mu hingi kutja me ritanaure.

11. Omomuano uṋe Jesus ma tjindi ovandu mba tjiti ouvi?

¹¹ Ovanene vombongo ve kondja okuhorera ku Jesus. Jesus wa vatera Paulus mokumupura epuriro rounongo ndi: “Saul, Saul, mo Ndji tjerere tjike okundjizepa?” Mokupura epuriro ndi, Jesus wa vatera Paulus okumuna kutja oviṋa mbyaa tjiti vya ri posyo. (Oviung. 9:​3-6) Nu Jesus wa tja nai komukazendu Isabel: “NAmi mbe mu pa oruveze kutja e rivingurure momutima.”—Omavan. 2:​20, 21.

12-13. Omomuano uṋe ovanene vombongo mu ve yandja oruveze komundu ngwa tjiti ouvi kutja me ritanaure? (Wina tara kotjiperendero.)

 ¹² Ovanene vombongo ve horera ku Jesus mokuhinokuhakahana okumuna kutja omundu ngwa tjiti ouvi ke nokuvanga okurundurura oumune we novitjitwa vye. Ovandu tjiva ve ritanaura indu tji va hakaene ku novanene vombongo otjikando otjitenga. Posi ya varwe ve kambura oruveze. Ovanene vombongo mave yenene okuhakaena ku nomundu ngwa tjiti ouvi potjikando tjimwe poo povikando pekepeke. Kombunda yokuhakaena otjikando otjitenga ku novanene vombongo, Omukriste ngwa tjiti ouvi mape ya a utu okuripura oukoto ohunga noviṋa mbya raerwa. Nu mape ya a raisa omerisusuparisiro na ningire Jehova mongumbiro okumuisira ouvi we. (Eps. 32:5; 38:18) Ku nao, ovanene vombongo tji va hakaena ku na ye rukwao, eye mape ya a raisa ongaro ombwa pu indji ndja raisire otjikando otjitenga.

¹³ Ovanene vombongo ve raisa otjari okuvatera omundu ngwa tjiti ouvi okuritanaura. Owo ve kumba ku Jehova kutja ma sere ozongondjero zawo ondaya, nu ve kara nomaundjiro wokutja omukambure omukwao ngo me ritanaura.—2 Tim. 2:​25, 26.

14. Ouṋe ngu vatera omundu ngwa tjiti ouvi okuritanaura, nu omena raye tji matu tja nao?

¹⁴ Indu omundu ngwa tjiti ouvi tje ritanaura, pe kara ondjoroka tjinene. (Luk. 15:​7, 10) Nandarire kutja ovanene vombongo ve tjita ozongondjero okuvatera omundu, hapo tjiri ouṋe ngu vatera omundu ngwa tjiti ouvi okuritanaura? Zemburuka oviṋa Paulus mbyaa tjanga ohunga na imba mba tjita ouvi, indu tja tja: “Ngahino rumwe Ndjambi me ve yandjere okurivingurura momitima.” (2 Tim. 2:25) Ku nao, Jehova ongu vatera Omukriste okurundurura omeripura nongaro ye nungwari kamundu wonyama. Paulus wa kahurura oviṋa mbi tjitwa indu omundu tja zu nokuritanaura. Omundu ngwa tjita ouvi ma yenene okukara nondjiviro onyingi youatjiri, a utu okuripura nawa, nu otji ma sora okupita mongwehe ya Satan.—2 Tim. 2:26.

15. Omomuano uṋe ovanene vombongo mu mave kayenda komurungu okuvatera omundu ngwe ritanaura?

 ¹⁵ Indu omundu ngwa tjiti ouvi tje ritanaura, ovanene vombongo ve kayenda komurungu okumuvarura kutja me kurise oupanga we ku na Jehova. Nu ve mu vatera okupirukira omarorero wa Satan nokuuta okutjita ouwa. (Hebr. 12:​12, 13) Otjingaperi kutja, ovanene vombongo kave hungire oviṋa vyomundu ngwa tjiti ouvi ku varwe. Posi ya ovikwaye mbi mape ya avi tjiukisiwa kombongo?

“VERERA MOMURUNGU WOVANDU AVEHE”

16. Otja ku 1 Timoteus 5:​20, hapo Paulus aa hee tjike indu tja tja “momurungu wovandu avehe”?

¹⁶ Lesa 1 Timoteus 5:20. Paulus wa raere Timoteus, omunene wombongo omukwao, okuverera ovandu mba tjiti ouvi “momurungu wovandu avehe.” Hapo eye aa hee tjike? Eye ka hee kutja omundu ma sokuvyurwa “momurungu” wombongo aihe. Posi ya aa hungirire ku imba mbu mave tjiwa ouvi we rukuru, tjimuna ovandu mbe mu muna ama tjiti ouvi mbwo, poo kovandu ka raera ouvi we. Omunene wombongo nongengezero ma raere ku imba uriri mbu mave tjiwa otjiṋa hi rukuru, kutja omundu ngwa tjiti ouvi wa vyurwa.

17. Omozongaro zeṋe omatjivisiro wokutja omundu wa vyurwa tji ye sokutjiukisiwa kombongo, nu omena raye?

¹⁷ Povikando tjiva, ovandu ovengi mombongo mape ya ave tjiwa ouvi ounene omundu mbwa tjiti, poo ouvi mbwo mape ya au katjiukwa kombunda. Mongaro otja indjo, “momurungu wovandu avehe” mamu kamburire mo ombongo aihe. Ku nao, omunene wombongo u tjivisa kombongo aihe kutja omurumendu omukambure poo omukazendu omukambure wa vyurwa. Omena raye? Paulus wa tja “kokutja  ovakwao ve tire,” nu ave ha tjiti ouvi ounene.

18. Indu omuatje ngu ri kehi yozombura ngwa papitisiwa tja tjiti ouvi ounene, hapo ovanene vombongo mave tjiti vi? (Wina tara kotjiperendero.)

¹⁸ Mape tjitwa tjike kovanatje mbe ri kehi yozombura mba papitisiwa nu mba tjiti ouvi ounene? Ovanene vombongo vevari ve hakaena ku nomuatje novanene ve mbe ri Ovakriste. b Ovanene vombongo mave tara kutja ovanene vomuatje va tjita ozongondjero zeṋe okuvatera omuatje wawo okutjita omarundurukiro kutja e ritanaure. Indu omuatje tji ma puratene komavyuriro wovanene ve na tjiti omarundurukiro, ovanene vombongo vevari mape ya ave yandjere ovanene vomuatje okukayenda komurungu okuvatera omuatje wawo. Nu mape ya ai ha rire ohepero kovanene vombongo okuhakaena ku nomuatje novanene ve. Ovanene vombongo ve tjiwa kutja Jehova wa yandja omerizirira kovanene okuvyura ovanatje vawo momuano worusuvero. (Deut. 6:​6, 7; Omiano 6:20; 22:6; Ef. 6:​2-4) Ovanene vombongo mave kayenda komurungu okutara ku novanene kutja omuatje u muna ombatero ndji ma hepa. Posi ya, ovanene vombongo mave tjiti vi indu omuatje tji ma kayenda komurungu okutjita ouvi? Tji pe ri nao, okomiti yovanene vombongo mai hakaene ku nomuatje novanene ve mbe ri Ovakriste.

“MUHONA WE URA NOTJARI NOUNYAṊUTIMA”

19. Omomuano uṋe ovanene vombongo mu ve kondja okuhorera ku Jehova indu tji va hakaene ku nomundu ngwa tjiti ouvi ounene?

¹⁹ Jehova u undjira ko kutja ovanene vombongo ve tjevere ombongo ku imba mbe panḓa okuṱakamisa omatwako we. (1 Kor. 5:7) Owo wina ve kondja pu mave yenene okuvatera omundu ngwa tjiti ouvi kutja me ritanaure. Indu tji mave vatere omundu ngo, ve kara nomaundjiro wokutja mape ya a runduruka. Momuano mbwo, owo ve horera ku Jehova ngwe “ura notjari nounyaṋutima.” (Jak. 5:11) Omuapostele Johanes wina aa tjindi ovakambure ovakwao norusuvero. Eye wa tjanga kutja: “Vanatje vandje, ami me mu tjangere omambo nga, kokutja amu ha tjiti ouvi; nungwari ngamwa ngu ma tjiti ouvi, eṱe tu nomuhungirire po ku Tate. Eye oJesus Kristus, ingwi omusemba.”—1 Joh. 2:1.

20. Matu kahungirira ku ye morupa orusenina ndu maru kongorera ko?

²⁰ Ouhumandu, Omukriste povikando tjiva u panḓa okuritanaura. Tji pe ri nao, eye ma isamewa mombongo. Hapo ovanene vombongo mave sokutjita vi mongaro otja indji? Matu kahungirira kepu ndi morupa orusenina ndu maru kongorere ko.