1. Otjikeṋa tji matji tu vatere okukara nondjoroka mokukonḓonona omaprofetero wOmbeibela?

 OMURUMENDU omukambure omutanda wena Ben wa tja: “Ami mba suvera okukonḓonona omaprofetero wOmbeibela.” Ove u noumune umwe tjimuna eye? Poo u muna kutja omaprofetero wOmbeibela omazeu okuyezuva nawa? Ove nandarire mape ya o munu kutja okukonḓonona omaprofetero kaku tjata. Posi yokutja, indu tji we rihongo ovingi ohunga nokutja ongwaye Jehova tje ye tjanga mEmbo re, ove mape ya o rundurura oumune woye.

2. Matu kahungirira ku ye morupa ndwi?

² Morupa ndwi matu kahungirira kokutja omena raye tji matu sokurihonga ohunga nomaprofetero wOmbeibela nomuano mu matu yenene okuyekonḓonona. Okuzambo, matu kakonḓonona omaprofetero yevari nge ri membo ra Daniel tu mune kutja okuyezuva nawa maku yenene okutuvatera vi nai.

3. Matu hepa okutjita ye indu tji matu vanga okuzuva omaprofetero wOmbeibela nawa?

³ Matu hepa okuningira ombatero indu tji matu vanga okuzuva omaprofetero wOmbeibela nawa. Tara komasasanekero nga. Ngatu tje ove wa karyangera oruveze ndu hi nokutjiwa nawa, posi yokutja epanga roye ndi mu ri pamwe mouyenda mari tjiwa oruveze ndwo nawa. Eye ma tjiwa nawa oruveze pu mu ri nokutja ondjira aihe i yenda pi. Otjingaperi kutja ove mo kara nondjoroka kutja epanga roye ra zuvasana okuyenda pu na ove. Momuano tjingewo, Jehova u ri tjimuna epanga ndo, eye u tjiwa oruyaveze rwetu nawa. Ku nao, indu tji matu vanga okuzuva omaprofetero wOmbeibela nawa, eṱe matu sokuningira ombatero ku Jehova nomerisusuparisiro.—Dan. 2:28; 2 Petr. 1:19, 20.

4. Omena raye Jehova tja tjita kutja omaprofetero ye tjangwe mEmbo re? (Jeremia 29:11) (Wina tara kotjiperendero.)

 ⁴ Tjimuna omunene omuwa, Jehova u vanga kutja ovanatje ve ve kare noruyaveze rwondjoroka. (Lesa Jeremia 29:11.) Posi yokutja Jehova ke ri tjimuna ovanene vetu, eye u hunganeka oruyaveze mondja. Eye wa tjita kutja omaprofetero ye tjangwe mEmbo re kokutja eṱe tu yenene okutjiwa ohunga novitjitwa ovinanḓengu ngunda avi hi ya tjitwa. (Jes. 46:10) Omaprofetero wOmbeibela oviyandjewa oviwa okuza ku Tate wetu womeyuru. Posi ya, hapo ove mo yenene vi okukara nongamburiro kutja imbi Ombeibela mbi hunganeka mavi yenenisiwa tjiri?

5. Omitanda mavi yenene okurihongera tjike okuza kotjihorera tja Max?

⁵ Koskole, omitanda potuingi vya koverwa i yovandu mbe hi nondengero nOmbeibela. Povikando tjiva oviṋa mbi mave hungire nokutjita mape ya avi tjiti kutja Ovahongonone omitanda vi kare nomakeyakeyero ohunga nongamburiro yawo. Tara kotjihorera tjomurumendu omutanda wena Max. Eye wa tja: “Indu tji mba ri moskole, ami mba uta okukeyakeya kutja ovanene vandje aave ndji hongo ouatjiri nokutja Ombeibela tjiri ya za ku Mukuru.” Ovanene ve va tjita tjike? Eye wa tja: “Owo va raisa oupore nandarire kutja ee tjiwa kutja mave rikende.” Ovanene va Max va ungurisa Ombeibela okuzira omapuriro we. Max wina wa tjita otjiṋa. Eye wa tja: “Ami mba konḓonona omaprofetero wOmbeibela kwami omuini, nu mba hungira ku nomitanda vyarwe ohunga na imbi mbi mbe rihonga.” Pa tjitwa tjike? Max wina wa tja: “Okuzambo ami mba kara nongamburiro kutja Ombeibela ya tjangwa nombatero yombepo ya Mukuru.”

6. Indu tji u nomakeyakeyero mo sokutjita vi, nu omena raye?

⁶ Indu tji u nomakeyakeyero tjimuna Max kutja Ombeibela i nouatjiri, ko nokuhepa okuṱohoṋi. Posi ya, ounanḓengu okutoora omukambo tjimanga. Omakeyakeyero ya sana tjimuna omureru. Tji u ha yandjere ko ombango mape ya o nyono otjiṋa otjinanḓengu. Tji mo vanga okuisa ko “omureru” kongamburiro yoye, mo hepa okuripura epuriro ndi, ‘Mbi nongamburiro mu imbi Ombeibela mbi i hungira ohunga noruyaveze?’ Nu tji u hi nongamburiro okutja mo hepa okukonḓonona omaprofetero wOmbeibela nga yenenisiwa. Mo yenene okutjita vi?

7. Ovikwaye mbya vatera Daniel okukonḓonona omaprofetero? (Daniel 12:10) (Wina tara kotjiperendero.)

⁷ Daniel we tu raisira otjihorera otjiwa tjokukonḓonona omaprofetero. Daniel wa ri nepu ewa okukonḓonona omaprofetero. Eye aa vanga okutjiwa ouatjiri. Daniel wina wa ri omurisusuparise, eye aa tjiwa kutja Jehova me mu vatere okuzuva nawa omaprofetero indu tja kayenda komurungu okukara popezu na ye nokukara nonḓuviro ku ye. (Dan. 2:27, 28; lesa Daniel 12:10.) Daniel wa raisa kutja wa ri omurisusuparise mokuriyameka kombatero ya Jehova. (Dan. 2:18) Daniel wina aa tjiti omakonḓononeno omakoto. Eye wa paha omaziriro motupa twOmbeibela tu twa ri ko oruveze ndwo. (Jer. 25:11, 12; Dan. 9:2) Ove mo yenene vi okuhorera ku Daniel?

8. Omena raye tjiva tji ve panḓa okukambura kutja omaprofetero wOmbeibela maye yenenisiwa tjiri, posi ya matu sokutjita tjike?

 ⁸ Ripura kutja omena raye tji mo konḓonona omaprofetero. Hapo omena rokutja tjiri mo vanga okutjiwa ouatjiri? Tji pe ri nao, Jehova me ku vatere. (Joh. 4:23, 24; 14:16, 17) Posi yokutja, ovandu tjiva ve konḓonona Ombeibela mena romapu warwe. Tjiva ve tjita nao mena rokuvanga okumuna oviraisiro mbi mavi raisa kutja Ombeibela kai tjangerwe nombatero yombepo ya Mukuru. Owo ve muna kutja ndoovazu Ombeibela kambo ra Mukuru, owo mave yenene okurityera oveni okutoorora pokati kouwa nouvi. Posi yokutja, eṱe matu hepa okukara nomapu omawa wokukonḓonona Ombeibela. Nu wina, pe notjikaṋena otjinanḓengu tji matu hepa kutja tu zuve omaprofetero wOmbeibela nawa.

9. Otjikaṋena tjiṋe tji tji heperwa po okuzuva omaprofetero wOmbeibela nawa? Kahurura.

⁹ Rira omurisusuparise. Jehova wa kwizika kutja ma vatere imba mbe risusuparisa. (Jak. 4:6) Ku nao, eṱe matu hepa okuningira ombatero ye mongumbiro kutja tu zuve omaprofetero wOmbeibela nawa. Indi tji tu ri overisusuparise, eṱe wina matu yakura ombatero okuza komukarere omuṱakame Jehova ngwe ungurisa okutupa oviṋa mbi tu vatera okukurisa oupanga wetu ku na ye. (Luk. 12:42) Jehova oMukuru wouhirona, ku nao oukahu kutja eye u ungurisa omurari umwe okutuvatera okuzuva nawa ouatjiri mbu ri mEmbo re.—1 Kor. 14:33; Ef. 4:4-6.

10. Mo rihongo tjike okuza kotjihorera tja Esther?

¹⁰ Tjita omakonḓononeno omakoto. Uta okukonḓonona omaprofetero wOmbeibela ngu maye ku nana ombango. Omukazendu omukambure wena Esther wa tjita nao wina. Eye aa vanga okutjiwa ovingi ohunga nomaprofetero nga hunganeka omeero wa Messias. Eye wa tja: “Indu tji mba ri nozombura 15, ami mba uta okupaha oviraisiro mbi mavi raisa kutja omaprofetero ngo tjiri ya tjangwa komurungu yoruveze rwa indu Jesus tje ya kombanda yehi.” Imbi mbye rihonga okuza mokulesa ohunga nomambo omamangwa nge isanewa Dead Sea Scrolls ya tjita kutja ma kare nongamburiro. Eye wa tja: “Tjiva wayo ya tjangerwe ngunda Kristus e hi ye ya kombanda yehi. Ku nao, omaprofetero nge ri mu yo ye sokuza ku Mukuru. Ami ee sokuvilesa ovikando ovingi kutja mbi vi zuve nawa.” Posi yokutja, eye u nondjoroka kutja wa tjita ozongondjero nḓo. Kombunda yokukonḓonona omaprofetero wOmbeibela, eye wa tja: “Ami mba muna kutja oviṋa Ombeibela mbi i hungira ouatjiri.”

11. Ouwa waye mbu matu munu indu tji tu nongamburiro kutja Ombeibela i nouatjiri?

¹¹ Indu tji matu munu omuano omaprofetero nge ri mEmbo ra Mukuru mu ya yenenisiwa, matu kara nongamburiro yomasa mu Jehova nomuano me tu hongorera. Nu wina, omaprofetero yOmbeibela ye tu raera ohunga nomaundjiro wetu woruyaveze. Ku nao, indu tji matu ye konḓonona matu kayenda komurungu okukara noumune ouwa nandarire kutja matu munu omauzeu. Ngatu katare ousupi komaprofetero yevari nga tjangwa i Daniel nge yenenisiwa nai. Indu tji twe ye zuu nawa maye tu vatere okutoora omikambo omisemba.

12. Ozombaze ‘zotjitenda nḓa rungwa nomunoko’ ze kuramena po tjike? (Daniel 2:41-43)

¹² Lesa Daniel 2:41-43. Moruroto Daniel ndwa mangurura rwOmbara Nebukadnesar, ozombaze zotjiserekarera ombara nḓa muna za ri ‘notjitenda tji tja rungwa nomunoko.’ Mokusasaneka omaprofetero nga na warwe nge ri membo ra Daniel na mOmavandururiro, eṱe matu yenene okutja ozombaze ze kuramena po oAmerica na Britain nḓe ungura pamwe nu nḓe ri ouhonapare ounamasa mouye ndino. Ohunga nouhonapare mbwo, Daniel wa tja: “Orukondo rumwe rwouhona maru rire orunamasa norukwao aru rire orungundi.” Omena raye orukondo rumwe tji maru rire orungundi? Omena rokutja ovandu mbe kuramenwa po i yomunoko ve nyeṋuna ouhonapare mbwo nu owo kau yenene okuungurisa ouvara wawo okuura. b

13. Ouatjiri uṋe ounanḓengu mbu matu rihongo okuza komaprofetero nga?

¹³ Eṱe matu rihongo ouatjiri ounanḓengu okuza kotjiserekarera Daniel tja kahurura. Tjinenenene, matu yenene okurihonga ovingi okuza kozombaze zotjiserekarera ho. Otjitenga, ouhonapare ounamasa mouye mbwo oAmerica na Britain wa raisa kutja u nomasa. Otjotjihorera, oAmerica na Britain vya ri mokati koviwaṋa mbya taara ovita ovitenga novitjavari vyouye. Posi yokutja, ouhonapare mbwi wa ngundipara nu u kayenda komurungu okungundipara mena rokutja ovature wawo ve rwisasana nu ve rwisa ohoromende. Otjitjavari, oAmerica na Britain mau rire ouhonapare ousenina okuhonapara ngunda Ouhona wa Mukuru au hi ya nyona ozohoromende azehe zovandu. Nandarire kutja oviwaṋa vyarwe mavi pirukire oAmerica na Britain, ovyo kavi nokuhonapara poruveze rwa yo. Eṱe matu tjiwa otjiṋa hi mena rokutja “ewe” ndi kuramena po Ouhona wa Mukuru mari kaveta ozombaze, orupa rwotjiserekarera ndu kuramena po America na Britain.—Dan. 2:34, 35, 44, 45.

14. Okuzuva nawa omaprofetero ohunga nozombaze zotjitenda nomunoko maku tu vatere vi okutoora omikambo omisemba?

¹⁴ U nongamburiro kutja omaprofetero wa Daniel ohunga nozombaze zotjitenda nomunoko ouatjiri? Tji pe ri nao, otjiṋa ho matji ṱunu komuano mu u hupa ehupo roye. Ove komoo ripahere ovimariva nomauini mouye mbu mau ye ku nyonwa. (Luk. 12:16-21; 1 Joh. 2:15-17) Okuzuva nawa omaprofetero nga wina maku ku vatere okumuna ounanḓengu wotjiungura tjokuhonga nokuzuvarisa. (Mat. 6:33; 28:18-20) Tjiwa zu nokukonḓonona omaprofetero nga ripura omuini kutja, ‘Omikambo mbi mbi toora vi raisa kutja ami mbi nongamburiro kutja Ouhona wa Mukuru mau kanyona ozohoromende azehe zovandu moruyaveze rwopopezu?’

15. “Ombara yokomanene wehi” “nombara yokomamuho wehi” oouṋe ndino? (Daniel 11:40)

¹⁵ Lesa Daniel 11:40. Daniel ekondwa 11 ri hungira ohunga nozombara mbari poo ozohoromende mbari nḓe rwisasana. Mokusasaneka omaprofetero nga na warwe mOmbeibela, eṱe matu tjiwa kutja ndino ‘ombara ya Sirie [poo ombara yokomanene wehi, NWT]’ oRussia nomahi nge yandja oruvara ku yo nu “ombara ya Engipte [poo ombara yokomamuho wehi, NWT]” oAmerica na Britain. c

16. Omomuano uṋe “ombara yokomanene wehi” mu i tjinda ovakarere va Mukuru?

¹⁶ Ovakarere va Mukuru mbe hupa kehi youhonapare “wombara yokomanene wehi” ve  tatumisiwa i yombara ndjo. Ovahongonone va Jehova tjiva va tonwa nokuyumbwa monḓorongo mena rongamburiro yawo. Pendje nokutirisa ovakambure ovakwetu, ondatumisire okuza “kombara yokomanene wehi” i pamisa ongamburiro yawo mu Jehova na mEmbo re. Omena raye? Mena rokutja ovakambure ovakwetu ve tjiwa kutja ondatumisire ovakarere va Mukuru ndji ve muna i yenenisa omaprofetero nge ri membo ra Daniel. d (Dan. 11:41) Okutjiwa otjiṋa ho ku tu vatera kutja tu kare nomaundjiro nga zikama nokukara nongamburiro mu Jehova.

17. Omauzeu yeṋe ovakarere va Mukuru ngu va muna kehi youhonapare “wombara yokomamuho wehi”?

¹⁷ Morukapitaveze, “ombara yokomamuho wehi” wina ya tatumisa ovakarere va Jehova. Otjotjihorera meserewondo 20, ovakambure ovengi va yumbwa monḓorongo mena rokuhinokutoora omunda nu ovanatje tjiva wOvahongonone va Jehova va rambwa moskole mena rotjiṋa otjingeho. Mozombura nḓa, ouṱakame wOvahongonone va Jehova mbe hupa kehi youhonapare  wombara yokomamuho wehi wa rorwa momiano vyarwe. Otjotjihorera, indu tji pe nomatoororero, Omukriste mape ya a rorwa okuyandja oruvara kotjira tjopolotika poo komundu kaaṋi. Eye mape ya a ha toorora posi ya a zeri kutja otjira tjopolotika kaaṋi tji taare. Tjiri, ounanḓengu okuhinokutoorora omunda movitjitwa vyetu na momeripura nomuano mu matu fula.—Joh. 15:18, 19; 18:36.

18. Eṱe tu kara noumune uṋe ohunga novita mbi ri pokati “kombara yokomanene wehi” “nombara yokomamuho wehi”? (Wina tara kotjiperendero.)

¹⁸ Imba mbe hi nongamburiro momaprofetero wOmbeibela mape ya ave rikende tjinene indu tji mave munu “ombara yokomamuho wehi” “nombara yokomanene wehi” amave ‘rwisasana.’ (Dan. 11:40) Ozombara mbari nḓo ze novirwise mbi mavi yenene okunyona omiinyo avihe kombanda yehi. Posi ya, matu tjiwa kutja Jehova kamaa yandjere otjiṋa ho tji tjitwe. (Jes. 45:18) Pendje nokutjita kutja tu rikende ohunga noruyaveze, ovita pokati “kombara yokomanene wehi” “nombara yokomamuho wehi” vi pamisa ongamburiro yetu. Ovyo vi raisa kutja omaandero wouye mbwi ye ri popezu.

19. Ovikwaye mbi matu sokuyakura ohunga nomaprofetero wOmbeibela?

¹⁹ Eṱe katu nokutjiwa kutja omaprofetero tjiva wOmbeibela maye yenenisiwa vi. Nandarire omuprofete Daniel kaa zuu nawa oviṋa avihe mbya tjanga. (Dan. 12:8, 9) Nandarire kutja katu nokutjiwa kutja omaprofetero maye yenenisiwa vi, iho katji hee kutja oyo kaye nokuyenenisiwa. Eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova me tu vatere okuzuva nawa oviṋa mbi matu hepa okutjiwa moiri ndji ri yo tjimuna tja tjita morukapitaveze.—Amos 3:7.

20. Omaprofetero yeṋe yOmbeibela ngu maye yenenisiwa moruyaveze rwopopezu, nu ovikwaye mbi matu sokukayenda komurungu okutjita?

²⁰ Maku tjitwa omatjivisiro nga “ku nohange norusuvo!” (1 Tes. 5:3, EEP) Moruyaveze rwopopezu, ozohoromende mouye maze rwisa ozongamburiro zoposyo nokuzenyona. (Omavan. 17:16, 17) Okuzambo mave rwisa ovakarere va Mukuru. (Esek. 38:18, 19) Nu ovita ovisenina vya Armagedon o tji mavi utu. (Omavan. 16:14, 16) Eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja ovitjitwa mbi mavi tjitwa moruyaveze rwopopezu. Ngunda oviṋa mbyo avi hi ya tjitwa ngatu kayende komurungu okuraisa ondangi yetu ku Tate wetu womeyuru mokukonḓonona omaprofetero wOmbeibela nokuvatera varwe okutjita nao wina.