1. Omena raye Jesus tja sasaneka ovahongewa ve ku nozonḓu?

JESUS wa sasaneka oupanga we novahongewa ve ku noupanga wopopezu wopokati komurise nozonḓu ze. (Joh. 10:14) Inga omasasanekero omawa. Ozonḓu ze tjiwa omurise wa zo nu ze puratena ku ye. Omurumendu umwe omuryange wa muna otjiṋa ho. Eye wa tja: “Ovandu mbu twa ri pamwe aave vanga okuperenda ozonḓu tjiva, nu otjaave kondjo kutja ozo ze ye popezu. Nungwari ozo kaze ere ku eṱe, mena rokutja kaaze tjiwa omaraka wetu. Okuzambo omuzandona omurise we ya, e ze isana naze i ku ye.”

2-3. (a) Ovahongewa va Jesus ve raisa vi kutja ve puratena keraka re? (b) Matu katara ku ye morupa ndwi na indwi ndu maru kongorere ko?

² Otjihorera tjomuryange ho matji tu zemburukisa omambo wa Jesus ohunga nozonḓu ze, ozo nḓe ri ovahongewa ve. Eye wa tja: “Ozo maze puratene keraka randje.” (Joh. 10:16) Posi yokutja Jesus u ri meyuru. Ku nao, matu yenene vi okupuratena ku ye? Eṱe tu puratena ku ye indu tji matu tjiti oviṋa mbye tu honga.—Mat. 7:24, 25.

³ Morupa ndwi na indwi ndu maru kongorere ko, matu katara komahongero wa Jesus tjiva. Otja tji matu kamuna, Jesus we tu honga kutja matu sokuisa okuungura oviṋa tjiva nokutja tu sokuungura vyarwe. Rutenga matu katara koviṋa vivari omurise omusemba mbye tu honga kutja atu tjiti.

4. Otja ku Lukas 12:29, otjikeṋa tji mape ya atji tjiti kutja tu “rikende”?

⁴ Lesa Lukas 12:29. Jesus we riyarikaṋa kovemukongorere  kutja ‘ave rikende’ noviṋa mbi mave hepa. Matu tjiwa kutja erakiza ra Jesus esemba, nu ri yandja ounongo aruhe. Eṱe tu vanga okuriyenenisa, posi ya povikando tjiva mape ya arire ouzeu okutjita nao. Omena raye?

5. Ongwaye tjiva tji mape ya ave rikende ohunga noviṋa mbi mave hepa?

 ⁵ Ovandu tjiva mape ya ave rikende novihepwa vyeyuva arihe tjimuna ovikurya, ozombanda noruveze pu mave kara. Mape ya va tura mehi ovandu ovengi mu ve ri ovasyona nu okumuna oviungura ouzeu. Nu mape ya arire ouzeu ku wo okumuna ovimariva mbya yenene okuhupisa omaṱunḓu wawo. Poo mape ya omundu ngwaa tumbu eṱunḓu wa ṱa, ku nao eṱunḓu ra isiwa nokuhina ovimariva mbya yenene okurihupisa. Nu wina ovengi va pandjara oviungura mena rongaro ndja etwa i omutjise wo-COVID-19. (Omuzuv. 9:11) Indu tji twa muna ouzeu mbwi poo warwe, matu yenene vi okukongorera omuhunga wa Jesus kutja atu rikende?

6. Kahurura kutja otjikando tjimwe pa tjitwa tjike komuapostele Petrus.

⁶ Otjikando tjimwe omuapostele Petrus novaapostele varwe va ri mokayaha mOmuronga wa Galilea. Ngunda a ku notjivepo owo va muna Jesus ama kayenda kombanda yomeva. Petrus wa tja: “Muhona, tjinangara tjiri oOve, ndji raera mbi ye kOve ame wondjo kombanda yomeva.” Jesus tja za nokutja “indjo,” Petrus wa heruka mokayaha na “kawondja kombanda yomeva okuyenda ku Jesus.” Tara kutja okuzambo pa tjitwa tjike. “Tja muna otjivepo otjinamasa, arire tja tira na yaruka okuṱomwina momeva; eye wa ravaera a tja: ‘Muhona ndji vatera!’” Jesus wa roporora okuwoko kwe ne  mu yama. Ohepero okuzemburuka kutja Petrus aa yenene okukayenda kombanda yomeva indu tjaa tara ku Jesus. Posi yokutja Petrus tja tara kotjivepo, eye wa uta okutira na utu okuṱomwina.—Mat. 14:24-31.

7. Matu rihongere ko ye kotjihorera tja Petrus?

⁷ Eṱe matu yenene okurihongera kotjihorera tja Petrus. Indu Petrus tja heruka mokayaha kena pa undjira ko kutja mape ya e rikende notjivepo otjinamasa na utu okuṱomwina. Eye aa vanga okukayenda kombanda yomeva nga tja vaza ku Jesus. Posi yokutja pendje nokuzika omeho we mu Jesus, eye wa uta okurikenda ohunga notjivepo otjinamasa. Ndino eṱe matu hepa okukara nongamburiro okutuurunga omauzeu tjimuna Petrus tjaa hepa ongamburiro okukayenda kombanda yomeva. Indu tji tu hina okupanḓera pokukara nongamburiro mu Jehova nomakwizikiro we, ongamburiro yetu mai ngundipara atu sana tjimuna matu ṱomwine momerikendero wetu. Nandarire kutja matu munu omauzeu omanene, matu sokutara ku Jehova nomuano mu ma yenene okutuvatera. Omomuano uṋe mu matu yenene okutjita nao?

8. Otjikeṋa tji matji tu vatere kutja atu he rikende tjinene ohunga noviṋa mbi matu hepa?

⁸ Eṱe matu hepa okukara nongamburiro mu Jehova, pendje nokurikenda ohunga nomauzeu wetu. Zemburuka kutja Tate wetu worusuvero, Jehova, wa kwizika kutja me tu pe avihe mbi matu hepa indu tji twe mu twa poruveze orutenga. (Mat. 6:32, 33) Eye aruhe wa yenenisa omakwizikiro ngo. (Deut. 8:4, 15, 16; Eps. 37:25) Ndoovazu Jehova u hupisa ozonḓera novimbloma, tjiri eṱe katu nokusokurikenda kutja matu ri ye poo matu zara ye. (Mat. 6:26-30; Fil. 4:6, 7) Tjimuna ovanene tji ve hingwa i yorusuvero okutumba ovanatje va wo, wina Tate wetu womeyuru u hingwa i yorusuvero okutumba ovakarere ve. Tjiri matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova me tu hupisa.

9. Mo rihongo ye okuza kotjihorera tjovakupasane?

⁹ Tara kotjihorera tji matji raisa omuano Jehova me yenena okutupa oviṋa mbi matu hepa. Ovakupasane mbe ungura oruveze aruhe motjiungura tja Jehova, va hinga ohauto yawo onguru oure woiri nakombanda ya nao, okukapaha ovakazendu ovakambure mbaave kara poruveze pu pe kara ovataure, okuvetwara kombongarero yombongo. Omurumendu omukambure wa tja: “Kombunda yombongarero eṱe twa ṋanga ovakazendu ovakambure keriro, nungwari twa kamuna kutja katwa ri novikurya okuveyavarera.” Ovakupasane va tjita vi? Omurumendu omukambure wa tja: “Tji twa vaza ponganda pa ri ozondjaṱu mbari ozonene mu mu novikurya pomurungu womuvero wondjuwo yetu. Eṱe kaatu tjiwa kutja za etwa i uṋe. Jehova tjiri we tu pa mbyaatu hepa.” Kombunda yanao ohauto yovakupasane mba ya teka. Owo aave i hepa kotjiungura tjokuzuvarisa, posi yokutja kava ri novimariva okuṱunisa ohauto yawo. Owo va twara ohauto kongaratje okukatara kutja mai kosa vingapi okuiṱunisa. Ngunda ave ri mbo, pe ya omurumendu na pura kutja, “Ohauto ya uṋe ndji?” Omurumendu omukambure wa tja oye nu mai hepa okuṱunwa. Omurumendu wa zira a tja: “Kainatja, omukazendu wandje u vanga ohauto ndji ri nao nu yotjivara ho wina. Mo vanga okurandisa ku vingapi?” Omurumendu omukambure wa randisa ohauto ye komurumendu ngo, nu wa muna ovimariva mbya yenene okuranda ohauto yarwe. Eye wa tja: “Eṱe twa ri nondjoroka tjinene. Aatu tjiwa kutja iho katja ri otjiṋa tji tja tjitwa uriri, nungwari Jehova ongwe tu vatera.”

10. Epsalme 37:5 mari tu tunduuza vi kutja atu he rikendere oviṋa mbi matu hepa?

 ¹⁰ Indu tji matu puratene komurise omusemba natu he rikende tjinene ohunga noviṋa mbi matu hepa, eṱe tjiri matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova me tu pe imbi mbi matu hepa. (Lesa Epsalme 37:5; 1 Petr. 5:7) Ripurira komauzeu nga tamunwa  moparagrafa 5. Jehova mape ya ngamba u ungurisa otjiuru tjeṱunḓu poo omuyandje woviungura okutuvatera kutja tu rihupise. Indu otjiuru tjeṱunḓu tji tji hina okuyenena okutjita nao poo tji twa pandjara oviungura, eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova me tu hupisa momuano warwe. Nambano ngatu katare kotjiṋa tjarwe omurise omusemba tje tu tjaera kutja atu tjiti.

11. Otja ku Mateus 7:1, 2, otjikeṋa Jesus tje tu raera kutja atu tjiti, nu ongwaye tji mape ya arire ouzeu okutjita nao?

¹¹ Lesa Mateus 7:1, 2. Jesus aa tjiwa kutja ovandu kahomonena, nu potuingi ve tara kozondataiziro zovakwao. Neye opa zokutja: “Amu pangura ovakweṋu.” Eṱe mape ya atu kondjo nomasa kutja atu ha pangura ovakambure ovakwetu. Nungwari eṱe atuhe kaweṱe ohomonena. Indu tji twe rimunu kutja povikando tjiva matu pangura varwe, ngatu tjite vi? Puratena ku Jesus nu u ungurire ko nomasa kutja o ha pangura ovakweṋu.

12-13. Okuripurira koumune Jehova mbwa ri na wo ohunga nOmbara David maku tu vatere vi okuisa okupangura ovakwetu?

¹² Eṱe matu yenene okumuna ouwa tji matu ripurire oukoto kotjihorera tja Jehova. Eye u yandja ombango koviṋa oviwa omundu mbye tjita. Iho tji munika momuano mbwaa tjindi Ombara David, omurumendu ngwa tjitire ozondataiziro ozonene. Otjotjihorera, eye wa katuka orukupo ku na Batseba nu nandarire wa tjita kutja omurumendu we ma zepewe. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 24) Mena roviṋa David mbya tjita, eye neṱunḓu re va muna ouzeu. (2 Sam. 12:10, 11) Otjikando tjarwe David ke riyamekere ku Jehova indu tja rakiza ovarwe va Israel kutja ve varwe, ngunda Jehova e hi ye mu raera okutjita nao. David mape ya wa tjita nao tjinga e ritongamisire mena rokutja wa ri notjimbumba otjinene tjovarwe vovita, nu wina wa ri nongamburiro kutja ma tji mu tjevere. Kwa kongorera tjike? Ovaisrael ape 70 000 va ṱa i yomutjise.—2 Sam. 24:1-4, 10-15.

¹³ Ove andakuzu wa turire moIsrael oruveze ndwo, otjo kara noumune uṋe ohunga na David? Hapo ove otjo muna kutja Jehova ka sokumuisira? Jehova kaa munu nao. Eye aa yandja ombango kouṱakame David mbwa raisa mehupo re nomuano mbwe ritanaura okuza komutima. Ku nao, Jehova wa isira David kouvi ounene mbwa tjita. Jehova aa tjiwa kutja David we mu suverere tjinene, nu wina aa tjiwa kutja David wa ri nonḓero okutjita imbi mbi ri ovisemba. Eṱe tu nondangi tjinene kutja Jehova u yandja ombango kovikaṋena nongaro yetu ombwa yomeritjindiro.—1 Ozomb. 9:4; 1 Ekuruh. 29:10, 17.

14. Otjikeṋa tji tja vatera Ovakriste kutja ve ise okupangura ovakwao?

¹⁴ Tjinangara Jehova ka undjire ko kutja tu rire ohomonena, eṱe wina katu sokuundjira ko kutja ovakwetu ve rire ohomonena nu matu sokupaha ouwa movakwetu. Irira oupupu okumuna ozondataiziro zovakwetu nokuhungirira ko. Posi yokutja omundu ngu noupanga ouwa ku na Jehova u yenena okuungura nawa ku na varwe, nandarire ngunda ama munu ozondataiziro zawo. Ondiamanda kai munika nawa tji i hiya kondwa, posi yokutja omundu onongo u tjiwa kutja indu tji  ya zu nokukondwa nu ai keṋakeṋisiwa nawa, oyo i rira ewe ewa nehuze. Otja Jehova na Jesus, eṱe katu sokuyandja ombango kozondataiziro zovakwetu, nungwari matu sokuyandja ombango kovikaṋena vyawo oviwa.

15. Tji twe ripurire kongaro ovandu mu ve ri, maku tu vatere vi kutja atu he ve pangura?

¹⁵ Twe rihongo kutja matu sokuyandja ombango kovikaṋena oviwa vyovakwetu. Otjikeṋa tjarwe tji matji tu vatere kutja atu ha pangura ovakwetu? Kondja okuripurira kongaro yawo yehupo. Tara kotjihorera hi. Eyuva rimwe pondjuwo ondjapuke ya Muhona, Jesus wa muna omuhepundu omusyona ama yumbu oumariva uvari wonḓengu yokehi motjiwongero tjovimariva. Eye ke na pe mu pura kutja, “Ongwaye tji wa twa mo ovimariva oviṱiṱi nao?” Moruveze rwokuyandja ombango kovimariva omuhepundu mbya yandja, Jesus wa yandja ombango kongaro ye yehupo nepu nda yandjera ovimariva mbyo. Okuzambo Jesus we mu tanga mena rokutja eye wa tjita ihi tjaa yenene okutjita—Luk. 21:1-4.

16. Matu yenene okurihonga tjike okuza kotjihorera tja Veronica?

¹⁶ Otjihorera tja Veronica matji tu raisire kutja ongwaye tje ri ohepero okuripurira kozongaro zehupo zovakambure ovakwetu. Mombongo maa karere mwa ri omukazendu omukambure omukombe nomuatje we omuzandu. Veronica wa tja: “Aape munika  tjimuna kaave kara aruhe pozombongarero zombongo nokukara norupa motjiungura tjokuzuvarisa. Mena rotjiṋa hi, ami mba ri noumune ouvi ohunga na wo. Posi yokutja eyuva rimwe mba pita motjiungura tjokuzuvarisa pu na ina. Eye we ndji raera kutja u muna ouzeu, mena rokutja omuatje we u noungundipare mourizemburuka. Eye aa kondjo okuungura oukukutu okutumba eṱunḓu re, nokukondja okukurisa oupanga wawo ku na Jehova. Mena romutjise womuatje we omuzandu, eye povikando tjiva aa i kombongarero yombongo yarwe.” Veronica wina wa tja: “Ami hee tjiwa kutja eye tjiri u muna ouzeu mbu ṱa mbo. Ami nai mbi nondengero norusuvero komukazendu omukambure ngo, kozongondjero azehe nḓe tjita okukarera Jehova.”

17. Jakobus 2:8 ri tu rakiza okutjita tjike, nu omomuano uṋe mu matu yenene okutjita nao?

¹⁷ Matu sokutjita vi indu tji twa munu kutja twa pangura omukambure omukwetu? Ngatu tjiwe kutja eṱe matu sokusuvera ovakambure ovakwetu. (Lesa Jakobus 2:8.) Eṱe wina matu sokukumba ku Jehova nomasa, natu riyarikaṋa kutja me tu vatere okuisa okupangura ovakwetu. Matu sokutjita otja pu twa kumbu, natu twa po oruveze okuhungira ku nomundu ngu twa pangura. Okutjita nao maku tu vatere okumutjiwa nawa. Eṱe matu yenene okumuningira kutja tu ungure pamwe motjiungura tjokuzuvarisa, poo matu yenene okumuṋanga keriro. Otja tji matu kondjo okutjiwa omukambure omukwetu nawa, matu yenene okupaha ouwa mu ye tjimuna Jehova na Jesus tji ve tjita. Tji twa tjiti nao, matu raisa kutja tu puratena kerakiza romurise omuwa ndi tja amu pangura ovakweṋu.

18. Omomuano uṋe mu matu yenene okuraisa kutja tu puratena keraka romurise omuwa?

¹⁸ Tjimuna ozonḓu tji ze puratena keraka romurise wa zo, ovakongorere va Jesus ve puratena keraka re wina. Indu tji matu kondjo okuhina okurikenda ohunga noviṋa mbi matu hepa nokuisa okupangura ovakwetu, Jehova na Jesus mave sere ozongondjero zetu ondaya. Kainatja kutja oweṱe orupa ‘rwokarupanda okaṱiṱi’ poo ‘ozonḓu zarwe,’ eṱe ngatu kayende komurungu okupuratena nokukara nonḓuviro keraka romurise omuwa. (Luk. 12:32; Joh. 10:11, 14, 16) Morupa ndu maru kongorere ko, eṱe matu katara koviṋa vivari Jesus mbya raera ovahongewa ve okutjita.