1-2. Otja ku Mateus 5:11, matu sokukara noumune uṋe ohunga nomarorero?

JESUS wa kwizikira ovemukongorere kutja mave rire ovaṋingandu tjiri. Eye wina wa raera imba mbe mu suvera kutja mave munu omarorero. (Mat. 10:22, 23; Luk. 6:20-23) Eṱe tu nondjoroka okurira ovahongewa va Kristus. Nungwari, hapo eṱe tu kara noumune uṋe indu oveṱunḓu retu tji mave tu tjaere kutja atu ha karere Jehova, tji matu tatumisiwa i yohoromende, poo tji matu ṋiṋikiziwa okutjita oviṋa ovivi i imba mbu tu ungura pamwe poo mbu tu hita pamwe oskole? Oviṋa otja imbyo mape ya avi tu kendisa.

² Ovandu ovengi ve muna kutja kamaave yenene okukara nondjoroka indu tji ve ri kehi yondatumisire. Nungwari Embo ra Mukuru ri tu raera okutjita nao. Otjotjihorera, Jakobus wa tjanga kutja, indu tji matu munu omauzeu atu rihahiza posi yokutja ngatu kare nondjoroka. (Jak. 1:2, 12) Nu Jesus wa tja, eṱe matu sokukara nondjoroka nandarire kehi yondatumisire. (Lesa Mateus 5:11.) Hapo matu yenene vi okukara nondjoroka nandarire kehi yomarorero? Eṱe matu yenene okurihonga ovingi okuza komiano tjiva mbi ri morutuu rwa Jakobus, ndwa tjangere kOvakriste veserewondo etenga. Rutenga ngatu tare komatokero Ovakriste mbo ngu va muna.

3. Ousupi kombunda ya indu Jakobus tja rira omuhongewa wa Jesus, pa tjitwa tjike?

³ Oruveze orusupi kombunda ya indu Jakobus omuangu wa Jesus wa ina tja rira omuhongewa, pa kara omapirukiro omanene kOvakriste moJerusalem. (Oviung. 1:14; 5:17, 18) Nu indu omuhongewa Stefanus tja zepewa, Ovakriste ovengi va taura motjihuro nu “va rimbarere akuhe mehi ra Judea nora Samaria,” nu  va ya nga ko Siprus na Antiokie. (Oviung. 7:58–8:1; 11:19) Tjiri Ovakriste mbo va muna omauzeu omengi. Nungwari, owo va kara nonḓero yokuzuvarisa ombuze ombwa akuhe kaave i nu ovandu ovengi va rira Ovakriste. Nu iho tja tjita kutja pe kare ozombongo ozengi motuveze pekepeke mouparanga wa Roma. (1 Petr. 1:1) Posi yokutja kombunda yanao owo va muna omauzeu omengi.

4. Omauzeu yeṋe yarwe Ovakriste veserewondo etenga ngu va munine?

⁴ Ovakriste veserewondo etenga va munine omauzeu omengi. Otjotjihorera, mombura ndji ape 50 O.Z., Omuhonapare wa Roma Claudius wa rakiza kutja Ovajuda avehe ve pite moRoma. Kunao, Ovajuda mba ri ra Ovakriste va ṋiṋikiziwa okuisa ozonganda zawo nokutjindira kwarwe. (Oviung. 18:1-3) Mombura ndji ape 61 O.Z., omuapostele Paulus wa tjanga kutja, Ovakriste ovakwao va yambururwa mokati kovandu, ave paterwa motjovakamburwa nu omauini wawo aye vakwa. (Hebr. 10:32-34) Nu wina va ri ovasyona nu aave vere tjimuna ovandu avehe.—Rom. 15:26; Fil. 2:25-27.

5. Matu ka zira omapuriro yeṋe?

⁵ Indu Jakobus tja tjanga orutuu rwe komurungu wombura ndji 62 O.Z., eye aa tjiwa nawa omarorero ovakambure ovakwao ngaave munu. Jehova wa hinga Jakobus okutjanga kOvakriste mbo omiano mbi mavi ve vatere kutja ve kare nondjoroka nandarire kehi yomauzeu. Ngatu tare korutuu rwa Jakobus nu tu zire omapuriro nga: Ongwaye Omukriste tji ma yenene okukara nondjoroka nandarire kehi yomarorero? Otjikeṋa tji matji tjiti kutja Omukriste a pandjare ondjoroka ndjo? Nu omomuano uṋe ounongo, ongamburiro nouvanḓe mu mavi tu vatere okukara nondjoroka nandarire tji matu munu omarorero?

6. Otja ku Lukas 6:22, 23, ongwaye Omukriste tje yenena okukara nondjoroka nandarire kehi yomarorero?

⁶ Ovandu mape ya ave munu kutja mave kara nondjoroka uriri indu tji ve nouveruke ouwa, ovimariva ovingi neṱunḓu rohange. Posi yokutja, ondjoroka Jakobus ndja tjanga orupa rwovihape vyombepo ondjapuke. Nu eṱe tu yenena okukara nondjoroka ndjo, nandarire kutja pa tjitwa ye mehupo retu. (Gal. 5:22) Omukriste ma yenene okukara nondjoroka poo nenyando ratjiri, indu tji ma tjiwa kutja Jehova u nonyuṋe mu ye nokutja u horera ku Jesus. (Lesa Lukas 6:22, 23; Kol. 1:10, 11) Matu yenene okusasaneka ondjoroka yetu ku nemunine ndi ri ri motjirinda tjerambe. Otjirinda tji tjevera emunine kombepo poo kombura kutja ari ha zemi. Eṱe wina matu yenene okukara nondjoroka nandarire kutja pa tjitwa tjike mehupo retu. Eṱe tu kara nondjoroka nandarire kutja twa vere poo katu novimariva mbya yenene. Nu wina tu kara nondjoroka nandarire kutja oveṱunḓu retu, poo ovandu varwe mave tu nyekerere nokutupirukira. Ondjoroka yetu i harera ko omasa, nandarire kutja ovandu mave kondjo kutja atu ha kara nayo. Omarorero ngu tu muna mena rongamburiro yetu ye raisa kutja oweṱe ovahongewa va Kristus vatjiri. (Mat. 10:22; 24:9; Joh. 15:20) Mena ranao Jakobus wa tjanga kutja, “Vakwetu, rivareye ovaṋingandu omarorero aehe tji maye mu wire.”—Jak. 1:2.

7-8. Ongwaye ongamburiro yetu tji i kurira ko indu tji matu rorwa?

⁷ Jakobus wa hungira kutja ongwaye Ovakriste tji ve riyandjera okutjinda omarorero omazeu. Eye wa tja: “Ongamburiro yeṋu tji ya toṋa momarorero nga, indino mai mu pe onḓaro orure.” (Jak. 1:3) Omarorero maye yenene okusasanekwa nomuriro mbu ungurisiwa okuupika engaruvyo. Indu engaruvyo tji ra nyosiwa nu a ri porisiwa oro ri kara nomasa. Momuano otjingewo, indu tji twa tuurunga omarorero ongamburiro yetu i kurira ko. Kunao Jakobus wa tjanga kutja, “Nonḓaro orure ndji ngai mu tjinde aruhe nokuhinokuisa, kokutja mu rire ovasore novehinatjipo.” (Jak. 1:4) Indu tji twa munu kutja omarorero maye kurisa ongamburiro yetu, eṱe matu yenene okuyetjinda nondjoroka.

⁸ Morutuu rwe, Jakobus wina wa tjanga ohunga noviṋa tjiva mbi tjita kutja atu ha kara nondjoroka. Nu hapo oviṋa viṋe mbyo nu matu yenene okuvituurunga vi?

9. Ongwaye tji tu hepa ounongo?

⁹ Omatokero: Indu tji tu hi nokutjiwa mbi matu sokutjita. Indu tji turi kehi yomarorero matu sokupaha ombatero okuza ku Jehova kutja tu tjite ozondando nḓu maze mu yorokisa, okutunduuza ovakambure ovakwetu nokurira ovaṱakame ku Jehova. (Jer. 10:23) Eṱe matu  hepa ounongo okutjiwa imbi mbi matu sokutjita nokuhungira ku imba mbe tu pirukira. Indu tji tu hi nokutjiwa kutja ngatu tjite vi, eṱe mape ya atu u momuinyo nu atji tjiti kutja atu ha kara nondjoroka.

10. Otja ku Jakobus 1:5, ovikwaye mbi matu sokutjita kutja tu mune ounongo?

¹⁰ Omazengururiro: Ningira ounongo ku Jehova. Kokutja tu tuurunge omarorero nondjoroka, eṱe matu sokukumba ku Jehova kutja me tupe ounongo mbu matu hepa okutoora omikambo omisemba. (Lesa Jakobus 1:5.) Matu sokutjita tjike indu tji twa munu kutja Jehova ke nokuzira ozongumbiro zetu tjimanga? Jakobus wa tja, matu sokukayenda komurungu ‘okukumba’ ku Mukuru. Jehova ka pindike indu aruhe tji matu mu ningire ounongo. Tate wetu womeyuru u “yandja nouharupu” indu tji matu ningire ounongo kutja tu tuurunge omarorero. (Eps. 25:12, 13) Eye u muna omauzeu wetu, u ṱotjari nu u vanga okutuvatera. Tjiri iho tji tu yorokisa. Nu hapo Jehova u tupa vi ounongo?

11. Ovikeṋa vyarwe mbi matu sokutjita kutja tu kare nounongo?

¹¹ Jehova u tupa ounongo okupitira mEmbo re. (Omiano 2:6) Kutja tu mune ounongo mbwo, eṱe matu sokukonḓonona Embo re nomambo nga zikamena kOmbeibela. Posi yokutja, matu hepa okutjita ovingi pendje nokukonḓonona uriri. Eṱe matu sokutjita imbi Mukuru mbi me tu raere. Jakobus wa tja: ‘Amu puratene ku indi embo uriri, nungwari rireye ovayenenise vaindi embo.’ (Jak. 1:22) Indu tji matu ungurisa ounongo wa Mukuru, tu rira ovandu vohange, ozongozu nu tu kara notjari. (Jak. 3:17) Ovikaṋena mbyo mavi tu vatere okutuurunga omarorero nondjoroka.

12. Ongwaye tje ri ounanḓengu kweṱe okutjiwa Ombeibela nawa?

¹² Embo ra Mukuru ri ri tjimuna otjiritarero, ri tu raera imbi mbi matu hepa okuungurira  ko nokutja matu vi yenenisa vi. (Jak. 1:23-25) Otjotjihorera, kombunda yokukonḓonona Embo ra Mukuru, eṱe mape ya atu munu kutja matu hepa okuungurira komazenge wetu. Nombatero ya Jehova, matu porimana indu ovandu poo omauzeu wetu tji maye tjiti kutja atu ha yenene okuritjinda mongaro ombwa. Mena roupore, matu yenene okutjinda omauzeu wetu nawa. Nu matu yenene okuripura nawa nokutoora omikambo omisemba. (Jak. 3:13) Tjiri ounanḓengu kweṱe okutjiwa Ombeibela nawa.

13. Ongwaye tji matu sokukonḓonona ovihorera mbi ri mOmbeibela?

¹³ Povikando tjiva tu rihongera kozondataiziro zetu. Nungwari imbwo kamuano omuwa wokurihonga. Kutja tu mune ounongo, onawa okurihongera kovihorera oviwa novivi vya varwe. Mena ranao, Jakobus we tu tunduuza kutja tu rihongere kovihorera vyovandu mbe ri mOmbeibela tjimuna ooAbraham, Rahab, Job na Elia. (Jak. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Ovakarere va Jehova ovaṱakame mbo va yenena okutuurunga omarorero ngu mape ya a ye tjiti kutja ave ha kara nondjoroka. Onḓaro orure yawo i raisa kutja nombatero ya Jehova eṱe wina matu yenene okutjita nao.

14-15. Ongwaye tji matu sokupaha omazengururiro komakeyakeyero ngu tu nawo?

¹⁴ Omatokero: Indu tji matu keyakeya. Povikando tjiva mape ya atu ha zuu Omatjangwa nawa. Poo mape ya Jehova a ha ziri ozongumbiro zetu momuano mbu matu undjire ko. Oviṋa otja imbyo mape ya avi tjiti kutja tu kare nomakeyakeyero. Indu tji tu hi nokuzengurura omakeyakeyero wetu, mape ya aye ngundiparisa ongamburiro yetu, nu aye zunḓa oupanga wetu kuna Jehova. (Jak. 1:7, 8) Nu wina aye tjiti kutja tu pandjare omaundjiro wetu woruyaveze.

¹⁵ Omuapostele Paulus wa sasaneka omaundjiro wetu woruyaveze ku notjihande. (Hebr. 6:19) Otjihande tji tjita kutja oskepi i kurame poruveze rumwe nu ai he rivete momawe omanene, indu tji ku notjivepo. Posi yokutja, otjihande matji yenene okutjita nao indu ouketanga mbwa handa oskepi tji u ha tekere. Tjimuna omureru tji u ngundiparisa ouketenga mbu ri kotjihande, omakeyakeyero ye ngundiparisa ongamburiro yetu. Indu omundu ngu nomakeyakeyero tja rorwa, eye kakara nongamburiro kutja oviṋa Jehova mbya kwizika ma yenenisa. Indu ongamburiro yetu tji ya ngundipara, ku tjita kutja atu ha kara nongamburiro momaundjiro wetu. Tjimuna Jakobus tja tja: “Ingwi ngu ivaiva wa sana nongazona yokuvare ndji hingwa i ombepo okuyenda nokukotoka.” (Jak. 1:6) Omundu ngu ri mongaro otja indjo, kakara nondjoroka oparukaze.

16. Matu sokutjita vi indu tji tu nomakeyakeyero?

¹⁶ Omazengururiro: Paha omazengururiro komakeyakeyero woye, nu kurisa ongamburiro yoye. Hakahana okutoora omukambo. Momayuva womuprofete Elia, ovakarere va Jehova va ri nongamburiro ndjaai ivaiva. Elia we ve raera kutja, “Mamu ripura pevari nai nga ruṋe? Muhona tje ri Ndjambi rikotameneye ku Ye; nungwari Baal tje ri Ndjambi rikotameneye ku ye!” (1 Ozomb. 18:21) Ndino wina matu sokutjita nao. Matu sokutjita omakonḓononeno okumuna kutja Jehova ongu ri Mukuru watjiri, Ombeibela Embo re, nu Ovahongonone va Jehova ovakarere ve. (1 Tes. 5:21) Okutjita nao maku tjiti kutja atu ha kara nomakeyakeyero nu maku kurisa ongamburiro yetu. Indu tji matu hepa ombatero kutja atu ha keyakeya, eṱe matu yenene okuningira ovanene vombongo okutuvatera. Eṱe matu sokutoora omukambo wa tjimanga indu tji matu vanga okukarera Jehova nondjoroka.

17. Hapo mape tjitwa tjike indu tji tu heri ozombanḓe?

¹⁷ Omatokero: Indu tji we rihahiza. Embo ra Mukuru ri tja: “Indu tji we rihahiza moruveze rwouzeu, mo ngundipara.” (Omiano 24: 10, NW) Embo ndi ‘okurihahiza’ mOtjiheberi ri heya “okuhina ouvanḓe.” Indu tji u heri ombanḓe, ove u hakahana okupandjara ondjoroka.

18. Okukara nonḓaro orure ku heya tjike?

¹⁸ Omazengururiro: Riyameka ku Jehova kutja meku pe ouvanḓe okutjinda ouzeu woye. Matu hepa ouvanḓe kutja tu tuurunge omarorero. (Jak. 5:11) Embo ndi ‘onḓaro orure’ Jakobus nda ungurisa, ri hungirira komundu ngu ha teratera. Mape ya atu ripura nomurwe wovita ombanḓe ngu ha teratera nandarire tja wirwa i yovanavita naye. Eye ka yaruka ombunda nandarire kutja mave mu rwisa pu pe ṱapi.

19. Matu rihongo tjike kotjihorera tjomuapostele Paulus?

¹⁹ Omuapostele Paulus otjihorera otjiwa tjomundu ngwa raisa ouvanḓe nonḓaro orure. Povikando tjiva, eye wa ngundiparere. Posi yokutja, eye wa yenena okutuurunga mena rokutja we riyameka ku Jehova okumupa omasa ngaa hepa. (2 Kor. 12:8-10; Fil. 4:13) Eṱe wina matu yenene okukara nomasa nouvanḓe, indu tji twa yakura nomerisusuparisiro kutja matu hepa ombatero ya Jehova.—Jak. 4:10.

20-21. Tu nongamburiro okuura mu ye?

²⁰ Tu nongamburiro kutja omauzeu ngu tu muna kamberero okuza ku Jehova. Jakobus wa tja: “Omundu ngu ri momarorero nga a ha tja: ‘Omarorero nga maye zu ku Ndjambi.’ Orondu Ndjambi ka rorerwa kouvi, nEye omuini ka roro omundu.” (Jak. 1:13) Indu tji tu nongamburiro momambo ngo, iho tji tjita kutja tu tumbuke popezu na Tate wetu womeyuru worusuvero.—Jak. 4:8.

²¹ Jehova ka “runduruka.” (Jak. 1:17) Eye wa vatera Ovakriste veserewondo etenga okutuurunga omauzeu wawo, nu wina ma vatere auhe wetu ndino. Kumba ku Jehova okuza komutima kutja me kupe ounongo, ongamburiro nouvanḓe. Eye ma zuvire ozongumbiro zoye nḓo. Nu okuzambo mo kara nongamburiro kutja eye me ku vatere okukara nondjoroka otja tji mo tuurunga omauzeu woye.