Twende kovidio oini

Twende komurya

ORUPA RWOMAKONḒONONENO 7

“Peta okutwi kwoye komambo wozonongo”

“Peta okutwi kwoye komambo wozonongo”

“Peta okutwi kwoye komambo wozonongo.”—OMIANO 22:17.

EIMBURIRO 123 Okuriwisa kehi youvara waJehova

OMAPU KU MATU KATARA *

1. Ongwaye tji tu pewa omaronga, nu ongwaye atuhe tji tu hepa okurongwa?

 EṰE atuhe povikando tjiva tu hepa okurongwa. Nu mape ya atu ningire ondunge komundu ngu twa tenga tjinene. Povikando vyarwe, omukambure ngu rikendera eṱe, mape ya e tu rakiza ohunga notjiṋa tji mape ya atji tjiti kutja tu “wire mouvi worive,” poo otjiṋa tji mape ya atji tu hihamisa. (Gal. 6:1) Omuano umwe mu mape ya atu rongwa, orondu tji matu vyurwa indu tji twa zu nokutjita ouvi ounene. Eṱe matu sokupuratena komaronga ayehe kainatja kutja omena raye tji twa pewa eronga ndo. Tjiri onawa okutjita nao, orondu maku yenene okuyama omiinyo vyetu.—Omiano 6:23.

2. Otja kOmiano 12:15, ongwaye tji twa sokupuratena komaronga?

2 Etjangwa ku kwa zikamene orupa ndwi mari tu tunduuza kutja “peta okutwi kwoye komambo wozonongo.” (Omiano 22:17) Kape nomundu ngu tjiwa oviṋa avihe. Aruhe pe kara omundu onongo poo ngu nondjiviro pu eṱe. (Lesa Omiano 12:15.) Indu tji matu puratene komaronga, tu raisa kutja oweṱe overisusuparise. Iho tji raisa kutja tu tjiwa oungundipare wetu, nu tu tjiwa kutja tu hepa ombatero okuyenenisa ozondando zetu. Jehova wa hinga ombara onongo Salomo okutjanga nai: “Yakura ondunge aihe ndji mo sora, nu mo ṋingapara.”—Omiano 15:22.

Pomiano vivari mbi vyomayandjero womaronga, omuano uṋe mbu ri omuzeu kove okuyakura? (Oparagrafa 3-4)

3. Omomiano viṋe mu tu yenena okupewa omaronga?

3 Eṱe mape ya atu pewa eronga osemba poo momiano vyarwe. Okupewa eronga momiano vyarwe maku hee tjike? Mape ya atu lese otjiṋa mOmbeibela poo momambo wetu, tji matji tjiti kutja tu ripure ohunga nongaro yetu nokutuhinga kutja tu rundurure omeripura novitjitwa vyetu. (Hebr. 4:12) Matu yenene okutja indo eronga momiano vyarwe. Nu hapo okupewa eronga osemba ku heya tjike? Omunene wombongo poo omukambure warwe mape ya e tu raere otjiṋa tji matu hepa okuungurira ko. Indo matu yenene okutja eronga ndi twa pewa osemba. Indu omundu tje tu suvera tjinene nga tje tu pe eronga okuza mOmbeibela, eṱe matu sokuraisa ondangi mokupuratena ku ye nokuṱakamisa eronga nde tu pe.  

4. Otja kOmuzuvarise 7:9, otjikeṋa tji tu ha sokutjita indu tji twa pewa eronga?

4 Otjiperi kutja mape ya arire ouzeu tjinene okupuratena keronga ndi twa pewa osemba nokuriṱakamisa. Nu mape ya nandarire atu pindike. Omena raye? Nandarire kutja matu yakura kutja kaweṱe ohomonena, mape ya arire ouzeu okuyakura eronga indu omundu tji me tu raere ohunga nondataiziro yorive eṱe ndji twa tjiti. (Lesa Omuzuvarise 7:9.) Eṱe mape ya atu paha ombitirapo. Nu mape ya atu munu kutja ingwi ngwe tu pe eronga u notjiṋa na eṱe. Poo atu ha yakura omuano eye me tu pe eronga. Eṱe mape ya nandarire atu kwekurura ingwi ngwe tu pe eronga kutja: ‘Eye ke nousemba wokundjipa eronga. Eye wina u nozondataiziro ze omuini.’ Nu indu tji tu ha vangere eronga ndo eṱe mape ya atu nakaura, poo atu ningire ondunge komundu ngu me tu raere oviṋa mbi mavi tjata komutima wetu.

5. Matu katara ku ye morupa ndwi?

5 Morupa ndwi matu katara kovihorera okuza mOmatjangwa vyaimba mba nakaura na imba mba yakura omaronga. Nu wina matu katara ku imbi mbi mavi tu vatere okuyakura omaronga nouwa mbu matu munu mo.

OWO VA NAKAURA OMARONGA

6. Matu rihongere ko ye kongaro Ombara Rehabeam ndja raisa indu tja pewa omaronga?

6 Tara kotjihorera tja Rehabeam. Indu eye tja rira ombara ya Israel, imba vokehi ye ve mu ningira kutja me ve tjitire otjiṋa. Owo ve mu ningira kutja ma ise ko ondatumisire ihe Salomo ndje ve ṋiṋikizire na yo. Rehabeam wa tjita otjiṋa otjiwa. Eye wa kaningira ondunge kovarumendu Ovaisrael ovanene motjiwondo kutja nga yandje eziriro riṋe kotjiwaṋa. Ovarumendu ovanene motjiwondo mbo, va raera ombara kutja indu tja yenenisa imbi otjiwaṋa mbi tja ningire, owo aruhe mave mu karere. (1 Ozomb. 12:3-7) Pe munika aayo Rehabeam kaari nonyuṋe nondunge ndja pewa ndjo. Ku nao, eye wa kaningira ondunge kovarumendu omitanda mbu ve kurira pamwe. Ovarumendu mbo mape ya va ri nozombura ape 40, ku nao owo mape ya va ri nondjiviro mehupo. (2 Ekuruh. 12:13) Posi yokutja otjikando ho, va yandja ondunge ombi ku Rehabeam. Owo ve mu pa ondunge yokuweza ondatumisire kotjiwaṋa. (1 Ozomb. 12:8-11) Rehabeam wa perwe omaronga yevari nga panguka. Ku nao, aa sokukumba ku Jehova okupura kutja eronga riṋe nda sokukongorera. Nungwari eye wa tya okuyakura eronga ndaari tjata ku ye na puratene kovarumendu omitanda. Omukambo Rehabeam mbwa toora wa eta ouzeu ku ye na kotjiwaṋa tja Israel. Eṱe ndino wina mape ya atu pewa omaronga nge hi nakutjata ku eṱe, posi yokutja indu tji ya zikamene kEmbo ra Mukuru, matu sokuyeyakura.

7. Otjihorera tjOmbara Usija matji tu hongo tjike?

7 Ombara Usija wa nakaura omaronga. Eye wa hita mondjuwo ondjapuke ya Jehova morupa mwa mu sokuhita ovapristeri uriri, nu wa kondja okutwimisira mo ovyomoro omuwa. Ovapristeri va Jehova va tja nai ku ye: “Usija! Ove ko nousemba okutwimisira Muhona ovyomoro omuwa. Ovapristeri porwawo . . . omba yapurirwa okutjita nai.” Usija wa raisa ongaro iṋe? Andakuzu we risusuparisa na yakura eronga ndo, na piti mondjuwo ondjapuke tjimanga, Jehova mape ya etje mu isira. Posi yokutja Usija ‘wa pindika.’ Ongwaye tja nakaura eronga nda pewa? Eye aa munu kutja, mena rokutja wa ri ombara, u nousemba okutjita atjihe tji ma vanga. Nungwari Jehova ka yakurire otjiṋa ho. Mena rokutja wa tjita otjiṋa tje ha ri nouvara okutjita, eye wa verwa nomutjise wongana nu “oure womuinyo we ombara Usija wa kara omuhakohoke mena romutjise we.” (2 Ekuruh. 26:16-21) Otjihorera tja Usija matji tu hongo kutja kainatja kutja oweṱe ovangendu, indu tji twa nakaura omaronga nga zikamena kOmbeibela, eṱe matu pandjara oupanga wetu ku na Jehova.

OWO VA YAKURA OMARONGA

8. Job wa raisa ongaro iṋe komaronga nga pewa?

8 Twa hungirire kovihorera ovivi vyovandu mba nakaura omaronga. Posi yokutja Ombeibela wina i yandja ovihorera oviwa vyovandu mba serwa ondaya mena rokuyakura omaronga. Ngatu tare kotjihorera tja Job. Nandarire kutja eye wa suverere Mukuru nu aa vanga okutjita ombango ye, eye ka ri ohomonena. Indu tja ri kehi yoṋiṋikizire, eye wa hungira oviṋa ovivi. Mena ranao, Elihu na Jehova ve mu ronga osemba. Job wa raisa ongaro iṋe? Eye we risusuparisa na yakura omaronga. Eye wa tja: “Ami iye hungire oviṋa, mbi mbi hi nokuzuva . . . Nu otji me yarura ombunda oviṋa avihe mbi mba hungire, nu me rihihamisire ouvi wandje ame riyumbu oruuma nomutwe.” Jehova wa sera Job ondaya mena romerisusuparisiro we.—Job 42:3-6, 12-17.

9. Moses wa raisa ongaro iṋe indu tja pewa omaronga, nu ongwaye tje ri otjihorera otjiwa?

9 Moses otjihorera otjiwa tjomundu ngwa yakura omavyuriro kombunda yokutjita ondataiziro onene. Otjikando tjimwe eye wa pindikire tjinene na ha yandja ondjozikiro ku Jehova. Mena rotjiṋa hi Moses ka yandjererwe okuhita mEhi Ekwizikwa. (Num. 20:1-13) Indu Moses tja ningira Jehova okurundurura omeripura we, Jehova wa tja nai ku ye: “Nga rire puwo! O hungire na Ami otjiṋa hi rukwao!” (Deut. 3:23-27) Moses ke na pa pindika. Posi yokutja eye wa yakura ondyero ya Jehova, nu Jehova wa kayenda komurungu okumuungurisa okuhongorera Ovaisrael. (Deut. 4:1) Job na Moses va yakura omaronga, nowo ovihorera oviwa ku eṱe okuhorera ko. Job wa rundurura oumune we, nu ka pahere ombitirapo. Moses wa raisa kutja eye wa yakura omaronga wa Jehova, mokurira omuṱakame nandarire tja za nokupandjara omerizirira nga suverere.

10. (a) Omiano 4:10-13 mari tu hongo tjike ohunga nouwa wokuyakura omaronga? (b) Ongaro iṋe ombwa tjiva ndji va raisa indu tji va pewa omaronga?

10 Eṱe tu muna ouwa indu tji matu horere kotjihorera tjovarumendu ovaṱakame tjimuna Job na Moses. (Lesa Omiano 4:10-13.) Ovakambure ovakwetu ovengi va horera ku wo nave yakura omaronga. Tara ku imbi omurumendu omukambure wena Emmanuel, ngwa tura moCongo, mbya hungira ohunga nerakiza nda pewa. Eye wa tja: “Ovakambure mbe noupanga ouwa ku na Jehova mombongo yetu, va muna kutja ami mba ri pokutoora omukambo mbu mau teya oupanga wandje ku na Jehova, nowo ve ndji vatera. Ami mba ṱakamisa omaronga wawo, nu kwe ndji vatera kutja mbi yepe omauzeu omengi.” * Omukazendu omukandjira wena Megan ngwa tura moCanada wa tja nai ohunga neronga nda pewa: “Kaaruhe tjee vanga okuzuva eronga ndo, posi yokutja otjiṋa tjee hepa okuzuva.” Omurumendu omukambure wena Marko, ngwa tura moCroatia wa tja: “Ami mba pandjara omerizirira wandje mombongo. Posi yokutja tji me ripura ohunga notjiṋa ho, ami mba muna kutja eronga ndi mba pewa re ndji vatera okupamisa oupanga wandje ku na Jehova rukwao.”

11. Mbuti Karl Klein wa tja vi ohunga nokuyakura omaronga ngu twa pewa?

11 Otjihorera tjarwe tjomundu ngwa muna ouwa mokuyakura omaronga, otja Mbuti Karl Klein ngwaa karere otjokaṋepo kOrutu Orunane. Mehungi re Mbuti Klein wa hungira ohunga notjikando tja perwe eronga ekukutu i Joseph F. Rutherford, ngwa ri epanga re ropopezu. Mbuti Klein wa tja eye rutenga wa ri nomuhihamwatima tja pewa eronga ndo. Eye wa tja: “Otjikando tjarwe [Mbuti Rutherford] tje ndji muna, nondjoroka eye wa tja: ‘Kora Karl!’ Mena rokutja ami ngunda mba ri nomuhihamwatima, mba korisa nonyengo. Eye wa tja: ‘Karl ṱakamisa, Satan ma kondjisa okukutwa mombate ye.’ Motjiṱahoṋi ami mba tja: ‘Kako, ami hi ya pindika ku na ove Mbuti Rutherford.’ Posi yokutja eye aa tjiwa kutja ami ngunda mbe mu pindikire, nu otje ndji rakiza rukwao na tja: ‘Pe ri nawa, ṱakamisa uriri, Satan ma kondjo okukutwa mombate ye.’ Eye tjiri aa hungira ouatjiri. Indu tji tu nongore nomukambure omukwetu ngwa hungire otjiṋa tje nousemba okuhungira, . . . ku rira oupupu ku Satan okutukambura.” * (Ef. 4:25-27) Mbuti Klein wa yakura omaronga wa Mbuti Rutherford nowo va kara noupanga ouwa.   

OTJIKEṊA TJI MATJI TU VATERE OKUYAKURA OMARONGA?

12. Omomuano uṋe omerisusuparisiro mu maye yenene okutuvatera okuyakura omaronga? (Epsalme 141:5)

12 Otjikeṋa tji matji tu vatere okuyakura omaronga? Eṱe tu hepa okurisusuparisa amatu tjiwa kutja kaweṱe ohomonena, nu povikando tjiva tu rira omayova tjinene. Otja tji pa hungirwa rukuru, Job wa ri noumune woposyo. Posi yokutja eye kombunda wa rundurura omeripura we ngo, nu Jehova we mu sera ondaya. Omena raye? Mena rokutja Job wa ri omurisusuparise. Eye wa raisa kutja omurisusuparise mokuyakura omaronga nga pewa i Elihu, nandarire kutja Elihu wa ri omuṱiṱi pu ye. (Job 32:6, 7) Omerisusuparisiro wina ye tu vatera kutja tu yakure omaronga, nandarire kutja matu munu kutja kaye ye tu pwira. Poo ingwi ngwe tu pe omaronga tje ri omuṱiṱi pu eṱe. Omunene wombongo moCanada wa tja: “Eṱe katu munu omaungundipare wetu oveni otja varwe tji ve u muna. Ku nao, matu yenene vi okurunduruka ndoovazu kape nomundu ngu me tu rongo?” Eṱe atuhe tu hepa okuungura oukukutu kutja tu kare novihape vyombepo ondjapuke, kutja tu rire ovazuvarise ovawa mbe honga ombuze ombwa.—Lesa Epsalme 141:5.

13. Matu sokukara noumune uṋe ohunga nomaronga ngu twa pewa?

13 Vara omaronga otjotjiraisiro tjorusuvero rwa Mukuru. Jehova u vanga imbi mbi ri oviwa ku eṱe. (Omiano 4:20-22) Eye u tu raisira orusuvero rwe indu eye tji me tu rongo okupitira mEmbo re, momambo nga zikamena kOmbeibela, poo okupitira momukambure omukwetu ngu noupanga ouwa na Mukuru. Ovaheberi 12:9, 10 ri tja: Eye “u tu vyurira okutupa ouwa.”

14. Matu sokuyandja ombango ku ye indu tji twa rongwa?

14 Yandja ombango keronga, nungwari o yandja ombango komuano eronga mu ra yandjwa. Povikando tjiva mape ya atu munu kutja eronga ndi twa pewa kari yandjerwe momuano omusemba. Otjiperi kutja omundu auhe ngu ma yandja eronga, ma sokuriyandja momuano omupupu okuyakura. * (Gal. 6:1) Nungwari ndoovazu oweṱe mbu matu rongwa, ma rire nawa ku eṱe okuyandja ombango keronga, nandarire kutja matu munu kutja eronga kari yandjerwe momuano omusemba. Eṱe mape ya atu ripura oveni kutja: ‘Nandarire kutja hi nohange nomuano eronga ndi mu ra yandjwa, hapo pe notjiṋa tji me yenene okurihongera ko? Hapo me yenene okumuna ouwa meronga ndi mba pewa, pendje nokuripurira koungundipare waingwi ngwe ndji pe eronga?’ Ma rire nawa okupaha omuano okumuna ouwa meronga arihe ndi twa pewa.—Omiano 15:31.

NINGIRA ONDUNGE NU MO MUNU MO OUWA

15. Omena raye tji twa sokuningira ondunge?

15 Ombeibela i tu tunduuza okuningira ondunge. Omiano 13:10 mari tja: “Okurisusuparisa ku za mounongo,” poo imba mbe ningira ondunge ozonongo. Imbo tjiri ouatjiri. Imba mbe ningira varwe okuvepa ondunge, potuingi ve kara noupanga ouwa ku na Jehova pu imba mbe ha tjiti nao. Ku nao, paha okutoora omukambo wokuningira ondunge.

Ongwaye omukazendu omukambure omutanda tji ma ningire ondunge komukazendu omukambure ngu noupanga ouwa ku na Jehova? (Oparagrafa 16)

16. Omozongaro zeṋe mu mape ya atu ningire ondunge?

16 Oruṋe tji mape ya atu pura ondunge okuza kovakambure ovakwetu? Ripurira kozongaro tjiva nḓa. (1) Omukazendu omukambure wa ningire omuzuvarise ngu nondjiviro, okuungura omakonḓononeno wOmbeibela womuhongwa we pu na ye. Nu kombunda yanao eye a ningire ondunge yokutja ovikeṋa mbi ma yenene okutjita kutja ma rire omuhonge omuwa. (2) Omukazendu omukambure omukombe ma vanga okuranda ozombanda, ku nao eye a ningire omukazendu omukambure ngu noupanga ouwa ku na Jehova okumuraera kutja ozombanda nḓa toorora ze ri nawa poo indee. (3) Omurumendu omukambure ma sokuyandja ehungi re etenga. Eye wa ningire omurumendu omukambure ngu yandja omahungi omawa okupuratena kehungi re nokumuraera kutja ma sokutjita vi okupwisa ehungi re. Nandarire omurumendu omukambure ngwa yandja omahungi oure wozombura ozengi, ma yenene okuningira ondunge ku varwe mbe nondjiviro mokuyandja omahungi, nu tjazumba a yenene okuungurisa ondunge ndji ve mu pe.

17. Matu munu vi ouwa mokuyakura omaronga?

17 Movivike poo momieze mbi mavi ya, eṱe atuhe matu pewa omaronga, kutja eronga ndi wa pewa osemba poo momiano vyarwe. Indu tji kwa tjitwa nao kove, zemburuka omapu ngu twa zu nokuhungirira ko. Rira omurisusuparise. Yandja ombango keronga ndi wa pewa nu kakomuano mbu wa rongwa. Nu ungurira keronga ndi wa pewa. Kapena umwe wetu ngwa kwatwa onongo. Posi yokutja indu ‘tji twa puratene komaronga nokuyakura omavyuriro,’ Embo ra Mukuru re tu kwizikira kutja ‘matu rire ozonongo.’—Omiano 19:20.

EIMBURIRO 124 Rira omuṱakame aruhe

^ par. 5 Ovakarere va Jehova ve tjiwa kutja ounanḓengu okupuratena komaronga wOmbeibela nokuyeṱakamisa. Posi yokutja kaaruhe tje rira oupupu okuyakura omaronga nokuyeṱakamisa. Hapo ongwaye tje rira ouzeu? Nu otjikeṋa tji matji tu vatere okumuna ouwa momaronga ngu matu pewa?

^ par. 10 Omana tjiva ya rundururwa.

^ par. 11 Twende kokambo kOruhungu, 1 ra Oktoba, 1984, pomuk. 21-28.

^ par. 14 Morupa ndu maru kongorere ko matu katara kutja ingwi ngu ma yandja eronga ma yenene vi okutjita nao momuano omusemba.