1-3. (a) Ongwaye Jehova tja suverere Salomo, nu eye wa muna ozondaya zeṋe? (b) Omapuriro yeṋe ngu matu ka zira morupa ndwi?

SALOMO wa rira ombara ya Israel ngunda e ri omutanda. Mozombura ze ozondenga zomananeno, Jehova we rimunikisa ku ye moruroto ne mu pura na tja: “Mo vanga kutja mbi ku pe tjike?” Salomo wa zira a tja: “Ingee owami omutanda, nu hi nokutjiwa nawa okuhonapara. . . . Arikana, ndji pa ounongo [poo omutima wonḓuviro, NW] mbu me hepa okuhonaparera na wo otjiwaṋa tjoye nousemba nouatjiri.” (1 Ozomb. 3:5-10) Salomo tja ningira “omutima wonḓuviro,” eye tjiri wa raisa omerisusuparisiro! Katjikumise kutja Jehova wa suverere Salomo! (2 Sam. 12:24) Mukuru wa ri nohange neziriro rombara, nga tja pa Salomo “ounongo nozondunge ozengi.”​—1 Ozomb. 3:12.

² Indu Salomo tjaa raisa ouṱakame, Jehova ee mu sere ozondaya ozengi tjinene. Eye wa ri nondjingonekero ‘yokutungira Muhona, Ndjambi wa lsrael, Ondjuwo ondjapuke.’ (1 Ozomb. 8:20) Nu eye wa rira omutjiukwa tjinene mena rounongo mbwa pewa i Mukuru. Nu oviṋa mbya hungira tja hingwa i ombepo ya Mukuru, vya tjangwa momambo yetatu wOmbeibela. Nu embo rOmiano i rimwe romambo nga.

³ Embo rOmiano ra tamuna omutima povikando ovingi. Otjotjihorera, Omiano 4:23, ma ri tja: “Tjevera omutima woye poviṋa avihe.” Mezeva ndi, embo ndi “omutima” ma ri hee tjike? Matu kazira epuriro ndo morupa ndwi. Wina matu katara komaziriro womapuriro 2 nga: Omomiano viṋe Satan me kondja okupukisa omitima vyetu? Nokutja eṱe matu tjiti vi kutja tu tjevere omitima vyetu? Kutja tu rire ovaṱakame ku Mukuru, matu sokuzuva nawa omaziriro komapuriro omananḓengu ngo.

4-5. (a) Omomuano uṋe Epsalme 51:6 mu ri tu vatera okuzuva kutja embo ndi “omutima” ri heya tjike? (b) Ounahepero wokuṱakamisa ouveruke wetu wokorutu mau tu vatere vi okutjiwa ounanḓengu wokuṱakamisa omutima wetu?

⁴ mOmiano 4:23, embo ndi “omutima” ri ungurisiwa okuheya ‘omutima omusemba’ poo ‘ouhamunika’ wetu. (Lesa Epsalme 51:6.) Momambo warwe, embo ndi “omutima” ri heya omeripura wetu omakoto, oumune wetu, oviṋa mbi tu hinga okutjita otjiṋa, nozonḓero zetu. Nu imbwi kamuano mbu tu munuika kombanda uriri, posi yokutja omuano mbu tu ri mourekoto wetu oveni.

⁵ Ripurira komuano ouveruke wetu wokorutu mu u sasaneka ounanḓengu wokutja oweṱe oouṋe mourekoto wetu. Rutenga, kutja otutu twetu tu rire otuveruke, eṱe matu sokurya ovikurya oviveruke, nokurikuturisa otutu twetu aruhe. Momuano otjingewo, kutja tu ṱize oupanga wetu kuna Jehova, twa sokulesa Ombeibela yetu aruhe, omambo ngu tu pewa, nokuraisa aruhe kutja tu nongamburiro mu Jehova. Tu raisa ongamburiro yetu mu Jehova, indu tji matu ṱakamisa imbi mbi matu rihongo, nokuhaṋasana kuna varwe ongamburiro yetu. (Rom. 10:8-10; Jak. 2:26) Otjitjavari, mape ya atu munika tjimuna oweṱe ovaveruke kombanda, nandarire kutja twa vera moukoto. Momuano otjingewo, eṱe mape ya atu munu kutja ongamburiro yetu i nomasa mena roviṋa mbi tu tjita mbi kurisa oupanga wetu na Jehova, posi yokutja mape ya atu kara nozonḓuma ozombi. (1 Kor. 10:12; Jak. 1:14, 15) Matu sokuzemburuka kutja Satan u kondja okuzunḓa omeripura wetu. Eye ma yenene vi okutjita nao? Nu eṱe matu yenene vi okuritjevera oveni?

6. Ondando ya Satan oya tjike, nu u kondja vi okuiyenenisa?

⁶ Satan u vanga kutja tu kare tjimuna ye, tu rire ovapirure womirari vya Jehova nu tu ripurire kozonḓero zetu oveni. Satan ke tu ṋiṋikiza kutja tu ripure nokuritjinda momuano eye mbwe ritjinda. Kunao eye u kondja okuyenenisa ondando ye ndji momiano vyarwe. Otjotjihorera, eye u ungurisa ovandu ongondoroka na eṱe mbe nongaro tjimuna indji oye. (1 Joh. 5:19) Nu eye u vanga kutja tu kare puna wo, nandarire kutja matu tjiwa kutja otjikaro otjivi “tji zunda” omuano mbu tu ripura novitjitwa vyetu. (1 Kor. 15:33) Ondunge ya Satan ndjo ya  ungura kOmbara Salomo. Eye wa kupa ovakazendu ovengi mbaave rikotamene koomukuru wovisenginina, nu tjimanga owo “ve mu pora ku” Jehova.​—1 Ozomb. 11:3.

7. Ovikwaye vyarwe Satan mbye ungurisa okuhandjaura omeripura we, nu ongwaye tji matu sokukara nongengezero?

⁷ Satan u ungurisa ozomuvi noviṋa mbi tu tarera motiivii okutakavarisa oumune we. Eye u tjiwa kutja okuserekarera omahungi ku tu ṱuna tjinene, oyo ye tu honga omuano mbu matu sokuripura, nomuano womeritjindiro. Jesus aa ungurisa omuano wokuhonga mbwi. Ripurira kotjisasanekero tjOmusamaria omunatjari, na iho tjomuzandona ngwa zapo ponganda na kamorosa ouini we. (Mat. 13:34; Luk. 10:29-37; 15:11-32) Momuao otjingewo mbo, imba mba zunḓwa i ouripura wa Satan ve ungurisa omuano wokuhungira mbo kutja ve zunḓe ouripura wetu. Matu sokurira ozonongo. Ozomuvi noviṋa mbi tu tarera motiivii mavi yenene okutuyorokisa nokutuhonga nokuhinokuzunḓa omeripura wetu. Posi yokutja matu sokukengeza. Indu tji matu toorora okutarera oviṋa kotiivii, matu sokuripura oveni omapuriro nga, ‘hapo omuvi ndji poo oviṋa mbi me tarere motiivii, mavi ndji hongo kutja katjiṋa otjivi okunakaura ozonḓuma ozombi?’ (Gal. 5:19-21; Ef. 2:1-3) Ove mo sokutjita vi indu tji wa munu kutja oviṋa mbi mo tarere mavi tunduuza omeripuriro wa Satan? Vi pirukira tjimuna tjo tjo pirukira omutjise omuhwange!

8. Ovanene mave yenene vi okuvatera ovanatje vawo okutjevera omitima vyawo?

⁸ Vanene, eṋe mu nomerizirira wapeke wokutjevera omitima vyovanatje veṋu kozongondjero za Satan zokuzunḓa omeripura wawo. Ove u tjita ozongondjero nḓa yenene okuvatera ovanatje voye komitjise omihwange. Ove u ṱiza ondjuwo yoye oukohoke, nu u imbirahi oviṋa ngamwa avihe mbi mavi tjiti kutja ove poo ovanatje voye ve vere. Momuano otjingewo, ove mo hepa okutjevera ovanatje voye kozomuvi, kozoprograma motiivii, komanyando, na kotungovi  tu matu yenene okuvetjita kutja ve hare omeripura wa Satan. Jehova we ku pa ouyara wokuyandja ombango koupanga wovanatje voye kuna ye. (Omiano 1:8; Ef. 6:1, 4) Kunao o tira okutwapo ozoveta keṱunḓu roye nḓa zikamene komirari vyOmbeibela. Raera ovanatje voye kutja ovikwaye mbi mave yenene okutarera, nokutja ovikeṋa mbi ve hasere okutarera, nu ve vatera okuzuva omapu ngu wa twapere ozoveta nḓo. (Mat. 5:37) Otja ovanatje voye tji mave kuru, ve honga kutja ve pangure oveni pokati kouwa nouvi, otja komirari vya Jehova. (Hebr. 5:14) Zemburuka kutja ovanatje voye mave rihongere ko ovingi koviṋa mbi mo hungire, nu tjinenenene kovitjitwa vyoye.​—Deut. 6:6, 7; Rom. 2:21.

9. Ondunge iṋe imwe Satan ndje ungurisa okupukisa na yo ovandu, nu ongwaye tji ri onaumba?

⁹ Satan wina u kondja okuzunḓa omitima vyetu mokutjita kutja atu ha kara nongamburiro mu Jehova, nungwari tu kambure mouripura wovandu. (Kol. 2:8) Tara kondunge imwe Satan ndje pukisa na yo ovandu, yokutja okurira omutumbe tji sokurira otjiṋa otjitenga mehupo. Imba mbe nouripura otjingewo mbo peya ave rire ovatumbe, poo ave ha rire ovatumbe. Nandarire kutja pa kara nao poo indee, owo ve ri moumba. Ongwaye tji ma ku za nao? Omena rokutja owo mape ya ave yandja ombango tjinene kokutjita ovimariva ovingi, nungwari kave ripurire kouveruke wawo, komaṱunḓu wawo, nu nandarire koupanga wawo na Mukuru. (1 Tim. 6:10) Tjiri tu nondangi kutja Tate wetu womeyuru omunazondunge, nu u tu vatera okukara noumune ouwa ohunga novimariva.​—Omuzuv. 7:12; Luk. 12:15.

10-11. (a) Matu sokutjita vi kutja tu ritjevere oveni? (b) Ovatjevere wotjihuro woruveze orukuru aave tjiti vi, nu omeritjiviro wetu womomutima maye rire vi omutjevere wetu?

¹⁰ Tji matu vanga okutoṋa mokutjevera omitima vyetu, eṱe matu hepa okumuna omaumba komurungu oruveze nokuhakana okutoora omukambo kutja tu ritjevere. Embo ndi ‘okuritjevera’ ndi ri ri mOmiano 4:23 ri tu zemburukisa oviungura mbi ungurwa i omutjevere wotjihuro. Momayuva wOmbara Salomo, ovatjevere aave kurama kombanda yorumbo okutjevera otjihuro, nu indu tji va munu oumba a mauya owo aave posisa ombosiro yokurakiza ovandu. Okuripurira kotjiṋa hi, ma ku tu vatere okuzuva kutja matu sokutjita vi okutjaera Satan tji ma vanga okuzunḓa ouripura wetu.

¹¹ Moruveze orukuru, ovatjevere va ri nomaunguriro wapamwe kuna imba mbaave tjevere pomivero. (2 Sam. 18:24-26) Pamwe, aave vatere okutjevera otjihuro mokutjita kutja omivero vi patwe indu omunavita tje ya popezu yotjihuro. (Neh. 7:1-3) Omeritjiviro wetu womomutima nga zikamena komirari vyOmbeibela * ye yenena okurira omutjevere wetu indu Satan tji ma kondjo okuzunda omeripura wetu, noviṋa mbi tu hinga okutjita otjiṋa, nozonḓero zetu. Indu omeritjiviro wetu womomutima tji ya utu okutupangura, eṱe matu sokupuratena nokukondja otja pu matu yenene okupirukira omarorero ngo.

12-13. Mape ya atu munu oṋiṋikizire yokutjita tjike, nungwari matu sokutjita vi?

¹² Ngatu tare kotjihorera tjo kutja matu ritjevere vi kutja Satan aha zunda omeripura wetu. Jehova we tu honga kutja ‘ombakirasaneno nouhakohoke noukorokope au ha tamunwa mokati ketu.’ (Ef. 5:3) Eṱe matu tjiti vi indu ovakwetu poskole poo poviungura tji mave hungire ohunga nombakirasaneno? Eṱe matu tjiwa kutja tu ‘sopoka kongarero ndji ha sere  na kozonḓuma zouye.’ (Tit. 2:12) Omeritjiviro wetu womomutima, nge ri omutjevere wetu, mape ya aye tu pe ondjo. (Rom. 2:15) Hapo mape ya atu puratene ku wo? Mape ya atu nanukirwa, okupuratena komapanga wetu poo okutara koviperendero mbi mave tarere. Nungwari indwi ooruveze rwokupirukira omarorero otja ingo, mokutanaurira ehungi momuhunga warwe poo okuzapo mbo.

¹³ Mo sokurira ombanḓe okuyenena okupirukira oṋiṋikizire yokuripura poo okutjita oviṋa ovivi omitanda vyarwe mbi vi tjita. Matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova u muna ozongondjero nḓu tu tjita, nu eye me tu pe omasa nounongo mbu matu hepa kutja tu pirukire omeripura wa Satan. (2 Ekuruh. 16:9; Jes. 40:29; Jak. 1:5) Nu hapo ovikwaye vyarwe mbi matu yenene okutjita kutja tu tjevere omitima vyetu?

14-15. (a) Matu sokupaturura omitima vyetu ku ye, nu matu yenene vi okutjita nao? (b) Omiano 4:20-22 ri tu vatera vi okumuna ouwa momalesero wetu wOmbeibela? (Wina tara kokaongo nga “ Omuano wokuripura oukoto.”)

¹⁴ Kutja tu tjevere omitima vyetu, eṱe katu sokupirukira oviṋa ovivi uriri, nungwari wina matu sokuyandjera kutja oviṋa oviwa vi ṱune komitima vyetu. Ripura rukwao ohunga notjisasanekero tjotjihuro tji tja kondorokwa i orumbo. Omutjevere wopomivero u pata omivero okutjaera kutja ovanavita ave ha hiti, nungwari wina u paturura omivero okuyandjera ovikurya noviṋa vyarwe kutja vi hitisiwe. Andakuzu omivero kaavi patururwa, ovature votjihuro atjave ṱondjara. Momuano otjingewo, eṱe tu hepa okupaturura omitima vyetu kokutja tu hare oumune wa Mukuru aruhe ohunga noviṋa.

¹⁵ Omeripura wa Jehova ye ri mOmbeibela, okutja aruhe tji matu lese Ombeibela, tu yandjera omeripura wa Jehova okuṱuna komuano mbu tu ripura, koumune wetu, na kovitjitwa vyetu. Matu munu vi ouwa momalesere wetu wOmbeibela? Okukumba otjiṋa otjinanḓengu. Omukazendu umwe omukambure wa tja: “Ngunda a mbi hi ya uta okulesa Ombeibela, mbi kumba ku Jehova, okumuningira kutja me ndji vatere kutja ‘mbi mune oviungura vye ovihimise’ mbi ri mEmbo re.” (Eps. 119:18) Eṱe wina tu hepa okuripurira ko oukoto ku imbi mbi matu lese. Tji matu kumbu, nokulesa, nokuripurira ko oukoto ku imbi mbi matu lese mEmbo ra Mukuru, tu vi ‘ṱiza momutima vyetu,’ nu tu uta okusuvera omuano Jehova mbwe ripura.​—Lesa Omiano 4:20-22; Eps. 119:97.

16. Ovengi va muna ouwa waye mokutarera o-JW Broadcasting?

¹⁶ Omuano warwe mbu mau tu vatere okuhara ouripura wa Mukuru omokutarera oviṋa mbi ri ko-JW Broadcasting^®. Ovakupasane vemwe va tja: “Ozoprograma zomueze auhe nḓa tjiri omaziriro kozongumbiro zetu! Ozo ze tu yanḓiparisa tjinene tji twa u momuinyo poo tji matu rimunu ourike. Nu tu puratena komaimburiro nge pita mo aruhe ponganda. Tu nyanda omaimburiro ngo ngunda ama tu ziki, tji matu kohorora ponganda, poo nandarire indu tji matu pwena.” Ozoprograma nḓa ze tu vatera okutjevera omitima vyetu. Ze tu honga okuripura tjimuna Jehova, nokupirukira oṋiṋikizire yokuuta okuripura tjimuna Satan.

17-18. (a) Otja tji pa raisiwa mOzombara ozondenga 8:61, okuṱakamisa imbi mbi twe rihongo okuza ku Jehova vi tu etera ouwa waye? (b) Otjihorera tjOmbara Hiskija matji tu hongo tjike? (c) Otja kongumbiro ya David ndji ri mEpsalme 139:23, 24, ovikeṋa mbi matu yenene okuningira mongumbiro?

¹⁷ Otjikando atjihe tji matu munu ouwa mbu za mokutjita imbi oviwa, ongamburiro yetu i harera ko omasa. (Jak. 1:2, 3) Tu kara nohange momuinyo mena rokutja twa tjiti kutja Jehova ma kare nomutongatima okutuisana ovanatje ve, nu onḓero yetu yokuvanga okuyorokisa omutima we i harera ko omasa. (Omiano 27:11) Omarorero ngamwa aehe ngu matu munu, ye tu  pa oruveze rokuraisa kutja tjiri tu vanga okukarera Tate wetu worusuvero nomutima auhe. (Eps. 119:113) Nu tu vanga okumukarera nomutima mbu nonḓero yokuṱakamisa omatwako we nokutjita ombango ye.​—Lesa 1 Ozombara 8:61.

¹⁸ Nu hapo mape ya atu tataiza? Ii, orondu kaweṱe ohomonena. Tji twa putara, ngatu zemburuke otjihorera tjOmbara Hiskija. Eye wa tjita ozondataiziro. Posi yokutja, eye we ritanaura na kayenda komurungu okukarera Jehova “nouṱakame nomutima omupore.” (Jes. 38:3-6; 2 Ekuruh. 29:1, 2; 32:25, 26) Kunao, ngatu kondje okupirukira ozongondjero za Satan zokuvanga okuzunḓa omeripura wetu. Ngatu kumbe ku Jehova kutja me tu pe “omutima wonḓuviro.” (1 Ozomb. 3:9, NW; lesa Epsalme 139:23, 24.) Eṱe matu yenene okurira ovaṱakame ku Jehova indu tji twa ṱakamisa omitima vyetu okukapita oviṋa ngamwa avihe vyarwe.